Το μέλλον αγροτών στη μεταποίηση με βοήθεια Ταμείου Ανάκαμψης

Παρά το γεγονός ότι το πολυπόθητο κεφάλαιο 5 της Επιτροπής Πισσαρίδη που θα εξειδικεύει τις κάθετες πολιτικές ανάπτυξης στην πρωτογενή παραγωγή, στη διατροφή και στη µεταποιητική βιοµηχανία δεν δόθηκε ακόµα στη δηµοσιότητα, οι πληροφορίες θέλουν τους παραπάνω τοµείς να διεκδικούν µεγάλο µερίδιο στις κοινοτικές επιχορηγήσεις και τα ευρωπαϊκά δάνεια που φθάσουν στη χώρα µας την προσεχή τριετία.

Όπως αναφέρουν µάλιστα οι πηγές, αυτό θα γίνει σχεδόν υποχρεωτικά και ανεξάρτητα από την πολιτική βούληση να µεταφερθούν τόσα χρήµατα στους εν λόγω τοµείς. Κι αυτό γιατί, είναι οι µόνοι κλάδοι ενεργούς οικονοµίας µε ισχυρό αναπτυξιακό απόθεµα στους οποίους µάλιστα υπάρχει µεγάλη τεχνογνωσία απορρόφησης και διαχείρισης κοινοτικών πόρων.

Σηµειωτέον ότι το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαµψης το οποίο θα πρέπει να περάσει από τη Βουλή µέχρι τις 15 Οκτωβρίου δεν έχει  περιθώρια για νέους πειραµατισµούς. Κι αυτό είναι κάτι που  µάλλον θα πρέπει να γνωρίζει καλά η Οµάδα των 5, υπό τον Θ. Σκυλακάκη, που έχει συγκροτήσει ο πρωθυπουργός.

Όλα τα παραπάνω οδηγούν σε µια νέα φιλοσοφία για µια πραγµατικά νέα ελληνική γεωργία. Σ’ αυτή θα έχουν θέση µεµονωµένα ή και συλλογικά σχήµατα, τα οποία θα είναι σε θέση να επενδύσουν και στους επόµενους κρίκους της αλυσίδας αξίας, αξιοποιώντας κατά τον καλύτερο τρόπο τα µεγάλα πλεονεκτήµατα που µπορεί να έχει η αγροτική παραγωγή στην Ελλάδα. Σ’ αυτή τη νέα εποχή για τη εγχώρια αγροτική παραγωγή πάντως, κανένας αγρότης δεν θα µπορεί να είναι να αισθάνεται και να λειτουργεί µόνος. Όλοι θα οφείλουν να είναι µέλη ή κοινωνοί συνεργατικών σχηµάτων ή συστηµάτων συµβολαιακής γεωργίας, µε άµεση αναφορά στο τελικό προϊόν.     

Πιο αγροτική η μεταποίηση στο νέο μοντέλο παραγωγής

Από την αποδοτικότητα των αναπτυξιακών προγραµµάτων εξαρτάται, όπως όλα δείχνουν, ειδικά σ’ αυτή τη φάση, το εγχείρηµα ανασυγκρότησης της ελληνικής γεωργίας, κάτι που συναρτάται άµεσα µε την ευρύτερη προσπάθεια ανόρθωσης της οικονοµίας στη χώρα.

Ειδικότερα στον αγροτικό τοµέα, είναι πλέον σαφές ότι τα εργαλεία που είχε τα παλιότερα χρόνια στη διάθεσή της η κυβέρνηση, όπως οι γεωργικές εφαρµογές (δηµόσια διοίκηση), οι συνεταιρισµοί και οι άµεσες ενισχύσεις έχουν περιορίσει την εµβέλειά τους, εποµένως αυτό που µπορεί να αλλάξει τον ρου των πραγµάτων είναι τα επενδυτικά προγράµµατα.

