Από το κακό στο χειρότερο

Σ’ αυτή την περίπτωση τους διαφεύγει προφανώς ότι µέσα σε µια δεκαετία οι αγρότες στη χώρα µας έχουν µειωθεί 26%, ενώ µείωση κατά 18% παρουσιάζουν επίσης και οι καλλιεργούµενες εκτάσεις.

• Ακριβά τα νοίκια

Ξέρω καλά ότι στους φίλους µου τους αγρότες δεν αρέσουν καθόλου οικονοµικές έννοιες όπως η παραγωγικότητα και η ανταγωνιστικότητα, είναι όµως αυτές οι δύο παράµετροι που όταν δεν πηγαίνουν καλά έρχεται η χρεοκοπία. Και στην Ελλάδα, µε γερασµένο αγροτικό πληθυσµό, χαµηλό επίπεδο κατάρτισης, παρωχηµένες πρακτικές καλλιέργειας και εκτροφής, διάσπαρτες εκµεταλλεύσεις, ακριβά νοίκια, αγορές εφοδίων από τη λιανική, µεµονωµένες πωλήσεις αγροτικών προϊόντων, είναι φυσικό, η παραγωγικότητα να παραµένει χαµηλή και η ανταγωνιστικότητα να πηγαίνει από το κακό στο χειρότερο.

• Ο άλλος δρόµος

Καλοδεχούµενες άλλη µια φορά οι ενισχύσεις για αγροτικό πετρέλαιο και ρεύµα που «επισφραγίστηκαν» την περασµένη Τρίτη στο Μαξίµου, όµως, όσο πιο πολύ µελετάει κανείς το αγροτικό πρόβληµα στην Ελλάδα, τόσο πιο πολύ πείθεται ότι η λύση του µπορεί να προέλθει µε σχεδιασµό των κατάλληλων πολιτικών και λιγότερο µε έκτακτα κονδύλια και απερίσκεπτες χρηµατοδοτήσεις. 

• Φόρα τη ζώνη

Ένα παράδειγµα: Αν η χώρα χωρίζονταν σε καλλιεργητικές ζώνες (συµπεριλαµβανοµένων και των ζωνών εκτροφής) και σε κάθε µια από αυτές τις ζώνες δίνονταν προτεραιότητα σε 2-3 αγροτικά προϊόντα, έτσι ώστε να εξασφαλίζεται ένα είδος οµογενοποίησης της αγροτικής παραγωγής και αντίστοιχα οµογενοποίησης των συντελεστών αυτής της παραγωγής, δεν θα ήταν καλύτερα; ∆εν θα υπήρχε µεγαλύτερη ευχέρεια για συνεργασία µεταξύ των παραγωγών, αλλά και µε τους άλλους κρίκους της αλυσίδας αξίας; ∆εν θα υπήρχαν τρόποι για ευνοϊκότερους όρους στις προµήθειες και καλύτερες τιµές διάθεσης των προϊόντων;

• Μαξιµαλισµός;

∆εν θα υπήρχε η δυνατότητα για βελτίωση της τεχνογνωσίας, εµβάθυνση της επιστηµοσύνης στους τρόπους παραγωγής, πιο αποτελεσµατική αξιοποίηση της τεχνολογίας, ενδεχοµένως και περιθώριο για συγχώνευση εκµεταλλεύσεων; ∆εν θα είχαν όλοι οι άνθρωποι της κάθε περιοχής περισσότερα κοινά συµφέροντα; ∆εν θα υπήρχε καλύτερη µεταξύ τους χηµεία; ∆εν θα έβλεπαν περισσότερα πράγµατα από την ίδια οπτική γωνία; ∆εν θα βελτιώνονταν η κοινωνικότητα, δεν θα υπήρχε ευηµερία; 

• Τα νέα σας παιδιά

∆ίχως άλλο εκτιµητέα η πρωτοβουλία του πρωθυπουργού να συναντήσει τους καθοδηγητές των µπλόκων στο Μαξίµου και να έχει µια πολιτισµένη συζήτηση µαζί τους. Θα είχε ακόµα µεγαλύτερο ενδιαφέρον αν η συνάντηση αυτή αποτελούσε την αφετηρία ενός οργανωµένου διαλόγου µε προκαθορισµένη ατζέντα για τα κρίσιµα αγροτικά ζητήµατα. Είναι κάτι που µπορεί να γίνει και η συζήτηση στο Μαξίµου το απέδειξε. Οι άνθρωποι υπάρχουν, ο τρόπος βρίσκεται, οι συνθήκες το επιβάλλουν.