Έσοδα 1.345 ευρώ το στέμμα με καθετοποίηση καρυδεώνα σε νέα μελέτη

Μπορεί η παραγωγή ψίχας καρυδιού, της γνωστής «πεταλούδας» να αποδίδει 1.345 ευρώ το στρέµµα στον παραγωγό, δηλαδή λίγο παραπάνω από την αντίστοιχη παραγωγή και εµπορία κελυφωτού καρυδιού, που φτάνει τα 1.113 ευρώ το στρέµµα, ωστόσο το µεγαλύτερο κόστος σε συνδυασµό µε το αυξηµένο ρίσκο της επένδυσης, δεν την καθιστούν πιο ελκυστική. Αυτό το αποτέλεσµα προκύπτει από τα συµπεράσµατα µιας οικονοµικής µεταπτυχιακής µελέτης, στα πλαίσια του µεταπτυχιακού προγράµµατος «Οργάνωση και διοίκηση επιχειρήσεων τροφίµων και γεωργίας» στο Γεωπονικό Πανεπιστήµιο Αθηνών, για τη βιωσιµότητα µιας καθετοποιηµένης επένδυσης, που θα αφορά την παραγωγή, την επεξεργασία, τη συσκευασία και εµπορία καρυδιών, συγκρίνοντας δύο βασικά σενάρια, την παραγωγή άσπαστων καρυδιών και στην παραγωγή και µεταποίηση ψίχας καρυδιού. Στα συµπεράσµατα της µελέτης υπογραµµίζεται η αυξηµένη ζήτηση για ξηρούς καρπούς και η ελλειµµατική εγχώρια αγορά.

Η συγκεκριµένη µελέτη µε τίτλο «Εγκατάσταση Καρυδεώνα: Μελέτη οικονοµικής βιωσιµότητας µιας πλήρως καθετοποιηµένης επένδυσης» έχει συγκεντρώσει στοιχεία από παραγωγούς της Θεσσαλίας, ενώ οι περισσότερες πληροφορίες σχετικά µε τα κοστολογικά στοιχεία, προήλθαν από τον παραγωγό Βελισσάριο Γκαλαγκάνη, και τον γεωπόνο Παναγιώτη Περίσσιο. Πιο αναλυτικά, η ερευνήτρια της µελέτης, Ελένη Θ. Κολπακίδη, µε επιβλέποντα τον καθηγητή του ΓΠΑ Κώστα Τσιµπούκα, την περίοδο 2017, ήρθε σε επαφή µε τους παραγωγούς και µέσω ερωτηµατολογίων απέκτησε στοιχεία, σχετικά µε τα κυριότερα κόστη της εγκατάστασης και τα έσοδα και έξοδα των αγροτών από την αρχή της καλλιέργειας και έπειτα από πέντε έτη.

Ανάλυση του επιχειρηµατικού σχεδίου

Η καρυδιά είναι µια καλλιέργεια µε µεσοµακροπρόθεσµο ορίζοντα απόδοσης, καθώς θα πρέπει να περάσει µια δεκαετία ώσπου να φθάσει στο µέγιστο της παραγωγικότητας της. Σε φτωχά εδάφη ή σε καρυδεώνες χωρίς δυνατότητες άρδευσης, οι αποδόσεις κυµαίνονται από 150-250 κιλά το στρέµµα, ενώ σε πλούσια αρδευόµενα εδάφη, όπου εφαρµόζεται ορθολογική λίπανση και κλάδεµα, µπορεί να φτάσει τα 800 κιλά το στρέµµα.

