Οι νέες δράσεις θα διαφέρουν τόσο ως προς το ποσό επιδότησης που σε περιπτώσεις θα είναι µεγαλύτερο σε σχέση µε την περασµένη περίοδο, όσο και από την επιλεξιµότητα των επενδύσεων. Συγκεκριµένα:
Πρώτον, δίνεται η δυνατότητα πρώτη φορά για φακέλους αγροτών κάτω των 40 ετών να προσφερθεί ενίσχυση 80% για τις κατηγορίες επενδύσεων µεταποίησης γεωργικού προϊόντος, µεταποίησης µε τελικό προϊόν µη γεωργικό και στη δασοκοµία.
∆εύτερον, οι ιδρύσεις που αφορούν στην εξυπηρέτηση διανυκτέρευσης επισκεπτών (καταλύµατα, ξενοδοχεία κλπ) θα είναι επιλέξιµες µόνο στις ορεινές περιοχές.
Τρίτον, οι επενδύσεις σε µεταποίηση θα είναι επιλέξιµες µόνο για κατηγορίες προϊόντων που παράγονται στην περιοχή παρέµβασης και αποδεδειγµένα υπάρχει υστέρηση στον µεταποιητικό κλάδο αυτών.
Τέταρτον, αναµένεται να ενεργοποιηθεί µία νέα δράση ιδιωτικής επένδυσης µε τίτλο «Εξοικονόµηση ενέργειας και νερού, ενίσχυση βιο-οικονοµίας και κυκλικής οικονοµίας» η οποία θα αφορά επενδύσεις µικροµεσαίων επιχειρήσεων σε ΑΠΕ.
Αναλυτικότερα οι δράσεις ιδιωτικών επενδύσεων θα µπορούν να έχουν προϋπολογισµό έως 300.000 ευρώ µε εξαίρεση τη µεταποίηση αγροτικών προϊόντων που µπορεί ο φάκελος να φτάσει τα 400.000 ευρώ. Βέβαια, σηµειώνεται εδώ, πως ο προϋπολογισµός που θα µοιραστεί σε κάθε ΟΤ∆ θα είναι κατά µέσο όρο 5 εκατ. ευρώ (π.χ ο προϋπολογισµός ∆ηµόσιας ∆απάνης που ζητάει η ΑΝΚΑ στην Καρδίτσα ανέρχεται σε περίπου 5,5 εκατ. ευρώ), ως εκ τούτου, τα παραπάνω όριο για τις ενισχυόµενες δαπάνες αναµένεται να χαµηλώσουν. Οι ενισχυόµενες παρεµβάσεις της σχετικής κατηγορίας (Κατηγορία 1) έχουν ως εξής:
1) Ενίσχυση µεταποιητικών µονάδων για την παραγωγή γεωργικών προϊόντων.
Επιλέξιµες είναι οι πράξεις που αφορούν σε ιδρύσεις, εκσυγχρονισµούς, επεκτάσεις, µετεγκαταστάσεις µε ταυτόχρονο εκσυγχρονισµό µονάδων παραγωγής γεωργικών προϊόντων από γεωργικά προϊόντα. Ενδεικτικές δραστηριότητες: επεξεργασία και παραγωγή προϊόντων γάλακτος, τυροκοµικά προϊόντα και γιαούρτι, παραγωγή κρεατοσκευασµάτων και αλλαντικών, συσκευασία - τυποποίηση αυγών, παραγωγή µιγµάτων ζωοτροφών, ελαιοτριβεία και τυποποιητήρια ελαιολάδου, οινοποιεία, τυποποίηση και εµπορία ανθέων, επεξεργασία - συσκευασία - τυποποίηση αρωµατικών και φαρµακευτικών φυτών, παραγωγή ξυδιού από οίνο, επεξεργασία - συσκευασία - τυποποίηση οπωροκηπευτικών και ξηρών καρπών, παραγωγή αλεύρων, ξήρανση δηµητριακών, συσκευασία - τυποποίηση µελιού κλπ. Η εν λόγω υπο-παρέµβαση είναι επιλέξιµη µόνο για κατηγορίες προϊόντων που παράγονται στην περιοχή παρέµβασης και αποδεδειγµένα υπάρχει υστέρηση στον µεταποιητικό κλάδο αυτών. Η ένταση ενίσχυσης καθορίζεται έως το 65% δυνάµει του Καν. (ΕΕ) 2021/2115 και έως 80% για επενδύσεις από γεωργούς νεαρής ηλικίας (µέχρι 40 ετών και στα µικρά νησιά του Αιγαίου.
