Ενεργός ο ρόλος ιδιωτικής ασφάλισης στην αγροτική παραγωγή Ελλάδος

Ενεργό ρόλο στην ελληνική αγροτική παραγωγή αποκτά πλέον η ιδιωτική ασφάλιση

Συνέντευξη του Νίκου Σπυράτου από την Ελένη Δούσκα

Οι προοπτικές ανάπτυξης του αγροτικού τοµέα στην Ελλάδα συνδέονται µε την αντιµετώπιση αυτών των προκλήσεων και την αξιοποίηση των ευκαιριών που δηµιουργούνται από τις νέες τεχνολογίες και τις αλλαγές στις καταναλωτικές συνήθειες. Οι επιπτώσεις της κλιµατικής αλλαγής έχουν αυξήσει τα ακραία καιρικά φαινόµενα, όπως οι πληµµύρες, οι ξηρασίες  και οι καύσωνες, τα οποία µπορούν να προκαλέσουν σηµαντικές ζηµιές στις αγροτικές καλλιέργειες. Για την αντιµετώπιση αυτών των απειλών , είναι απαραίτητο να αναπτυχθούν νέες καλλιεργητικές πρακτικές που είναι πιο ανθεκτικές στην κλιµατική αλλαγή.

Παράλληλα πολύ σηµαντικός είναι και ο ρόλος που καλείται να διαδραµατίσει η ιδιωτική ασφάλιση, καθώς µπορεί να βοηθήσει τους αγρότες να προστατευτούν από οικονοµικές απώλειες που προκαλούνται από φυσικές καταστροφές ή άλλους κινδύνους. Επιπλέον, η ιδιωτική ασφάλιση µπορεί να τους βοηθήσει να επενδύσουν σε νέες τεχνολογίες και καλλιεργητικές πρακτικές.

Η ERGO Ασφαλιστική, ως η διάδοχος της πρωτοπόρου στον χώρο Αγροτικής Ασφαλιστικής, έχει δεσµευτεί να συνεχίσει και να αναπτύξει τον Κλάδο Αγροτικών Ασφαλίσεων. Για το λόγο αυτό η ERGO παρέχει προγράµµατα ασφάλισης στους αγρότες που καλύπτουν ένα ευρύ φάσµα κινδύνων, όπως ο παγετός, η χαλαζόπτωση, η πληµµύρα, ο καύσωνας, το χιόνι, οι πυρκαγιές, οι υπερβολικές ή ακραίες βροχοπτώσεις και τα άγρια ζώα. Επιπλέον, διαθέτει εξειδικευµένες ασφαλιστικές προτάσεις για το ζωικό κεφάλαιο και τις ιχθυοκαλλιέργειες.

Η περαιτέρω ανάπτυξη του Κλάδου Αγροτικών Ασφαλίσεων στην Ελλάδα είναι σηµαντική για την προστασία των αγροτών και την προώθηση της ανάπτυξης του αγροτικού τοµέα.

Ξεκινώντας θα θέλατε να µας πείτε τη σηµερινή εικόνα όσον αφορά τις αγροτικές ασφαλίσεις στην Ελλάδα;

Η  ασφαλιστική αγορά δεν έχει µεγάλη παρουσία στις αγροτικές ασφαλίσεις, οι οποίες αντιπροσωπεύουν σε επίπεδο ασφαλίστρων κάτω του 2% της ελληνικής ασφαλιστικής παραγωγής παρόλο που ο αγροτικός τοµέας απασχολεί περί το 13% του ενεργού εργατικού δυναµικού στην Ελλάδα και  συµµετοχή του αγροτικού τοµέα στο ΑΕΠ είναι περίπου 3,5%,ενώ η  σηµασία του ενισχύεται περαιτέρω από τις έµµεσες επιπτώσεις που έχει στη βιώσιµη αγροτική και περιβαλλοντική ανάπτυξη, καθώς και σε άλλους τοµείς όπως η µεταποίηση τροφίµων και ο τουρισµός Παρά τη σηµαντική συµβολή του αγροτικού τοµέα στην ελληνική οικονοµία, οι διαφορές µεταξύ Ελλάδος και ΕΕ είναι εµφανείς. Η Ελλάδα συνεισφέρει λιγότερο από 3% στο ΑΕΠ του αγροτικού τοµέα της ΕΕ ένα ποσοστό χαµηλό συγκριτικά µε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Γαλλία, µε συνεισφορά πάνω από 19% ή άλλες µεσογειακές χώρες, όπως η Ιταλία και η Ισπανία, οι οποίες συνεισφέρουν 15% και 12,2% αντίστοιχα, στοιχεία το οποία καταδεικνύουν τα περαιτέρω περιθώρια ανάπτυξης που υπάρχουν και µπορεί να διεκδικήσει η ιδιωτική ασφάλιση στον συγκεκριµένο χώρο, όταν µάλιστα πολύ λίγες ασφαλιστικές εταιρείες στην Ελλάδα ασκούν τον συγκεκριµένο κλάδο ασφάλισης. Πέραν αυτού σηµαντικές ενέργειες γίνονται ήδη σε αρκετές χώρες για τη δηµιουργία σχηµάτων σύµπραξης ιδιωτικού και δηµοσίου Τοµέα αναφορικά µε την δηµιουργία συνεργειών ασφάλισης της αγροτικής παραγωγής. Τα τελευταία χρόνια αντίστοιχες ενέργειες σε επίπεδο προπαρασκευής έχουν ξεκινήσει και στην  Ελλάδα τόσον από την ηγεσία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης όσο και από τη διοίκηση του ΕΛΓΑ σε συνεργασία µε την Ένωση Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος .

