Το 35% αγροτών κάνει μόνος δήλωση ΟΣΔΕ, βάρος η γραφειοκρατία

Βαραίνει την παραγωγή η γραφειοκρατία της ΚΑΠ, μόλις ένας στους τρεις αγρότες υποβάλει μόνος δήλωση ΟΣΔΕ

Το 78% των ευρωπαίων αγροτών χρησιμοποιεί εξωτερική βοήθεια για την υποβολή της ενιαίας αίτησης ενίσχυσης, οι μισοί εξ αυτών δεν διαθέτουν κινητά, ενώ αυτοί που έχουν δυσκολεύονται να στείλουν φωτογραφίες με γεωγραφική απεικόνιση (monitoring). Αυτά είναι κάποια από τα προκαταρκτικά αποτελέσματα της έρευνας απλούστευσης διοικητικών παραμέτρων της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, για τους αγρότες, που δημοσιοποίησε η Κομισιόν στις 12 Απριλίου.

Η έρευνα, η οποία από τις 7 Μαρτίου έως τις 8 Απριλίου συγκέντρωσε σχεδόν 27.000 απαντήσεις, απευθυνόταν ειδικά στους αγρότες και ήταν μέρος των ενεργειών που ανέλαβε η Κομισιόν προκειμένου να εντοπίσει τον διοικητικό φόρτο και την πολυπλοκότητα, που απορρέουν από τους κανόνες της ΚΑΠ όπως και με άλλους κανόνες για τα τρόφιμα και την γεωργία. Θα ακολουθήσει λεπτομερής ανάλυση των απαντήσεων που ελήφθησαν κατά το δεύτερο εξάμηνο του έτους.

Η έρευνα ήταν μέρος των ενεργειών που ανέλαβε η Επιτροπή για να ανταποκριθεί στις ανησυχίες των αγροτών και απευθυνόταν ειδικά στους αγρότες για τον εντοπισμό του διοικητικού φόρτου και της πολυπλοκότητας που απορρέουν από τους κανόνες της ΚΑΠ καθώς και από άλλους κανόνες για τα τρόφιμα και τη γεωργία, τόσο σε σχέση με εφαρμογή σε εθνικό επίπεδο και επίσης στις υποχρεώσεις καταγραφής και αναφοράς που συνδέονται με αυτές. 

Τα πρώτα ευρήματα

Η έρευνα αποκάλυψε ότι:

• Το 33% των ερωτηθέντων εργάζεται για περισσότερες από 6 ημέρες κάθε χρόνο σε διοικητικά καθήκοντα που συνδέονται με αιτήσεις για ενίσχυση της ΚΑΠ, συμπεριλαμβανομένης της τεκμηρίωσης για προϋποθέσεις. Για το 24% αυτών, είναι 5 έως 6 ημέρες, μετά 1 έως 4 εργάσιμες ημέρες για το 38% των συμμετεχόντων αγροτών. 
• Ένα πολύ μεγάλο ποσοστό γεωργών που υποβάλλουν αίτηση για στήριξη της ΚΑΠ (78%) χρησιμοποιούν επίσης κάποιο είδος εξωτερικής βοήθειας για να προετοιμάσουν και να υποβάλουν την αίτησή τους για ενίσχυση ΚΑΠ. Η βοήθεια παρέχεται από ενώσεις αγροτών και συνεταιρισμούς στο 36% των περιπτώσεων, από ιδιωτικές εταιρείες όπως συμβούλια ή τράπεζες (25%) ή από δημόσιες αρχές για το 18% των ερωτηθέντων.
• Οι μισοί από τους ερωτηθέντες που υποβάλλουν αίτηση για υποστήριξη ΚΑΠ δεν χρησιμοποιούν κινητές συσκευές για να παρέχουν φωτογραφίες με γεωγραφική σήμανση στις αρχές. Από το 50% που χρησιμοποιεί κινητές συσκευές για αυτόν τον σκοπό, περίπου οι μισοί αντιμετωπίζουν προβλήματα με αυτό, ιδίως επειδή θεωρούν ότι είναι χρονοβόρο, δεν είναι εύκολο στη χρήση ή δεν έχουν σχόλια σχετικά με την ακρίβεια της παρεχόμενης εικόνας.
• Όσον αφορά τους επιτόπιους ελέγχους τα τελευταία 3 χρόνια, το 36% των εκμεταλλεύσεων που καλύπτονται στην έρευνα επισκέφθηκε μία φορά ενώ το 16% των εκμεταλλεύσεων δέχτηκε τουλάχιστον 3 επισκέψεις. Αυτές οι επισκέψεις μπορεί επίσης να περιλαμβάνουν επιθεωρήσεις που δεν σχετίζονται με την ΚΑΠ. Η προετοιμασία και η παρακολούθηση αυτών των επιτόπιων ελέγχων απαιτούσε από μισή ημέρα έως μία ημέρα εργασίας για το 63% των αγροτών που ελέγχθηκαν. 

Στις προτάσεις απλούστευσης, η Επιτροπή ανακοίνωσε ότι θα απλοποιήσει τη μεθοδολογία για ορισμένους ελέγχους, με στόχο τη μείωση του αριθμού των επισκέψεων στο αγρόκτημα από τις εθνικές διοικήσεις έως και 50%. Το μέτρο αυτό ανταποκρίνεται άμεσα σε αιτήματα των κρατών μελών. Με λιγότερες επισκέψεις από τη διοίκηση προς διαχείριση, οι αγρότες θα έχουν περισσότερο χρόνο να αφιερώσουν στην βασική τους εργασία.

Λεπτομερής ανάλυση το φθινόπωρο

Θα διεξαχθούν τώρα μεμονωμένες συνεντεύξεις με αγρότες και οργανώσεις αγροτών για να παρέχεται μια πιο εμπεριστατωμένη επισκόπηση της κατάστασης και να γίνει πιο εις βάθος αναφορικά με τις ερωτήσεις. Θα τροφοδοτήσει μια λεπτομερή ανάλυση που θα δημοσιευθεί το φθινόπωρο του 2024, με στόχο να διευκρινίσει τις πηγές πολυπλοκότητας για τους αγρότες: επίπεδο ΕΕ, εθνικό επίπεδο, ΚΑΠ και άλλες απαιτήσεις και πολιτικές.

Ερωτηθέντες

Μεταξύ των ερωτηθέντων, το 81% ήταν αγρότες που υποβάλλουν αίτηση για στήριξη της ΚΑΠ ενώ οι υπόλοιποι ερωτηθέντες ήταν αγρότες που δεν υποβάλλουν αίτηση για στήριξη της ΚΑΠ (16%) ή αγροτικοί σύμβουλοι και άλλοι φορείς. Το 36% των αγροτών που απάντησαν ήταν μεταξύ 50 και 64 ετών και το 48% μεταξύ 30 και 49 ετών. Πολύ μικρές εκμεταλλεύσεις κάτω των 5 εκταρίων αντιπροσωπεύονταν από το 10% των ερωτηθέντων ενώ το 39% εργάζεται σε αγροκτήματα από 5 έως 50 εκτάρια. Υπενθυμίζουμε ότι το μέσο μέγεθος εκμετάλλευσης στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι 17,4 εκτάρια. Τα είδη παραγωγής που αντιπροσωπεύονταν περισσότερο ήταν τα δημητριακά και άλλες καλλιέργειες αγρού, ακολουθούμενα από το βόειο κρέας και τα γαλακτοκομικά, το κρασί και το ελαιόλαδο.