Μονάδα υδροπονίας στη Βοιωτία με μετακινούμενα κανάλια σε 21 στρέμματα

Των Γιάννη Πανάγου - Γιώργου Λαμπίρη

Ο ένας εξ αυτών έχοντας ευρεία εµπειρία στο χώρο και λειτουργώντας ως σύµβουλος επενδύσεων αυτού του χαρακτήρα και ο δεύτερος ως κατασκευαστής αλλά και επενδυτής σε έργα αιολικής ενέργειας. Ο Κώστας Φιλιππακόπουλος και ο Κωνσταντίνος Φιλιππίδης συναντήθηκαν µε αφορµή µία επένδυση σε µονάδα βιοαερίου, που κατέληξε εν τέλει στη δηµιουργία µίας πρότυπης θερµοκηπιακής µονάδας και στη σύσταση της εταιρείας Intelligence Green Crops, η οποία παράγει φυλλώδη λαχανικά.

Ο επιχειρηµατίας Κωνσταντίνος Φιλιππίδης, πρόεδρος του οµίλου ΕΝΤΕΚΑ, ο οποίος δραστηριοποιείται στη µελέτη και κατασκευή αιολικών πάρκων ξεκίνησε τη διαδροµή του ως τεχνικός υπεύθυνος και διευθυντής στη σοκολατοβιοµηχανία Παυλίδη το 1980, όντας πτυχιούχος µηχανολόγος µηχανικός του Πολυτεχνείου. Ξεκίνησε την πρώτη δική του δραστηριότητα µε την υλοποίηση αιολικών έργων και αφαλατώσεων, αντιπροσωπεύοντας ξένους οίκους στην ελληνική αγορά. «∆ραστηριοποιούµαι έως και σήµερα στον τοµέα των αιολικών πάρκων. Ωστόσο θεωρώ ότι ο κύκλος για το µέγεθος των επιχειρήσεων όπως η δική µου έχει ολοκληρωθεί, δεδοµένου ότι ο κλάδος κυριαρχείται από τις παραδοσιακές δυνάµεις της ενέργειας. Βλέποντας ότι δεν µπορώ να είµαι ανταγωνιστικός κυρίως λόγω µειωµένου χρηµατοοικονοµικού κόστους που έχουν οι µεγάλοι παίκτες της αγοράς, επέλεξα να κινηθώ προς νέες επενδύσεις όπως η δηµιουργία του θερµοκηπίου, συνεχίζοντας παράλληλα τις ήδη υπάρχουσες δραστηριότητές µου µέχρι αυτές να πάψουν να υφίστανται», περιγράφει ο επιχειρηµατίας Κωνσταντίνος Φιλιππίδης στο Fresher.

Η συνάντηση που έφερε την επένδυση

Φιλιππίδης και Φιλιππακόπουλος συναντήθηκαν για πρώτη φορά υπό την προοπτική µίας επένδυσης σε µονάδα παραγωγής βιοαερίου. «Βρεθήκαµε όταν ο Κώστας (Φιλιππακόπουλος) µου ανέφερε την ύπαρξη ενός εργοστασίου βιοαερίου στα Φάρσαλα. Με προέτρεψε τότε να περάσω από εκεί καθώς επέστρεφα στην Αθήνα από το Βόλο. Ωστόσο δεν τα βρήκαµε µε τον επιχειρηµατία αυτόν και τελικά πορευθήκαµε µαζί µε τον κ. Φιλιππακόπουλο, µε τον οποίο συνεχίζουµε έως και σήµερα µαζί», λέει ο πρόεδρος του οµίλου ΕΝΤΕΚΑ. Ρωτώντας τον σχετικά µε το πότε θα µπορούσε να δώσει µία απάντηση ως προς το εγχείρηµά του και εάν αυτό άξιζε τελικά τον κόπο, απαντάει: «∆ιατηρώ ανησυχίες για το εάν θα αποδώσει η επένδυση. Αλλά είµαι και αισιόδοξος. Κάθε φορά που συζητάω µε τον γιο µου το ενδεχόµενο να βάλουµε επενδυτή στην εταιρεία, η αντίδρασή του είναι: “Τι να τους κάνουµε τους επενδυτές, ρε µπαµπά; Με όσους συζητάω γι’ αυτό που κάνουµε, ενθουσιάζονται!”».

