Πρόκειται για δύο σχήµατα που σκοπός τους θα είναι η παραγωγή, κατανάλωση, αποθήκευση και πώληση ενέργειας από ανανεώσιµες πηγές, µε τις ΚΑΕ να έχουν µεγαλύτερη γκάµα δραστηριοτήτων και τη δυνατότητα εφαρµογής εικονικού ενεργειακού συµψηφισµού (virtual net-metering) για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών των µελών τους. Σηµειώνεται εδώ πως οι αγρότες-φυσικά πρόσωπα θα µπορούν να συµµετέχουν και στα δύο σχήµατα, ενώ οι αγροτικοί συνεταιρισµοί µόνο στις ΚΑΕ.
Παράλληλα, το νοµοσχέδιο ανοίγει το δρόµο για τη σύσταση Κοινότητας µόνο από επιχειρήσεις (κατ’ ελάχιστον 15 µέλη) ενώ προωθείται η ενίσχυση της συµµετοχής ενεργειακών κοινοτήτων σε όλο το φάσµα της αγοράς ηλεκτρισµού, από την παραγωγή ρεύµατος και την κατανάλωση έως τη συµµετοχή στις ενεργειακές αγορές και τη διαχείριση ηλεκτρικών δικτύων.
Τι είναι οι Κοινότητες Ανανεώσιµων Πηγών
Οι Κοινότητες Ανανεώσιµων Πηγών (ΚΑΕ) είναι αστικοί συνεταιρισµοί που δραστηριοποιούνται στην παραγωγή, κατανάλωση, αποθήκευση και πώληση ενέργειας από ανανεώσιµες πηγές. Μέλη µπορεί να είναι:
α) Φυσικά πρόσωπα.
β) Οργανισµοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) α’ και β’ βαθµού, καθώς και επιχειρήσεις που ανήκουν κατά εκατό τοις εκατό (100%) σε Ο.Τ.Α α’ και β’ βαθµού,
γ) Μικροµεσαίες Επιχειρήσεις (Μ.Μ.Ε.),
δ) Αγροτικοί συνεταιρισµοί. Οι αγροτικοί συνεταιρισµοί µπορούν να συµµετέχουν σε µια ή περισσότερες Κ.Α.Ε. ως µέλη, ανεξαρτήτως αν στην ίδια Κοινότητα συµµετέχουν και µέλη που ανήκουν στον ίδιο αγροτικό συνεταιρισµό.
Αριθµός µελών
Ο ελάχιστος αριθµός µελών της Κ.Α.Ε. είναι 60 µέλη. Ο ελάχιστος αριθµός µελών µπορεί να είναι 30 αν η Κ.Α.Ε. έχει έδρα σε δήµο νησιωτικής περιοχής µε πληθυσµό κάτω από τρεις χιλιάδες εκατό (3.100) κατοίκους, ή 15 µέλη, σε περίπτωση που συµµετέχουν αποκλειστικά Μ.Μ.Ε.. Ο αριθµός των απαραίτητων µελών πέφτει στο 3, εφόσον συµµετέχουν τουλάχιστον δύο Ο.Τ.Α. α’ ή β’ βαθµού και το τρίτο µέλος είναι είτε επιχείρηση που ανήκει κατά εκατό τοις εκατό (100%) σε Ο.Τ.Α α’ ή β’ βαθµού, είτε Ο.Τ.Α α’ ή β΄ βαθµού.
