Το ανοδικό κλίμα στην παγκόσμια αγορά ωστόσο, όχι μόνο δεν έχει μταφερθεί στην ελληνική αγορά, αλλά αντιθέτως όπως μεταφέρουν στο Agronews.gr παραγωγοί, οι εκκοκκιστές το τελευταίο διάστημα επιδίδονται σε ένα παιχνίδι πίεσης των τιμών, που δεν ανταποκρίνεται στην διεθνή συγκυρία. Έτσι, οι προσφορές για 42 λεπτά το κιλό στο σύσπορο που είχαν συμφωνηθεί πριν από έναν μήνα, μονομερώς αλλάζουν και στέλνουν την τιμή στα 40 λεπτά. Την ίδια στιγμή, οι αγοραπωλησίες στο διεθνές χρηματιστήριο κυμαίνονταν σε ένα εύρος τιμών οριακά κάτω από τα 75 σεντς. Σύμφωνα με εκτιμήσεις αναλυτών, για αυτό το νέο ράλι στις αγορές καθοριστικό ρόλο έπαιξε η έκθεση προσφοράς και ζήτησης του αμερικανικού υπουργείου Γεωργίας, αλλά και το ευρύτερο κλίμα αισιοδοξίας στις αγορές που συνδέεται με την έναρξη των εμβολιασμών κατά του Covid-19.
Το ενδεχόμενο ανάσχεσης της πανδημίας και την θετική ανταπόκριση των αγορών καταγράφουν σε πρόσφατο δημοσίευμά τους οι Financial Times. Πριν από αυτό όμως, το βράδυ της Πέμπτης 10 Δεκεμβρίου το υπουργείο γεωργίας των ΗΠΑ (USDA) αποτύπωσε θεμελιώδη ανοδικά για την αγορά βάμβακος με την φετινή παραγωγή να έχει σημειώσει αισθητή μείωση, την στιγμή που η κατανάλωση ανακάμπτει.
Η σοδειά των ΗΠΑ επιτέλους αποτυπώνεται στις εκθέσεις του USDA μειωμένη κατά 1.14 εκατ. δέματα. Ήταν κάτι που η αγορά ανέμενε εδώ και περίπου δύο μήνες, εξαιτίας των καταστροφών που σημειώθηκαν στις βαμβακοπολιτιείες του Μισισίπι τον Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο, ωστόσο οι τεχνοκράτες του USDA δεν είχαν ενσωματώσει τη μείωση στις εκτιμήσεις των προηγούμενων μηνιαίων εκθέσεων.
Μείωση παγκόσμιας παραγωγής
Στην έκθεση Δεκεμβρίου του USDA μειωμένη καταγράφεται και η παγκόσμια παραγωγή, κατά 2,2 εκατ. δεμάτια, αφού πέραν των ΗΠΑ, απώλεια παραγωγής σημείωσαν και Ινδία, Πακιστάν. Με την παγκόσμια κατανάλωση βάμβακος, παρασυρόμενη από την ανάκαμψη της βιομηχανικής δραστηριότητας και άρα των κλωστηρίων σε Κίνα και Ινδία, αυξάνεται κατά 1,6 εκατ. δεμάτια, με τα τελικά αποθέματα της χρονιάς 2020/21 να αποτιμώνται μειωμένα κατά 3,9 εκατ. δεμάτια.
Στην αγορά των ΗΠΑ, που λειτουργεί ως σημείο αναφοράς για τις τιμές, η μείωση των αποθεμάτων φτάνει στα 1,5 εκατ. δεμάτια, με τις εξαγωγές της χώρας ενισχυμένες ειδικά προς την Κίνα, όπου βρίσκεται εν εξέλιξη η εμπορική συμφωνία στην οποία κατέληξαν πέρυσι τέτοιο καιρό περίπου, με την δυναμική ωστόσο της αγοράς να μην προλαβαίνει να εκδηλωθεί λόγω πανδημίας.
Πόσο θα κρατήσει το μομέντουμ;
Οι αναλυτές συνηθίζουν να λένε πως η επίδραση των εκθέσεων του USDA στην αγορά διαρκεί το πολύ τρεις μέρες, με την πραγματικότητα ωστόσο αυτήν την φορά να μην αποκλείεται ότι θα παρεκκλίνει από τον κανόνα. Οι αλλαγές που με επίσημο τρόπο καταγράφει το USDA είναι δομικές ως προς την ισορροπία προσφοράς και ζήτησης, ενώ παράλληλα φωτογραφίζουν και μια συνθήκη επιστροφής στην προ πανδημίας κανονικότητα, με την λειτουργία των κλωστηρίων να επιστρέφει δηλαδή στους παλιούς ρυθμούς.
