Κατευθύνσεις για χρηματοδότηση αγροτών με 480 εκατ. από τράπεζες

Στην ανάγκη αξιοποίησης των εργαλείων του Ταμείου Εγγυήσεων προκειμένου να προωθηθούν τα αναπτυξιακά αιτήματα που διατυπώνει ο αγροτικός κλάδος επανήλθε και ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, από το Ζάππειο.  Ενδεικτικό της απουσίας διάθεσης για προώθηση επενδυτικών πλάνων αγροτών, είναι η έγκριση μόλις 70 σε σύνολο 1.200 αιτήσεων χρηματοδότησης προς τις τράπεζες, μέσα από τους πόρους του Ταμείου Εγγυήσεων. 
Με εισήγησή του στο Olympia Forum που διενεργείται από 20 έως 23 Οκτωβρίου, ο  Σπήλιος  Λιβανός, όσον αφορά τη χρηματοδότηση των αγροτών ανέφερε πως η μέχρι σήμερα πορεία του Ταμείου Εγγυήσεων δεν είναι η ενδεδειγμένη, καθώς από τα 480 εκατ. ευρώ που είναι διαθέσιμα για τον αγροτικό τομέα έχουν εκταμιευθεί μόνο 4 εκατ. ευρώ. Κάλεσε λοιπόν τις τράπεζες να ανοίξουν την «κάνουλα» της ρευστότητας και να κάνουν αναπτυξιακή και ουσιαστική δουλειά στον αγροτικό τομέα, χρησιμοποιώντας και αυτό το εργαλείο.

Σύμφωνα με τον υπουργό, ζητούμενο είναι να «μπολιαστεί» ο αγροτικός τομέας με τις αρχές της επιχειρηματικότητας, ώστε να εισρεύσουν προς αυτόν και νέα χρήματα από επενδυτές που δραστηριοποιούνται μέχρι σήμερα εκτός του κλάδου. Πέρα από ζητήματα εκπαίδευσης και κατεύθυνσης των αγροτών προς τη λύση των συλλογικών σχημάτων, ουσιαστικό ρόλο καλείται να παίξει το τραπεζικό σύστημα. «Οι τράπεζες χρειάζεται να βγάλουν ευνοϊκά πακέτα και να τα επικοινωνήσουν στους αγρότες» επεσήμανε ο υπουργός, υπογραμμίζοντας παράλληλα ότι είναι αναγκαίο να πάψουν οι απαιτήσεις εκ μέρους των τραπεζών για προσωπικές εγγυήσεις αγροτών προκειμένου να εκταμιευθεί κάποιο επιχειρηματικό δάνειο. «Να δουλέψουν ανοιχτά οι τράπεζες, να πάρουν και αυτές το ρίσκο σε έναν επιχειρηματικό κλάδο που βλέπουμε ότι επικερδής και να αναπτυχθούμε πιο γρήγορα» είπε.


Αφιερωμένο στην τοπική και περιφερειακή διακυβέρνηση και πολιτική συνοχή, ατόχος του συνεδρίου Olympia Forum, είναι η προώθηση και ανταλλαγή καλών πρακτικών για τις προκλήσεις της Περιφερειακής Ανάπτυξης τόσο σε Εθνικό όσο και σε Ευρωπαϊκό επίπεδο. Σε συζήτηση για τον ρόλο του αγροτικού τομέα στην περιφερειακή ανάπτυξη, την οποία συντονίζει ο εκδότης της Agrenda, Γιάννης Πανάγος, τοποθετήθηκε και ο περιφερειάρχης Ηπείρου, Αλέκος Καχριμάνης, ο οποίος στάθηκε στις ελλείψεις του κτηνοτροφικού τομέα.

«Δεν μπορείς να πηγαίνεις στην αγορά και να βλέπεις ελληνικό γιαούρτι από τη Λετονία. Αυτό καλούμαστε άμεσα να διορθώσουμε. Το ελληνικό γιαούρτι δεν πρέπει να παράγεται από αφυδατωμένο γάλα. Λανθασμένη η κατάργηση του φρέσκου γάλακτος για το γιαούρτι, που σχεδόν διέλυσε την ελληνική αγελαδοτροφία» σχολίασε ο περιφερειάρχης, εκτιμώντας πως ζητήματα διασφάλισης των ελληνικών προϊόντων σε επίπεδο ελέγχων αναμένεται να επιλυθούν προσεχώς. «Θα αλλάξουν τα πράγματα αν εφαρμοστεί το Αρτεμις 2. Ότι έρθει από εσωτερικό η εξωτερικό θα ακολουθήσει τη διαδρομή του προϊόντος ως το ράφι. Θα αναγράφεται κάθε ποσότητα στο σύστημα, τι μπήκε, τι έφυγε, που πήγε, το τιμολόγιο. Απλά πράγματα», είπε.

