Ο «φαύλος» ορισμός του ενεργού αγρότη και τα μεγάλα κενά στο στρατηγικό σχέδιο για την ΚΑΠ 2023-2027

Τις επόµενες ηµέρες και µέχρι το τέλος του έτους θα πρέπει να αποσταλεί το στρατηγικό σχέδιο για τη νέα ΚΑΠ στις ευρωπαϊκές αρχές, ωστόσο ακόµα δεν έχει βγει στη δηµοσιότητα το πλήρες κείµενο παρά µόνο οι γενικές του αρχές. Ως εκ τούτου, ακόµα δεν µπορούν να είναι σε θέση οι αγρότες να γνωρίζουν επ ακριβώς τι µέλλει γενέσθαι µε το καθεστώς άµεσων ενισχύσεων, ούτε τι υποχρεώσεις θα φέρει ο ορισµός του ενεργού αγρότη. Τα συγκεκριµένα πάντως αναµένεται να ξεκαθαρίσουν σύντοµα, πριν από τις αιτήσεις ΟΣ∆Ε του 2022.

∆εν υποχρεώνει δέσµευση πόρων 3% από τη βασική για το Απόθεµα ο Ευρωπαϊκός κανονισµός

Το ποσοστό που θα απορροφά ετησίως το Εθνικό Απόθεµα από τον προϋπολογισµό της βασικής ενίσχυσης, η δοµή του και οι δικαιούχοι, είναι ζητήµατα τα οποία προς το παρόν απουσιάζουν από το δηµόσιο διάλογο, σύµφωνα µε τα όσα δηµοσιεύτηκαν ενόψει της κατάθεσης του στρατηγικού σχεδίου στις ευρωπαϊκές αρχές. Σηµειώνεται πως ο ευρωπαϊκός κανονισµός πλέον δεν υποχρεώνει για 3% δέσµευση πόρων από τη βασική ενίσχυση για το Απόθεµα, ενώ θα µπορούν να είναι δικαιούχοι όλοι οι αγρότες εφόσον το επιλέξουν τα κράτη-µέλη.

Συνεχίζεται η διαβούλευση

Η υποβολή του Στρατηγικού Σχεδίου δεν σηµαίνει διακοπή του διαλόγου για το

περιεχόµενο των παρεµβάσεων µε το σύνολο των µελών της εταιρικής σχέσης, αναφέρουν οι αρµόδιες αρχές ενόψει της αποστολής του σχεδίου προς την ΕΕ. Μέχρι στιγµής, όπως υποστηρίζουν οι προτάσεις της διαβούλευσης για τη νέα ΚΑΠ που υιοθετήθηκαν είναι:

• ∆ιατήρηση των τριών Αγρονοµικών Περιφερειών (αροτραίες, βοσκοτόπια και δενδρώδεις εκτάσεις).
• Ορισµός του Ενεργού Αγρότη µε βάση τεκµήρια οικονοµικής δραστηριότητας για όσους λαµβάνουν ενισχύσεις άνω των 5.000 ευρώ.
• Σύγκλιση των ∆ικαιωµάτων στο 100% έως το τέλος της προγραµµατικής περιόδου (2026)
• Αλλαγή της αρχικής πρότασης για τον αριθµό των Συνδεδεµένων. Παρέµειναν στις 18 (συν 1 το βαµβάκι) όπως είναι και στην τρέχουσα προγραµµατική περίοδο.
• Αύξηση του ποσοστού του Πυλώνα ΙΙ από 23% σε 30% του Εθνικού Φακέλου. Έτσι θα υπάρχουν αυξηµένοι πόροι για τα προγράµµατα των Νέων Αγροτών και των Σχεδίων Βελτίωσης της νέας ΚΑΠ.
• Ενίσχυση των Συνεργατικών Σχηµάτων.