∆ράττοµαι της ευκαιρίας να σας ρωτήσω για ποιο λόγο όπως λέτε είναι λίγες οι ασφαλιστικές που δραστηριοποιούνται
στις αγροτικές ασφαλίσεις;

Η βασική πρόκληση είναι η εξειδίκευση και η υποδοµή που απαιτεί η άσκηση του συγκεκριµένου κλάδου και οι δυσκολίες που πιθανά θα αντιµετωπίσει ένας νέος παίκτης, ώστε να επενδύσει σε αυτόν όταν η υφιστάµενη αγροτική παραγωγή ενδεχοµένως δεν το δικαιολογεί. Επίσης στην Ελλάδα δραστηριοποιούνται πολλές θυγατρικές ξένων εταιρειών, οι οποίες δεν ασκούν τον κλάδο σε επίπεδο µητρικής εταιρείας, κάτι το οποίο αποτελεί σηµαντικό εµπόδιο για την άσκηση της αγροτικής ασφάλισης στην Ελλάδα. Οι οδηγίες αρκετών θυγατρικών ξένων εταιρειών δεν περιλαµβάνουν τον Κλάδο Αγροτικών Ασφαλίσεων, εµποδίζοντας και την άσκησή του, όχι λόγω κακών αποτελεσµάτων ή προσδοκιών, αλλά απλά γιατί δεν τον ασκούν οι µητρικές εταιρείες. Η λειτουργία του ΕΛΓΑ, ανεξαρτήτως της αδιαµφισβήτητα µεγάλης σηµασίας του, µειώνει επίσης την ασφαλιστέα ύλη αφήνοντας συµπληρωµατικό και εποµένως µικρό πεδίο δράσης στην ασφαλιστική αγορά, περιορίζοντας συνακόλουθα το ενδεχόµενο ενδιαφέρον νέων παικτών.

Υπάρχουν προοπτικές ανάπτυξης όσον αφορά τις αγροτικές ασφαλίσεις στην Ελλάδα;

Σαφέστατα υπάρχουν προοπτικές ανάπτυξης στις αγροτικές ασφαλίσεις στη χώρα µας, καθότι η οικονοµική ανάπτυξη του αγροτικού τοµέα στην Ελλάδα αποτελεί µια αναγκαιότητα, η οποία συνδέεται µε τη διατήρηση του αγροτικού πληθυσµού στην ύπαιθρο, µε τη δηµιουργία θέσεων εργασίας και ενός ευρέως φάσµατος οικονοµικών δραστηριοτήτων σε αγροτικές, ορεινές και νησιωτικές περιοχές, η οποία σε συνδυασµό µε την ενίσχυση της εκπαίδευσης στους απασχολούµενους και τους νέους θα καταστήσει δυνατή την ανάπτυξη του κλάδου.

Η ERGO Ασφαλιστική συνεχίζοντας την καταξιωµένη πορεία της Αγροτικής Ασφαλιστικής έχει προγράµµατα ασφάλισης στους αγρότες τόσο για την υπαίθρια παραγωγή όσο και για τα θερµοκήπια παρέχοντας, συµπληρωµατικά του ΕΛΓΑ, καλύψεις έναντι ακραίων καιρικών φαινοµένων, πυρκαγιών ή απώλειας ζωής του αγρότη.

