Με ξεχωριστό budget συμβατικών και πράσινων επενδύσεων και προκήρυξη κάθε χρόνο τα νέα Σχέδια

Αυτές είναι µόνο λίγες από τις θεµελιώδεις αλλαγές που προβλέπονται στα Σχέδια Βελτίωσης της περιόδου 2023-2027, µε την Agrenda να παρουσιάζει τη δοµή των δύο Μέτρων όπως αυτά τέθηκαν σε διαβούλευση από τις ελληνικές διαχειριστικές αρχές.

Συγκεκριµένα, τα Σχέδια Βελτίωσης της νέας περιόδου θα χωρίζονται σε δύο υποµέτρα. Το ένα θα έχει τίτλο «Σχέδια Βελτίωσης Γεωργικών Εκµεταλλεύσεων που συµβάλουν στην Ανταγωνιστικότητα» και το άλλο «Ψηφιακές και πράσινες επενδύσεις στις γεωργικές εκµεταλλεύσεις».

Σχέδια Βελτίωσης Γεωργικών Εκµεταλλεύσεων που συµβάλουν στην Ανταγωνιστικότητα:

Ξεκινώντας λοιπόν από τα «Σχέδια Βελτίωσης Γεωργικών Εκµεταλλεύσεων που συµβάλουν στην Ανταγωνιστικότητα» οι κύριες αλλαγές έχουν ως εξής: Πρώτον, µπαίνει τέλος στην οριζόντια ενίσχυση ανά Περιφέρεια. Πλέον κάθε επενδυτική δαπάνη θα έχει το δικό της ποσοστό. Συγκεκριµένα, τρακτέρ και παρελκόµενα θα επιδοτούνται µε 40%, εξοπλισµός τεχνολογίας αιχµής και δαπάνες εξοικονόµισης ενέργειας µε 50% και θερµοκήπια, στάβλοι και καινοτόµα παρελκόµενα µε 60%. Συν 10% στην ενίσχυση για νέους αγρότες, ορεινές και µειονεκτικές περιοχές. ∆εύτερον, για επενδύσεις άνω των 100.000 ευρώ θα πρέπει η τυπική απόδοση της εκµετάλλευσης να ανέρχεται τουλάχιστον στο 30% του αιτούµενου προϋπολογισµού. Τρίτον, εξετάζεται (είναι ερώτηµα στη διαβούλευση) η κατάργηση του πίνακα επιλαχόντων και οι ετήσιες προκηρύξεις του Μέτρου.  Αναλυτικότερα:

Επιλέξιµες επενδύσεις

  Μετεγκατάσταση, ανέγερση, επέκταση,  και εκσυγχρονισµός κτιριακών εγκαταστάσεων και  κατασκευών

  Αγορά, µεταφορά και εγκατάσταση καινούργιου µηχανολογικού και λοιπού εξοπλισµού.

  Αγορά, µεταφορά και εγκατάσταση πολυετών φυτειών των οποίων η εγκατάσταση δεν γίνεται µε τη χρήση σπόρου.

  Περίφραξη και διαµόρφωση αγροτεµαχίων και περίφραξη φυτειών.

  Αγορά καινούργιου ανθοκοµικού αυτοκινήτου.

  Αγορά νέου µελισσοκοµικού αυτοκινήτου.

  Αγορά και εγκατάσταση Η/Υ και λογισµικού διαχείρισης γεωργικής εκµετάλλευσης, εξοπλισµού επικοινωνιών και γραφείου.

  Γενικές ∆απάνες, στις οποίες περιλαµβάνεται κάθε δαπάνη λήψης υπηρεσιών που συνδέονται άµεσα µε την υλοποίηση του επενδυτικού σχεδίου.

Ο αιτούµενος προϋπολογισµός (∆ηµόσια δαπάνη και Ιδιωτική συµµετοχή)  των αιτήσεων στήριξης για τα φυσικά και νοµικά πρόσωπα πρέπει να είναι κατ’ ελάχιστον 30.000 ευρώ και δύναται να ανέλθει:

  για θερµοκηπιακές εγκαταστάσεις και βοοτροφία-χοιροτροφία έως 300.000 ευρώ ,

  για λοιπές κτηνοτροφικές εκµεταλλεύσεις έως 200.000  ευρώ,

  για λοιπές εκµεταλλεύσεις έως 150.000 ευρώ.

Με την προϋπόθεση ότι η τυπική απόδοση της εκµετάλλευσης, σύµφωνα µε την Ενιαία ∆ήλωση Εκµετάλλευσης του έτους αναφοράς, ανέρχεται τουλάχιστον στο 30% του αιτούµενου προϋπολογισµού για αιτήσεις µεγαλύτερες των 100.000 ευρώ.

Επιλεξιµότητα εκµεταλλεύσεων

Για τις γεωργικές εκµεταλλεύσεις των φυσικών και νοµικών προσώπων, κατά την ηµεροµηνία υποβολής αίτησης στήριξης, πρέπει:

  Το σύνολο της γεωργικής εκµετάλλευσης πρέπει να έχει περιληφθεί στην Ενιαία ∆ήλωση Εκµετάλλευσης του έτους αναφοράς που θα προσδιορίζεται στην εκάστοτε πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος.