Όπως αφηγείται µε τη σειρά του ο κύριος Φιλιππακόπουλος, «τον Αύγουστο του 2016 είχε ολοκληρωθεί η διαδροµή µου στα έργα βιοαερίου. Ήµουν µάλιστα ο πρώτος που ασχολήθηκε στο τέλος του 2005 µε το βιοαέριο, το οποίο τότε αποτελούσε άγνωστη λέξη. Πάντοτε επίκεντρο της δουλειάς µου ήταν να παρακολουθώ καινοτοµίες σε όλους τους τοµείς της παραγωγικής δραστηριότητας. Είχα δει ένα θερµοκήπιο στην Ιαπωνία, κλειστού τύπου, στο οποίο δεν έµπαινε φως από πουθενά, ενώ υπήρχε φωτισµός µε led για τη φωτοσύνθεση. Εντυπωσιάστηκα. Έτσι ξεκίνησε η µελέτη για την κατασκευή ενός θερµοκηπίου καθώς είχα γνωρίσει ήδη τον Παναγιώτη Χουδάλη, επικεφαλής της εταιρείας µελέτης και κατασκευής θερµοκηπίων Green Tech. Εκείνος µου πρότεινε µία παραπλήσια τεχνολογία, αυτή των µετακινούµενων καναλιών. Με βάση τη συγκεκριµένη µέθοδο και σε αντίθεση µε την παραδοσιακή υδροπονία -όπου το φυτό βρίσκεται σταθερά στην ίδια θέση από τη στιγµή που θα γεννηθεί έως τη στιγµή που θα πεθάνει– µπορεί πλέον να µετακινείται µε αποτέλεσµα να καλλιεργεί κανείς περισσότερα φυτά σε σύγκριση µε τα φυτά που βρίσκονται σε σταθερή βάση. Κάναµε αρκετά ταξίδια στη ∆ανία, όπου φαίνεται ότι ξεκίνησε και υλοποιήθηκε η συγκεκριµένη ιδέα. Το θέαµα και τα αποτελέσµατα ήταν εντυπωσιακά».

Επένδυση 7 εκατ. ευρώ απο ίδια κεφάλαια

Για τη συγκεκριµένη επένδυση στη θερµοκηπιακή καλλιέργεια έδειξε αρχικά ενδιαφέρον ένας Θεσσαλός επιχειρηµατίας. Έγιναν κάποιες κουβέντες µαζί του, οι οποίες προχώρησαν σε τέτοιο βαθµό που ο Κώστας Φιλιππακόπουλος κατάφερε τότε να πείσει τον Σκλαβενίτη και τον ΑΒ Βασιλόπουλο, να του δώσουν επιστολές υποστήριξης της επένδυσης χωρίς αυτή να έχει υλοποιηθεί. «Με αυτές τις επιστολές πήγα στην Alpha Bank, η οποία τις υιοθέτησε. Βέβαια όλες αυτές οι κινήσεις που σας περιγράφω αποτέλεσαν το αποτέλεσµα ενός µεγάλου αγώνα, που περιγράφω µε λίγες λέξεις. Φτάνουµε αισίως στις αρχές του 2018. Τότε, από µία συγκυρία που προέκυψε, ο όµιλος ΕΝΤΕΚΑ, ο οποίος έκανε τελικά την επένδυση στο θερµοκήπιο που συζητάµε, εξέφρασε το ενδιαφέρον για να αγοράσει µία µονάδα βιοαερίου στα Φάρσαλα. Έτσι ξεκίνησε η γνωριµία µου τον Κωνσταντίνο Φιλιππίδη. Λίγους µήνες αργότερα του παρουσίασα το project του θερµοκηπίου. Αυτό που του είπα τότε ήταν ότι επρόκειτο για µία εξαιρετική επένδυση µε τα θετικά και τα αρνητικά της, η οποία πραγµατοποιείται στην Ελλάδα για πρώτη φορά. Πεποίθησή µου ήταν ότι εάν µπαίναµε πρώτοι, θα είχαµε ένα προβάδισµα σε σχέση µε τον ανταγωνισµό. Σκεφθείτε ότι η χρηµατοδότηση βρισκόταν σε προχωρηµένο στάδιο καθώς είχε ήδη εγκριθεί από την τράπεζα µόλις αποφάσισε να συµµετάσχει ο Όµιλος στην επένδυση», περιγράφει ο κ. Φιλιππακόπουλος.

Ένα πρωτόγνωρο εγχείρηµα για την Ελλάδα

Ο πρόεδρος του οµίλου ΕΝΤΕΚΑ, Κωνσταντίνος Φιλιπιπίδης, παρά το γεγονός ότι υπήρχε εγκεκριµένη χρηµατοδότηση από την τράπεζα, αποφάσισε να υλοποιήσει το σύνολο της επένδυσης, ύψους 7 εκατ. ευρώ, µε ίδια κεφάλαια. «Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι η Alpha Bank είχε εγκρίνει το 65% της επένδυσης. Παρόλα αυτά η φιλοσοφία του κ. Φιλιππίδη είναι ότι δεν θέλει να χρωστάει. Και έτσι αποφάσισε να χρηµατοδοτήσει ο ίδιος το θερµοκήπιο», συµπληρώνει το στέλεχος της Intelligence Green Crops.