Κίνητρα και ένταξη στον Αναπτυξιακό
Για τις ΚΑΕ η χορήγηση βεβαίωσης παραγωγού για σταθµούς ΑΠΕ, η απόφαση περιβαλλοντικής αδειοδότησης και η έκδοση αδειών εγκατάστασης και λειτουργίας θα εξετάζονται κατά προτεραιότητα σύµφωνα µε το Άρθρο 24 του Νόµου. Παράλληλα προβλέπεται και µέτρα στήριξης, ενώ µπορούν να συµµετάσχουν και στον Αναπτυξιακό Νόµο 4887/2022 για να χρηµατοδοτήσουν τα έργα τους. Ως προς το µέτρα στήριξης το νοµοσχέδιο αναφέρει πως «δύναται να προκηρύσσονται προγράµµατα εγκατάστασης φωτοβολταϊκών συστηµάτων και συστηµάτων αποθήκευσης από Κ.Α.Ε., προς εφαρµογή του εικονικού ενεργειακού συµψηφισµού, µε χρηµατοδότηση ιδίως από πόρους της Ε.Ε. και του Εθνικού Προγράµµατος Ανάπτυξης». Ένα τέτοιο πρόγραµµα 360 εκατ. ευρώ ετοιµάζεται ήδη από το υπουργείο Περιβάλλοντος για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών και µπαταριών. Οι ΚΑΕ θα εξαιρούνται επίσης από την υποχρέωση υποβολής εγγυητικών επιστολών για τη χορήγηση Βεβαίωσης Παραγωγού ή Ειδικών Έργων και Οριστικής Προσφοράς Σύνδεσης, καθώς και από την καταβολή των τελών για την υποβολή αίτησης για Βεβαίωση Παραγωγού στη Ρυθµιστική Αρχή Ενέργειας και για την Οριστική Προσφορά Σύνδεσης στους αρµόδιους ∆ιαχειριστές. Για τις ΚΑΕ, το Τέλος ∆έσµευσης Φυσικού Χώρου Εγκατάστασης, καθώς και το Τέλος Παράτασης Εγκατάστασης και ∆έσµευσης Ηλεκτρικού Χώρου θα µειωθούν κατά 50%.
∆ραστηριότητες
Οι Κ.Α.Ε. ασκούν τουλάχιστον µια (1) από τις ακόλουθες δραστηριότητες: παραγωγή, κατανάλωση, αποθήκευση και πώληση ενέργειας από ανανεώσιµες πηγές.
Στο πλαίσιο της δραστηριότητάς της, έκαστη Κ.Α.Ε.:
α) δύναται να επιµερίζει, εντός της Κοινότητας, την ενέργεια από Ανανεώσιµες Πηγές Ενεργειας (Α.Π.Ε.), η οποία παράγεται από σταθµούς παραγωγής και αποθηκεύεται σε σταθµούς αποθήκευσης, ιδιοκτησίας της Κ.Α.Ε.,
β) έχει πρόσβαση σε όλες τις αγορές ενέργειας, τόσο απευθείας, όσο και µέσω σωρευτικής εκπροσώπησης, κατά τρόπο που δεν εισάγονται διακρίσεις.
Οι Κ.Α.Ε. δύνανται να ασκούν επιπλέον:
α) εφαρµογή εικονικού ενεργειακού συµψηφισµού από σταθµούς Α.Π.Ε. και Συµπαραγωγής Ηλεκτρισµού - Θερµότητας Υψηλής Απόδοσης (Σ.Η.Θ.Υ.Α.) και σταθµούς αποθήκευσης για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών των µελών τους, των καταναλωτών που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας, ιδιοκτησίας της Κ.Α.Ε.,
β) διαχείριση, ιδίως συλλογή, µεταφορά, επεξεργασία, αποθήκευση ή διάθεση πρώτης ύλης για την παραγωγή ενέργειας από βιοµάζα ή βιορευστά ή βιοαέριο ή µέσω ενεργειακής αξιοποίησης του βιοαποικοδοµήσιµου κλάσµατος αστικών αποβλήτων,
[...] δ) προσέλκυση κεφαλαίων για την πραγµατοποίηση επενδύσεων αξιοποίησης των Α.Π.Ε. ή Σ.Η.Θ.Υ.Α. ή παρεµβάσεων βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης,
ε) σύνταξη µελετών αξιοποίησης των Α.Π.Ε. ή της Σ.Η.Θ.Υ.Α. ή υλοποίησης παρεµβάσεων βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης ή παροχή τεχνικής υποστήριξης, στους ανωτέρω τοµείς,
στ) διαχείριση ή συµµετοχή σε προγράµµατα χρηµατοδοτούµενα από εθνικούς πόρους ή πόρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.),
ζ) παροχή συµβουλών για τη διαχείριση ή συµµετοχή των µελών της σε προγράµµατα χρηµατοδοτούµενα από εθνικούς πόρους ή πόρους της Ε.Ε.,
[...] ι) ανάπτυξη δικτύου, διαχείριση και εκµετάλλευση υποδοµών εναλλακτικών καυσίµων.