Πέραν της προστασίας της φυτικής παραγωγής η ERGO διαθέτει και εξειδικευµένες ασφαλιστικές προτάσεις για το ζωικό κεφάλαιο (βοοτροφικεςχοιροτροφικές, αιγοπροβατικές ή πτηνοτροφικές µονάδες) καθώς και για τις ιχθυοκαλλιέργειες, παρέχοντας ασφαλιστικές προσεγγίσεις ικανές να καλύψουν τόσο τις µικρές όσο και τις µεγάλες παραγωγικές µονάδες.

Το βάρος του ονόµατος της Αγροτικής Ασφαλιστικής, αλλά και η εµπειρία των στελεχών της αποτέλεσαν σηµαντικό παράγοντα στην απόφαση της ERGO να προβεί στην απόκτησή της και η περαιτέρω ανάπτυξη του Κλάδου Αγροτικών Ασφαλίσεων ήταν, είναι και θα είναι στις προτεραιότητες του στρατηγικού µας πλάνου µε στόχο την εδραίωση της ERGO Ασφαλιστικής σε ηγέτιδα εταιρεία στο χώρο των Αγροτικών Ασφαλίσεων.

Πείτε µας λίγα λόγια για την ασφάλιση από τον κίνδυνο των Φυσικών Καταστροφών και πώς µπορούν να µειωθούν οι καταστροφικές συνέπειές τους;

Η κλιµατική αλλαγή έχει ξεφύγει προ πολλού ως θέµα προβληµατισµού από τα έδρανα των Πανεπιστηµίων και από τα διάφορα fora και έχει µπει στην καθηµερινότητά µας. Οι παραµεσόγειες χώρες σταδιακά αποκτούν στο κλίµα τους χαρακτηριστικά βορειο-αφρικανικών χωρών, µε έντονους καύσωνες και ξηρασίες, τις οποίες ακολουθούν λιγότερες του παρελθόντος σε συχνότητα αλλά εντυπωσιακά σφοδρότερες καταιγίδες, οι οποίες σε συνδυασµό και µε την ανθρώπινη παρέµβαση στο περιβάλλον οδηγούν σε ασυνήθιστες καταστροφές. Η κλιµατική αλλαγή απειλεί την αγροτική παραγωγή της Ευρώπης. ∆εν πρόκειται για πρόγνωση, αλλά για ρεαλιστικό συµπέρασµα των επιστηµόνων που παρατηρούν τα ακραία καιρικά φαινόµενα τα οποία πλήττουν τις ευρωπαϊκές χώρες. Την ίδια στιγµή, η αγροτική παραγωγή ευθύνεται σε µεγάλο µέρος για την κλιµατική αλλαγή, λόγω της εκποµπής των αερίων του θερµοκηπίου και της χρήσης νερού, δεδοµένου ότι στις αγροτικές δραστηριότητες καταναλώνεται έως και το 80% των υδατικών πόρων. Η τελευταία έκθεση του Ευρωπαϊκού Οργανισµού Περιβάλλοντος του 2019 προβλέπει ότι λόγω κλιµατικής αλλαγής θα µειωθεί η απόδοση των καλλιεργειών στη Νότια Ευρώπη, ενώ θα βελτιώσει τις συνθήκες για τη γεωργία στις βόρειες περιοχές, υπό προϋποθέσεις. Αν και οι βόρειες χώρες αναµένεται να έχουν µεγαλύτερη καλλιεργητική περίοδο και ηπιότερες καιρικές συνθήκες στο µέλλον, ο αριθµός των ακραίων καιρικών φαινοµένων θα αυξάνεται διαρκώς, µε αποτέλεσµα η αρνητική επίδραση των φαινοµένων αυτών στην ευρωπαϊκή γεωργία να αυξηθεί. Η µείωση της φυτικής παραγωγής θα φέρει και προβλήµατα στην παραγωγή ζωοτροφών, επιδεινώνοντας την κατάσταση. 

Οι συνέπειες της κλιµατικής αλλαγής στην αγροτική παραγωγή αναµένεται να µειώσουν κατά 1% το ΑΕΠ των ευρωπαϊκών χωρών έως το 2050, µε µεγάλες διακυµάνσεις από χώρα σε χώρα. Η κλιµατική αλλαγή θα φέρει φτωχότερες σοδειές και µεγαλύτερο κόστος παραγωγής για τους αγρότες, ενώ θα επηρεάσει την ποσότητα και την ποιότητα των προϊόντων. Στη Νότια Ευρώπη η καλλιέργεια σιταριού, καλαµποκιού και ζαχαροτεύτλων µπορεί να µειωθεί έως και 50% έως το 2050, καθώς δεν θα επαρκεί το νερό για άρδευση. Αυτό θα φέρει µείωση του εισοδήµατος των παραγωγών και αντίστοιχα µείωση της τιµής των εκτάσεων η οποία αναµένεται να αγγίξει και το 80%. Επίσης εκτιµάται ότι οι τιµές των τροφίµων µπορεί να αυξηθούν κατά πολύ.

