Πρόκειται για συµπεράσµατα τα οποία επιβεβαιώνονται και από τη σχετική µελέτη του fi-compass και εν µέρει καταγράφονται στο Στρατηγικό Σχέδιο της ΚΑΠ, όπου οι χρηµατοδοτικές ροές προς τα νέα χρηµατοδοτικά εργαλεία που θα συνδυάζονται µε κάποιο Μέτρο Αγροτικής Ανάπτυξης προβλέπεται να ξεπερνάνε τα 50 εκατ. ευρώ.
Παράλληλα 10 εκατ. ευρώ θα κατευθυνθούν σε περίπου 200 παραγωγούς που θα είναι νέοι αγρότες που δεν θα ενταχθούν στην πρόσκληση του 2024, αλλά τηρούν τα σχετικά κριτήρια και είναι πρόθυµοι να επωµιστούν δανεισµό (εγγυηµένο έως το 80% του κεφαλαίου) που θα αγγίζει τα 50.000 ευρώ, µε το δέλεαρ προσφοράς πριµ πρώτης εγκατάστασης αντίστοιχου ποσού, δηλαδή έως 50.000 ευρώ. Πρόκειται για ένα πιλοτικό Ταµείο, το οποίο αναµένεται να λειτουργήσει µε τη λογική «first come first served», δηλαδή µε χρονική προτεραιότητα στις αιτήσεις. Το εργαλείο αυτό αναφέρεται στο Στρατηγικό σχέδιο της ΚΑΠ µε το όνοµα «Εργαλείο εγγύησης πρώτης ζηµίας χαρτοφυλακίου µε ανώτατο όριο για Νέους Γεωργούς».
Εργαλείο εγγύησης πρώτης ζηµίας χαρτοφυλακίου µε ανώτατο όριο
Το δεύτερο χρηµατοδοτικό εργαλείο θα υλοποιηθεί είτε µε συνεισφορά πόρων του Στρατηγικού Σχεδίου στο υφιστάµενο Ταµείο Εγγυήσεων Αγροτικής Ανάπτυξης είτε µε σύσταση νέου ταµείου, µε σκοπό τη χρηµατοδότηση επενδύσεων σε γεωργικές εκµεταλλεύσεις και µεταποιητικές επιχειρήσεις, µε τελικό προϊόν του Παραρτήµατος Ι της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το χρηµατοδοτικό εργαλείο θα παρέχει εγγύηση σε νέα δάνεια ύψους από 10.000 ευρώ, που συνάπτονται από τους Ενδιάµεσους Χρηµατοπιστωτικούς Οργανισµούς που συµµετέχουν σε αυτό. Η παρεχόµενη εγγύηση µπορεί να ανέλθει από 20% έως 80% (guarantee rate) για κάθε δάνειο και µέχρι ένα ανώτατο όριο σε επίπεδο χαρτοφυλακίου που δεν ξεπερνά το 35% (cap rate).
Μία σηµαντική πρόβλεψη, η οποία θα συνέβαλε ταυτόχρονα στη µείωση ή εξάλειψη των απαιτήσεων για εξασφαλίσεις και στη µείωση της επιβάρυνσης που προκύπτει από το επιτόκιο δανεισµού, είναι η επιδότηση του επιτοκίου των Ενδιάµεσων Χρηµατοπιστωτικών Οργανισµών για ένα ορισµένο χρονικό διάστηµα στην αρχή της δανειακής σύµβασης, το οποίο θα καθοριστεί στη σχετική συµφωνία χρηµατοδότησης.
