Εφόσον επιβεβαιωθεί και στην πληρωµή του 2024 αυτή η µείωση των επιλέξιµων στρεµµάτων και ένα µεγάλο ποσό από το κονδύλι των 183 εκατ. ευρώ δεν απορροφηθεί ξανά, τότε, δεν είναι απίθανο, να υπάρξουν εξελίξεις ακόµη και για την τρέχουσα προγραµµατική περίοδο (Έτος Ενίσχυσης 2025).
Από τα 2,5 στα 2,25 εκατ. στρέµµατα
Αναλυτικότερα, το 2023 η ειδική βάµβακος πληρώθηκε µε συνολικό ποσό 164.712.571,51 ευρώ και 73,398 ανά στρέµµα, µε το συνολικό διαθέσιµο ετήσιο ποσό να είναι 183.996.000 ευρώ. Άρα γύρω στα 20 εκατ. ευρώ έµειναν αναξιοποίητα, καθώς επιλέξιµα κρίθηκαν 2,24 εκατ. στρέµµατα αντί για τα 2,5 εκατ. στρέµµατα αναφοράς. Η τιµή για την ειδική βάµβακος, σε αντίθεση µε τις κλασικές συνδεδεµένες, δεν µπορεί να αυξηθεί παρά µόνο να µειωθεί αν δηλώνονται παραπάνω στρέµµατα από αυτά που προβλέπονται στην έκταση αναφοράς. Αν µπορούσε να αυξηθεί τότε ο κάθε καλλιεργητής θα λάµβανε 82 ευρώ το στρέµµα περίπου.
Αν αυτό το φαινόµενο επαναληφθεί για το 2024, φαίνεται πως δηµιουργούνται οι συνθήκες ώστε ο Εθνικός Φάκελος για το βαµβάκι να τροποποιηθεί, εφόσον φυσικά επιτρέπει κάτι τέτοιο η ΕΕ, εφόσον µιλάµε για ένα ειδικό καθεστώς που έχει διαπραγµατευτεί η χώρα µας. ∆ηλαδή, να χαµηλώσουν τα στρέµµατα αναφοράς και να µείνει το συνολικό ποσό ίδιο, και έτσι η τιµή αναφοράς να ανέβει περίπου στα 80 ευρώ το στρέµµα, επίπεδο ίσο µε την περίοδο 2007-2013 (Μπαλτατζής). Πρόκειται για ένα ποσό που θα µπορέσει να αντικατοπτρίσει και την αύξηση στο κόστος της καλλιέργειας βάµβακος τα τελευταία χρόνια. Παρακάτω παρουσιάζεται διαχρονικά η διαµόρφωση της ενίσχυσης βάµβακος.
Η εξέλιξη του καθεστώτος της ειδικής ενίσχυσης βάµβακος
- Μεταρρύθµιση 2003: Πλαφόν της «επιλέξιµης έκτασης» για την Ελλάδα 3.700.000 στρέµµατα, χωριζόµενο σε δύο ζώνες: στα πρώτα 3.000.000 στρ. το ποσό ενίσχυσης είναι 59,4 ευρώ ανά στρέµµα και στα επόµενα 700.000 στρέµµατα το ποσό ενίσχυσης είναι 34,285 ευρώ ανά στρέµµα. Αν η συνολικά καλλιεργούµενη µε βαµβάκι έκταση της Ελλάδας υπερέβαινε το πλαφόν των 3.700.000 στρεµµάτων, τότε το ποσό των 34,285 ευρώ ανα στρέµµα µειωνόταν σε ποσοστό ίσο µε το ποσοστό της υπέρβασης της δεύτερης ζώνης των 700.000 στρεµµάτων.
- Περίοδος 2007-2013: Το ποσό της ειδικής ενίσχυσης είχε καθοριστεί σε 80,56 ευρώ/στρέµµα για βασική έκταση 2.500.000 στρεµµάτων. Σε περίπτωση υπέρβασης της βασικής έκτασης το ποσό της ειδικής ενίσχυσης µειωνόταν κατ’ αναλογία της υπέρβασης.
- Περίοδος 2014-2022: Το ποσό της ειδικής ενίσχυσης καθορίζεται σε 74,938 ευρώ ανά στρέµµα για βασική έκταση 2.500.000 στρεµµάτων. Σε περίπτωση υπέρβασης της βασικής έκτασης το ποσό της ειδικής ενίσχυσης µειώνεται κατ’ αναλογία της υπέρβασης.
- Περίοδος 2023-2027: Το ποσό της ειδικής ενίσχυσης υπολογίζεται στα 73,398 ευρώ ανά στρέµµα επιλέξιµης έκτασης, για βασική έκταση 2.500.000 στρεµµάτων.