Επιδότηση και για παλαιότερες δαπάνες για φ/β στην ποµόνα
Τις επόµενες ηµέρες αναµένεται να εκδοθεί η προδηµοσίευση του οδηγού
του νέου προγράµµατος φωτοβολταϊκών έως 10 kW για αγροτικές επιχειρήσεις και ιδιώτες, καθώς στις 15 Μαρτίου θα ανοίξει η πλατφόρµα χρηµατοδότησης. Το ύψος της επιδότησης για τις δαπάνες εγκατάστασης και αγοράς φωτοβολταϊκού συστήµατος θα φτάνει το 60% µε τον πρώτο κύκλο αιτήσεων να φτάνει τα 150 εκατ. ευρώ, σύµφωνα µε πληροφορίες που µένει να επιβεβαιωθούν. Αναφορικά µε τη διαδικασία υποβολής των αιτήσεων, θα ακολουθηθεί και το µοντέλο του «Εξοικονοµώ» δηλαδή οι πρώτες αιτήσεις θα αξιολογηθούν πρώτες κ.ο.κ. Επιλέξιµες θα είναι οι δαπάνες µετά την 1η Ιουλίου 2022, ενώ δεν θα πρέπει να έχει ενεργοποιηθεί ο σταθµός πριν από την υποβολή της αίτησης για χρηµατοδότηση. Σε κάθε περίπτωση δαπάνες για αγορά και τοποθέτηση φωτοβολταϊκών συστηµάτων θα επιδοτούν και τα Σχέδια Βελτίωσης (εντός Μαρτίου οι αιτήσεις) σε κατ’ επάγγελµα και Νέους Αγρότες. Μάλιστα, αίτηση για την επιδότηση της σχετικής δαπάνης µπορούν να κάνουν και δικαιούχοι των περασµένων Σχεδίων (προκήρυξη 2017).
Έως 100kW το όριο για net metering αγροτών
Στο νοµοσχέδιο που τέθηκε σε διαβούλευση, προβλέπεται πως για σταθµούς που εγκαθίστανται από αυτοκαταναλωτές η µέγιστη ισχύς όσον αφορά τους αγρότες δεν µπορεί να ξεπερνά τα 100kW. Συγκεκριµένα προβλέπονται τα εξής:
Για σταθµούς που εγκαθίστανται από αυτοκαταναλωτές, καθώς και για αυτοκαταναλωτές από κοινού, για την εφαρµογή του ενεργειακού συµψηφισµού, η µέγιστη ισχύς του σταθµού για:
α) οικίες (νοικοκυριά), δεν µπορεί
να ξεπερνά τα δέκα (10) κιλοβάτ (kW) ανα παροχή κατανάλωσης,
β) νοµικά πρόσωπα δηµοσίου ή ιδιωτικού δικαίου, δεν µπορει να ξεπερνά τα εκατό (100) κιλοβάτ (kW) ανα παροχή κατανάλωσης.
Για σταθµούς που εγκαθίστανται από εγγεγραµµένους στο Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκµεταλλεύσεων του ν. 3874/2010 για εγκαταστάσεις αγροτικών εκµεταλλεύσεων του ν. 3874/2010 και αγροτικών χρήσεων, για την εφαρµογή του εικονικού ενεργειακού συµψηφισµού, η µέγιστη ισχύς του σταθµού δεν µπορεί να ξεπερνά τα εκατό (100) κιλοβάτ (kW) ανα παροχή κατανάλωσης.
Για την εφαρµογή εικονικού ενεργειακού συµψηφισµού σύµφωνα µε το παρόν, οι σταθµοί παραγωγής µπορούν να συνδέονται, στο ∆ίκτυο είτε Υψηλής Τάσης, είτε Μέσης Τάσης, είτε Χαµηλής Τάσης. Για την εφαρµογή του εικονικού ενεργειακού συµψηφισµού από Κοινότητες Ανανεώσιµης Ενέργειας, Ενεργειακές Κοινότητες Πολιτών, καθώς και Ενεργειακές Κοινότητες του ν. 4513/2018, δύναται η παροχή των σταθµών παραγωγής και οι αντίστοιχες παροχές κατανάλωσης προς συµψηφισµό να εκπροσωπούνται από διαφορετικούς προµηθευτές. Το µέγιστο όριο συνολικής ισχύος σταθµών Α.Π.Ε και Σ.Η.Θ.Υ.Α., για το οποίο επιτρέπεται να χορηγηθούν Οριστικές Προσφορές Σύνδεσης από τους αρµόδιους ∆ιαχειριστές για εφαρµογή ενεργειακού και εικονικού ενεργειακού συµψηφισµού καθορίζεται σε δύο (2) γιγαβάτ (GW).
