Πρόσθετο κονδύλι ύψους 100 εκατ. για ενίσχυση σε λίπασμα, ζωοτροφές

Ήδη η Κοµισιόν ετοιµάζει τα διαδικαστικά ώστε να τροποποιηθεί ο ευρωπαϊκός κανονισµός που επιτρέπει την αξιοποίηση κονδυλίων από τον 2ο πυλώνα της ΚΑΠ για έκτακτες ενισχύσεις αγροτών, στα πρότυπα του Μέτρου 21 που ενεργοποιήθηκε το 2020 και µέσω του οποίου είχαν ενισχυθεί στην Ελλάδα οι παραγωγοί ελαιολάδου µε ένα ποσό περίπου 30 ευρώ το στρέµµα.

Σε δηµόσιες δηλώσεις του πριν από λίγες ηµέρες, ο Επίτροπος Γεωργίας της Ε.Ε, Γιάνουζ Βοϊτσεχόφσκι ανακοίνωσε πως το αίτηµα µεταφοράς του 5% των συνολικών κονδυλίων από τα προγράµµατα της µεταβατικής ΚΑΠ, που είχαν καταθέσει τα κράτη µέλη στις αρχές Απριλίου, έχει εγκριθεί από «τα κεντρικά» και σύντοµα θα υπάρξει επίσηµο πλαίσιο βάσει του οποίου θα ξεκλειδώσουν και θα κατανεµηθούν οι πόροι.

Η εξέλιξη αυτή, εξασφαλίζει στην χώρα ποσό 100 εκατ. ευρώ από ευρωπαϊκά κονδύλια τα οποία θα µπορούσαν να αξιοποιηθούν τόσο για µια ουσιαστική επιδότηση της αγοράς λιπασµάτων όσο και για µια νέα ενίσχυση στους κτηνοτρόφους. Σηµειώνεται ότι ήδη οι ιθύνοντες στην πλατεία Βάθη έχουν εξασφαλίσει 26 εκατ. ευρώ από το αποθεµατικό κρίσης, που προορίζεται για την ενίσχυση της αγοράς λιπασµάτων. Επί του µέτρου αυτού, διεκδικούσε το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης άλλα τόσα (26 εκατ.) από τον κρατικό προϋπολογισµό, προκειµένου να προχωρήσει σε µια ενίσχυση για λιπάσµατα της τάξης των 12 ευρώ για τις αροτραίες καλλιέργειες και των 18 ευρώ για τα δέντρα. Με τις Βρυξέλλες να διευκολύνουν την αξιοποίηση κοινοτικών κονδυλίων όµως, τα δεδοµένα αλλάζουν. Πρόκειται για ένα ενδεχόµενο το οποίο προεξοφλούσε η Agrenda στα τελευταία φύλα της, ωστόσο είναι γεγονός ότι τόσο οι Ευρωπαίοι όσο και η ηγεσία του υπουργείου µετρούσαν µε ιδιαίτερη προσοχή τα λόγια τους.

Σε αυτό το νέο πλαίσιο, η χώρα διαθέτει συνολικά 126 εκατ. ευρώ ευρωπαϊκού χρήµατος, µε τα «ενεργά µέτωπα» που χρήζουν οικονοµικής στήριξης, να αφορούν προφανώς τα λιπάσµατα, αλλά και τις ζωοτροφές, αφού η ενίσχυση που πιστώθηκε την περασµένη εβδοµάδα, δεν φάνηκε να διευκολύνει ιδιαίτερα τους κτηνοτρόφους. Άλλωστε, η επιστροφή του 2% του τζίρου 2021 των κτηνοτροφικών µονάδων ήταν ένα µέτρο που είχε διαµορφωθεί και εξαγγελθεί στοχεύοντας στις ανατιµήσεις που είχαν εδραιωθεί στην αγορά πριν από την έναρξη του πολέµου στην Ουκρανία. Με άλλα λόγια, ο κτηνοτροφικός κλάδος δεν έχει ενισχυθεί για τη νέα κατάσταση που διαµόρφωσε στις αγορές η ρωσική εισβολή, η οποία είδε τις τιµές σε βασικές ζωοτροφές να εκτοξεύονται έως και 30% µέσα σε µερικές εβδοµάδες. 

Προς το παρόν δεν έχει ξεκαθαρίσει ο τρόπος αλλά και ο χρονικός ορίζοντας µε τον οποίο θα γίνουν οι ενισχύσεις αυτές. Οι πληροφορίες θέλουν τη Βάθη να καθυστερεί την επίσηµη ανακοίνωση του µέτρου ενίσχυσης στα λιπάσµατα µέχρι το τέλος Απριλίου, αναµένοντας ένα πράσινο φως τόσο από την Κοµισιόν όσο και από το υπουργείο Οικονοµικών. Με δεδοµένη την απροθυµία ανοίγµατος των κρατικών ταµείων, δεν αποκλείεται πλέον η ηγεσία στο Αγροτικής Ανάπτυξης να περιοριστεί στα κοινοτικά κονδύλια, κάτι που της επιτρέπει µεγαλύτερη αυτονοµία, ενώ θα µπορούσε να επιταχύνει και την διαδικασία πίστωσης.

Πέρα από αυτό, αναµένεται να υπάρξουν και διευκολύνσεις σε ό,τι αφορά στην χρηµατοδότηση και στις επιλεξιµότητες των προγραµµάτων ανάπτυξης της ΚΑΠ. Θα µπορούν δηλαδή οι δικαιούχοι προγραµµάτων να αιτηθούν πληρωµή, έχοντας υλοποιήσει ποσοστό µικρότερο των αρχικών απαιτήσεων του µέτρου.

Υπενθυµίζεται ότι οι διαχειριστικές αρχές ήδη δέσµευσαν επιπλέον 100 εκατ. ευρώ για το Μέτρο Νέων Αγροτών, Πλέον µένουν διαθέσιµα 340 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων αφαιρούνται και τα 100 εκατ. για τις έκτακτες ενισχύσεις.

Οι ανακατανοµές αυτές, έρχονται να φρενάρουν και κάποιες από τις λιγότερο «ώριµες» προκηρύξεις που δροµολογούνταν για τους επόµενους µήνες. Συγκεκριµένα, αναµένεται ότι θα µειωθούν τα ποσά που είναι διαθέσιµα για τις ∆ασώσεις (αρχικά 90 εκατ. ευρώ), την Ευζωία (αρχικά 45 εκατ. ευρώ) και την ενίσχυση για πιστοποίηση ολοκληρωµένης διαχείρισης Agro2 (41 εκατ. ευρώ). Παράλληλα, θολό είναι και το µέλλον προγραµµάτων που δεν είχαν προκηρυχθεί στο παρελθόν και η υλοποίησή τους θα ήταν πιλοτική όπως για παράδειγµα το Ταµείο Σταθεροποίησης Εισοδήµατος µε 9,5 εκατ. ευρώ. Το Ταµείο αυτό θα αφορά τα συλλογικά σχήµατα στα πυρηνόκαρπα.