Μικροπιστώσεις
Το τρίτο εργαλείο, θα είναι το γνωστό «Εργαλείο µικρο-δανείων µε επιµερισµό του κινδύνου». Το χρηµατοδοτικό εργαλείο θα παρέχει έως 50% του κεφαλαίου κάθε νέου δανείου που συνάπτεται από τους Ενδιάµεσους Χρηµατοπιστωτικούς Οργανισµούς που συµµετέχουν σε αυτό. Το ύψος του δανείου δεν µπορεί να είναι µικρότερο από 3.000 ευρώ και µεγαλύτερο από 25.000 ευρώ. Η συνεισφορά του Στρατηγικού Σχεδίου στο χρηµατοδοτικό εργαλείο µεταβιβάζεται εξ ολοκλήρου στους τελικούς αποδέκτες καθώς η εν λόγω συνεισφορά παρέχεται µε 0% επιτόκιο δανεισµού και προκαλεί µείωση των απαιτούµενων εξασφαλίσεων και του κόστους συναλλαγής.
Και αυτό το χρηµατοδοτικό εργαλείο θα υλοποιηθεί, είτε µε συνεισφορά πόρων του Στρατηγικού Σχεδίου στο υφιστάµενο Ταµείο Μικρών ∆ανείων Αγροτικής Επιχειρηµατικότητας, είτε µε σύσταση νέου Ταµείου, µε σκοπό τη χρηµατοδότηση επενδύσεων σε γεωργικές εκµεταλλεύσεις και µεταποιητικές επιχειρήσεις, µε τελικό προϊόν του Παραρτήµατος Ι της Συνθήκης για τη Λειτουργία της ΕΕ. Με βάση έρευνα (fi-compass) µε ερωτηµατολόγια για τις ανάγκες των Ελλήνων αγροτών για τον δανεισµό οι ανάγκες έχουν ως εξής:
- Βραχυπρόθεσµος δανεισµός (λιγότερο από 18 µήνες): 13% των ερωτηθέντων
- Μεσοπρόθεσµος δανεισµός (18 µήνες έως 5 έτη): 16%
- Μακροπρόθεσµος δανεισµός (άνω των 5 ετών): 14%
- Πιστωτικά όρια, τραπεζική υπερανάληψη, υπερανάληψη πιστωτικής κάρτας, factoring: 3%
- Leasing µηχανηµάτων και εγκαταστάσεων: 3%
- Ιδιωτικοί πόροι: 7%
- Ποσοστό των εκµεταλλεύσεων που υπέβαλαν αίτηση µόνο για τραπεζική χρηµατοδότηση: 22.1% - µόνο για ιδιωτικούς πόρους: 4,3%.
Φόβος απόρριψης
Με βάση την έρευνα fi-compass, ο φόβος της απόρριψης είναι ένας σηµαντικός δείκτης, καθώς καταγράφει µια πιθανή ζήτηση για χρηµατοδότηση που δεν υλοποιείται λόγω έλλειψης εµπιστοσύνης. Αυτό θεωρείται ένδειξη αποτυχίας της αγοράς και συνήθως περιλαµβάνεται στην εκτίµηση του χρηµατοδοτικού κενού. Μπορεί να οφείλεται στην έλλειψη οικονοµικών γνώσεων του αγρότη, στην αρνητική προηγούµενη εµπειρία στην προσέγγιση των τραπεζών ή στην έλλειψη εµπειρίας και σε δύσκολη επικοινωνία µεταξύ αγροτών και τραπεζικού συστήµατος. Το συνεχιζόµενο κλείσιµο υποκαταστηµάτων τραπεζών σε χωριά ή µικρές (αγροτικές) πόλεις, σε συνδυασµό µε τη στροφή προς τις διαδικτυακές συναλλαγές, εντείνουν την απώλεια προσωπικής επαφής µεταξύ αγροτών και τραπεζικών υπαλλήλων που κατανοούν τις ιδιαιτερότητες των γεωργικών επιχειρήσεων. Αν και είναι ευκολότερο και λιγότερο δαπανηρό να υποβάλει κανείς αίτηση για τραπεζικό δάνειο µέσω διαδικτύου, η ταχύτητα αυτής της ψηφιοποίησης και το µεταβαλλόµενο οικονοµικό περιβάλλον ενδέχεται να δηµιουργήσουν ψυχολογικό εµπόδιο που εµποδίζει τους µικρούς αγρότες ή τους ανθρώπους σε αποµονωµένες περιοχές να δραστηριοποιούνται στην αγορά δανεισµού.