Μέχρι τέλος Ιανουαρίου οι ανακοινώσεις για τα μέτρα στήριξης βάμβακος
Με νέους πόρους από το ταμείο της μεταβατικής ΚΑΠ 2021-2022 και με Μέτρο 21όπως της ελαιοποιήσιμης ελιάς το επικρατέστερο σενάριο για ενίσχυση στο σύσπορο.
Προς τα τέλη Ιανουαρίου και µε πόρους από το φρέσκο χρήµα της µεταβατικής περιόδου 2021- 2022, τοποθετούν την ανακοίνωση µιας έκτακτης ειδικής ενίσχυσης στο βαµβάκι, οι τελευταίες εξελίξεις γύρω από την υπόθεση αυτή.
Προηγείται το να κλείσουν τα φιξαρίσµατα, να γίνει µετά η καταγραφή των τιµολογίων και η σύγκριση µε τον τζίρο του 2019 και µετά να δροµολογηθεί η ενίσχυση στο βαµβάκι σύµφωνα µε το προσχέδιο του χρονοδιαγράµµατος που συζήτησαν προ ολίγων ηµερών ο πρόεδρος της ∆ιεπαγγελµατικής Οργάνωσης Βάµβακος (∆ΟΒ), Βασίλης Μάρκου και ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Μάκης Βορίδης.
Στην τηλεδιάσκεψη οι δύο άντρες επιχείρησαν να ορίσουν το πλαίσιο µέσα στο οποίο θα µπορούσε να κατανεµηθεί µια ειδική ενίσχυση στους παραγωγούς βάµβακος. Η αλήθεια είναι ότι η συζήτηση δεν απέκτησε µεγάλο βάθος, µε τον υπουργό να προσπαθεί να αναβάλει για τις επόµενες εβδοµάδες κάποια πιο δεσµευτική στάση απέναντι στο αίτηµα ενίσχυσης. Για αυτό απ’ ό,τι φαίνεται δεν εξέδωσε και κάποιο δελτίο Τύπου, κατά την προσφιλή του συνήθεια.
Πάντως η προοπτική να προχωρήσει τελικά το υπουργείο σε µια έκτακτη στήριξη της βαµβακοκαλλιέργειας µέσω µιας κλιµακωτής ενίσχυσης στο προϊόν, καθίσταται όλο και πιο ρεαλιστική, δεδοµένου ότι ο δηµόσιος διάλογος επί του θέµατος έχει φουντώσει µετά από τα δηµοσιεύµατα του agronews.gr και της Agrenda, µε παράγοντες του κλάδου να εκτιµούν πως όσο η πίεση στη Βάθη παραµένει, τόσο στενεύουν τα περιθώρια για την ηγεσία του ΥΠΑΑΤ να υπεκφεύγει.
Όπως προκύπτει και από τα λεχθέντα της συνάντησης, η ειδική ενίσχυση των βαµβακοκαλλιεργητών κυµαίνεται περί τα 60 εκατ. ευρώ και το ποσό εξασφαλίζεται από τον ενδιάµεσο προϋπολογισµό του ΠΑΑ 1,2 δις ευρώ για την διετία 2021-2022, κάτι που είναι σύµφωνο µε τις κοινοτικές οδηγίες που δίνουν τη δυνατότητα µεταφοράς του Μέτρου 21 για την πανδηµία και για το πρώτο εξάµηνο του 2021.
Αυτό σηµαίνει ότι µπορεί να υπάρξει δέσµευση ποσού τουλάχιστον 24 εκατ. ευρώ το οποίο µαζί µε την εθνική συµµετοχή δύναται να καλύψει τη δαπάνη ύψους 60 εκατ. ευρώ που απαιτείται για την στήριξη των βαµβακοκαλλιεργητών µε τον τρόπο που περιγράφεται παραπλεύρως.
Στον τρόπο διανοµής της ενίσχυσης, απ’ ότι φαίνεται µάλλον προκρίνεται η ενίσχυση στο στρέµµα, όπως έγινε µε όλα τα προϊόντα που έχουν ενταχθεί στο ειδικό καθεστώς ενίσχυσης, παρά το γεγονός ότι στο βαµβάκι υπάρχει ο κίνδυνος να επιδοτηθούν και φυτείες οι οποίες δεν είναι παραγωγικές και εγκαθίστανται -ως γνωστόν- για τη συνδεδεµένη ενίσχυση.
Σύµφωνα µε ρεπορτάζ στο προηγούµενο φύλλο της Αgrenda οι πληροφορίες κάνουν λόγο για µια ενίσχυση που θα ξεκινάει από τα 40 ευρώ το στρέµµα και θα περιορίζεται στα 20 ευρώ για τους µεγάλους καλλιεργητές, δηλαδή θα κινείται σε ένα µέσο όρο περί τα 30 ευρώ το στρέµµα και µε ανώτατο όριο τα 600 στρέµµατα ανά παραγωγό βάµβακος.