2) Ενίσχυση µεταποιητικών µονάδων για την παραγωγή µη γεωργικών προϊόντων.
Επιλέξιµες είναι οι πράξεις που αφορούν σε ιδρύσεις, εκσυγχρονισµούς, επεκτάσεις, µετεγκαταστάσεις µε ταυτόχρονο εκσυγχρονισµό µονάδων παραγωγής µη γεωργικών προϊόντων από γεωργικά προϊόντα. Ενδεικτικές δραστηριότητες: ζυθοποιεία, µονάδες επεξεργασίας προϊόντων κυψέλης (γύρη, πρόπολη, βασιλικός πολτός και λοιπά προϊόντα), µονάδες παραγωγής αιθέριων ελαίων, µονάδες παραγωγής αποσταγµάτων από οπωροκηπευτικά ή προϊόντα αµπελοοινικής προέλευσης, µονάδες µεταποίησης γεωργικών προϊόντων για την παραγωγή προϊόντων κοσµετολογίας και διατροφής, µονάδες παραγωγής εµπορίας και συσκευασίας προϊόντων θρέψης φυτών, µονάδες αξιοποίησης παραπροϊόντων και υπολειµµάτων των βιοµηχανικών ειδών διατροφής κλπ.). Η ένταση ενίσχυσης καθορίζεται έως το 65% δυνάµει του Καν. (ΕΕ) 2021/2115 και έως 80% για επενδύσεις από γεωργούς νεαρής ηλικίας (µέχρι 40 ετών και στα µικρά νησιά του Αιγαίου.
3) Ενίσχυση µονάδων του δασοκοµικού τοµέα
Επιλέξιµες είναι οι πράξεις που αφορούν σε ιδρύσεις, εκσυγχρονισµούς, επεκτάσεις, µετεγκαταστάσεις µε ταυτόχρονο εκσυγχρονισµό µονάδων παραγωγής προϊόντων από δασοκοµικά προϊόντα. Η ένταση ενίσχυσης καθορίζεται έως το 65% δυνάµει του Καν. (ΕΕ) 2021/2115 και έως 80% για επενδύσεις από γεωργούς νεαρής ηλικίας (µέχρι 40 ετών και στα µικρά νησιά του Αιγαίου.
4) Ενίσχυση επιχειρήσεων στους τοµείς της βιοτεχνίας, χειροτεχνίας και παραγωγής ειδών µετά την 1η µεταποίηση.
Περιλαµβάνονται αρτοποιεία, ζαχαροπλαστεία, µονάδες παραγωγής αρτοσκευασµάτων, τοπικών παραδοσιακών γλυκών και εδεσµάτων, εργαστήρια παραδοσιακών ζυµαρικών κλπ.. Για το σύνολο των πράξεων της εν λόγω υπο-παρέµβασης κατά προτεραιότητα θα ενισχυθούν δικαιούχοι άνεργοι, γυναίκες, ΚοινΣΕπ και επιχειρήσεις σε ορεινές περιοχές. Η ένταση ενίσχυσης καθορίζεται ανά περιοχή βάσει του περιφερειακού χάρτη κρατικών ενισχύσεων δυνάµει του Γενικού Απαλλακτικού Κανονισµού ή έως το 50% δυνάµει του Καν. (ΕΕ) 1407/2013 (de minimis).
5) Ενίσχυση επιχειρήσεων του τουριστικού κλάδου.
Επιλέξιµες είναι οι πράξεις που αφορούν σε ιδρύσεις, εκσυγχρονισµούς, επεκτάσεις, µετεγκαταστάσεις µε ταυτόχρονο εκσυγχρονισµό επιχειρήσεων του τουριστικού κλάδου όπως καταλύµατα, ξενοδοχεία, εστιατόρια, εναλλακτικές µορφές τουρισµού. Αναλυτικότερα, ιδρύσεις που αφορούν στην εξυπηρέτηση διανυκτέρευσης επισκεπτών (καταλύµατα, ξενοδοχεία κλπ) είναι επιλέξιµες µόνο στις ορεινές περιοχές. Για το σύνολο των πράξεων της εν λόγω υπο-παρέµβασης κατά προτεραιότητα θα ενισχυθούν δικαιούχοι άνεργοι, γυναίκες, ΚοινΣΕπ και επιχειρήσεις σε ορεινές περιοχές. Η ένταση ενίσχυσης καθορίζεται ανά περιοχή βάσει του περιφερειακού χάρτη κρατικών ενισχύσεων δυνάµει του Γενικού Απαλλακτικού Κανονισµού ή έως το 50% δυνάµει του Καν. (ΕΕ) 1407/2013 (de minimis).