  Η γεωργική εκµετάλλευση πρέπει να έχει ελάχιστο µέγεθος παραγωγικής δυναµικότητας (εκφρασµένη ως τυπική απόδοση) τα 12.000 ευρώ, σύµφωνα µε την ανωτέρω Ενιαία ∆ήλωση Εκµετάλλευσης.

  Όλες οι εκµεταλλεύσεις πρέπει να πληρούν τα κοινοτικά πρότυπα που τις αφορούν (µε εξαίρεση τις εκµεταλλεύσεις των νέων γεωργών που εγκαθίστανται για πρώτη φορά και λαµβάνουν προθεσµία συµµόρφωσης).

Επιλεξιµότητα δικαιούχων

∆ικαιούχοι θα είναι φυσικά πρόσωπα, νοµικά πρόσωπα, συλλογικά σχήµατα του αγροτικού συνεταιριστικού δικαίου (οµάδες παραγωγών, οργανώσεις παραγωγών, αγροτικοί συνεταιρισµοί και ενώσεις αυτών). Τα υποψήφια φυσικά πρόσωπα πρέπει να:

  έχουν κατά την ηµεροµηνία υποβολής αίτησης στήριξης την ιδιότητα του κατά κύριο επάγγελµα γεωργού,

  είναι εγγεγραµµένα στο ΜΑΑΕ ως επαγγελµατίες αγρότες (όχι νεοεισερχόµενοι) ή να είναι δικαιούχοι του αντίστοιχου µέτρου των νέων γεωργών είναι ασφαλιστικά και φορολογικά ενήµεροι.

Ένταση ενίσχυσης

Το ποσοστό ενίσχυσης ανά επενδυτική δαπάνη διαµορφώνεται ως ακολούθως:

  Ποσοστό ενίσχυσης 40% για τις ακόλουθες κατηγορίες: Γεωργικοί ελκυστήρες, Παρελκόµενα γεωργικών ελκυστήρων.

  Ποσοστό ενίσχυσης 50% για τις ακόλουθες κατηγορίες: Εξοπλισµός τεχνολογίας αιχµής (o εξοπλισµός που χαρακτηρίζεται ως τεχνολογίας αιχµής θα προσδιορισθεί στην οικεία προκήρυξη πρόσκληση εκδήλωση ενδιαφέροντος). ∆απάνες που σχετίζονται µε την εξοικονόµηση ενέργειας και την παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ που ως ποσοστό αντιπροσωπεύει µέχρι το 20% του προϋπολογισµού του επενδυτικού σχεδίου. Λοιπές δαπάνες επενδυτικού σχεδίου.

 Ποσοστό ενίσχυσης 60% για τις ακόλουθες κατηγορίες: Εξοπλισµός που συµβάλλει στην µείωση λίπανσης – διασποράς φυτοφαρµάκων στο περιβάλλον.

∆απάνες που σχετίζονται µε τη µείωση χρήσης αρδευτικού νερού που ως ποσοστό αντιπροσωπεύει µέχρι το 20% του προϋπολογισµού του επενδυτικού σχεδίου.

∆απάνες θερµοκηπιακών εγκαταστάσεων και εξοπλισµού. Κτιριακές εγκαταστάσεις και εξοπλισµός κτηνοτροφικών εκµεταλλεύσεων. Εξοπλισµός που συµβάλλει στην διαχείριση επεξεργασία υγρών και στερεών αποβλήτων της κτηνοτροφικής εγκατάστασης.

  Για επενδύσεις που υλοποιούνται στις Περιφέρειες Βορείου και Νοτίου Αιγαίου το ποσοστό ενίσχυσης προσαυξάνεται κατά 10%. Επίσης 10% προσαύξηση του ποσοστού ενίσχυσης παρέχεται σε επενδύσεις που υλοποιούνται είτε: σε ορεινές και µειονεκτικές περιοχές της ηπειρωτικής χώρας όπως προσδιορίζονται στο Στρατηγικό Σχέδιο ή από νέους γεωργούς ή από νέους γεωργούς σε ορεινές και µειονεκτικές περιοχές.

