Eπιδότηση ασφαλίστρων από τo 2023 με αλλαγές στους συντελεστές ΕΛΓΑ

Έρχεται επιδότηση  ασφαλίστρων μέσω  ΚΑΠ από του χρόνου  μαζί με αλλαγές στους  συντελεστές του ΕΛΓΑ

Οι παραπάνω ενέργειες θα πραγματοποιηθούν στα πλαίσια αναθεώρησης της λειτουργίας του ΕΛΓΑ, ενώ προβλέπεται επίσης η συμμετοχή ιδιωτικών εταιρειών (συνασφάλιση) βέλτιστες πρακτικές που ακολουθούνται σε χώρες εξωτερικού π.χ. Κύπρος και Ισπανία, σύμφωνα με τα όσα περιγράφονται στη μελέτη που προκηρύχθηκε με τίτλο «Αξιοποίηση των εργαλείων διαχείρισης κινδύνου του Οργανισμού Ελληνικών Γεωργικών Ασφαλίσεων (ΕΛΓΑ) σε εναρμόνιση με τη νέα ΚΑΠ 2023-2027 και την οργανωσιακή δομή του». Στα πλαίσια των εργαλείων διαχείρισης κινδύνου, πέρα από την επιδότηση ασφαλίστρου που θα αφορά κυρίως όμως προαιρετικές καλύψεις, θα δρομολογηθεί και η ίδρυση Ταμείων Αλληλασφάλισης ανά κλάδο αγροτικής δραστηριότητας. Ένα τέτοιο Ταμείο αναμένεται να στηθεί σύντομα πιλοτικά στον τομέα των πυρηνόκαρπων, το οποίο θα αποζημιώνει τους αγρότες σε περιπτώσεις απότομης πτώσης του εισοδήματος.

Πιο συγκεκριμένα, όσον αφορά στην υλοποίηση του μετασχηματισμού του λειτουργικού μοντέλου της γεωργικής ασφάλισης δρομολογείται:

• Βελτιστοποίηση της διαδικασίας αποζημίωσης.
• Προσαρμογή συντελεστών ασφάλισης
• Τροποποίηση καλύψεων και απαλλαγών
• Ενεργοποίηση αντασφάλισης (εύρεση και συμφωνία με αντασφαλιστή)
• Συμμετοχή ιδιωτικών εταιρειών (συνασφάλιση / επιδότηση ασφαλίστρων)

Το περιεχόμενο της πρόσκλησης

Το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης προχώρησε στην πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος για την ανάθεση του έργου: «Μελέτη για την αξιοποίηση των εργαλείων διαχείρισης κινδύνου του Οργανισμού Ελληνικών Γεωργικών Ασφαλίσεων (ΕΛΓΑ) σε εναρμόνιση με τη νέα ΚΑΠ 2023-2027 και την οργανωσιακή δομή του» στο Μέτρο 20 του προγράμματος «Αγροτική Ανάπτυξη της Ελλάδας 2014 – 2020»

Μέσω της μελέτης θα αναζητηθεί και θα υλοποιηθεί ένα νέο πρότυπο συστήματος διαχείρισης κινδύνου και γεωργικής ασφάλισης στην Ελλάδα, σε εναρμόνιση με την νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ) 2023-2027 και με στόχο την αξιοποίηση των εργαλείων διαχείρισης κινδύνου που προβλέπονται σε αυτή. Kρίνεται σκόπιμη η διαμόρφωση μιας στρατηγικής που θα εφαρμοστεί σε τρία στάδια και θα επιτρέψει στον ΕΛΓΑ αφενός να ανταποκριθεί στο ρόλο του ως σύγχρονος οργανισμός ασφαλίσεων της αγροτικής παραγωγής διασφαλίζοντας την οικονομική του βιωσιμότητα και αφετέρου να ενεργοποιήσει τις δυνατότητες εργαλείων διαχείρισης κινδύνου του Στρατηγικού Σχεδίου ΚΑΠ 2023-2027 (ΣΣ ΚΑΠ). Τα πρώτα δύο στάδια της στρατηγικής (στάδιο Α και Β) περιλαμβάνουν τις άμεσες χρονικά ενέργειες που απαιτούνται προς την κατεύθυνση του μετασχηματισμού του οργανισμού και η διάρκεια υλοποίησής τους είναι βραχυπρόθεσμη. Το στάδιο Γ διαρκεί σημαντικά περισσότερο και περιλαμβάνει όλες τις μεσοπρόθεσμες ενέργειες για την εφαρμογή των προτάσεων ανασχεδιασμού και τη διαχείριση της αλλαγής, καθώς επίσης και του σχεδιασμού, έως και την έγκρισή τους από την ΕΕ, των παρεμβάσεων των εργαλείων διαχείρισης κινδύνου, που θα κριθούν απαραίτητα να εφαρμοστούν μέσω του ΣΣ ΚΑΠ. Τα τρία στάδια του σχεδίου στρατηγικής είναι τα εξής:

Α' Στάδιο: Πλαίσιο αλλαγών και εξειδίκευση προτάσεων

Σκοπός του πρώτου σταδίου είναι η διερεύνηση περιοχών βελτίωσης του λειτουργικού και οικονομικού μοντέλου του ΕΛΓΑ με στόχο τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας των υπηρεσιών του και με γνώμονα την οικονομική του βιωσιμότητα. Στο πλαίσιο αυτό, θα πραγματοποιηθεί καταρχάς, καταγραφή και αξιολόγηση της υφιστάμενης κατάστασης στον ΕΛΓΑ και ειδικότερα:

• Καταγραφή και αξιολόγηση του υφιστάμενου λειτουργικού μοντέλου η οποία περιλαμβάνει: o Καταγραφή και αξιολόγηση του μοντέλου διακυβέρνησης και ανάδειξης των στελεχών σε θέσης ευθύνης. Καταγραφή σε υψηλό επίπεδο της γενικής οργάνωσης του Οργανισμού (οργανόγραμμα, στελέχωση και αρμοδιότητες οργανωτικών μονάδων). Αξιολόγηση της υφιστάμενης τεχνολογικής ετοιμότητας και υποδομών, του επιπέδου ψηφιοποίησης και διαλειτουργικότητας των συστημάτων του οργανισμού. Συγκριτική ανάλυση και αξιολόγηση σε σχέση με τις βέλτιστες πρακτικές (χώρες εξωτερικού π.χ. Κύπρος και Ισπανία και οργανισμοί ασφάλισης της χώρας). Εξέταση των δυνατοτήτων ανάθεσης εργασιών σε εξωτερικούς φορείς (outsourcing)
• Αποτύπωση και αξιολόγηση της πολιτικής ασφάλισης του ΕΛΓΑ η οποία περιλαμβάνει: o Εξέταση του είδους και εύρους των καλυπτόμενων κινδύνων. Αξιολόγηση των εξαιρουμένων κινδύνων.
• Καταγραφή και αξιολόγηση του υφιστάμενου οικονομικού μοντέλου η οποία περιλαμβάνει: Μελέτη και ανάλυση των υφιστάμενων μελετών βιωσιμότητας. Διερεύνηση των διαθέσιμων επιλογών για την εξασφάλιση της βιωσιμότητας του Οργανισμού (π.χ. αντασφάλιση, αύξηση ασφαλίστρων / απαλλαγής, επιδότηση ασφαλίστρου), λαμβάνοντας υπόψη και τα εργαλεία διαχείρισης κινδύνου που προβλέπονται από τον Καν. 2115/2021 (άρθρο 76) της Ε.Ε. στο πλαίσιο της ΚΑΠ 2023-2027. Συγκριτική ανάλυση και αξιολόγηση βέλτιστων πρακτικών.