Η ελληνική αγορά µπορεί και παρέχει κάλυψη έναντι αυτών των γεγονότων. Ως εκ τούτου, θα µπορούσαµε επιγραµµατικά να πούµε ότι ενώ οι κίνδυνοι φυσικών καταστροφών υπάρχουν και θα υπάρχουν και στο µέλλον αποτελεί άριστη επιλογή να υπάρχει ένα ασφαλιστήριο, που να περιλαµβάνει τις παραπάνω καλύψεις, σε περίπτωση που αστοχήσουν οι ενέργειες πρόληψης, διαχείρισης και καταστολής τους από τις αρµόδιες Αρχές.

Η µείωση των συνεπειών των φυσικών καταστροφών είναι ένα θέµα που διαχειρίζεται αποκλειστικά η Πολιτεία µε τις αρµόδιες Υπηρεσίες της και την Πολιτική Προστασία, παρόλα αυτά η προσέγγιση «συν Αθηνά και χείρα κινει» είναι µάλλον επιβεβληµένη. Η ένταση, η έκταση και η συχνότητα επανάληψης αυτών των φαινοµένων σε συνδυασµό µε τις δυσοίωνες προβλέψεις για την εξέλιξη του κλίµατος καθιστούν δυσκολότερη τη διαχείριση αυτών των συνεπειών σε ιδιωτικό επίπεδο από την Πολιτεία.

Πώς µπορεί να βοηθήσει η ελληνική ασφαλιστική αγορά στην πρόληψη αυτών των φαινοµένων;

Η ασφαλιστική αγορά διαθέτει σηµαντικές περγαµηνές στην αντιµετώπιση των οικονοµικών επιπτώσεων  των φυσικών καταστροφών στην ιδιωτική περιουσία. Η ιδιωτική ασφάλιση είναι η πλέον ενδεδειγµένη λύση, τη στιγµή που η ελληνική ασφαλιστική αγορά έχει την εµπειρία, τα κεφάλαια και την τεχνογνωσία να τις διαχειριστεί και το έχει αποδείξει.

Στον τοµέα της πρόληψης των γεγονότων η παρεµβατική δυνατότητα της ασφαλιστικής αγοράς είναι περιορισµένη, έχει την ικανότητα να αναλάβει δράσεις ενηµέρωσης των πολιτών και της Πολιτείας και να ενισχύσει (οικονοµικά, µε παροχές ή µε εθελοντική εργασία) τις δοµές πρόληψης. Επίσης, η ασφαλιστική σύµβαση έχει τη δυνατότητα να προλάβει τις δυσµενείς µελλοντικές επιπτώσεις των καταστροφικών φαινοµένων στην ποιότητα ζωής των πληγέντων, µε την παροχή ευρείας ασφαλιστικής κάλυψης σε προσιτό κόστος.

Νίκος Σπυράτος - Διευθυντής Ανάληψης Κινδύνων Ασφαλίσεων Ζημιών, ΕRGO Ασφαλιστική

Το σηµαντικό ρόλο που καλείται να διαδραµατίσει η ιδιωτική ασφάλιση στον αγροτικό τοµέα και τα υψηλά περιθώρια ανάπτυξής που µπορεί να διεκδικήσει στη χώρα µας στα πρότυπα ασφαλιστικών συστηµάτων άλλων ευρωπαϊκών χωρών, επισηµαίνει στη συνέντευξή του στην Agrenda, ο Νίκος Σπυράτος, ∆ιευθυντής Ανάληψης Κινδύνων Ασφαλίσεων Ζηµιών στην ΕRGO Ασφαλιστική. Ο ίδιος εκτιµά ότι ο αριθµός των ακραίων καιρικών φαινοµένων θα αυξάνεται διαρκώς και πως στο µέλλον θα αποτελεί άριστη επιλογή να υπάρχει ένα ασφαλιστήριο, που να περιλαµβάνει επιπλέον καλύψεις από τις υποχρεωτικές, σε περίπτωση που αστοχήσουν οι ενέργειες πρόληψης, διαχείρισης και καταστολής τους από τις αρµόδιες Αρχές. Παράλληλα εξηγεί τους λόγους για τους οποίους η ιδιωτική πρωτοβουλία στην αγροτική ασφάλιση µοιάζει πιο επίκαιρη από ποτέ, βοηθώντας παράλληλα και σε επενδύσεις νέων τεχνολογιών.