Την ανάγκη να θεσπιστούν σρηματοδοτικά εργαλεία για πιστοποιήσεις στον αγροτικό τομέα ανέδειξε κατά την τοποθέτησή του ο Πλάτων Μαρλαφέκας, αντιπρόεδρος της Lux και επικεφαλής μάρκετινγκ και εξαγωγών της εταιρείας. «Δεν έχουμε συνδέσει την αγροτική παραγωγή με την τουριστική βιομηχανία. Το ποσοστό συμμετοχής στο αγροτικό ΑΕΠ του τουρισμού είναι μονοψήφιο, όταν στην Ιταλία, ο αντίστοιχος δείκτης γράφει 67%» είπε ο ίδιος, συνεχίζοντας: «Η πρώτη εξαγωγή που θα μπορούσαμε να κάνουμε είναι στα ξενοδοχεία».



Ο πρωτογενής τομέας ως μοχλός ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας

Απάντηση στην ερώτηση “Πώς μπορεί ο πρωτογενής τομέας να αποτελέσει μοχλό ανάπτυξης” επιχείρησαν να δώσουν οι συμμετέχοντες στο Olympia Forum II, που οργανώνεται από το Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών και την εφημερίδα ΠΑΤΡΙΣ.

Ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Σπήλιος Λιβανός, τόνισε ότι η αγροτική παραγωγή αποτελεί βασικό συστατικό στοιχείο της ελληνικής οικονομίας. Ο υπουργός εξήγησε ότι οι προσπάθειες που γίνονται εδώ και καιρό από την ελληνική κυβέρνηση ήδη αποδίδουν, καθώς αυξάνονται οι εξαγωγές μας και για πρώτη φορά πέρυσι είχαμε θετικό ισοζύγιο.

Ωστόσο, τόνισε ότι πρέπει να αυξήσουμε τους πόρους, να ενισχύσουμε τις υποδομές, να ενισχύσουμε την κατάρτιση και την εκπαίδευση και, γενικά, να κάνουμε ό,τι χρειάζεται ώστε ο Έλληνας αγρότης να γίνει επιχειρηματίας, καθώς και να δημιουργήσουμε branding. Ο υπουργός είπε ότι είναι πολύ αισιόδοξος για την εξέλιξη του αγροτικού τομέα, καθώς τα επόμενα χρόνια θα δοθούν 22 δισ. ευρώ στον πρωτογενή τομέα. Όπως τόνισε, “πήραμε 20 δισ. και από τη νέα ΚΑΠ χωρίς τη μείωση που υπέστησαν οι άλλες χώρες, μετά τις προσπάθειες της κυβέρνησης και του Κυριάκου Μητσοτάκη”, όμως επεσήμανε και ένα σημαντικό πρόβλημα, ότι μέχρι στιγμής έχουν εκταμιευτεί ελάχιστα χρήματα. Ως αιτία ανέφερε τον κορονοϊό, αλλά και το γεγονός ότι δεν προωθείται αρκετά αυτό το εργαλείο από τις τράπεζες.

“Δεν μπορεί να απαιτούν οι τράπεζες να βάζουν οι αγρότες ή όσοι επιχειρούν στον τραπεζικό τομέα ως εγγυήσεις την προσωπική τους περιουσία, καθώς πρόκειται για μία επιχειρηματική προσπάθεια”, τόνισε ο κ. Λιβανός και πρόσθεσε ότι “αντιλαμβάνομαι την ανάγκη μείωσης των εξόδων, αλλά καλώ τις τράπεζες όχι μόνο να μην κλείσουν άλλα τραπεζικά καταστήματα στην περιφέρεια, αλλά να ανοίξουν και άλλα – από αυτό οι τράπεζες θα βγουν κερδισμένες”.

Τέλος, στο ερώτημα “πώς θα γίνουν οι αγρότες επιχειρηματίες”, απάντησε ότι πρέπει να εξελιχθεί η νοοτροπία που υπάρχει στον αγροτικό κόσμο. Όσο μπαίνουν στο χώρο νέοι άνθρωποι, μπορούν να είναι πιο ανοιχτοί στις νέες τεχνολογίες. Πρόσθεσε ότι το υπουργείο προσπαθεί να προσελκύσει επενδυτές από άλλους χώρους – εγχώριους και ξένους, ότι πρέπει να διαχειριστούμε το θέμα των συνεταιρισμών, ειδικά των υπερχρεωμένων, και τέλος, ότι πρέπει να γίνουν επενδύσεις στα έργα υποδομής.