Στην µελέτη αναλύονται δύο σενάρια για την επένδυση µιας εταιρείας, µε διαφοροποίηση στο τελικό προϊόν. Στο πρώτο σενάριο, η επένδυση αφορά την παραγωγή, επεξεργασία και εµπορία, µε τελικό προϊόν το άσπαστο καρύδι, το οποίο η εταιρεία έχει σκοπό να διαθέτει σε µεγάλα σούπερ µάρκετ και καταστήµατα ξηρών καρπών της χώρας, ενώ, τα µικρότερα σε µέγεθος καρύδια, σε λαϊκές αγορές. Στο δεύτερο σενάριο, το τελικό προϊόν θα είναι η ψίχα του καρυδιού, όπου η «πεταλούδα» προβλέπεται να διατεθεί σε σουπερ µάρκετ, σε καταστήµατα ξηρών καρπών και online καταστήµατα, ενώ τα µικρότερα κοµµάτια σε ζαχαροπλαστεία της περιοχής. Επίσης, η «πεταλούδα» ίσως να διατεθεί σε αγορές του εξωτερικού, όπου υπάρχουν καλύτεροι οικονοµικοί όροι.

Για τη διεξαγωγή της έρευνας, επιλέχθηκε η περιοχή του ∆οµοκού στη Θεσσαλία, για την εγκατάστασης της φυτείας, σε έκταση 100 στρεµµάτων. Επιπλέον, στο επιχειρηµατικό σχέδιο, περιλαµβάνεται και µια αποθήκη από σιδηροκατασκευή, έργα υποδοµής (πχ. Γεώτρηση) και περιβάλλοντος χώρου, πάγιος εξοπλισµός κ.α.

Επίσης, στο επιχειρηµατικό σχέδιο της µελέτης, επιλέχθηκαν οι ποικιλίες 60% Chandler 30% Harley 10% Franquette (ως επικονιάστρια) για µέγιστη απόδοση της φυτείας, ενώ τα δέντρα θα είναι µε αποστάσεις 8χ8, ώστε να υπάρχουν 14 δέντρα το στρέµµα.

Το 67,5% το περιθώριο κέρδους του παραγωγού στο κελυφωτό καρύδι

Για την περιοχή της Θεσσαλίας, το ετήσιο ενοίκιο είναι 40 ευρώ ανά στρέµµα. Το κάθε δενδρύλλιο καρυδιάς κοστίζει περίπου 12-15 ευρώ, ενώ το κόστος πρώτης εγκατάστασης, συνυπολογίζοντας το κόστος της γεώτρησης, κυµαίνεται από 350 έως 550 ευρώ το στρέµµα. Μετά τη φύτευση των καρυδιών εγκαθίσταται σύστηµα στάγδην άρδευσης. Παράλληλα, τα έξοδα λίπανσης και φυτοπροστασίας µπορούν να φτάσουν στα 30-45 ευρώ το στρέµµα. Όσο αναφορά τα εργατικά και τον µηχανολογικό εξοπλισµό, για το ράβδισµα στη συγκοµιδή, αποτελούν και το µεγαλύτερο κόστος για έναν παραγωγό, που κυµαίνεται από 250-400 ευρώ το στρέµµα.

Συνεπώς, όπως προκύπτει από τα στοιχεία της ερευνήτριας Κολπακίδη, το συνολικό ύψος της αρχικής επένδυσης για 100 στρέµµατα καρυδεώνα, προσεγγίζει τις 145.000 ευρώ, όπου το συνολικό κόστος για την προετοιµασία του εδάφους φτάνει τις 23.700 ευρώ, ο µηχανολογικός εξοπλισµός ανέρχεται στις 52.000 ευρώ (τρακτέρ, δονητής, αποφλοιωτής, φούρνος, καλίµπρα διαχωρισµού) και το κόστος της αποθήκης ανέρχεται στο ποσό των 40.000 ευρώ. Σύµφωνα µε την έρευνα, το συνολικό κόστος γεώτρησης και αρδευτικού συστήµατος για τα 100 στρέµµατα ανέρχεται στα 29.940 ευρώ.

Όπως περιγράφεται αναλυτικά, το συνολικό κόστος παραγωγής ενός στρέµµατος άσπαστων καρυδιών προσεγγίζεται κοντά στα 537,7 ευρώ (1,44 ευρώ το κιλό). Με χονδρική τιµή πώλησης στα 4 ευρώ το κιλό τα ακαθάριστα ετήσια έσοδα του παραγωγού από τις πωλήσεις ανέρχονται στα 1.120 ευρώ το στρέµµα, άρα τα κέρδη προ φόρων θα φτάσουν τα 583,1 ευρώ το στρέµµα.