Οι εννέα νέες υποχρεώσεις για το τσεκ 

Τις εννέα υποχρεώσεις πολλαπλής συµµόρφωσης για όλους τους αγρότες που θα κάνουν αίτηση βασικής ενίσχυσης, δηµοσιοποίησε και επίσηµα η ΕΕ µετά την ψήφιση του κανονισµού της ερχόµενης περιόδου. Σε αυτές τις υποχρεώσεις έχουν προστεθεί όλες οι ενέργειες που έκανε ο αγρότης έως σήµερα για να λάβει το πρασίνισµα, ενώ από αυτές δεν θα εξαιρούνται οι µικροκαλλιεργητές όπως γίνεται την τρέχουσα περίοδο. Αναλυτικά, οι νέες υποχρεώσεις πολλαπλής συµµόρφωσης έχουν ως εξής:

1) ∆ιατήρηση των µόνιµων λειµώνων βάσει της αναλογίας των µόνιµων λειµώνων σε σχέση µε τη γεωργική έκταση σε εθνικό, περιφερειακό και υποπεριφερειακό επίπεδο και σε επίπεδο οµάδας εκµεταλλεύσεων ή σε επίπεδο εκµετάλλευσης σε σύγκριση µε το έτος αναφοράς 2018 µέγιστη µείωση της τάξης του 5 % σε σύγκριση µε το έτος αναφοράς.

2) Προστασία των υγροτόπων και των τυρφώνων. Τα κράτη µέλη µπορούν να προβλέπουν στα στρατηγικά τους σχέδια για την ΚΑΠ ότι η εν λόγω δέσµευση θα εφαρµόζεται µόνο από το έτος υποβολής αιτήσεων το 2024 ή το 2025. Τα κράτη µέλη, κατά τον καθορισµό του προτύπου, διασφαλίζουν ότι στη σχετική γη µπορεί να διατηρηθεί γεωργική δραστηριότητα κατάλληλη για τον χαρακτηρισµό της γης ως γεωργικής έκτασης.

3) Απαγόρευση της καύσης υπολειµµάτων καλλιεργειών, εκτός αν γίνεται για λόγους φυτοπροστασίας .

4) ∆ηµιουργία ζωνών ανάσχεσης κατά µήκος υδατορευµάτων. Σε περιοχές µε σηµαντικά αυλάκια ξήρανσης και αρδευτικά αυλάκια, τα κράτη µέλη µπορούν να προσαρµόζουν, εάν τούτο είναι δεόντως δικαιολογηµένο για τις εν λόγω περιοχές, το ελάχιστο πλάτος σύµφωνα µε συγκεκριµένες τοπικές περιστάσεις.

5) ∆ιαχείριση του οργώµατος για τη µείωση του κινδύνου υποβάθµισης και διάβρωσης του εδάφους, λαµβάνοντας, µεταξύ άλλων, υπόψη την κλίση του εδάφους.

6) Ελάχιστη κάλυψη του εδάφους για την αποφυγή ακάλυπτου εδάφους σε περιόδους που είναι ιδιαίτερα ευαίσθητες.

7) Αµειψισπορά σε αρόσιµη γη, εκτός από καλλιέργειες που καλλιεργούνται κάτω από το νερό. Τα κράτη µέλη µπορούν να εξαιρούν από την υποχρέωση βάσει αυτού του προτύπου εκµεταλλεύσεις: α) όταν ποσοστό µεγαλύτερο του 75 % της αρόσιµης γης χρησιµοποιείται για την παραγωγή αγρωστωδών ή λοιπών ποωδών κτηνοτροφικών φυτών, ως γη υπό αγρανάπαυση, καλλιεργείται µε καλλιέργειες ψυχανθών ή υπόκειται σε συνδυασµό των χρήσεων αυτών, β) όταν ποσοστό µεγαλύτερο του 75 % της επιλέξιµης γεωργικής έκτασης αποτελεί µόνιµο λειµώνα, χρησιµοποιείται για την παραγωγή αγρωστωδών ή λοιπών ποωδών κτηνοτροφικών φυτών ή καλλιεργείται µε καλλιέργειες κάτω από το νερό για σηµαντικό µέρος του έτους ή για σηµαντικό µέρος του κύκλου καλλιέργειας ή υπόκειται σε συνδυασµό των εν λόγω χρήσεων ή γ) µε έκταση αρόσιµης γης έως 10 εκτάρια.

8) Ελάχιστο ποσοστό τουλάχιστον 4 % της αρόσιµης γης σε επίπεδο γεωργικής εκµετάλλευσης που διατίθεται σε µη παραγωγικές περιοχές και χαρακτηριστικά, συµπεριλαµβανοµένης της γης υπό αγρανάπαυση.

9) Απαγόρευση της µετατροπής ή άροσης των µόνιµων λειµώνων που έχουν χαρακτηριστεί ως περιβαλλοντικά ευαίσθητοι µόνιµοι λειµώνες σε περιοχές του δικτύου Natura 2000.

Ολόκληρο το ρεπορτάζ διαθέσιμο εδώ