Σκοντάφτει το μέτρο της αναδιάρθρωσης, πολλή γραφειοκρατία και στενά όρια για συνεταιρισμούς

Με άλλα λόγια, µόλις 350 στρέµµατα ανά ΑΦΜ δικαιούχου, που εν προκειµένω είναι Οµάδες Παραγωγών και Συνεταιρισµοί µπορούν να αναδιαρθρωθούν από το µέτρο, ένα νούµερο µάλλον αστείο όταν πρόκειται για συλλογικά σχήµατα αγροτών. Η αιτία αυτής της κατάστασης έγκειται στο µέγιστο ποσό δαπάνης που επιτρέπει έµµεσα το µέτρο, αφού η προκήρυξη του προβλέπει µέγιστη ενίσχυση στα 500.000 ευρώ ανά ΑΦΜ, κάτι που συνεπάγεται µια επένδυση κοντά στα 700.000 ευρώ αν ληφθεί υπόψιν ότι το µέγιστο ποσοστό επιδότησης ανέρχεται στο 80% της επένδυσης.

Σε µια προσπάθεια να εξασφαλιστεί ότι το σύνολο των 166 εκατ. ευρώ θα απορροφηθεί για τις ανάγκες της αναδιάρθρωσης, η ΕΘΕΑΣ έχει αποστείλει επιστολή προς τους ιθύνοντες του σχεδιασµού των µέτρων του Ταµείου Ανάκαµψης στη Βάθη, ζητώντας να αυξηθεί το µέγιστο ποσό επιδότησης από τα 500.000 ευρώ στα 3 εκατ. ευρώ, κάτι που θα διευκόλυνε µεγάλες επενδύσεις οι οποίες θα ανέρχονται µέχρι σχεδόν τα 4 εκατ. ευρώ.

Όπως εξηγεί στην Agrenda ο Χρήστος Γιαννακάκης, αντιπρόεδρος της ΕΘΕΑΣ, «αν υπολογίσουµε ότι το κόστος εγκατάστασης µιας νέας φυτείας µε ροδάκινα διαµορφώνεται µεταξύ των 1.500 µε 2.000 ευρώ το στρέµµα, τότε µε µια µέγιστη επένδυση στα 700.000 ευρώ ανά συλλογικό σχήµα, µπορούν να αναδιαρθωθούν µετά βίας 350 στρέµµατα µελών των οργανώσεων. Τα χρήµατα θα έπιαναν τόπο αν το κάθε ΑΦΜ µπορούσε να αναδιαθρώσει από 2.000 στρέµµατα και πάνω, κάτι που προϋποθέτει αναπροσαρµογή του µέγιστου ποσού ενίσχυσης».

Άλλωστε, όπως θα πει ο ίδιος, «το ενδιαφέρον των συλλογικών σχηµάτων ανά τη χώρα θα επέτρεπε µια δοµική προσαρµογή των προβλέψεων του µέτρου, αφού από τα πάνω από 1.000 εγγεγραµµένα συλλογικά σχήµατα που βρίσκονται στην Ελλάδα, ενδιαφέρον για την αναδιάρθρωση έχουν εκφράσει περίπου 75 µετά βίας 100. Αυτό δείχνει πως µε το µέτρο ως έχει, µπορούν να απορροφηθούν 50 εκατ. ευρώ (500.000 ευρώ επί 100 ΑΦΜ) από τα 166 εκατ. ευρώ.

Σύµφωνα µε την υφιστάµενη προκήρυξη για το µέτρο της Αναδιάρθρωσης των καλλιεργειών, η ένταση της ενίσχυσης διαµορφώνεται ως εξής:

• ∆υτική Ελλάδα, Θεσσαλία, Ήπειρος, Κεντρική Μακεδονία, Ανατολική Μακεδονία – Θράκη, Ιόνια Νησιά, Πελοπόννησος, Κρήτη, Στερεά Ελλάδα, ∆υτική Μακεδονία: 50%
• Νησιά Αιγαίου Πελάγους (εκτός από την Κρήτη και την Εύβοια) Βόρειο Αιγαίο, Νότιο Αιγαίο: 75%
• Αττική 40%.

Τα ανωτέρω ποσοστά µπορούν να αυξηθούν κατά 20 εκατοστιαίες µονάδες, υπό την προϋπόθεση ότι η µέγιστη ένταση ενίσχυσης δεν υπερβαίνει το 80% για συλλογικές επενδύσεις, περιλαµβανοµένων και εκείνων που αφορούν τη συγχώνευση οργανώσεων παραγωγών.

Εκτός ενίσχυσης τα διαφυγόντα κέρδη

Εκτός και αν υπάρξουν νέες τροποποιήσεις στην προκήρυξη του µέτρου της Αναδιάρθρωσης, το µέτρο ως έχει δεν καλύπτει τα διαφυγόντα κέρδη των παραγωγών από την αντικατάσταση του δενδρώνα µε νέες φυτεύσεις. Μάλιστα αυτό έγινε παρά τις αρχικές διαρροές που ήθελαν το µέτρο να επιδοτεί τα διαφυγόντα κέρδη από την αναδιάρθρωση. Συγκεκριµένα,
η προκήρυξη που βγήκε στον αέρα την περασµένη άνοιξη, αναφέρει ότι θα καλυφθούν µόνο τα έξοδα εκρίζωσης και αναφύτευσης, σε µια επιλογή των διαχειριστικών αρχών που προκαλεί ερωτηµατικά, αφού είναι πράγµατι απορίας άξιο το ποιος παραγωγός θα δεχθεί να ξεριζώσει µια έτοιµη, εµπορική φυτεία µε βιοµηχανικά ροδάκινα φερειπείν, ώστε να βάλει στη συνέχεια µια νέα και να περιµένει αρκετά χρόνια ώσπου αυτή να γίνει παραγωγή εξασφαλίζοντας τζίρο
για το συγκεκριµένο αγροτεµάχιο.

