Εξαγορά με έκπτωση 80% σε καταπατημένες εκτάσεις Δημοσίου

Εξαγορά με έκπτωση  80% σε καταπατημένες  εκτάσεις Δημοσίου με  ρύθμιση 60 δόσεων για  έως 30 στρέμματα γη

Αρκετές φορές στο παρελθόν επιχειρήθηκε να δοθεί μια οριστική λύση σε καταπατημένες μικροεκτάσεις γης, «χαντάκια» και λωρίδες καλλιεργήσιμης γης, με τους ιθύνοντες του σχεδίου νόμου να φιλοδοξούν πως αυτήν τη φορά το ενδιαφέρον ρύθμισης θα είναι υψηλότερο. Το νέο πλαίσιο εισάγει και ένα σύστημα κλιμακωτών εκπτώσεων επί της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου, το οποίο μπορεί να φτάσει στο 80%. Ωστόσο το ποσό που προκύπτει προς καταβολή δεν μπορεί να υπολείπεται του 20% του τιμήματος εξαγοράς (δηλαδή της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου).

Μάλιστα, αν ο ενδιαφερόμενος προχωρήσει σε εφάπαξ εξόφληση του ποσού, δικαιούται επιπλέον έκπτωσης 10%. Διαφορετικά, το πλαίσιο εισάγει μια ρύθμιση 60 μηνιαίων δόσεων.

Σε περιπτώσεις που δεν προκύπτει κάποια έκπτωση, η εξαγορά γίνεται στην αντικειμενική αξία.

Για να μπορέσει κάποιος να αιτηθεί την εξαγορά του ακινήτου που διατηρεί θα πρέπει να το κατέχει αδιαλείπτως 40 έτη, ενώ η απαίτηση μειώνεται στα 30 έτη σε περίπτωση κατοχής τίτλου, κάτι το οποίο βέβαια μένει να ξεκαθαριστεί περαιτέρω στο πλαίσιο της επεξεργασίας του σχεδίου από την αρμόδια επιτροπή της Βουλής.

Οι διατάξεις αυτές προβλέπονται στο σχέδιο νόμου με τίτλο «Ρυθμίσεις για τα κατεχόμενα ακίνητα του Δημοσίου και άλλες διατάξεις» που είναι σε δημόσια διαβούλευση.

Μεταξύ των δικαιούχων, ορίζεται ξεκάθαρα από το πλαίσιο πως δικαιούται να υποβάλουν αίτηση εξαγοράς όποιος:

• Ασκεί αγροτική δραστηριότητα με χρήση ή μη κτιριακών εγκαταστάσεων.
• Ασκεί κατοχή αδιαλείπτως με τίτλο στο όνομα του ιδίου ή των δικαιοπαρόχων (κληρονόμων) του για τουλάχιστον 30 έτη επί του δημοσίου ακινήτου. Στην περίπτωση που εντός του ακινήτου υπάρχει κτίσμα, αυτό πρέπει να είναι κατασκευασμένο μέχρι τις 31.12.91.
• Ασκεί κατοχή αδιαλείπτως για τουλάχιστον 40 έτη επί του ακινήτου στο οποίο: Θα πρέπει να κατέχουν το ακίνητο αδιαλείπτως 40 έτη, ενώ εάν έχουν τίτλο, αν και δημόσιο ακίνητο, απαιτείται να το έχουν στην κατοχή τους 30 έτη.

Το τίμημα εξαγοράς απομειώνεται κατά ποσοστό 1% ανά έτος κατοχής μετά την πάροδο 30 ετών (για όσους το όριο είναι τριάντα έτη) και 40 ετών (για όσους το όριο είναι 40 έτη) με ανώτατο όριο έκπτωσης 50% επί του ποσού που προκύπτει. Δηλαδή μπορεί το τίμημα να περιοριστεί και στο μισό της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου. Το ποσό όμως μπορεί να περιοριστεί και εφόσον ο δικαιούχος εμπίπτει σε μια από τις ακόλουθες περιπτώσεις:

• 30% για αναπήρους (80% αναπηρία και άνω) με ετήσιο ατομικό εισόδημα έως 40.000 ευρώ ή οικογενειακό έως 60.000 ευρώ.
• 20% για αναπήρους με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω με ετήσιο ατομικό εισόδημα έως 18.000 ευρώ ή έως 24.000 ευρώ οικογενειακό.
• 20% εάν είναι πολύτεκνος με ετήσιο ατομικό εισόδημα έως 40.000 ευρώ ή οικογενειακό έως 80.000 ευρώ.
• 15% εάν είναι τρίτεκνος με ετήσιο ατομικό εισόδημα έως 25.000 ευρώ ή οικογενειακό έως 40.000 ευρώ.
• 15% εάν είναι μακροχρόνια άνεργος.
• 20% εάν είναι δικαιούχος του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος.
• 15% εάν εντός του δημοσίου ακινήτου υφίσταται κτίσμα και το οποίο αποτελεί την κύρια και μοναδική κατοικία του αιτούντος.

