Αναπροσαρμόζονται τα ποσά των eco-schemes με πολιτική απόφαση

Με πολιτική απόφαση αναπροσαρμόζονται τα ποσά των eco-schemes, τρενάκι του τρόμου οι πληρωμές ενισχύσεων με ορίζοντα το Πάσχα

Το πρόβλημα ξεκινάει από τον υπερδιπλασιασμό του ποσού που αιτούνται οι εν δυνάμει δικαιούχοι τον πρώτο χρόνο εφαρμογής του «νέου πρασινίσματος» σε σχέση με τα το κονδύλι των 425 εκατ. ευρώ που προέβλεπε το Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο της νέας ΚΑΠ και έχουν στη διάθεσή τους οι διαχειριστικές αρχές.

Οι τελευταίες πληροφορίες θέλουν τον «καυτό φάκελο» με τα σενάρια διαχείρισης του όλου ζητήματος να βρίσκεται στο γραφείο του υπουργού, χωρίς ωστόσο να έχει απαντηθεί, καθώς, καμιά από τις απαντήσεις δεν πρόκειται να τύχει ενθουσιώδους υποδοχής από τους αγρότες που περιμένουν μήνες τώρα, χρήματα τα οποία μέχρι το 2022 εισέπρατταν με άμεσο τρόπο και χωρίς ιδιαίτερες διατυπώσεις.

Το πρώτο σενάριο που εξετάζεται είναι να υπάρξει μια οριζόντια περικοπή της τάξεως του 50% περίπου σε όλες τις επί μέρους δράσης, δηλαδή μια περικοπή ανάλογη το αυξημένο ποσό (υπερδιπλάσιο) που συγκεντρώνουν οι αιτήσεις.

Μια τέτοια ισοπεδωτική επιλογή δεν βρίσκει ιδιαίτερα σύμφωνο τον υπουργό, ο οποίος θα ήθελε να διατηρήσουν σε ένα σημαντικό ποσοστό (τουλάχιστον 80%) την ενίσχυση που είχε οριοθετηθεί από το Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο της ΚΑΠ και τις αντίστοιχες εφαρμοστικές αποφάσεις του περασμένου καλοκαιριού.

Το θέμα είναι ποιες θα μπορούσαν να είναι αυτές οι δράσεις. Η πρώτη απάντηση λέει ότι θα πρέπει να ενισχυθεί ότι κοστίζει (για να τηρηθούν οι δεσμεύσεις) και ότι αξίζει για να διευκολυνθούν οι στόχοι της βιωσιμότητας που είναι το πρώτο ζητούμενο της πράσινης μετάβασης. Κανείς δεν λέει για παράδειγμα, ότι το κομφούζιο, οι αναβαθμίδες στα νησιά, η χρήση λιπασμάτων βραδείας αποδέσμευσης και η καλλιέργεια ψυχανθών στην κατεύθυνση στήριξης της αμειψισποράς, δεν είναι ιδέες με περιεχόμενο που θα πρέπει να τύχουν ιδιαίτερης ενίσχυσης.

Που θα πρέπει όμως να εστιάσουν οι περικοπές; Εκεί αρχίζουν τα δύσκολα. Σημειωτέον ότι ένα μεγάλο μέρος του προβλήματος που λέγεται «αυξημένη ζήτηση» ξεκινάει από τη «διατήρηση βιολογικών» μέτρο στο οποίο, υπό το φόβο να μην καλυφθεί η ζήτηση για το eco-schemes, άνοιξαν ορθάνοιχτα «πόρτες και παράθυρα» με αποτέλεσμα η ισορροπία μεταξύ προσφοράς και ζήτησης να έχει ανατραπεί πλήρως και τις περισσότερες φορές σε βάρος της νομιμότητας.

Εν τω μεταξύ, σε συνέχεια της πρόσφατης συνάντησης των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΘΕΑΣ με τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, κ. Λευτέρη Αυγενάκη και σε συνέχεια των προτάσεων της ΕΘΕΑΣ για την απλοποίηση της Νέας ΚΑΠ, χθες Δευτέρα (15/04), η Οργάνωση απέστειλε έγγραφο προς το ΥΠΑΑΤ και τον ΟΠΕΚΕΠΕ με προτάσεις για την αποφυγή στρεβλώσεων κατά την επικείμενη πληρωμή των οικολογικών σχημάτων, ζημιών και άνισης μεταχείρισης στους παραγωγούς από αθέμιτες πρακτικές.

Ζήτησε μεταξύ άλλων να ληφθούν υπόψη οι δαπάνες που έχουν προβεί οι αγρότες, καθώς και να ενημερωθούν για τις τιμές ενίσχυσης για κάθε ένα από τα οικολογικά σχήματα, νωρίτερα από την ημερομηνία πληρωμής, τουλάχιστον 1 εβδομάδα, ώστε να προστατευθούν από καταχρηστικές συμβάσεις ή εκχωρήσεις.