Το γεγονός ότι το εγχείρηµα ήταν πρωτόγνωρο για την Ελλάδα, καθότι δεν υπήρχαν άλλες αντίστοιχες εγκαταστάσεις, οδήγησε την εταιρεία να προσλάβει σύµβουλο γεωπόνο από την Ισπανία. «Θέλοντας να ενισχύσουµε την οµάδα µας µε γεωπόνους, βρεθήκαµε τότε µπροστά στο δίληµµα εάν θα έπρεπε να προσλάβουµε έµπειρους επαγγελµατίες και να τους εκπαιδεύσει ο Ισπανός ή εάν θα έπρεπε να φέρουµε άπειρους γεωπόνους, που ενδεχοµένως µόλις θα είχαν αποφοιτήσει από το πανεπιστήµιο κσι να τους εκπαιδεύσουµε από το µηδέν. Αποφασίσαµε το δεύτερο. Συνάντησα τότε στον καθηγητή ∆ηµήτρη Σάββα στο Γεωπονικό Πανεπιστήµιο Αθηνών. Εκτός από την επιστηµονική του συµβολή, ζήτησα να µου συστήσει και 15 από τους φοιτητές του για να επιλέξουµε ορισµένους και να συνεργαστούµε µαζί τους», λέει ο Κώστας Φιλιππακόπουλος. «Το αποτέλεσµα ήταν από 1η Απριλίου του 2021, οδηγούµε το υπερωκεάνιο µόνοι µας. Χωρίς τη συµµετοχή του Ισπανού».

Όπως λέει από την πλευρά του ο επικεφαλής της International Green Crops, Κωνσταντίνος Φιλιππίδης, «προχωρήσαµε στη συγκεκριµένη επένδυση χωρίς να πάρουµε καµία χρηµατοδότηση από το κράτος. Παρά το γεγονός ότι µας είχαν εγκριθεί 500.000 ευρώ, επιλέξαµε να µην τα αξιοποιήσουµε. Ο λόγος είναι ότι ξέραµε πως δεν θα τα πάρουµε καθότι η επιδότηση είχε τη µορφή φοροαπαλλαγής. Είναι χαρακτηριστικό ότι υπάρχουν επιδοτήσεις, από τις οποίες δεν έχω πάρει ακόµη χρήµατα και σχετίζονται µε την ενασχόλησή µου στα αιολικά πάρκα. Παρά το γεγονός ότι δεν πήραµε ούτε ευρώ, ζητάµε τώρα κάποια χρήµατα για να τοποθετήσουµε τεχνητό φωτισµό, η απάντηση που λαµβάνουµε στο αίτηµά µας για επιδότηση είναι αρνητική, διότι όπως µας απαντούν οι χρηµατοδοτήσεις αφορούν µόνο σε νέες µονάδες. Έτσι, εάν ξεκινήσει κάποιος επενδυτής σήµερα έχει προβάδισµα σε σχέση µε µένα καθότι πλέον λόγω της αλλαγής της νοµοθεσίας, τέτοιες επενδύσεις περιορίζονται από το πλαφόν των 500.000 ευρώ που υπήρχε όταν έκανα εγώ τη δική µου επιχειρηµατική κίνηση».

«Φέτος θα αγοράσουµε ηλιοφάνεια»

Αναφερόµενος στις κλιµατικές συνθήκες, ο κύριος Φιλιππίδης εξηγεί πως παρά το γεγονός ότι τα λαχανικά αναπτύσσονται σε ελεγχόµενο περιβάλλον, παρόλα αυτά παράγοντες όπως η ηλιοφάνεια µπορούν να επηρεάσουν την ανάπτυξη της καλλιέργειας. «Οι ανοιξιάτικες και φθινοπωρινές συνθήκες είναι για εµάς οι ιδανικές. Ωστόσο κατά τη διάρκεια του χειµώνα, δεδοµένου ότι δεν διαθέτουµε ακόµα τεχνητό φως για να ενισχύσουµε τις διαδικασίες φωτοσύνθεσης, µας λείπει η ηλιοφάνεια. Φέτος θα αγοράσουµε ηλιοφάνεια, εγκαθιστώντας συστήµατα φωτισµού».

