Η λίστα με 100 πρώτους σε ποσά δικαιούχους επιδοτήσεων αγρότες

Ο Αριστοτέλης και η Παναγιώτα στη λίστα με τους 100 πρώτους σε ποσά δικαιούχους επιδοτήσεων αγρότες

Σηµειώνεται πως ο κατάλογος βρίσκεται αναρτηµένος στην ιστοσελίδα https://transpay.opekepe.gr/, όπου τα στοιχεία είναι προσβάσιµα προς όλους, σύµφωνα µε κοινοτική υποχρέωση βάσει του Κανονισµού (EE) αριθ. 1306/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου. Σε αυτά τα ποσά (βλ. πίνακα) µπορεί παράλληλα να προστεθεί κατά περίπτωση και το πρασίνισµα, που είναι περίπου ίσο µε το 50% του ποσού της βασικής ενίσχυσης.

Αναφορικά µε τα ποιοτικά στοιχεία του πίνακα, φαίνεται πως οι 100 της λίστας έλαβαν επιδοτήσεις (αφορά µόνο τη βασική ενίσχυση) ύψους 6.899.842 ευρώ ενώ την προηγούµενη χρονιά που γίνεται η σύγκριση (ΟΣ∆Ε 2021) συγκεντρώνουν επιδοτήσεις ύψους 5.411.440 ευρώ. Αυτό φαίνεται και από τις διαφορές µεταξύ των δύο ετών που παρουσιάζονται, καθώς µόλις τέσσερα πρόσωπα εµφανίζουν κάποια µείωση. Σηµειώνεται εδώ πως εκείνη τη χρονιά δεν συντελέστηκε κάποια σύγκλιση στα δικαιώµατα και ως εκ τούτου, λογικά, η αύξηση των ενισχύσεων έγινε από την αγορά αγροτεµαχίων που συνοδεύονται µε δικαιώµατα, από τους δικαιούχους. Αξίζει να σηµειωθεί εδώ πως το 2020 (ΟΣ∆Ε 2019), στη σχετική λίστα οι πρώτοι 100 λάµβαναν στο σύνολό τους 3.270.584 ευρώ ενώ το 2021 (ΟΣ∆Ε 2020) αυξήθηκε στα 3.330.021 ευρώ. Κάποια στοιχεία µε βάση τις πληρωµές για την κατανοµή των επιδοτήσεων µε βάση την ανάλυση της Agrenda έχουν ως εξής:

Η κατανοµή των επιδοτήσεων

Συνολικά 1.533 δικαιούχοι εκ των 510.000 περίπου που κάνουν ετησίως δηλώσεις ΟΣ∆Ε, δηλαδή το 0,3% των αγροτών, έλαβε από 20.000 ευρώ και άνω βασική ενίσχυση. Σε αυτούς πληρώθηκε συνολικό ποσό ύψους 44,25 εκατ. ευρώ δηλαδή περίπου το 4% του συνολικού προϋπολογισµού της βασικής ενίσχυσης του 2022.

Η συντριπτική πλειοψηφία των αγροτών (91%) που κάνουν ΟΣ∆Ε, δηλαδή 467.821 φυσικά πρόσωπα, έλαβαν βασική ενίσχυση έως 5.000 ευρώ. Σηµειώνεται πως πληρωµές βασικής ενίσχυσης µε βάση τον κατάλογο του ΟΠΕΚΕΠΕ πραγµατοποιήθηκαν σε συνολικά 510.561 δικαιούχους την περίοδο αναφοράς. Υπολογίζεται ότι οι  467.821 δικαιούχοι έλαβαν συνολικά πληρωµές ύψους περίπου 500 εκατ. ευρώ. ∆ηλαδή το 9% των δικαιούχων, λαµβάνει το υπόλοιπο 50% των κονδυλίων της βασικής.

Το 71% των αγροτών που έκαναν ΟΣ∆Ε, δηλαδή 364.227 φυσικά πρόσωπα λαµβάνουν βασική ενίσχυση η οποία δεν ξεπερνά τα 2.000 ευρώ. ∆εν ήταν δυνατόν να µετρηθεί το ποσό που µπήκε στο σύνολο των λογαριασµών λόγω του µεγάλου πλήθους των στοιχείων. Κατά µέσο όρο µπορεί να υπολογιστεί ένα ποσό ύψους περίπου 290-300 εκατ. ευρώ πως κατευθύνθηκε προς αυτήν την κατηγορία αγροτών, δηλαδή το 71% των δικαιούχων έλαβε το 30% περίπου των επιδοτήσεων.

