Tα SOS του ΟΠΕΚΕΠΕ για μισθωτήρια, ΑΤΑΚ και ιδιόκτητα χωράφια

Αναφορικά µε τη χρήση των αγροτεµαχίων η εγκύκλιος αποσαφηνίζει τα δικαιολογητικά που απαιτούνται, πότε είναι υποχρεωτικά τα ηλεκτρονικά µισθωτήρια, τις περιπτώσεις που είναι απαραίτητη η αναγραφή των ΑΤΑΚ κ.λπ. Αναλυτικότερα:

Παραστατικά χρήσης αγροτεµαχίων

Οι γεωργοί υποχρεούνται να δηλώνουν όλα τα αγροτεµάχια που ανήκουν στην εκµετάλλευσή τους, ανεξάρτητα αν τα καλλιεργούν. Υποβάλλουν κατά περίπτωση τα απαιτούµενα παραστατικά κατοχής ή και χρήσης για τα ιδιόκτητα ή/και τα µισθωµένα - παραχωρηµένα αγροτεµάχια τους, τα οποία επισυνάπτονται υποχρεωτικά σε ηλεκτρονική µορφή, προκειµένου να είναι στη διάθεση της υπηρεσίας σε περίπτωση ελέγχου.

Ο έλεγχος του δικαιώµατος του αιτούντος να χρησιµοποιεί τις εκτάσεις οι οποίες αποτελούν το αντικείµενο της αίτησής του, πραγµατοποιείται είτε µέσω των υποβαλλόµενων παραστατικών κατοχής είτε µέσω διασταυρωτικών ελέγχων µε πληροφορίες και στοιχεία που τηρούνται σε άλλες δηµόσιες αρχές, όπως αυτό προβλέπεται από την Εθνική και Κοινοτική νοµοθεσία (ΑΑ∆Ε, ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΝΠ∆∆).

Υπενθυµίζεται ότι για τα αγροτεµάχια που µετέχουν στις δράσεις του Μέτρου 11 «Βιολογικές Καλλιέργειες», του Μέτρου 8.1 «∆άσωση και δηµιουργία δασικών εκτάσεων» και του Μέτρου 10 «Γεωργοπεριβαλλοντικά και Κλιµατικά Μέτρα» του Π.Α.Α. 2014-2020 και είναι ενταγµένα στις σχετικές αποφάσεις ένταξης του ΥΠΑΑΤ, και των υπό ένταξη αγροτεµαχίων σε παρεµβάσεις της Αγροτικής Ανάπτυξης του ΣΣΚΑΠ 2023-2027, για την τήρηση των δεσµεύσεων και των κριτηρίων επιλεξιµότητας πρέπει να βρίσκονται στην κατοχή του παραγωγού καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους δέσµευσης. Ως εκ τούτου επισηµαίνεται ότι οι ηµεροµηνίες των ενοικιαστηρίων πρέπει να καλύπτουν το έτος αιτήσεων/δεσµεύσεων. Οµοίως θα πρέπει να καλύπτεται η προαναφερόµενη προϋπόθεση για τα εν δυνάµει προς ένταξη αγροτεµάχια στο πλαίσιο των προσκλήσεων εκδήλωσης ενδιαφέροντος µε πρώτο έτος δεσµεύσεων το έτος ενίσχυσης.

Χρήση µη ιδιόκτητων αγροτεµαχίων

Για τα µη ιδιόκτητα αγροτεµάχια τα οποία δεν συνοδεύονται από Απόδειξη Υποβολής ∆ήλωσης Πληροφοριακών Στοιχείων Μίσθωσης Ακίνητης Περιουσίας (ηλεκτρονικό µισθωτήριο), τα παραστατικά χρήσης δύναται να είναι: συµβολαιογραφικά έγγραφα, ιδιωτικά συµφωνητικά µίσθωσης (ενοικιαστήρια) ή χρησιδάνεια παραχώρησης, στα οποία πρέπει:

• να αναγράφονται υποχρεωτικά οι ΑΦΜ ιδιοκτήτη/-τριας και ενοικιαστή/-τριας,
•  να αναγράφονται αναλυτικά τα στοιχεία των αγροτεµαχίων, τοποθεσία, έκταση, χαρτογραφικό κωδικό όπου είναι διαθέσιµος κ.λπ.),
•  να περιγράφεται το µίσθιο,
•  να αναγράφεται η χρονική περίοδος της µίσθωσης,
•  να υπάρχουν οι θεωρήσεις του γνησίου της υπογραφής για καθέναν από τους αντισυµβαλλόµενους σύµφωνα µε το άρθρο 11 του Νόµου 4937/2022 (Α 106/02.06.2022).