∆εν είναι τυχαίο το γεγονός ότι αυτό που απασχολεί µετ’ επιτάσεως αυτές τις µέρες τους αγρότες σε όλη την Ελλάδα, είναι το άνοιγµα του Πληροφοριακού Συστήµατος Κρατικών Ενισχύσεων (ΠΣΚΕ) για την υποβολή των αιτηµάτων πληρωµής από τα Σχέδια Βελτίωσης, όπως και τα χρονοδιαγράµµατα των προκηρύξεων του Αναπτυξιακού Νόµου 4399/16, πτυχές του οποίου δείχνουν να αποκτούν τον τελευταίο καιρό όλο και πιο ζωηρό αγροτικό πρόσηµο.

Το «πείραµα» των ηµερών δείχνει να έχει ιδιαίτερη σηµασία αν ληφθεί υπόψη ότι ο τοµέας της αγροδιατροφής θα κληθεί να σηκώσει µεγάλο βάρος των προσπαθειών που θα λάβουν χώρα το επόµενο διάστηµα για την έγκαιρη και σωστή αξιοποίηση των πόρων του Ταµείου Ανάκαµψης που για την Ελλάδα ανέρχονται στα 32 δις ευρώ. Ως γνωστόν, η αγροδιατροφή και γενικότερα η ανάπτυξη της υπαίθρου διατηρούν εξέχουσα θέση και στα πολυετή αναπτυξιακά προγράµµατα, το ύψος των οποίων στη νέα προγραµµατική περίοδο 2021-2027 προσεγγίζουν τα 30 δισ. ευρώ, συνθέτοντας το γνωστό πακέτο των 72 δισ. που έφερε πρόσφατα στις... βαλίτσες του από τις Βρυξέλλες ο Κυριάκος Μητσοτάκης.

Ποιο είναι όµως εδώ το ζητούµενο; Σίγουρα το επόµενο διάστηµα πόροι για την ανάπτυξη θα υπάρξουν. Το θέµα είναι πόσο εύκολη θα είναι η απορρόφησή τους και τι τόπο θα πιάσουν. Υπ’ αυτή την έννοια, ο τοµέας της αγροδιατροφής είναι από τους πλέον κατάλληλους και έτοιµους (αυτό τον καιρό) να απορροφήσουν επενδυτικά κεφάλαια. Οι πληροφορίες θέλουν το εγχείρηµα του Αναπτυξιακού να βρίσκει για πρώτη φορά πεδίο δόξης λαµπρό σε επενδυτικά projects που συνδέονται τόσο µε τον πρωτογενή τοµέα όσο και µε τη µεταποίηση. Το καινούργιο στοιχείο είναι ότι τα περισσότερα από αυτά τα επενδυτικά σχέδια, επιχειρούν να γεφυρώσουν την πρωτογενή παραγωγή µε το τελικό προϊόν και την ίδια ώρα στα περισσότερα εξ αυτών η πρωτοβουλία ανήκει σε ανθρώπους και επιχειρήσεις µε σαφέστατη µέχρι σήµερα αναφορά στην αγροτική παραγωγή.

Αρχίζουν να ξεφυτρώνουν, θα µπορούσε να πει κανείς, µικρές κάθετες µονάδες οι οποίες συµπυκνώνουν την ιδέα του αφηγήµατος «από το χωράφι στο ράφι». Η όλη προσπάθεια διευκολύνεται και από το γεγονός ότι εδώ και κάποια χρόνια έχει συντελεστεί η στροφή της ελληνικής γεωργίας από τα κλασικά βιοµηχανικά προϊόντα, όπως το βαµβάκι και ο καπνός, προς τα προϊόντα της αγροδιατροφής ή ακόµα και στα super foods. Η ίδια η υφή αυτών των προϊόντων υπαγορεύει µια πιο σύνθεση προσέγγιση από την πλευρά του παραγωγού και κινήσεις που προσεγγίζουν στα επόµενα στάδια της αλυσίδας αξίας, όπως είναι η τυποποίηση, η µεταποίηση και το branding. Εδώ κουµπώνει και ο ρόλος της νέας γενιάς αγροτών.