Πιο σύνθετα είναι τα πράγµατα σε σχέση µε τη νέα πρόσκληση προγράµµατος εκσυγχρονισµού των αγροτικών εκµεταλλεύσεων, καθώς οι παθογένειες του Μέτρου Σχεδίων Βελτίωσης είναι γνωστές και εξετάζεται σοβαρά να είναι πιο στοχευµένη, για µικρότερες επενδύσεις και µε µεγαλύτερη διάρκεια. Πάντως, εφόσον τελικά αξιοποιηθούν οι πόροι από το Ταµείο Ανάκαµψης και όχι από τα Προγράµµατα Αγροτικής Ανάπτυξης, θα πρέπει να προετοιµαστεί µία πρόσκληση σε µία εντελώς νέα βάση από τα γνωστά Σχέδια Βελτίωσης. Με καινούργια ποσοστά έντασης ενίσχυσης και λιγότερες επιδοτούµενες δαπάνες.
Για να γίνει πιο κατανοητό, ένα πρώτο παράδειγµα έρχεται από τη Γαλλία όπου έχει προκηρυχθεί στα πλαίσια του Ταµείου Ανάπτυξης (Ρελάνς Φρανς) ένα µέτρο επιδότησης αγροτικού µηχανολογικού εξοπλισµού µε στόχο τη µείωση των εισροών στο χωράφι. Σε αυτό επιδοτούνται µόνο ψεκαστικά µηχανήµατα ακριβείας, σπαρτικές προς αντικατάσταση των παλαιών µηχανηµάτων και λιπασµατοδιανοµείς ακριβείας. Η ένταση ενίσχυσης διαµορφώνεται σε πολύ χαµηλά επίπεδα δηλαδή σε 20-40% µε ένα συν 10% για τις περιπτώσεις νέων αγροτών, ενώ καλύπτονται δαπάνες έως 40.000 ευρώ.
Γίνεται φανερό ότι όταν τα χρήµατα ληφθούν από το Ταµείο Ανάκαµψης οι επιλογές είναι περιορισµένες όπως και η ένταση της ενίσχυσης. Πάντως αυτό το µοντέλο δείχνει βολικό καθώς από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης δεν θέλουν να «κουβαλήσουν» µεγάλη προίκα από ανειληµµένες υποχρεώσεις στην ερχόµενη περίοδο 2023-2027 όπως έγινε στην περίπτωση της πρόσκλησης του 2011 και την τρέχουσα προγραµµατική.
Αξίζει να σηµειωθεί εδώ πάντως ότι η ενίσχυση της αγοράς γης που δεν είναι δυνατή µέσω των Σχεδίων Βελτίωσης λόγω έλλειψης ευρωπαϊκού θεσµικού πλαισίου, µία πρόσκληση µέσω του Ταµείου Ανάκαµψης θα την έκανε δυνατή.
Σηµειώνεται παράλληλα πως έχει ασκηθεί αρµοδίως κριτική (ανάλυση SWOT για την ελληνική ΚΑΠ) στα Σχέδια Βελτίωσης πως δεν καλύπτουν µέρος τουλάχιστον του χρηµατοοικονοµικού ελλείµµατος που έχουν οι πολυετείς φυτείες, µέχρι να φθάσουν στην οικονοµική αυτοδυναµία. Και αυτή η σηµείωση µπορεί να ληφθεί υπόψη κατά την προετοιµασία της πρόσκλησης.
Όπως και να έχει, η πρόσκληση θα είναι στοχευµένη µόνο στους κατ’ επάγγελµα αγρότες µε βάση το ΟΣ∆Ε που θα κάνουν µέσα στην ερχόµενη Άνοιξη, οπότε χρειάζονται προσοχή οι δηλώσεις.
Εν τω µεταξύ, µέσα στον Φεβρουάριο θα δηµοσιευθεί και η προδηµοσίευση της 1ης πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος του Μέτρου 4.1.2 «Υλοποίηση επενδύσεων που συµβάλλουν στην εξοικονόµηση ύδατος» σύµφωνα µε πληροφορίες. Και αυτό το Μέτρο που επιδοτεί τα αρδευτικά και φωτοβολταϊκά συστήµατα στο χωράφι θα προκηρυχθεί µετά το καλοκαίρι, αν και το θεσµικό του πλαίσιο (που έχει ήδη τροποποιηθεί µία φορά) βρίσκεται δηµοσιευµένο σε ΦΕΚ από τον περασµένο Σεπτέµβριο. Η προκήρυξη του Μέτρου 4.1.2 αναµένεται να απορροφήσει δηµόσια δαπάνη ύψους 35 εκατ. ευρώ.
Για µεταβατικη ΚΑΠ 2021-2022
Η διάρθρωση των πόρων
Στα ελληνικά Προγράµµατα Αγροτικής Ανάπτυξης, θα ενσωµατωθούν µε βάση την µεταβατική ΚΑΠ:
Το 2021 πόροι 680.177.956 από την ερχόµενη ΚΑΠ συν επιπρόσθετοι πόροι 108.072.886 από το Next Generation Europe.
Το 2022 πόροι 556.953.600 από την ερχόµενη ΚΑΠ συν επιπρόσθετοι πόροι 257.213.470 από το Next Generation Europe.
∆ηλαδή σύνολο 1,237 δις ευρώ µέσω ΚΑΠ συν 365,2 εκατ. ευρώ τα οποία διατίθενται µέσω του Ταµείου Ανάκαµψης στο ΕΓΤΑΑ (Ταµείο του ΠΑΑ).
Από τα 365,2 εκατ. ευρώ, τα 200 εκατ. θα πρέπει να µοιραστούν τη διετία 2021-2022 σε προκηρύξεις για: 1) βραχείες αλυσίδες εφοδιασµού και τις τοπικές αγορές, β) επενδύσεις γεωργίας ακριβείας και έξυπνης γεωργίας, καινοτοµίας, ψηφιοποίησης και εκσυγχρονισµού των µηχανηµάτων και του εξοπλισµού παραγωγής, γ) τις συνθήκες ασφαλείας στην εργασία, δ) την ενέργεια από ανανεώσιµες πηγές, την κυκλική οικονοµία και τη βιοοικονοµία, ε) την πρόσβαση σε τεχνολογίες πληροφορικής υψηλής ποιότητας στις αγροτικές περιοχές.