Οι ανωτέρω εκπτώσεις δεν εφαρμόζονται σωρευτικά και σε κάθε περίπτωση το ποσό που προκύπτει δεν μπορεί να υπολείπεται του 20% του τιμήματος εξαγοράς (δηλαδή της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου).

Σύμφωνα με το σχέδιο νόμου, δεν ισχύουν εκπτώσεις για εκτάσεις άνω των 10 στρεμμάτων, ενώ στην περίπτωση που το ακίνητο πωληθεί πριν από την παρέλευση 10 ετών επιστρέφονται οι εκπτώσεις. Σημειώνεται ότι στην περίπτωση που ο αιτών έχει αναγνωρισθεί έπειτα από απόφαση δικαστηρίου ως κύριος του δημοσίου ακινήτου, δικαιούται να υποβάλει αίτηση με τίμημα εξαγοράς σε ποσοστό 50% της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου. Επίσης, στην περίπτωση που ο αιτών έχει αναγραφεί ως κύριος του δημοσίου ακινήτου στις πρώτες κτηματολογικές εγγραφές και έχει ασκηθεί αγωγή από το Δημόσιο ή δεν έχει παρέλθει η προθεσμία άσκησης αγωγής, δικαιούται να υποβάλει αίτηση εξαγοράς καταβάλλοντας το 50% της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου. 

Μετά την υποβολή της αίτησης και στην περίπτωση που εγκριθεί από την αρμόδια επιτροπή, εντός πέντε ημερών εκδίδεται πιστοποιητικό αποδοχής το οποίο κοινοποιείται στον αιτούντα. Στο πιστοποιητικό αποδοχής περιλαμβάνονται η περιγραφή του εξαγοραζόμενου ακινήτου (εμβαδόν και όρια), τα στοιχεία του αιτούντος, το τίμημα εξαγοράς, καθώς και το ποσό της εφάπαξ και της τμηματικής καταβολής. Το τίμημα εξαγοράς εξοφλείται είτε εφάπαξ είτε τμηματικά σε 60 ισόποσες, άτοκες, μηνιαίες δόσεις. Το ποσό της κάθε δόσης δεν μπορεί να μικρότερο των 100 ευρώ. Σε περίπτωση εφάπαξ καταβολής παρέχεται έκπτωση 10% επί του τιμήματος εξαγοράς. Στην περίπτωση που αποπληρωθεί εφάπαξ, το υπουργείο Οικονομικών εκδίδει την απόφαση εξαγοράς και καταχωρίζεται στο υποθηκοφυλακείο ή στο κτηματολογικό γραφείο. Εάν καταβληθεί τμηματικά το ποσό, η διαδικασία ολοκληρώνεται με την καταβολή της τελευταίας δόσης. Στην περίπτωση που υπάρχει αυθαίρετο κτίσμα εντός του οικοπέδου, μετά την κοινοποίηση του πιστοποιητικού αποδοχής θα πρέπει ο υπόχρεος να υποβάλει αίτηση για την υπαγωγή του στον νόμο 4495/2017 (έλεγχος και προστασία του δομημένου περιβάλλοντος), ενώ η απόφαση εξαγοράς δεν εκδίδεται εάν δεν καταβληθεί το τίμημα, καθώς και το πρόστιμο υπαγωγής. Από το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης θα δημιουργηθεί ειδικό πληροφοριακό σύστημα «Αιτήσεων Εξαγοράς Δημοσίων Ακινήτων». Για την υποβολή αίτησης εξαγοράς καταβάλλεται παράβολο 3.000 ευρώ, το οποίο συμψηφίζεται με το τίμημα εξαγοράς ή επιστρέφεται εφόσον η αίτηση απορριφθεί, καθώς εντάσσεται στα εξαιρούμενα ακίνητα.