Παρά την ονομασία του προγράμματος, δεν επιδοτείται η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών, αλλά η προμήθεια και εγκατάσταση μπαταρίας, καθώς η ελληνική αγορά ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ) φαίνεται πως υστερεί στο τομέα αυτό.
Με τα περίπου 160 εκατ. ευρώ που είναι ο προϋπολογισμός του προγράμματος (χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας) εκτιμάται ότι επιχειρήσεις, ανεξαρτήτως μεγέθους και κλάδου οικονομικής δραστηριότητας, θα προσθέσουν μπαταρίες συνολικής ισχύος τουλάχιστον 380 MW (μεγαβάτ), αν και δεν αποκλείεται να φτάσουν και τα 500 MW.
Από τη δράση αποκλείονται εταιρείες που δεν συμμορφώνονται με τα κριτήρια «μη πρόκλησης σημαντικής βλάβης» (Do No Significant Harm -DNSH), όπως είναι π.χ. μεταλλευτικές εταιρείες κλπ. Επιλέξιμες επιχειρήσεις θα είναι εκείνες που δεν έχουν ξεκινήσει τις εργασίες για την εγκατάσταση του φωτοβολταϊκού σταθμού και της μονάδας αποθήκευσης καθώς και εκείνες που έχουν ήδη εγκατεστημένο φωτοβολταϊκό αλλά δεν έχουν τοποθετήσει τη μπαταρία.
Ποσοστά επιδότησης
Μέσω του προγράμματος θα επιχορηγείται ποσοστό επί της δαπάνης προμήθειας και εγκατάστασης του συστήματος αποθήκευσης με το μέγιστο ύψος ανά επιχείρηση να έχει προσδιοριστεί στα 400.000 ευρώ. Η ένταση της ενίσχυσης θα εξαρτάται από το μέγεθος της κάθε εταιρείας και θα κυμαίνεται από 30% για τις μεγάλες, 40% για τις μεσαίες και 50% για τις μικρές. Με 50% θα επιδοτούνται, όπως αναφέρουν στελέχη του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) και οι υποστηρικτικές δαπάνες – τη μελέτη και διαστασιολόγηση του συστήματος, τη διασύνδεση με το ηλεκτρικό δίκτυο – οριζόντια για όλες τις επιχειρήσεις ανεξαρτήτως μεγέθους.
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, το μεγαλύτερο ποσοστό του προϋπολογισμού, περί τα 100 εκατ. ευρώ, θα επιδοτήσει μπαταρίες για τις πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις και τα υπόλοιπα 60 εκατ. ευρώ συστήματα αποθήκευσης ενέργειας για τις μεσαίες και μεγάλες επιχειρήσεις.
Όσες τελικά επιδοτηθούν από το πρόγραμμα θα μπορούν να αποθηκεύουν στη μπαταρία που θα εγκαταστήσουν ηλεκτρική ενέργεια από το δίκτυο κατά τις μεσημεριανές ώρες, οπότε οι χονδρεμπορικές τιμές ρεύματος κινούνται σε χαμηλά επίπεδα ώστε να το χρησιμοποιούν τις ώρες που η κιλοβατώρα είναι ακριβότερη προκειμένου να περιορίσουν το ενεργειακό τους κόστος.
Τις υπόλοιπες ενεργειακές τους ανάγκες θα μπορούν να τις καλύπτουν με φωτοβολταϊκό που ήδη έχουν εγκαταστήσει ή θα εγκαταστήσουν (αλλά δίχως επιδότηση) το οποίο θα λειτουργεί είτε με net-billing είτε με virtual net-billing. Διαφορετικά υπάρχει και η προοπτική σύναψης διμερούς συμβολαίου αγοραπωλησίας πράσινου ρεύματος (PPAs) με κάποιο παραγωγό ανανεώσιμης ενέργειας.
Σχετική ανακοίνωση της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Συλλόγων Παραγωγών
Ηλεκτρικής Ενέργειας από Φωτοβολταϊκά (Π.Ο.Σ.Π.Η.Ε.Φ.) έχει ως ακολούθως:
"Το νομοσχέδιο που κατατέθηκε προς συζήτηση στη Βουλή περιέχει σημαντικές ρυθμίσεις για την Αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας, έστω και με μεγάλη χρονική καθυστέρηση, οι οποίες έπρεπε να έχουν δρομολογηθεί εδώ και έτη.
Με ικανοποίηση υποδεχόμαστε τις ρυθμίσεις για εγκατάσταση συστημάτων αποθήκευσης behind the meter, που ήταν πάγιο αίτημα και διεκδίκηση της ΠΟΣΠΗΕΦ. Ωστόσο, η ισχύς των 300MW που διατίθεται στο ΕΔΔΗΕ είναι εξαιρετικά μικρή και πρέπει να αυξηθεί σημαντικά.