Η συµπλήρωση της ΕΑΕ µε τον ΑΤΑΚ όπως αποτυπώνεται στη ∆ήλωση Ακίνητης Περιουσίας (Ε9) του ιδιοκτήτη είναι υποχρεωτική για το σύνολο των δηλούµενων αγροτεµαχίων.

Εάν υπάρχουν αποκλίσεις από τα ανωτέρω, το παραστατικό δεν είναι αποδεκτό.

Όταν το ετήσιο µίσθωµα υπερβαίνει τα προβλεπόµενα ποσά, υποχρεωτικά πρέπει να επισυνάπτεται η Απόδειξη Υποβολής ∆ήλωσης Πληροφοριακών Στοιχείων Μίσθωσης Ακίνητης Περιουσίας (ηλεκτρονικό µισθωτήριο). Για κάθε ένα µη ιδιόκτητο αγροτεµάχιο επισυνά   πτεται σε ηλεκτρονική µορφή (αρχείο pdf) το παραστατικό που αφορά στη µίσθωση του συγκεκριµένου αγροτεµαχίου.

Αν στο εν λόγω µισθωτήριο γίνεται αναφορά περισσότερων αγροτεµαχίων, το σχετικό αρχείο πρέπει να συνδεθεί µε το σύνολο των αγροτεµαχίων που αφορά. Σηµειώνεται ότι όλα τα µισθωτήρια πρέπει να φέρουν βεβαίωση του γνήσιου της υπογραφής των ενδιαφεροµένων µερών σύµφωνα µε το άρθρο 11 του ν. 4937/2022 (Α’ 106/02.06.2022).

Επισηµαίνεται ότι οι Εποικιστικές Εκτάσεις – Ακίνητα που ανήκουν στο ελληνικό δηµόσιο και διαχειρίζονται από το Υ.Π.Α.Α&Τ και δεν εµπίπτουν στην παράγραφο 3 του άρθρου 1 του ν. 4061/2012, υπάγονται ως προς τη διαχείρισή τους στις διατάξεις των άρθρων 4, 7 και 10 του ιδίου νόµου ως ισχύει. Από τους ∆ήµους διαχειρίζονται οι εποικιστικές εκτάσεις για τις οποίες υπάρχουν αντίστοιχες αποφάσεις παραχώρησης. Επιπλέον από τις ∆ασικές Υπηρεσίες διαχειρίζονται οι εκτάσεις δασικού χαρακτήρα όπως αναφέρονται στο άρθρο 998/1979 ως ισχύει, καθώς και οι εκτάσεις που εµπίπτουν  στην παράγραφο 3 του άρθρου 1 του ν. 4061/2012 ως ισχύει. Επί αυτών εκδίδονται για τους/τις γεωργούς αποφάσεις και βεβαιώσεις χρήσης σύµφωνα µε την ισχύουσα δασική νοµοθεσία.

∆ιευκρινίζεται ότι, από το έτος 2022 λαµβάνονται υπόψιν τα στοιχεία του Λειτουργούντος Κτηµατολογίου όπου εµφανίζονται κύριοι Φορείς του Ελληνικού ∆ηµοσίου. Στις περιπτώσεις που ψηφιοποιηµένο αγροτεµάχιο εµπίπτει εντός των ανωτέρω αναφεροµένων περιοχών, ο δηλών ενοικιαστής υποχρεούται να υποβάλλει στην ΕΑΕ µέχρι το πέρας της καταληκτικής ηµεροµηνίας βεβαίωση ως εξής:

Α) στην περίπτωση ενοικίασης – παραχώρησης του αγροτεµαχίου ή τµήµατος του, απευθείας από το Φορέα του ∆ηµοσίου, βεβαίωση ενοικίασης – παραχώρησης του Φορέα που να αναγράφεται απαραίτητα ο συγκεκριµένος ΚΑΕΚ του αγροτεµαχίου και η αντίστοιχη έκταση Β) στην περίπτωση υπεκµίσθωσης του αγροτεµαχίου από τρίτο, βεβαίωση που να προκύπτει ότι ο Φορέας ενοικίασε – παραχώρησε το αγροτεµάχιο µε δικαίωµα υπεκµίσθωσης όπου, να αναγράφεται απαραίτητα ο συγκεκριµένος ΚΑΕΚ του αγροτεµαχίου και η αντίστοιχη έκταση.

Χρήση ιδιόκτητων αγροτεµαχίων

Για τα ιδιόκτητα αγροτεµάχια δεν απαιτείται προσκόµιση δικαιολογητικών κατά την υποβολή της αίτησης. Για τα εν λόγω αγροτεµάχια είναι υποχρεωτική η αναγραφή του ΑΤΑΚ όπως αποτυπώνεται στη ∆ήλωση στοιχείων ακινήτων (Ε9) και του ΚΑΕΚ όταν υπάρχει. Σε περίπτωση δήλωσης – ψηφιοποίησης αγροτεµαχίου εντός περιοχών στις οποίες έγινε εφαρµογή της υπ’ αριθ. 873/55993/20-05-2015 κ.υ.α. κατά τα έτη 2016 έως το έτος που προηγείται της αίτησης (τεχνική λύση) απαιτείται η προσκόµιση παραστατικών όπως έχουν ανωτέρω περιγραφεί.

Στο πλαίσιο των ελέγχων που διενεργεί ο ΟΠΕΚΕΠΕ δύναται να προσδιορίσει συγκεκριµένο παραστατικό που πρέπει να προσκοµιστεί.

Έλεγχος στους αριθμούς ταυτότητας ακινήτων

Ο έλεγχος της χρήσης του ΑΤΑΚ εξακολουθεί να είναι ένα στοιχείο απλοποιηµένου ελέγχου της νόµιµης κατοχής χωρίς όµως να επιφέρει κυρώσεις για τον δικαιούχο. Ωστόσο ο ΟΠΕΚΕΠΕ σηµειώνει πως στις περιπτώσεις ασυµφωνίας του ΑΤΑΚ µε την επιλέξιµη έκταση του αγροτεµαχίου θα χρησιµοποιείται η µικρότερη ένδειξη για την οριστικοποίηση της αίτησης. Συγκεκριµένα:

1) Στις περιπτώσεις που ένα ΑΤΑΚ αντιστοιχεί σε περισσότερους από έναν ενοικιαστές τότε θα γίνεται αντιπαραβολή µε τη συνολική έκταση που δηλώνει ο ιδιοκτήτης κι εφόσον είναι επαρκής δεν θα γίνεται καµία προσαρµογή. Στην περίπτωση που δεν επαρκεί η έκταση που δηλώνεται από τον εκµισθωτή θα βγαίνει προειδοποιητικό µήνυµα ότι η δηλούµενη έκταση θα αναπροσαρµοσθεί ενώ θα του επιτρέπει να οριστικοποιεί.

2) Στις περιπτώσεις δήλωσης ενοικιαζόµενων ιδιωτικών βοσκότοπων, είναι υποχρεωτική η αναγραφή του ΑΤΑΚ καθότι γίνεται διασταύρωση µε την ΑΑ∆Ε.

Επισηµαίνεται ότι όταν εκτάσεις εξ αδιαιρέτου χρησιµοποιούνται από κοινού, οι συνιδιοκτήτες δηλώνουν το ποσοστό κατοχής που τους αναλογεί, ψηφιοποιούν µε ίδια όρια το αγροτεµάχιο και δηλώνουν την ίδια καλλιέργεια.

∆ιευκρινίζεται ότι, εφόσον ο/η γεωργός, ανεξαρτήτως ιδιοκτησιακού καθεστώτος, έχει στη νόµιµη κατοχή το σύνολο του αγροτεµαχίου, το ποσοστό είναι 100%.