Η αξιολόγηση της υφιστάμενης κατάστασης, στο πλαίσιο των παραπάνω ενεργειών, θα πραγματοποιηθεί μέσω συνεντεύξεων/ συναντήσεων εργασίας με επιλεγμένα στελέχη του οργανισμού, βασικούς εμπλεκόμενους (key players) του συστήματος (στελέχη Υπουργείου, ασφαλιστικές κ.τ.λ.), καθώς επίσης και από δευτερογενές υλικό, αναλύσεις, μελέτες κλπ., που έχουν εκπονηθεί από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και από τον ΕΛΓΑ.

Με βάση τα συμπεράσματα από τις παραπάνω ενέργειες και λαμβάνοντας υπόψη το ισχύον θεσμικό πλαίσιο και τις δυνατότητες που παρέχονται από τον Καν. 2115/2021 (άρθρο 76) της Ε.Ε. σχετικά με την αξιοποίηση εργαλείων διαχείρισης κινδύνου αλλά και με τις λοιπές παρεμβάσεις (όπως πρόληψη και αποκατάσταση ζημιών στη Γεωργία) για την προγραμματική περίοδο 2023-2027, θα διαμορφωθούν συγκεκριμένες προτάσεις για ένα αποδοτικό λειτουργικό μοντέλο που θα επιτρέψει στον ΕΛΓΑ να ανταποκριθεί στο διττό ρόλο του ως ασφαλιστικός φορέας στη Γεωργία αλλά και ως Ενδιάμεσος Φορέας Διαχείρισης σχετικών παρεμβάσεων του ΣΣ ΚΑΠ, καθώς και για ένα βιώσιμο οικονομικό μοντέλο με στόχο την ανάσχεση της ζημιογόνου πορείας του. Το πρώτο στάδιο ολοκληρώνεται με τον εντοπισμό των απαιτούμενων αλλαγών στο θεσμικό πλαίσιο που διέπει τον ΕΛΓΑ (Ν.1790/1988 και Ν. 3877/2010, καθώς και άλλα νομοθετήματα που είναι κρίσιμα για τη λειτουργία του οργανισμού), προκειμένου να εναρμονιστεί με τις κατευθύνσεις του σχεδίου στρατηγικής για τον λειτουργικό και οικονομικό μετασχηματισμό του οργανισμού. Το παρόν βήμα είναι κρίσιμο, καθώς θα επιτρέψει τον περαιτέρω σχεδιασμό του νέου λειτουργικού και οικονομικού μοντέλου και την έναρξη της σταδιακής υλοποίησης τα αλλαγής.

Β' Στάδιο: Θεσμικές αλλαγές

Το δεύτερο στάδιο της στρατηγικής περιλαμβάνει την κατάρτιση των νέων κανονισμών που θα διέπουν τη λειτουργία του ΕΛΓΑ, καθώς και την πολιτική των ασφαλίσεων. Ο κανονισμός λειτουργίας θα αντανακλά και θα εξειδικεύει τις αλλαγές που θα προταθούν στο πλαίσιο του σταδίου Α και θα αφορούν ενδεικτικά στην οργανωτική δομή και στο μοντέλο διακυβέρνησης του οργανισμού, στη διάκριση ρόλων (επιτελικών, διαχειριστικών ελεγκτικών κλπ.), αλλά και γενικότερα στον ακριβή προσδιορισμό του θεσμικού ρόλου του ΕΛΓΑ (π.χ. σε σχέση με άλλους οργανισμούς), σε εναρμόνιση και με τις απαιτήσεις της νέας ΚΑΠ 2023-2027. Ο κανονισμός για την πολιτική των ασφαλίσεων θα αποτυπώνει τις αλλαγές που θα προταθούν στο πλαίσιο του σταδίου Α και οι οποίες θα καλύπτουν περιοχές όπως η προσαρμογή των συντελεστών ασφάλισης, η τροποποίηση καλύψεων και απαλλαγών, η ενεργοποίηση αντασφάλισης (εύρεση και συμφωνία με αντασφαλιστή), η συμμετοχή ιδιωτικών εταιρειών (συνασφάλιση / επιδότηση ασφαλίστρων), η ενεργοποίηση εργαλείων διαχείρισης κινδύνου της νέας ΚΑΠ, κ.λπ.