Όσον αφορά στο ρόλο του αγροτικού τομέα στην περιφερειακή ανάπτυξη, ο Περιφερειάρχης Ηπείρου, Αλέξανδρος Καχριμάνης, παρέθεσε τα προβλήματα που υπάρχουν στην πρωτογενή παραγωγή, στην πιστοποίηση και μία σειρά άλλους τομείς, τονίζοντας ότι η περιφέρεια θέλει ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης στην Ήπειρο. Αναφέρθηκε στις αυξημένες εξαγωγές σε προϊόντα όπως το ακτινίδιο, στις δυνατότητες από τα χιλιάδες βότανα που παράγονται, αλλά και τα τεράστια προβλήματα στην γαλακτοπαραγωγή στην Ελλάδα και την τυποποίηση στο κρέας. Εκτίμησε δε ότι σίγουρα θα αλλάξουν τα πράγματα όταν εφαρμοστεί το “Άρτεμις 2”, το οποίο παρομοίωσε με τη Διαύγεια.

Ο Πλάτων Μαρλαφέκας, Αντιπρόεδρος & Επικεφαλής τμ. Marketing και Εξαγωγών, Lux, τόνισε ότι μέσα στην πανδημία, θυμηθήκαμε ξανά την ανάγκη να παράγουμε και να έχουμε αυτονομία και υπογράμμισε τη σημασία του να έχουμε παραγωγή σε μία βιώσιμη τιμή. Αναφέρθηκε αναλυτικά στο θέμα της πιστοποίησης και είπε ότι στην Ελλάδα έχουμε αποτύχει να συνδέσουμε την πρωτογενή παραγωγή με τον τουρισμό. Η πρώτη μας εξαγωγή, είπε ο κ. Μαρλαφέκας, “είναι τα ξενοδοχεία, εκεί έρχεται ο τουρίστας, πρέπει να συνδέσουμε την τουριστική βιομηχανία με ό,τι παράγεται στην περιοχή και να φέρουμε καλύτερο τουρισμό για να πουλάμε τα προϊόντα σε καλύτερες τιμές”.

Ο Θωμάς Αραπογιάννης, Agriculture Vice President, TUV Hellas, τόνισε το έλλειμμα στην εκπαίδευση, παρότι τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει σημαντικά βήματα. “Ο παραγωγός δεν γνωρίζει πώς να πουλήσει “ακριβά” αυτό που παράγει” και έδωσε ως παράδειγμα τα βιολογικά προϊόντα. Η εταιρεία του προσφέρει διαδικασίες εκπαίδευσης και, όπως είπε, έχουμε δει και κάποια αποτελέσματα αυτής της προσπάθειας, ενώ εκτίμησε ότι η πιστοποίηση δεν είναι ακριβή όταν εφαρμόζεται σωστά.

Ο Μανώλης Παναγιωτόπουλος, Country Commercial Lead, Crop Science, Bayer Hellas, αναφέρθηκε εκτενώς στο θέμα της εκπαίδευσης. Μίλησε για τη βιώσιμη παραγωγή και τόνισε ότι η εταιρεία του “διαθέτει οργανωμένο πρόγραμμα, που βασίζεται στις αρχές της πιστοποίησης”.

Ο Δημήτρης Κουρέτας, Υπεύθυνος Καθηγητής Φυσιολογίας – Τοξικολογίας, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, εκτίμησε ότι στην Ελλάδα κάνουμε λάθος επιλογές, γι' αυτό και είμαστε από τις χώρες με το χαμηλότερο κατά κεφαλήν εισόδημα για τους αγρότες. Ως βασικό πρόβλημα ανέφερε τι γεγονός ότι δεν παίρνουμε την προστιθέμενη αξία των προϊόντων που παράγουμε και σε σχετική ερώτηση του Γιάννη Πανάγου, εκδότη της Green Box, ανέλυσε την ανάγκη για ενσωμάτωση των νέων τεχνολογιών στην αγροτική παραγωγή.

Το Olympia Forum II διεξάγεται στις 20-21 Οκτωβρίου 2021 στο Ζάππειο Μέγαρο στην Αθήνα και στις 22-23 Οκτωβρίου 2021 στις εγκαταστάσεις της Διεθνούς Ολυμπιακής Ακαδημίας στην Αρχαία Ολυμπία.

