Πρόκειται συγκεκριµένα για:
Ιταλία: Τοµεακό πρόγραµµα για τη βιοµηχανική πατάτα που χρησιµοποιείται στην παραγωγή τσιπς.
Τσεχία: Τοµεακά προγράµµατα σε αυγά, πατάτες (φρέσκες ή διατηρηµένες µε απλή ψύξη), καλλωπιστικά και αρωµατικά φυτά.
Λετονία: Τοµεακό πρόγραµµα σε προϊόντα δηµητριακών, ξηρές χορτονοµές, σπόρους, λινάρι και κάνναβη, µοσχαρίσιο κρέας, γάλα και γαλακτοκοµικά προϊόντα, χοιρινό, πρόβειο και κατσικίσιο κρέας, κρέας πουλερικών.
Γαλλία: Τοµεακό πρόγραµµα σε πρωτεϊνούχα ψυχανθή.
Πρόκειται για ολοκληρωµένα επιχειρησιακά προγράµµατα που καταρτίζονται από οργανώσεις, οµάδες παραγωγών και συνεταιρισµούς τα οποία µπορεί να αφορούν: επιδοτήσεις για επενδύσεις σε µηχανολογικό εξοπλισµό και µεταποίηση, αναδιάρθρωση καλλιέργειας, προώθηση προϊόντων, συµβουλευτική, επενδύσεις σε έρευνα, βιολογική και ολοκληρωµένη παραγωγή κ.α.
Για παράδειγµα στην Ιταλία, τα Επιχειρησιακά Προγράµµατα Οργανώσεων Πατατοπαραγωγών (ΕΠ) και Ενώσεων αυτών ύψους 3 εκατ. ευρώ θα τρέξουν µόνο στις αυτόνοµες επαρχίες Τρέντο και Μπολτσάνο. Οι παρεµβάσεις θα είναι µεταξύ άλλων:
- Απόκτηση εξοπλισµού για την αποθήκευση, το χειρισµό και την προετοιµασία του πατατόσπορου.
- Απόκτηση µηχανηµάτων και εξοπλισµού για τη σπορά, τη συγκοµιδή και άλλες ειδικές εργασίες καλλιέργειας πατάτας.
- Απόκτηση και εγκατάσταση συστηµάτων άρδευσης και λίπανσης. - Απόκτηση και εγκατάσταση σπόρων και ενεργητικής προστασίας
- Απόκτηση µηχανηµάτων και εξοπλισµού για τη µέτρηση, τη διατήρηση και τη βελτίωση της ποιότητας των προϊόντων από τη φάση πριν τη συγκοµιδή έως τη φάση της διάθεσης στην αγορά.
Πάντως, αξίζει να σηµειωθεί εδώ πως για να χτιστεί από τα θεµέλια ένα τοµεακό πρόγραµµα απαιτείται χρόνος και µεγάλη τεχνογνωσία. Άλλωστε, ο ευρωπαϊκός κανονισµός στο άρθρο για τα τοµεακά (άρθρο 66 Στόχοι σε άλλους τοµείς) αναφέρει καθαρά ότι τα κράτη-µέλη πρέπει να επιδιώκουν έναν ή περισσότερους από τους στόχους που ορίζονται στη νέα ΚΑΠ και να τεκµηριώνουν την επιλογή τους ως προς τους τοµείς και τους στόχους που επέλεξαν. Όσον αφορά το περιεχόµενο των παρεµβάσεων αυτές είναι ελεύθερα τα κράτη-µέλη να τις σχεδιάσουν όπως αυτά επιθυµούν µε τους γενικούς κανόνες που έχουν τεθεί και για υπόλοιπα τοµεακά προγράµµατα. Γι’ αυτό άλλωστε η Γαλλία για παράδειγµα ζητά το τοµεακό πρόγραµµα στα πρωτεϊνούχα ψυχανθή να το «τρέξει» µετά το 2024.
Τα χρήµατα για τα τοµεακά προγράµµατα αντλούνται από τον φάκελο των άµεσων ενισχύσεων. Ωστόσο τα ποσά που απαιτούνται δεν είναι θεαµατικά όπως φαίνεται και από το παράδειγµα των Ιταλών. Αρκεί να σηµειωθεί, ότι το τοµεακό πρόγραµµα για τα οπωροκηπευτικά στην Ελλάδα θα έχει προϋπολογισµό µόλις 50 εκατ. ευρώ για την ερχόµενη προγραµµατική περίοδο. Ως εκ τούτου δεν είναι θέµα χρηµάτων αλλά σχεδιασµού από τις εθνικές αρχές.