Από Νοέμβριο οι αιτήσεις και μετά οι νέες φυτεύσεις

Το Νοέµβριο αναµένεται τελικά να ανοίξει η πρόσκληση για τις αιτήσεις των ενδιαφερόµενων του µέτρου Αναδιάρθρωσης, ενώ ακόµα δεν είναι γνωστό το περιεχόµενο της λίστα των καλλιεργειών που προκρίνονται για ένταξη στο πρόγραµµα. Σύµφωνα µε πληροφορίες, η σύµβαση µε το Γεωπονικό Πανεπιστήµιο που θα αναλάµβανε τη σχετική µελέτη προσδιορισµού των καλλιεργειών και των ποικιλιών, υπεγράφη στις 15 Ιουλίου, µε ορίζοντα έργου 3 µηνών, που σηµαίνει ότι θα πρέπει να είναι έτοιµη η µελέτη ως τις 15 Οκτωβρίου. Στη συνέχεια, έως ότου προσαρµοστεί η τελική πρόσκληση ενδιαφέροντος, θα χρειαστούν ακόµα µερικές ηµέρες, τοποθετώντας στις αρχές Νοεµβρίου την έναρξη υποβολής αιτήσεων. Βάσει των έως τώρα προβλέψεων του µέτρου, επιλέξιµες δαπάνες είναι οι εξής:

1) Επενδύσεις για αναδιάρθρωση δενδρωδών καλλιεργειών και σχετικών άυλων δαπανών. Οι επενδύσεις έχουν εύλογο κόστος υλοποίησης και πρέπει να τεκµηριώνονται εγγράφως µε σαφή, συγκεκριµένο και επικαιροποιηµένο τρόπο στην υποβαλλόµενη οικονοµοτεχνική µελέτη.

2) Ενισχύσεις για επενδύσεις σε ενσώµατα ή σε άυλα στοιχεία ενεργητικού σε γεωργικές εκµεταλλεύσεις που συνδέονται µε πρωτογενή γεωργική παραγωγή (Καν. 702/2014, Άρθρο 14). α) Αναδιάρθρωση πολυετών/δενδρωδών καλλιεργειών και συγκεκριµένα: αα) Εκρίζωση υφιστάµενης φυτείας. ββ) Εγκατάσταση νέων δενδρυλλίων. γγ) Προµήθεια και εγκατάσταση συστήµατος στήριξης (γραµµική φύτευση – παλµέτα).

3) Οι νέες, επιλέξιµες ποικιλίες θα πρέπει: α) Να είναι ανθεκτικές στην κλιµατική αλλαγή. β) Να είναι ανθεκτικές σε εχθρούς και ασθένειες που επηρεάζουν την παραγωγικότητα και τη βιωσιµότητα των εκµεταλλεύσεων. γ) Τα παραγόµενα αγαθά και προϊόντα να έχουν εξαγώγιµο εµπορικό προσανατολισµό. δ) ∆εν είναι επιλέξιµες οι οινοποιήσιµες ποικιλίες αµπέλου και οι ελιές.

Οι αιτήσεις ενίσχυσης για την αναδιάρθρωση των καλλιεργειών θα πρέπει να λάβουν υπόψη µελέτη από Πανεπιστηµιακό Φορέα που θα δηµοσιευτεί έως την ηµεροµηνία έναρξης υποβολής των αιτήσεων. Στη µελέτη θα πρέπει να περιλαµβάνονται τα ακόλουθα:

α) Τις ποικιλίες των υφιστάµενων πολυετών φυτειών οι οποίες χαρακτηρίζονται από έναν από τους παρακάτω παράγοντες και προτείνονται για εκρίζωση στο πλαίσιο αναδιάρθρωσης: αα) Είναι ευπαθείς στις επιπτώσεις της κλιµατικής αλλαγής ββ) Τα προϊόντα τους έχουν χαµηλή εµπορική αξία και µειονεκτήµατα έναντι του διεθνούς ανταγωνισµού. γγ) Είναι ευπαθείς σε ασθένειες και εχθρούς, µε υψηλό βαθµό απωλειών.

β) Τις ποικιλίες νέων πολυετών φυτειών ανταγωνιστικές σε κάθε έναν από τους παρακάτω παράγοντες και προτείνονται για νέα εγκατάσταση: αα) Είναι ανθεκτικές στις επιπτώσεις της κλιµατικής αλλαγής ββ) Τα προϊόντα τους έχουν υψηλή εµπορική αξία και πλεονεκτήµατα έναντι του διεθνούς ανταγωνισµού. γγ) Είναι ανθεκτικές σε ασθένειες και εχθρούς, µε χαµηλό βαθµό απωλειών.

γ) Τον προσδιορισµό του κόστους εγκατάστασης ανά στρέµµα, µαζί µε το κόστος εκρίζωσης, το κόστος προµήθειας και εγκατάστασης νέων δενδρυλλίων και το κόστος προµήθειας και εγκατάστασης υποδοµής για γραµµική φύτευση (παλµέτα).