Το πότισµα πραγµατοποιείται µε την ανακύκλωση του νερού, το οποίο περιέχει όλα τα υλικά θρέψης των φυτών, διαπερνώντας το ριζικό σύστηµα και δίνοντας την δυνατότητα στα φυλλώδη να διακρατούν µόνο τις ποσότητες νερού που έχουν ανάγκη.

Ως προς το ενδεχόµενο συµπαραγωγής ηλεκτρικής και θερµικής ενέργειας ο ίδιος απαντάει ότι το µεγαλύτερο πρόβληµα της περιοχής, που δεν έχει επιτρέψει µία τέτοια κίνηση, ήταν πως δεν υφίσταται αγωγός για να τροφοδοτήσει τις εγκαταστάσεις µε φυσικό αέριο. «Ευτυχώς πολύ πρόσφατα η ∆ΕΠΑ ξεκίνησε να κάνει διανοµή υγρού φυσικού αερίου και να το εγκαθιστά σε δεξαµενές», εξηγεί ο επιχειρηµατίας.

Η υψηλότερη τιµή λόγω αυξηµένου κόστους παραγωγής και ο παράγοντας αναγνώρισης της ποιότητας

Στο ερώτηµα για τον τρόπο µε τον οποίο γίνεται ο διαχωρισµός των προϊόντων της εταιρείας στα οπωροπωλεία µίας µεγάλης αλυσίδας σούπερ µάρκετ σε σχέση µε το µαρούλι µίας συµβατικής καλλιέργειας ο κ. Φιλιππίδης απαντά: «Οι τιµές κινούνται στα επίπεδα των 40 λεπτών για το συµβατικό µαρούλι, στα 50-60 λεπτά οι σαλάτες, στο 1,20-1,30 τα βιολογικά. Εγώ αυτό που ζητάω είναι τιµή στο µαρούλι στα 70 λεπτά γιατί έχω κόστος παραγωγής που υπερβαίνει τα 30 λεπτά ανά τεµάχιο. Για να µπορέσω να τονίσω ότι το προϊόν µου διαφέρει από τα συµβατικά φυλλώδη λαχανικά κάνω ό,τι είναι εφικτό για να διαφοροποιηθώ µε τη συσκευασία του αναγράφοντας συγκεκριµένες πληροφορίες για τον τρόπο και τις συνθήκες καλλιέργειας ενός µαρουλιού στις εγκαταστάσεις µας. Οπωσδήποτε όµως η εικόνα του προϊόντος µπορεί να πετύχει πολλά από µόνη της. Όταν δει κανείς το προϊόν να του “µιλάει” στο ράφι, τότε τα δεδοµένα αρχίζουν να αντιστρέφονται. Θυµάµαι κάποια στιγµή σε σούπερ µάρκετ της Αγριάς -λίγο έξω από τον Βόλο- όταν είδα ένα µαρούλι και αναρωτήθηκα “ποιος άραγε να το έφτιαξε;”. ∆εν ήξερα ότι είναι το δικό µας γιατί παράγεται για λογαριασµό της Lidl και είχε τη δική της ετικέτα. Σήκωσα το κουτί µε την ελπίδα ότι θα µπορούσε να είναι το δικό µας µαρούλι. Όταν διαπίστωσα ότι ήταν όντως έτσι, το χάρηκα».

Για το πώς θα µπορούσε να έρθει η µελλοντική επένδυση της αρχικής επένδυσης ο Κωνσταντίνος Φιλιππίδης απαντά: «Επιδίωξή µας είναι να έχουµε µία κερδοφόρα λειτουργία. Ως προς την απόσβεση της αρχικής µας επένδυσης, είναι κάτι που θα εξετάσουµε εάν µπορούµε να το πετύχουµε στη συνέχεια. Εκτιµώ ότι µόνο η επέκταση των εγκαταστάσεών µας θα µπορέσει να µας προσφέρει συνολική απόσβεση, καθότι θα έχουµε αποκτήσει την τεχνογνωσία, ενώ δεν θα έχουµε να αντιµετωπίσουµε το κόστος πρώτης λειτουργίας και εκµάθησης γεωπόνων και προσώπων στις εγκαταστάσεις καθώς και δοκιµών για τα προϊόντα µας».

Λαχανικά σε γλαστράκι

Στις σκέψεις της επιχείρησης είναι να καινοτοµήσει, φέρνοντας στην αγορά και λαχανικά σε γλαστράκι, µέσα στο οποίο αναπτύσσονται ούτως ή άλλως ευρισκόµενα στο θερµοκήπιο.

Φωτογραφίες - Γεωργία Καραμαλή