6) Εξοικονόµηση ενέργειας και νερού, ενίσχυση βιο-οικονοµίας και κυκλικής οικονοµίας
Επιλέξιµες είναι οι πράξεις που αφορούν στην ενεργειακή αναβάθµιση επιχειρήσεων µε την εγκατάσταση συστηµάτων εναλλακτικών µορφών ενέργειας και συστηµάτων µείωσης της κατανάλωσης ενέργειας. Η ένταση ενίσχυσης ορίζεται έως το 80%.
Χρηματοδότηση πρότζεκτ των Έξυπνων Χωριών
Στα καινούργια προγράµµατα Leader εισάγεται για πρώτη φορά δράση που αφορά τα λεγόµενα «Έξυπνα Χωριά», µία έννοια που έχει εισάγει η ΕΕ που αφορά πρωτίστως τον τρόπο µε τον οποίο οι ίδιες οι αγροτικές κοινότητες αξιοποιούν µε τον βέλτιστο τρόπο την τεχνολογία και την κοινωνική καινοτοµία για να ανταποκριθούν στις συνεχιζόµενες και αναδυόµενες προκλήσεις. Στο πλαίσιο αυτό οι ΟΤ∆ θα µπορούν να χρηµατοδοτούν διάφορες πρωτοβουλίες που εφαρµόζουν την παραπάνω έννοια, µε τις διαχειριστικές αρχές να προσφέρουν ορισµένα παραδείγµατα από το εξωτερικό όπως:
Ένα τοπικό σύστηµα τροφίµων
Κίνητρο για τη θέσπιση ενός τοπικού οικοσυστήµατος τροφίµων από την ΟΤ∆ Pays de Condures στο Βέλγιο ήταν η επιθυµία τους να προσφέρουν καλύτερες ευκαιρίες στους ντόπιους γεωργούς, βελτιώνοντας επίσης την πρόσβαση σε υγιεινά, τοπικά τρόφιµα για τις κοινότητες. Το πρώτο βήµα ήταν να θεσπιστεί ένας συνεταιρισµός των τοπικών παραγωγών, τον οποίο ακολούθησε η δηµιουργία «θερµοκοιτίδας επιχειρήσεων» για µικρούς παραγωγούς καθώς και η σύσταση τοπικών καντινών που διαθέτουν βιολογικά τρόφιµα τοπικής παραγωγής. Το 2018, ιδρύθηκε ένας «κόµβος τροφίµων» και ένα δίκτυο θερµοκοιτίδων επιχειρήσεων ιδρύεται πλέον σε όλη τη Βαλονία, έχοντας στο επίκεντρο την τοπική κοινότητα, οικογένειες, δυνητικούς µικρούς παραγωγούς και καλλιεργητές µανιταριών. Επί του παρόντος, το έργο αριθµεί 35 συνδεδεµένους γεωργούς ως προµηθευτές, οι οποίοι παρέχουν τα προϊόντα τους σε 600 οικογένειες περίπου την εβδοµάδα σε περισσότερα από 50 σηµεία παράδοσης. Απασχολεί οκτώ άτοµα.
Ενέργεια από την κοινότητα
Στην Ουαλία, η ΟΤ∆ Arwain Sir Benfro συνέβαλε στη θέσπιση ενός κοινοτικού δικτύου ανανεώσιµης ενέργειας από εµπειρογνώµονες, οµάδες της κοινότητας και επιχειρήσεις. Το γεγονός αυτό οδήγησε στην ανάπτυξη του προγράµµατος Cwm Arian Renewable Energy (CARE), το οποίο εξασφάλισε χρηµατοδότηση από το LEADER για τη στήριξη και την ανάπτυξη 13 κοινοτικών έργων ενέργειας από ανανεώσιµες πηγές, συµπεριλαµβανοµένου ενός έργου αιολικής ενέργειας 500 kw που θα παράγει εισόδηµα 200.000 λιρών Αγγλίας/έτος για εκτιµώµενο διάστηµα 20-25 ετών. Αυτά τα έργα καταδεικνύουν ότι η συµβολή των τοπικών κοινοτήτων στην επίτευξη και την επίδραση στους εθνικούς και ενωσιακούς στόχους µπορεί να είναι σηµαντική.