Αναλυτικά η ανακοίνωση του ΥπΑΑΤ για την παρέμβαση Λιβανού στο Olympia Forum

Την ανάγκη οι 7 συνεργαζόμενες Τράπεζες με το Ταμείο Εγγυοδοσίας να διευκολύνουν περισσότερο και με ταχύτερους ρυθμούς τους αγρότες, για να επωφεληθούν όσο περισσότεροι από τους ευνοϊκούς όρους δανεισμού που προσφέρονται με τα συγκεκριμένα δανειοδοτικά εργαλεία, επανέλαβε ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Σπήλιος Λιβανός στην εκδήλωση του Olympia Forum, που πραγματοποιείται στο Ζάππειο Μέγαρο, κατά τη διάρκεια συζήτησης που συντόνισε η δημοσιογράφος Γωγώ Κατσέλη.

Όπως είπε ο κ. Λιβανός, ενώ θα μπορούσαν να έχουν εισρεύσει δάνεια ύψους 480 εκατ. ευρώ στην αγορά από την ίδρυση του ίδρυση του Ταμείου Εγγυοδοσίας, μέχρι σήμερα έχουν εγκριθεί μόνον 70 εκατ. από τις 1.200 αιτήσεις που έχουν κατατεθεί και εξ αυτών, έχουν εκταμιευτεί λιγότερα από 4 εκατ. ευρώ.

«Πέραν του προβλήματος του κορωνοϊού, ένας δεύτερο λόγος για τον οποίον συμβαίνει αυτή η καθυστέρηση, είναι  ότι αυτό το project, αυτό το εργαλείο δεν προωθείται επαρκώς από τις ίδιες τις τράπεζες. Απευθύνομαι, λοιπόν, εκ νέου στις Τράπεζες, τις οποίες βλέπουμε ως εταίρους στην εθνική προσπάθεια ανάπτυξης και στήριξης του πρωτογενούς τομέα και τους ζητώ να διευκολύνουν πολύ περισσότερο τους αγρότες μας, ώστε να μπορέσουν να αξιοποιήσουν τα σημαντικά αυτά εργαλεία», είπε ο ΥΠΑΑΤ και πρόσθεσε ότι είναι τώρα η ευκαιρία να αναλάβει ο τραπεζικός κλάδος τις ευθύνες του απέναντι στον πρωτογενή τομέα, απέναντι στην πρωτογενή επιχειρηματικότητα και στην μεταποίηση.

Εξειδικεύοντας, ο κ. Λιβανός είπε «ότι δεν είναι δυνατόν να απαιτούν οι τράπεζες, να βάζουν οι αγρότες οι οποίοι θέλουν να επενδύσουν στον αγροτικό τομέα, την προσωπική τους περιουσία ως εγγύηση. Πρόκειται για μια επιχειρηματική δραστηριότητα, η οποία φαίνεται, ακόμα και στις δύσκολες μέρες που ζούμε, ότι είναι επικερδής. Αυτό το οποίο περιμένω εγώ από τις τράπεζες είναι να πάρουν το ρίσκο μαζί με τους ανθρώπους που θέλουν να επενδύσουν στον χώρο μας και να αναπτυχθούμε πολύ πιο γρήγορα».

Εκτίμηση του κ. Λιβανού είναι ότι είναι ευκαιρία για κάποιες εκ των τραπεζών που συμμετέχουν να λειτουργήσουν σε ένα μεγάλο βαθμό και ως σύμβουλοι προς τους αγρότες για τη διαμόρφωση του business plan, τη δημιουργία  εταιρικών σχημάτων, με επενδύσεις τρίτων, για να μπορέσει ο πρωτογενής τομέας να αναπτυχθεί περαιτέρω.

Κλείνοντας την αναφορά του στις Τράπεζες ο ΥΠΑΑΤ τόνισε ότι κατανοεί την ανάγκη μείωσης των λειτουργικών τους εξόδων και την εξ αυτής της πολιτικής μείωση του αριθμού των υποκαταστημάτων τους. Απηύθυνε, ωστόσο, δημόσια έκκληση, όχι μόνο να μην κλείσουν τα υποκαταστήματά τους στην ελληνική περιφέρεια, «εκεί που χτυπάει η καρδιά της αγροτικής και κτηνοτροφικής ανάπτυξης», αλλά και να ανοίξουν και νέα.

Κατά τη σημερινή συζήτηση, ο κ. Λιβανός υπογράμμισε ότι το ΥΠΑΑΤ εργάζεται εντατικά και συστηματικά για τη βελτίωση της ποιότητας των ελληνικών προϊόντων και την αύξηση των εξαγωγών αλλά και για την ορθολογικότερη διαχείριση των κοινοτικών πόρων, για την ενίσχυση των υποδομών, την ανάπτυξη της εκπαίδευσης και κατάρτισης των παραγωγών.