Δεν αλλάζει κάτι δραματικά στη μοιρασιά της νέας ΚΑΠ

Σύµφωνα µε τα στοιχεία πληρωµών του ΟΠΕΚΕΠΕ του 2022 περίπου το 50% του προϋπολογισµού της βασικής ενίσχυσης, κατευθύνθηκε στο 9-10% των εκµεταλλεύσεων. Του χρόνου τέτοια εποχή θα δηµοσιευτούν τα στοιχεία των πληρωµών του ΟΣ∆Ε 2023, όπου αναµένεται οι ισορροπίες να έχουν αλλάξει. Σύµφωνα µε µία πρώτη ανάλυση της Agrenda από το φάκελο άµεσων ενισχύσεων , αν προστεθεί η βασική ενίσχυση και η αναδιανεµητική σε ένα σύνολο «τσεκ» η κατανοµή, το 40% των επιδοτήσεων θα κατευθυνθεί προς το 10% των δικαιούχων. ∆ηλαδή θα υπάρχει µία καλύτερη κατανοµή των πόρων (βασικής και αναδιανεµητικής δηλαδή σύνολο 1 δις ευρώ) µε τους «µικρούς» να έχουν ένα 10% συν στο σύνολο των ενισχύσεών τους. Η σύγκλιση εφόσον ήταν στο 25% δεν αναµένεται να αλλάξει κάτι θεαµατικά ως προς την κατανοµή. Άλλωστε µε βάση πάντα την ανάλυση των συµβούλων της ΚΑΠ, τα ιστορικά δικαιώµατα είναι στην κατοχή κυρίως των µικρών εκµεταλλεύσεων της χώρας. Προσοχή: Η κατανοµή των επιδοτήσεων που παρουσιάζεται δεν αφορά το σύνολο των άµεσων ενισχύσεων, παρά µόνο βασική και αναδιανεµητική. Στη σχετική ανάλυση διαβάζουµε: «Κεντρικό συµπέρασµα από την µελέτη των διαφορετικών σεναρίων ήταν ότι λόγω εσωτερικής σύγκλισης, θα σηµειωθούν µεταβιβάσεις ποσών βασικής (και πράσινης) ενίσχυσης από εκµεταλλεύσεις που σχεδόν στο σύνολό τους είναι µικρού οικονοµικού µεγέθους (περίπου 265.000 ή το 44% του συνόλου) προς 210.000 λοιπές εκµεταλλεύσεις ή το 35% του συνόλου (διαφόρων οικονοµικών µεγεθών). Το ύψος των µεταβιβάσεων εξαρτάται από την αυστηρότητα κάθε σεναρίου. Στην περίπτωση εξίσωσης της µοναδιαίας αξίας των δικαιωµάτων, θα µεταβιβαστούν, από εκµεταλλεύσεις που σχεδόν στο σύνολο τους είναι µικρού οικονοµικού µεγέθους, ποσά 206 εκατ. ευρώ βασικής και πράσινης ενίσχυσης (σε σύνολο 1,566 εκατ. ή 13,1% του συνόλου), επηρεάζοντας την οικονοµική βιωσιµότητα του συνόλου των εκµεταλλεύσεων.»

Ερωτηµατικό η κατανοµή στα eco-schemes

Από εκεί και πέρα µεγάλο ερωτηµατικό υπάρχει στο το τι έχει συµβεί µε τα eco-schemes που αντικατέστησαν το πρασίνισµα.

Το πρασίνισµα έως και το 2022 δινόταν ως ποσοστό επί των δικαιωµάτων, άρα είναι λογικό η κατανοµή των ποσών να είναι ίδια µε εκείνη της βασικής ενίσχυσης. ∆ηλαδή και πάλι περίπου το 50% του προϋπολογισµού του πρασινίσµατος, κατευθύνθηκε στο 9-10% των εκµεταλλεύσεων.

Στα eco-schemes δεν ισχύει κάτι τέτοιο, καθώς τα δικαιώµατα δεν έχουν καµία σχέση. Αλλά και πάλι µιλάµε για ενισχύσεις που όσο µεγαλύτερη έκταση δηλώνεται, τόσο µεγαλύτερο είναι και το ποσό που πληρώνεται. Σηµειώνεται εδώ πως σε αντίθεση µε το πρασίνισµα, υπάρχει και µία µερίδα αγροτών -µικρή ή µεγάλη άγνωστο- που δεν έκανε καν αίτηση για ένταξη σε αυτό το καθεστώς.

Ως εκ τούτου, η ανισοκατανοµή των επιδοτήσεων στα οικολογικά σχήµατα µπορεί να είναι µεγαλύτερη και εις βάρος των µικρότερων παραγωγών που λαµβάνουν έως 5.000 ευρώ βασική ενίσχυση. Άλλωστε, µην ξεχνάµε πως το 10% των επιδοτήσεων των  eco-schemes στη µία τσέπη των παραγωγών µπήκε και από την άλλη βγήκε ως αµοιβή προς τις υπηρεσίες των ΚΥ∆.