Η επιστολή:

«Αξιότιμε κ. Υπουργέ,

Σε συνέχεια της σύσκεψης, που διεξήχθη στις 9.4.2024 στο ΥΠΑΑΤ με το ΔΣ της ΕΘΕΑΣ και κατόπιν των θεμάτων που συζητήθηκαν, σας αποστέλλουμε τις προτάσεις μας που πρέπει να ληφθούν υπόψη στις επικείμενες πληρωμές των οικολογικών σχημάτων του έτους 2023, μετά τη διαπίστωση της υπέρβασης κατά 550 εκατ. ευρώ περίπου του διατιθέμενου προϋπολογισμού των 425 εκατ. ευρώ. Στόχος αυτής της παρέμβασης μας είναι να αποφευχθεί: 

1. Η άνιση μεταχείριση μεταξύ των παραγωγών, η οποία δημιουργεί σε μια περίοδο ιδιαιτέρων δυσκολιών, ένα είδος αθέμιτου ανταγωνισμού με την κατανομή των κοινοτικών χρηματοδοτήσεων.
2. Η δημιουργία ζημιών σε παραγωγούς που επένδυσαν ή προέβησαν σε σημαντικά έξοδα, εμπιστευόμενοι τη διαδικασία επιλογής των οικολογικών σχημάτων, με βάση τις αρχικές προβλεπόμενες ενδεικτικές τιμές ενίσχυσης, που περιλαμβάνονται στο εγκεκριμένο ΣΣ ΚΑΠ (Κομφούζιο, βιοδιεγέρτες, ειδικά λιπάσματα αργής διάσπασης, δακοπαγίδες κλπ.)

III. Η αδικαιολόγητη αφαίρεση πάνω από 40 εκατ. ευρώ από τους δικαιούχους από καταχρηστικές χρεώσεις, δήθεν συμβουλών κατά την απλή συμπλήρωση των δηλώσεων ΟΣΔΕ 2023, για τις οποίες οι παραγωγοί ήδη είχαν καταβάλει το κόστος κατά την υποβολή των δηλώσεων.

Για να αποφευχθούν τα παραπάνω, προτείνουμε τα ακόλουθα που πρέπει κατά τη γνώμη μας να ληφθούν υπόψη από τις υπηρεσίες του ΥΠΑΑΤ, τη Διαχειριστική Αρχή και τον ΟΠΕΚΕΠΕ, κατά τη διαδικασία προσαρμογής των απαιτήσεων των αιτημάτων στον υπάρχοντα προϋπολογισμό και συγκεκριμένα:

1) Ισόρροπη κατανομή των οικολογικών ενισχύσεων στις τρεις αγορανομικές περιφέρειες, δενδρώδεις- πολυετείς, αρόσιμες-ετήσιες και βοσκότοποι, ώστε να αποφευχθεί η συγκέντρωση των ενισχύσεων σε μια αγορανομική περιφέρεια. Ως εκ τούτου, οι συμβουλές για πλειοδοσία πολλαπλών αιτημάτων οικολογικών σχημάτων ασύμβατων μεταξύ τους λόγω εσφαλμένων συμβουλών πρέπει να θεραπευτούν.

2) Τα οικολογικά σχήματα εισήχθησαν για να βοηθήσουν τους παραγωγούς, ώστε κατά την εφαρμοζόμενη παραγωγική διαδικασία γεωργικών προϊόντων, να βελτιώσουν την εφαρμοζόμενη πρακτική και να έχουν καλύτερο οικολογικό αποτύπωμα. Ως εκ τούτου, η απουσία ελάχιστης συσχέτισης των οικολογικών σχημάτων με την παραγωγή εκτός των περιοχών οικολογικής εστίασης πρέπει να διερευνηθεί.

3) Οι παραγωγοί που προέβησαν σε δαπάνες δεν μπορούν να λάβουν ενισχύσεις μικρότερες των δαπανών, όταν αυτές είναι εντός των αρχικών ενδεικτικών τιμών ενίσχυσης. Κατά τους υπολογισμούς του ύψους ενίσχυσης, τα παραστατικά δαπανών θα πρέπει να αναζητηθούν π.χ μέσω της ΑΑΔΕ, ώστε αυτοματοποιημένα να γίνουν ενδεικτικοί έλεγχοι.

4) Οι πιστοποιήσεις ειδικά του μέτρου 9, θα πρέπει να αξιολογηθούν ιδιαίτερα αφού έχει αναγνωρισθεί το πρόβλημα, τόσο της τήρησης των ελάχιστων απαιτήσεων και της έκδοσης των πιστοποιητικών, όσο και της εφαρμοζόμενης παραγωγικής διαδικασίας.