«Θέλουμε να μπολιάσουμε τον αγροτικό τομέα με τις αρχές της επιχειρηματικότητας αλλά και με νέα χρήματα τα οποία θα έρθουν να επενδύσουν σε αυτόν.  Πρέπει να δημιουργήσουμε τα χρηματοδοτικά εργαλεία από τον ιδιωτικό τομέα για να αλλάξει η μοίρα του Έλληνα αγρότη και να μπορέσει σιγά σιγά να γίνει επιχειρηματίας. Οι νέου τύπου ενώσεις- τα συλλογικά σχήματα τα οποία προωθούμε, θα μπορέσουν να γίνουν πιο ανταγωνιστικά, για να μειωθεί το κόστος παραγωγής, να δημιουργήσουμε ένα ενιαίο branding και να βγούμε στις ξένες αγορές», είπε ο ΥΠΑΑΤ και πρόσθεσε ότι για το Υπουργείο, η  διαχείριση των παλιών -και εν πολλοίς απαξιωμένων και απαρχαιωμένων συνεταιρισμών -και βεβαίως η διαχείριση των δανείων τους, που είναι ένα πολύ μεγάλο ποσό, αποτελούν κρίσιμο στοίχημα.

Αναφερόμενος  στην αξιοποίηση των 22 δις ευρώ που θα εισρεύσουν στον πρωτογενή τομέα από τη νέα ΚΑΠ, το Ταμείο Ανάκαμψης και το ΕΠΑλΘ, ο κ. Λιβανός  τόνισε ότι το ΥΠΑΑΤ εργάζεται για τη διαμόρφωση μιας καλύτερης εθνικής στρατηγικής, ώστε να έχουν ανταποδοτικότητα για τους αγρότες και «να πιάσουν τόπο». Δημιουργούμε ένα διοικητικό πλαίσιο το οποίο  στηρίζεται στην τεκμηρίωση,  στην ποσοτικοποίηση της πολιτικής μας και στην επιλογή, με τεχνοκρατικούς όρους, των κατευθύνσεων στις οποίες θα επενδύσουμε τα χρήματα αυτά, την επόμενη δεκαετία, σημείωσε και πρόσθεσε:. «Είναι πολύ σημαντικό από την πλευρά της πολιτείας να  επενδύσει στα έργα υποδομής. Εμείς διαμορφώνουμε ένα πρωτοφανές για τα ελληνικά δεδομένα πρόγραμμα, το οποίο θα ανακοινώσουμε μέσα στις επόμενες εβδομάδες, με έργα υποδομής και αρδευτικά δίκτυα. Όσο σημαντικά είναι για την ανάπτυξη της χώρας τα λιμάνια, τα αεροδρόμια και οι μεγάλες οδικές αρτηρίες- οι οποίες τις είδαμε τι ανάπτυξη έφεραν στην περιφέρεια και την ελληνική οικονομία- το ίδιο σημαντικά είναι αυτά τα μεγάλα έργα υποδομής για το νερό, γιατί χωρίς νερό, δεν υπάρχει ζωή», είπε.

Σχετικά με τα μέτρα στήριξης των πληγέντων από τις πρόσφατες πυρκαγιές, ο κ. Λιβανός είπε ότι έχουν δοθεί μέχρι τώρα 37 εκατ. ευρώ. Έξ αυτών, 6  εκατ. ευρώ  αφορούν στις αγροτικές επιχειρήσεις,  σε 2875 δικαιούχους, καθώς και όσα προβλέπονται από το πρόγραμμα αρωγής.  Παράλληλα, όπως είπε,  διαμορφώνεται από την ομάδα που έχει συσταθεί από τον κ. Στ. Μπένο το  master plan για το πώς θα αναδιαμορφωθεί η Εύβοια , στο οποίο το ΥΠΑΑΤ συμμετέχει με τις δικές του προτάσεις.

 Κλείνοντας, ο κ. Λιβανός εμφανίστηκε ιδιαίτερα αισιόδοξος για το μέλλον του αγροδιατροφικού τομέα στη χώρα μας.  «Η προσπάθειά μας να βρεθεί η αγροτική οικονομία  στο επίκεντρο της αναπτυξιακής τροχιάς της χώρας, στηρίζεται από την κυβέρνηση, τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκης αλλά και συνολικά από την ελληνική πολιτεία και κοινωνία. «Είμαι  πολύ αισιόδοξος ότι θα το πετύχουμε», κατέληξε.