Σε περίπτωση συγκυριότητας δηλούντος µε φορέα Ελληνικού ∆ηµοσίου σε έκταση εντός λειτουργούντος Κτηµατολογίου, οφείλεται η προσκόµιση Κτηµατολογικού Πίνακα όπου να αναγράφονται ως κύριοι ο/η αιτών/ούσα και Φορέας του Ελληνικού ∆ηµοσίου Ενώ στο πεδίο [Έκταση ΑΤΑΚ(ha)] συµπληρώνεται η έκταση από το ΑΤΑΚ (όπως αυτό αποτυπώνεται στη ∆ήλωση Στοιχείων Ακινήτων(Ε9), η οποία καλύπτει την έκταση του αγροτεµαχίου της δήλωσης. Για παράδειγµα, αν σε αγροτεµάχιο που δηλώνεται στην ΕΑΕ2024 µε έκταση 10 ha δηλωθούν 2 ΑΤΑΚ (Α1 και Α2), θα πρέπει το άθροισµα Α1+Α2 να είναι ίσο µε 10 ha.

Οι εκτάσεις των ΑΤΑΚ που δηλώνονται υποχρεωτικά στην ΕΑΕ, ελέγχονται µηχανογραφικά µε την έκτασή τους όπως έχει αποτυπωθεί στη ∆ήλωση Στοιχείων Ακινήτων (Ε9).

Το πεδίο του ιδιοκτησιακού καθεστώτος χαρακτηρίζεται βάσει της δήλωσης ως:

• Ιδιόκτητο (Ι), εφόσον η χρησιµοποιούµενη έκταση, βάσει του δηλούµενου ποσοστού κατοχής, είναι εξ ολοκλήρου ιδιόκτητη.
• Ενοικιαζόµενο (Ε), εφόσον η χρησιµοποιούµενη έκταση, βάσει του δηλούµενου ποσοστού κατοχής, είναι εξ ολοκλήρου µη ιδιόκτητη.
• Μεικτό (Μ), εφόσον η χρησιµοποιούµενη έκταση, βάσει του δηλούµενου ποσοστού κατοχής, είναι εν µέρει ιδιόκτητη.

Κτήµατα µε ψηφιοποίηση

Στην περίπτωση που ο γεωργός ψηφιοποιήσει – δηλώσει αγροτεµάχιο εντός περιοχών στις οποίες εφαρµόστηκε η υπ’ αριθ. 873/55993/20-05-2015 ΚΥΑ (layer – επίπεδο πληροφορίας: ΚΑΤΑΝΟΜΕΣ 2016-2023), θα πρέπει υποχρεωτικά να υποβάλει τουλάχιστον ένα παραστατικό νόµιµης νοµής ή κατοχής. Συγκεκριµένα,

• Συµβολαιογραφική πράξη (αγοράς, δωρεάς, αποδοχής κληρονοµιάς, γονικής παροχής) µε το απαραίτητο πιστοποιητικό µεταγραφής υποθηκοφυλακείου σε συνδυασµό µε τοπογραφικό διάγραµµα του αγροτεµαχίου ενταγµένο στο Κ.Σ.Α. ΕΓΣΑ 87, το οποίο να συνάδει µε την περιγραφή του ακινήτου στο συµβόλαιο.
• Κτηµατολογικό απόσπασµα και πίνακα λειτουργούντος ή αναρτηµένου κτηµατολογίου.
• ∆ικαστική απόφαση που να κατακυρώνει στον δικαιούχο το ακίνητο, σε συνδυασµό µε τοπογραφικό διάγραµµα του αγροτεµαχίου ενταγµένο στο Κ.Σ.Α. ΕΓΣΑ 87, το οποίο να συνάδει µε την περιγραφή του ακινήτου στην απόφαση.

 Απόφαση ∆ασαρχείου ή άλλης αρχής που να προκύπτει η παραχώρηση χρήσης στον δικαιούχο για την εν λόγω έκταση, σε συνδυασµό µε τοπογραφικό διάγραµµα του αγροτεµαχίου ενταγµένο στο Κ.Σ.Α. ΕΓΣΑ 87, το οποίο να συνάδει µε την περιγραφή του ακινήτου στην απόφαση.