Προσέγγιση ανά ποικιλία στις συνδεδεµένες ενισχύσεις
Τις παρατηρήσεις για τις συνδεδεµένες ενισχύσεις περιµένουν οι ελληνικές αρχές ώστε να αρχίσουν τις προσθαφαιρέσεις κλάδων. Ωστόσο φαίνεται πως το ζήτηµα εδώ, δεν είναι τόσο ο αριθµός των συνδεδεµένων όσο ο οριζόντιος σχεδιασµός τους. Για παράδειγµα, η Γαλλία έστειλε φάκελο µε 22 κατηγορίες συνδεδεµένων ενισχύσεων. Στα αχλάδια όµως δεν έβαλε όλον τον κλάδο µέσα παρά µόνο την ποικιλία Γουίλιαµς. Αντίστοιχα προέβλεψε ενίσχυση για κεράσια ποικιλίας Μπουρλά και για, βιοµηχανικό ροδάκινο Pavie. Επιπλέον χώρισε ορισµένες συνδεδεµένες ενισχύσεις όπως είναι τα πρωτεϊνούχα ψυχανθή σε κατηγορίες. Για παράδειγµα άλλο προϋπολογισµό θα έχουν για τις ορεινές και άλλο για τις πεδινές περιοχές. Επιπλέον, διαφορετική ενίσχυση θα λαµβάνουν στα αιγοπρόβατα
οι νεαροί (µόλις 6 ευρώ το κεφάλι) και διαφορετική οι παλιοί κτηνοτρόφοι (23 ευρώ
το κεφάλι). Κάτι παρόµοιο πήγε να κάνει και η χώρα µας, χωρίζοντας βάσει κριτηρίων γεννήσεων το ποσό, στη βοοτροφία, αλλά όπως αποδείχθηκε και παραδέχτηκε το ΥΠΑΑΤ ο σχεδιασµός ήταν τελείως λανθασµένος. Οι συνδεδεµένες πάντως είναι βέβαιο πως δεν θα µείνουν οι ίδιες όπως αποτυπώθηκε στο ελληνικό στρατηγικό σχέδιο, µετά τις παρατηρήσεις της ΕΕ.
Καταρρέει το αφήγηµα ότι µία συνδεδεµένη σε ελιά και ελαιόλαδο θα απορροφούσε όλο το µπάτζετ
Μόνο σε επαγγελµατικές εκµεταλλεύσεις µε πιστοποιηµένες καλλιέργειες που υπηρετούν τα διεθνή πρότυπα και παράγουν-τυποποιούν έξτρα παρθένο ελαιόλαδο θα προσφέρει τη συνδεδεµένη ενίσχυση στον κλάδο η Ιταλία,
η µοναδική χώρα που προέβλεψε στο στρατηγικό της σχέδιο µία έξτρα ενίσχυση για την ελιά. Το ποσό είναι µικρό, µόλις 12 ευρώ το στρέµµα και
σε 1 εκατ. στρέµµατα. Η στοχευµένη προσέγγιση των Ιταλών µοιάζει µία καλή απάντηση προς τις ελληνικές αρχές που επιµένουν πως µία συνδεδεµένη σε ελιά και ελαιόλαδο θα ήταν αδύνατη καθώς θα απορροφά όλο το µπάτζετ.
Στα 8,78 ευρώ για µειονεκτικές και 11,92 ευρώ για ορεινές η εξισωτική αποζηµίωση στη νέα ΚΑΠ
Η εξισωτική αποζηµίωση στην Ελλάδα για την περίοδο 2023-2027 κοµίζει απλά µία µικρή αλλαγή στο ποσό σε σχέση µε την τρέχουσα περίοδο. Συγκεκριµένα για τις µειονεκτικές περιοχές το ποσό ορίζεται στα 8,78 ευρώ το στρέµµα και στις ορεινές περιοχές στα 11,92 ευρώ το στρέµµα. Ουσιαστικά 50 σεντς µεταφέρονται από τις ορεινές στις µειονεκτικές. Κατά τα άλλα το καθεστώς µοιάζει να παραµένει απαράλλακτο, αν και είναι πολύ νωρίς ακόµα για να γίνουν εκτιµήσεις ως προς τον τρόπο που θα ενεργοποιηθεί την ερχόµενη περίοδο.