Γ' Στάδιο: Εφαρμογή-λεπτομερής σχεδιασμός της αλλαγής και των παρεμβάσεων εργαλείων διαχείρισης κινδύνου του στρατηγικού σχεδίου της ΚΑΠ

Το τρίτο στάδιο περιλαμβάνει όλες τις μεσοπρόθεσμες ενέργειες για τον λεπτομερή σχεδιασμό και τον σταδιακό μετασχηματισμό του ΕΛΓΑ, στη βάση επίτευξης άμεσων και μετρήσιμων αποτελεσμάτων, καθώς επίσης το σχεδιασμό των απαραίτητων παρεμβάσεων των εργαλείων διαχείρισης κινδύνου στη Γεωργία, που θα υλοποιηθούν μέσω του ΣΣ ΚΑΠ.

Πιο συγκεκριμένα, όσον αφορά στην υλοποίηση του μετασχηματισμού του λειτουργικού μοντέλου απαιτείται (ενδεικτικά):

• Υλοποίηση των προτεινόμενων οργανωτικών αλλαγών, των αλλαγών στο μοντέλο διακυβέρνησης και δημιουργία σαφώς καθορισμένων ρόλων (στελέχωση κ.λπ.)
• Λεπτομερής καταγραφή των διαδικασιών του οργανισμού και βελτίωση της αποτελεσματικότητας τους με γνώμονα την απλούστευση και τη μείωση της γραφειοκρατίας.

Έμφαση θα πρέπει να δοθεί στη βελτιστοποίηση της διαδικασίας αποζημίωσης Όσον αφορά στην υλοποίηση του μετασχηματισμού στο οικονομικό μοντέλο του οργανισμού απαιτούνται ενέργειες που αφορούν:

• προσαρμογή συντελεστών ασφάλισης
• τροποποίηση καλύψεων και απαλλαγών
• ενεργοποίηση αντασφάλισης (εύρεση και συμφωνία με αντασφαλιστή)
• συμμετοχή ιδιωτικών εταιρειών (συνασφάλιση / επιδότηση ασφαλίστρων)

Με στόχο την αποτελεσματικότερη διαχείριση των ενεργειών του μετασχηματισμού και τη διασφάλιση επίτευξης άμεσων και μετρήσιμων αποτελεσμάτων προτείνεται η δημιουργία Γραφείου Παρακολούθησης Μετασχηματισμού το οποίο:

• θα καταρτίσει τον οδικό χάρτη του μετασχηματισμού του ΕΛΓΑ, ο οποίος θα περιλαμβάνει τις απαιτούμενες ενέργειες για την επίτευξη του μετασχηματισμού, το χρονοδιάγραμμα υλοποίησής τους, μετρήσιμους στόχους και σημαντικά ορόσημα
• θα προβαίνει σε περαιτέρω εξειδίκευση / σχεδιασμό των απαιτούμενων ενεργειών
• θα παρακολουθεί την επίτευξη των χρονοδιαγραμμάτων και των οροσήμων
• θα λειτουργεί ως συνδετικός κρίκος μεταξύ των αρμόδιων φορέων / διευθύνσεων για την υλοποίηση των ενεργειών μετασχηματισμού.

Όσον αφορά στην αξιοποίηση των εργαλείων διαχείρισης κινδύνου που προβλέπονται στη ΚΑΠ 2023-2027 απαιτούνται ενέργειες που αφορούν σε:

• σχεδιασμό τεχνικού δελτίου παρεμβάσεων εργαλείων διαχείρισης κινδύνου με προσδιορισμό επιλεξιμοτήτων, δυνητικών δικαιούχων, πόρων που απαιτούνται για μια βιώσιμη εφαρμογή των προτεινόμενων παρεμβάσεων, κινήτρων για την υιοθέτηση αλλά και συνέχιση δράσεων πρόληψης κινδύνων, κ.λπ.
• οικονομικές μελέτες που υποστηρίζουν τα ανωτέρω, σε συνάρτηση με τα υπόλοιπα παραδοτέα της στρατηγικής μελέτης.