Το κατώφλι θα περαστεί όταν οι μέσες παγκόσμιες θερμοκρασίες ανέβουν περίπου 2 μόλις βαθμούς υψηλότερα από ό,τι ήταν στην προ-βιομηχανική εποχή, σύμφωνα με νέα έρευνα. Τα ευρήματα δείχνουν ότι η θερμοκρασία της Γης είναι ήδη στα μισά της διαδρομής.
Αν επιτευχθεί το σημείο καμπής, θα δημιουργηθεί μια κατάσταση «ανεξέλεγκτης αλλαγής του κλίματος», η οποία λέγεται «Hothouse Earth». Η εκδήλωση θα δημιουργούσε «σοβαρούς κινδύνους για την υγεία, τις οικονομίες, την πολιτική σταθερότητα και, τελικά, την κατοίκηση του πλανήτη για τους ανθρώπους», γράφουν διεθνείς επιστήμονες στο περιοδικό Proceedings της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών.
Η έρευνα επισήμανε 10 διαδικασίες που προβλέπονταν να τεθούν σε λειτουργία, όταν ο πλανήτης υπερθερμανθεί κατά περίπου 2 βαθμούς Κελσίου. Οι μηχανισμοί ανάδρασης θα λειτουργούσαν «σαν μια σειρά από ντόμινο”, φέρνοντας τον κόσμο σε μια κατάσταση αλλαγής του κλίματος που θα αλλάξει το τοπίο του πλανήτη. Μακροπρόθεσμα, το κλιματικό φαινόμενο του «Hothouse Earth» θα σταθεροποιηθεί σε παγκόσμιο μέσο όρο 4 – 5 βαθμούς πάνω από τα προ-βιομηχανικά επίπεδα, σύμφωνα με τη μελέτη.
Αν συμβεί αυτό, θα καταστήσει τεράστιες περιοχές γύρω από τον ισημερινό ακατάλληλες προς κατοίκηση, με το επίπεδο της θάλασσας να φτάνει στα 60 μέτρα υψηλότερα από αυτό που είναι σήμερα.
Η έρευνα αναφέρεται σε «πυροκροτητές» που θα μπορούσαν να μετατρέψουν φυσικά συστήματα αποθήκευσης άνθρακα σε ισχυρές πηγές εκπομπής αερίων θερμοκηπίου.
Ο καθηγητής Johan Rockstrom, ηγετικό μέλος της ομάδας του Πανεπιστημίου της Στοκχόλμης της Σουηδίας, δήλωσε: «Μπορεί να είναι πολύ δύσκολο ή και αδύνατο να σταματήσουμε τη σειρά των ντόμινο, μόλις ξεκινήσουν. Ολόκληρες περιοχές στη Γη θα γίνουν ακατοίκητες εάν το «Hothouse Earth” γίνει πραγματικότητα».
Οι κίνδυνοι αυτών των «πυροκροτητών» εντοπίστηκαν στο λιώσιμο παγετώνων, στην απελευθέρωση μεθανίου παγιδευμένου στο βυθό του ωκεανού και την αποδυνάμωση της γης και των θαλάσσιων δεξαμενών άνθρακα.
Άλλοι περιλαμβάνουν αυξημένη παραγωγή διοξειδίου του άνθρακα από τα βακτήρια των ωκεανών, την καταστροφή του τροπικού δάσους του Αμαζονίου, την καταστροφή των κωνοφόρων δασών, τη μείωση του χιονιού στο βόρειο ημισφαίριο, την απώλεια του θαλάσσιου πάγου της Αρκτικής, τον μειωμένο πάγο της Ανταρκτικής και γενικώς την απώλεια πολικού πάγου.
Οι επιστήμονες έγραψαν: «Η ανάλυσή μας υποδηλώνει ότι το σύστημα της Γης μπορεί να πλησιάζει σε ένα κατώφλι που θα μπορούσε να μας πάει ανεπιστρεπτί σε μια συνεχή ταχεία πορεία προς πολύ θερμότερες συνθήκες, το Hothouse Earth. Αυτή η πορεία θα προωθηθεί από ισχυρές, εγγενείς, βιογεωφυσικές ανατροφοδοτήσεις που είναι δύσκολο να επηρεαστούν από τις ανθρώπινες ενέργειες, ένα μονοπάτι που δεν θα μπορούσε να αντιστραφεί, να κατευθυνθεί κάπου ή να επιβραδυνθεί σημαντικά. Το που βρίσκεται αυτό το κατώφλι μπορεί να είναι αβέβαιο, αλλά θα μπορούσε να είναι μόνο δεκαετίες μακριά, από την αύξηση της θερμοκρασίας κατά δύο βαθμούς Κελσίου υψηλότερα από τα προ-βιομηχανικά επίπεδα».
Οι «γενναίες περικοπές» στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου καθώς και οι συντονισμένες προσπάθειες για την απομάκρυνση του διοξειδίου του άνθρακα από την ατμόσφαιρα απαιτούνται για να αποφευχθεί η κατάσταση, πρόσθεσαν οι ερευνητές. Ισχυρίστηκαν ότι αυτό θα μπορούσε να γίνει τόσο με τη διατήρηση φυσικών δεξαμενών άνθρακα όσο και με τη χρήση τεχνολογίας.
Ο δρ. Phil Williamson, ερευνητής κλιματολογίας του Πανεπιστημίου της Ανατολικής Αγγλίας, δήλωσε: «Στο πλαίσιο του καλοκαιριού του 2018, και όσα ζούμε με τις φωτιές, αυτό σίγουρα δεν είναι η περίπτωση που ο βοσκός φωνάζει στα ψέματα ότι έρχεται λύκος».
Ο Chris Rapley, καθηγητής κλιματολογικής επιστήμης στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου, δήλωσε: «Η προηγούμενη έρευνα έδειξε ότι η αύξηση της μέσης παγκόσμιας θερμοκρασίας κατά 11-12 βαθμούς θα καθιστούσε ακατοίκητο περισσότερο από το ήμισυ της Γης».