5) Ο προϋπολογισμός και οι τιμές ενίσχυσης για κάθε ένα από τα οικολογικά σχήματα, είναι σημαντικά και θα πρέπει να γίνουν γνωστά στους παραγωγούς νωρίτερα από την ημερομηνία πληρωμής τουλάχιστον 1 εβδομάδα. Έτσι, οι παραγωγοί θα μπορέσουν να τροποποιήσουν ή να ακυρώσουν τις καταχρηστικές συμβάσεις ή εκχωρήσεις οι οποίες είναι επαχθείς και προκαλούν απώλεια ενισχύσεων και συνεπώς αδικαιολόγητο κόστος».

Συγκρουόμενα «νέφη» οδηγούν σε πλημμύρα τις πληρωμές αγροτών, αποφασισμένος να μην ενδώσει στις απειλές ο Λευτέρης Αυγενάκης

Σκληρό παρασκήνιο με χτυπήματα… κάτω από τη ζώνη, δείχνει να εκτυλίσσεται για μια ακόμα φορά στα θέματα των πληρωμών των αγροτών, με τα «υπόγεια» της Δομοκού να αδιαφορούν για τις δημόσιες δεσμεύσεις του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης, Λευτέρη Αυγενάκη και να βάζουν πάνω απ’ όλα τα δικά τους συμφέροντα.

Έτσι την ώρα που ο υπουργός έχει ξεκαθαρίσει προς κάθε κατεύθυνση ότι πριν από το Πάσχα θα έχουν ολοκληρωθεί οι πιστώσεις από τον ΟΠΕΚΕΠΕ ύψους 700 ευρώ για συνδεδεμένες ενισχύσεις, eco-schemes και χρωστούμενα από το 2014, πληροφορίες θέλουν τα «μαγειρεία» των τεχνικών συμβούλων που φέρουν την ευθύνη αυτής της διαδικασίας να κωλυσιεργούν, να αδιαφορούν για την εντολή και να προβάλουν μια σειρά από διεκδικήσεις προκειμένου οι πληρωμές να γίνουν (σίγουρα όχι στην ώρα τους) στον προβλεπόμενο χρόνο.

Ήδη, ενώ το χρονοδιάγραμμα της πολιτικής ηγεσίας έβαζε σαν στόχο οι πληρωμές να γίνουν μέσα στον Απρίλιο, με ευθύνη της πλευράς που κινεί τα νήματα στην Δομοκού, η ημερομηνία έχει μετατεθεί για τις 30 Απριλίου (έναρξη πληρωμών) με αμφισβητούμενη επομένως την ολοκλήρωσή τους μέσα στη Μεγάλη Εβδομάδα. Αυτό και μόνο σημαίνει ότι πολλοί παραγωγοί δεν θα μπορέσουν να αξιοποιήσουν το περιεχόμενο των πιστώσεων πριν από τις αργίες του Πάσχα.

Για την τάξη των πραγμάτων αναφέρεται ότι πέρυσι τέτοια εποχή, χωρίς ανάδοχο τεχνικής υποστήριξης για τις πληρωμές, ο ΟΠΕΚΕΠΕ με τα στελέχη του πλήρωσε την ειδική ενίσχυση βάμβακος μέχρι 31 Μαρτίου 2023 και σχεδόν όλες τις συνδεδεμένες μέχρι 13 Απριλίου, μαζί με μια σειρά πληρωμών de minimis. Δηλαδή σαν σήμερα είχαν τελειώσει οι πληρωμές, ενώ τώρα η συζήτηση αφορά το πότε θα ξεκινήσουν. Αν μετρήσει κανείς και το πόσο κοστίζουν φέτος οι «φρέσκες» συμβάσεις των αναδόχων επί του θέματος, οι πληρωμές έπρεπε να έχουν ολοκληρωθεί πριν έρθει η άνοιξη.

Το ρεπορτάζ λέει ότι πίσω από την «υπονόμευση» που πάει να γίνει στην υπόθεση των πληρωμών, κρύβεται μια αέναη διαμάχη που έχει στόχο την «αποκαθήλωση» του gov.gr, ως προς τη δυνατότητά της να φιλοξενεί τα δεδομένα του ΟΣΔΕ και την επαναφορά αυτής της βάσης δεδομένων στο «μαύρο νέφος» των τεχνικών συμβούλων που κατ’ επίφαση μόνο ήταν «νέφος» του ΟΠΕΚΕΠΕ.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι μια τέτοια εξέλιξη θα αποτελούσε ήττα χωρίς προηγούμενο για το «ψηφιακό κράτος» που έχει χτίσει με πολύ κόπο η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη και που αποτελεί την κορωνίδα της κυβερνητικής πολιτικής της τελευταίας 5ετίας. Αυτό και μόνο δεν αφήνει κανένα περιθώριο υποταγής των κυβερνώντων στις απαιτήσεις των εργολάβων και γι’ αυτό αναζητούνται ήδη οι εναλλακτικές που και τις πληρωμές θα διασφαλίσουν και την ψηφιακή διακυβέρνηση θα δικαιώσουν.