Κρούσµατα υπερµετάδοσης κορωνοϊού, όπως αυτά που καταγράφηκαν εσχάτως σε βιοµηχανίες επεξεργασίας φρούτων και επιτραπέζιων ελιών σε Πέλλα και Χαλκιδική ή εκείνα µεταξύ εργατών γης που αξιοποιούνται κατά κόρον κυρίως στις εαρινές και θερινές καλλιέργειες, αποδεικνύουν την ευαλωτότητα κάποιων αγροτικών επαγγελµάτων στην πανδηµία.
Το πρόβληµα, πέραν της υγειονοµικής του διάστασης, συνοδεύεται και από σηµαντικές κοινωνικές και οικονοµικές επιπτώσεις, δεδοµένου ότι προκύπτει κίνδυνος µείωσης εισοδηµάτων, µέσω της απώλειας θέσεων εργασίας, οι οποίες επηρεάζουν µε τη σειρά τους, την εξασφάλιση του εφοδιασµού της αλυσίδας παραγωγής, αλλά και την ασφάλεια των παραγόµενων τροφίµων.
Ενδεικτική της «βαριάς σκιάς» που απλώνει η «Covid-19» πάνω από τον αγροδιατροφικό τοµέα διεθνώς, είναι η εκτίµηση ότι µόνο στην Ευρώπη δυνητικά ενδέχεται να τεθούν σε κίνδυνο έως και 4 εκατοµµύρια θέσεις εργασίας, ενώ σε επίπεδο πιθανότητας απώλειας εισοδήµατος, µαζί και µε τις ΗΠΑ, ο λογαριασµός ανεβαίνει σε περίπου 17 δισ. δολάρια.
Τα δυσοίωνα αριθµητικά αυτά δεδοµένα προκύπτουν από έρευνα για τον προσδιορισµό των επιπτώσεων της πανδηµίας πάνω στο γεωργικό εργατικό δυναµικό, που εκπονήθηκε σε συνεργασία του Ινστιτούτου Βιο-οικονοµίας και Αγρο-Τεχνολογίας του ΕΚΕΤΑ, του Πανεπιστηµίου Lincoln του Ηνωµένου Βασιλείου και του Πανεπιστηµίου Aarhus της ∆ανίας.
«Επαγγέλµατα που απαιτούν πολλούς ανθρώπους να εργάζονται στον ίδιο χώρο ταυτόχρονα ή προϋποθέτουν συναντήσεις µε διαφορετικά άτοµα έχουν µέτριο και υψηλό βαθµό ρίσκου έκθεσης σε κίνδυνο. Για παράδειγµα, στη διαλογή προϊόντων, υψηλό ρίσκο µετάδοσης έχει το 80% των εργασιών, στους εργολάβους αγροτικής εργασίας ανέρχεται στο 73%, ενώ στους εργάτες καλλιεργειών η απειλή είναι µέτρια και φτάνει στο 43%», εξηγεί στην Agrenda η ερευνήτρια του Ινστιτούτου Βιο-Οικονοµίας και Αγρο-Τεχνολογίας του ΕΚΕΤΑ, Μαρία Λαµπρίδη.
Στον αντίποδα, όπως µας διευκρινίζει ο συνάδελφός της ερευνητής, Λευτέρης Μπένος «επαγγέλµατα τα οποία σχετίζονται, κυρίως µε τις επιστηµονικές και διαχειριστικές πτυχές της γεωργίας διατρέχουν µικρό έως ελάχιστο κίνδυνο επιµόλυνσης και µετάδοσης, καθώς µπορούν να εκτελεστούν εξ αποστάσεως και σε κάθε περίπτωση µε ελάχιστη δυνατή επαφή µε άλλους ανθρώπους».
Με δεδοµένο, εξάλλου, πως ο εργαζόµενος δαπανά ένα συγκεκριµένο αριθµό ωρών για την εκτέλεση µιας εργασίας, το ρίσκο απώλειας των εργατοωρών, όπως αναφέρεται στη µελέτη, µπορεί να εκφραστεί κι ως το ρίσκο µερικής απώλειας της θέσης εργασίας.
Χαµένες ώρεςεργασίας, χαµένα εισοδήµατα
«Όσον αφορά το ρίσκο απώλειας των εργατοωρών, που µπορεί να εκφραστεί κι ως ρίσκο µερικής απώλειας της θέσης εργασίας, το 41% των γεωργικών θέσεων εργασίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι σε µέτριο
έως υψηλό κίνδυνο, µε το παραπάνω νούµερο να αντιστοιχεί σε περίπου
4 εκατοµµύρια θέσεις εργασίας», αναφέρει η ερευνήτρια του Πανεπιστηµίου του Λίνκολν, Βάσω Μαρινούδη. Προσθέτει δε, πως «από πλευράς απώλειας εισοδηµάτων, σύµφωνα µε την εκτίµηση για τις ΗΠΑ, λόγω πανδηµίας, σε υψηλό ή µέτριο κίνδυνο είναι το 54% των ετήσιων εισοδηµάτων, τα οποία αντιστοιχούν σε περίπου 8.6 δισ. δολάρια και αφορούν κυρίως χαµηλόµισθους εργαζόµενους, ενώ στα ίδια επίπεδα κινείται το κόστος απώλειας εργασίας και στην ΕΕ, µε αποτέλεσµα να είναι επιβεβληµένη η ανάγκη υιοθέτησης µέτρων για την αύξηση της ανθεκτικότητας και της βιωσιµότητας του τοµέα, µέσω της προστασίας των θέσεων εργασίας».