Με δική τους πρόσκληση ρομπότ, υδροπονία, ΑΠΕ

Στο Μέτρο «Ψηφιακές και πράσινες επενδύσεις στις γεωργικές εκµεταλλεύσεις» προτείνεται οριζόντιο ποσοστό επιδότησης 70% για όλους για καινοτόµες επενδύσεις προϋπολογισµού 25.000-100.000 ευρώ. Θα επιδοτούνται µεταξύ άλλων  αρδευτικά συστήµατα, στάγδην, µικροκαταιονισµού, net-metering φωτοβολταϊκά, µηχανολογικός εξοπλισµός γεωργίας ακριβείας,  συστήµατα τηλεκατεύθυνσης ελκυστήρα, συστήµατα έξυπνου ψεκασµού, ροµποτικά µηχανήµατα καταπολέµησης ζιζανίων κ.α.  Αναλυτικότερα, στο σχεδιασµό του Μέτρου αναφέρονται:

Επιλέξιµες επενδύσεις

  Αγορά, µεταφορά και εγκατάσταση καινούριου µηχανολογικού και λοιπού εξοπλισµού µε στόχο την εξοικονόµηση, καθαρισµούς και επαναχρησιµοποίηση ύδατος (αρδευτικά συστήµατα, στάγδην, µικροκαταιονισµού, δεξαµενές συλλογής οµβρίων, συστήµατα µεταφοράς-αγωγοί)

  Έγγειες βελτιώσεις ( φρεάτια, αντλιοστάσια, σωληνώσεις και Η/Μ εξοπλισµός αυτών).

  Μηχανολογικός εξοπλισµός και εγκαταστάσεις παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ για ιδιοκατανάλωση (π.χ. αυτόνοµα Φ/Β συστήµατα).

  Κτιριακές εγκαταστάσεις µικρής κλίµακας και µηχανολογικός εξοπλισµός για την ανάκτηση, επεξεργασία και επαναχρησιµοποίηση Γεωργοκτηνοτροφικών αποβλήτων και παραπροϊόντων  στην πηγή (αξιοποίηση βιοµάζας για παραγωγή ενέργειας, παραγωγή compost, κοκ).

  Μηχανολογικός εξοπλισµός γεωργίας ακριβείας (αρδευση, λίπανση, παρακολούθηση και ρύθµιση συνθηκών θερµοκηπιακών εγκαταστάσεων) και αποµακρυσµένου ελέγχου

  Επενδύσεις ψηφιοποίησης γεωργικής εκµετάλλευσης και αυτοµατοποίησης (συστήµατα τηλεκατεύθυνσης ελκυστήρα, συστήµατα έξυπνου ψεκασµού, ροµποτικά µηχανήµατα καταπολέµησης ζιζανίων) και εξοπλισµός γεωργίας ακριβείας γενικότερα.

  Επενδύσεις θερµοκηπιακών εγκαταστάσεων µε συστήµατα υδροπονίας/αεροπονίας και ψηφιακός εξοπλισµός ρύθµισης και ελέγχου παραγωγής.

  Γενικές ∆απάνες όπου περιλαµβάνεται κάθε δαπάνη λήψης υπηρεσιών που συνδέονται άµεσα µε την υλοποίηση του επενδυτικού σχεδίου.

Ο αιτούµενος προϋπολογισµός (∆ηµόσια δαπάνη και Ιδιωτική συµµετοχή)  των αιτήσεων στήριξης για τα φυσικά και νοµικά πρόσωπα πρέπει να είναι κατ’ ελάχιστον 25.000 ευρω και δύναται να ανέλθει έως και 100.000 ευρώ.

Ένταση της ενίσχυσης

Προτείνεται ενιαίο ποσοστό ενίσχυσης για το σύνολο των επιλέξιµων δαπανών της δράσης σε όλη τη χώρα και ανέρχεται στο 70%.

Τέρμα σε πολλαπλές παρατάσεις

Στα ερωτήματα που τίθενται προς τα ενδιαφερόμενα μέρη για τα νέα Μέτρα Σχεδίων Βελτίωσης, ζητείται μεταξύ άλλων η γνώμη τους για το αν θα πρέπει να καταργηθεί ο πίνακας επιλαχόντων και να υπάρχουν ετήσιες προκηρύξεις. Ειδικότερα ερωτώνται οι ενδιαφερόμενοι για τα εξής:

1) Το κατώτερο όριο αιτούμενου προϋπολογισμού ανά αίτηση (συνολικό κόστος) θα πρέπει να είναι: 25.000 ευρώ, 30.000 ευρώ (σύμφωνα με τη εισήγηση) ή 35.000 ευρώ.

2) Το κατώτερο μέγεθος παραγωγικής δυναμικότητας (ως τυπική απόδοση) για ένταξη στο πρόγραμμα θα πρέπει να είναι: 10.000 ευρώ, 12.000 ευρώ ή 15.000 ευρώ.

3) Το ελάχιστο ποσοστό κάλυψης της ίδια συμμετοχής πρέπει να είναι: 20%, 30% ή 40%.

5) Οι προκηρύξεις θα πρέπει να γίνονται σε ετήσια βάση και κατάργηση της λίστας επιλαχόντων: α) Ναι, β) Όχι

6) Η έγκαιρη ολοκλήρωση των επενδυτικών σχεδίων θα πρέπει να διασφαλίζεται: Με ανελαστικό χρονοδιάγραμμα υλοποίησης χωρίς ουδεμία δυνατότητα επέκτασης (πλην ανωτέρας βίας).

Το ρεπορτάζ για τα νέα Σχέδια Βελτίωσης διαθέσιμο εδώ