Επίσης, πολύ σημαντική και προς τη σωστή κατεύθυνση είναι η ρύθμιση για την εγκατάσταση συστημάτων αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας standalone στο δίκτυο του ΔΕΔΔΗΕ, κάτι που επίσης αποτελεί διεκδίκηση της ΠΟΠΣΗΕΦ. Η διεσπαρμένη εγκατάσταση συστημάτων αποθήκευσης από μικρομεσαίους επενδυτές στο δίκτυο του ΔΕΔΔΗΕ είναι κρίσιμη, καθώς με τον τρόπο αυτό εξυπηρετείται αποτελεσματικότερα η ενεργειακή ασφάλεια της χώρας και των δικτύων. Παράλληλα, με τον τρόπο αυτό θα αποφύγουμε τη δημιουργία ολιγοπωλιακών καταστάσεων στην εγκατάσταση συστημάτων Αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας. Η ΠΟΠΣΗΕΦ έχει τονίσει στις συναντήσεις της με τον Υπουργό Ενέργειας και Περιβάλλοντος αλλά και στις παρεμβάσεις της, τη συνεισφορά των συστημάτων Αποθήκευσης στη μείωση των περικοπών ηλεκτρικής ενέργειας που υφίστανται οι παραγωγοί ΑΠΕ, αλλά και της τεράστιας σημασίας που έχει για τον τελικό καταναλωτή, καθώς η ζημία του τελικού καταναλωτή τα επόμενα έτη από τις περικοπές ηλεκτρικής ενέργειας, σύμφωνα με μελέτη του ΑΠΘ, θα ανέλθει σε 240 εκ. ευρώ ανά έτος περίπου. Πρέπει με κάθε τρόπο να διασφαλίσουμε ότι η φθηνή ηλεκτρική ενέργεια που παράγουν οι ΑΠΕ θα είναι διαθέσιμη στον τελικό καταναλωτή και δεν θα πετιέται στα σκουπίδια, όπως γίνεται σήμερα για χάρη των μονάδων φυσικού αερίου.
Παράλληλα όμως εκφράζουμε τη δυσαρέσκεια μας, καθώς από το νομοσχέδιο που κατατέθηκε στη Βουλή έχει απαλειφθεί η αδειοδοτική πριμοδότηση για προσθήκη μπαταριών και από ομαδοποιημένα «μικρά» φωτοβολταϊκά. Στο κείμενο της διαβούλευσης περιλαμβανόταν ρύθμιση με την οποία προβλεπόταν ότι, οι ιδιοκτήτες μίας συστοιχίας «μικρών» φωτοβολταϊκών θα μπορούν να καταθέσουν από κοινό αίτημα εγκατάστασης μπαταρίας στο κοινό σημείο σύνδεσης. Μάλιστα, η ίδια δυνατότητα δινόταν και σε τρίτο επενδυτή, ο οποίος αν είχε εξασφαλίσει τη συναίνεση όλων των κατόχων θα μπορούσε να εκμεταλλεύεται τη μονάδα αποθήκευσης. Θεωρούμε ότι η συγκεκριμένη ρύθμιση πρέπει να επανέλθει.
Επιπλέον, μελανό σημείο του νομοσχεδίου θεωρούμε το γεγονός ότι τα ζητήματα της αδειοδότησης και των μονάδων Αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας θα καθοριστούν με Υπουργική Απόφαση που θα εκδοθεί μέχρι 31 Δεκεμβρίου του 2024. Και αυτό γιατί είναι νωπές οι μνήμες από υπουργικές αποφάσεις που ρύθμισαν θέματα των ΑΠΕ όπως η ΥΑ του Αυγούστου 2022, η οποία χάρισε τον ηλεκτρικό χώρο της χώρας σε λίγους ομίλους και δεν αποτελεί μνημείο διαφάνειας. Η εν λόγω ΥΑ αποτέλεσε την ταφόπλακα των μικρομεσαίων επενδυτών, ιδίως στις περιοχές της απολιγνιτοποίησης όπως η Δυτική Μακεδονία. Δεν πρέπει να γίνει το ίδιο και με την υπό έκδοση ΥΑ. Η ΠΟΣΠΗΕΦ θα είναι παρούσα στις εξελίξεις με συνεχείς παρεμβάσεις και δεν θα επιτρέψει να αποτελέσει η Αποθήκευση ηλεκτρικής ενέργειας προνομιακό χώρο για λίγους μόνο ομίλους αλλά να έχουν σημαντικό μερίδιο οι μικρομεσαίοι επενδυτές στο Ε.Δ.Δ.Η.Ε, διότι αυτό επιτάσσει πρωτίστως η διασφάλιση της ενεργειακής ασφάλειας της χώρας αλλά και η εμπέδωση της ενεργειακής δημοκρατίας προκειμένου να αποφευχθούν ολιγοπωλιακές καταστάσεις.
Το επόμενο σημείο που εγείρει ζητήματα στο νομοσχέδιο είναι οι ρυθμίσεις για τους σταθμούς ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ που προβαίνουν σε ριζική ανανέωση εξοπλισμού. Εντελώς απροειδοποίητα σύμφωνα με το νομοσχέδιο καταργείται η δυνατότητα ριζικής ανανέωσης του εξοπλισμού από την 31η Οκτωβρίου 2024. Αυτό είναι παράλογο, καθώς αρκετοί παραγωγοί έχουν ήδη κάνει παραγγελίες εξοπλισμού με προοπτική να ανανεώσουν τον εξοπλισμό των σταθμών τους. Πρόκειται για μία άδικη και απολύτως παράλογη ρύθμιση. Θεωρούμε αυτονόητο ότι πρέπει δεν πρέπει να σχετίζεται η δυνατότητα εγκατάστασης νέου εξοπλισμού στους Φ/β Σταθμούς με κάποιου είδους ποινή, πολλώ δε μάλλον με την απώλεια της σύμβασής λειτουργικής ενίσχυσης.
Τέλος θεωρούμε ότι πρέπει να συμπεριληφθεί στο νομοσχέδιο η διευθέτηση του ζητήματος της εγκατάστασης Φ/Β Σταθμών σε γη υψηλής παραγωγικότητας και ο άδικος τρόπος με τον οποίο υπολογίζεται σήμερα η πλήρωση του ορίου της εγκατάστασης Φ/Β Σταθμών σε γη υψηλής παραγωγικότητας.
Η ΠΟΣΠΗΕΦ κατέθεσε αναλυτικό υπόμνημα στην επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου για όλα τα παραπάνω ζητήματα και αναμένουμε τη θετική ανταπόκριση του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας".