Όπως κάθε χρόνο, τους τελευταίους µήνες, κυρίως το Νοέµβριο και το ∆εκέµβριο, γίνεται ένας προϋπολογισµός για να ξέρει ο καθένας που βρίσκεται όσον αφορά τα κέρδη του, τις δαπάνες του και γενικότερα την εικόνα του.
Μεγάλο µέρος κάλυψης δαπανών γίνεται µε τα εργόσηµα. Στο όνοµα των εργατών γης που απασχολήθηκαν κατά τη διάρκεια του έτους, αγοράζονται τα εργόσηµα που τους αναλογούν, αφενός γιατί αυτό πρέπει να γίνει, αφετέρου διότι χωρίς τα παραστατικά αγοράς δεν αναγνωρίζεται η δαπάνη στα βιβλία των αγροτών.
Υπάρχει πάντα ο προβληµατισµός από πλευράς των αγροτών, εάν µπορούν να αγοραστούν όλα τα εργόσηµα την ίδια χρονική στιγµή, δηλαδή στο τέλος του έτους. Να κάνω κάποιες αναγκαίες διευκρινίσεις:
Το εργόσηµο είναι ο τρόπος ασφάλισης του εργάτη γης και ταυτόχρονα η αµοιβή του. Κάνω συµφωνία να έρθει κάποιος στο χωράφι µου για 5 µεροκάµατα x 40 ευρώ/µέρα = 200 ευρώ. Με την ολοκλήρωση της εργασίας, απευθύνοµαι στα ΕΛΤΑ, καταβάλλω τα 200 ευρώ και παραλαµβάνω δύο αποκόµµατα. Το πρώτο το δίνω στο λογιστή µου γιατί αποτελεί το παραστατικό δαπάνης για τα βιβλία µου. Το δεύτερο το παραδίδω στον εργάτη που απασχόλησα, µε το οποίο θα πάει στα ΕΛΤΑ, θα του κρατήσουν το 10% (200 x 10% = 20 ευρώ) που αποτελεί την ασφαλιστική εισφορά και θα του αποδώσουν τη διαφορά (200-20 = 180 ευρώ, ποσό το οποίο αποτελεί την αµοιβή του.
- Στην πραγµατικότητα όµως ο εργάτης γης πληρώνεται σχεδόν κάθε µέρα τοις µετρητοίς. Με αποτέλεσµα να συναντάµε αγορές εργοσήµων στο σύνολο τους, τους τελευταίους δύο µήνες του έτους.
- Η µαζική αυτή αγορά δεν µπορεί να απορριφθεί από τον έλεγχο, δεν παύει όµως να είναι µία ένδειξη που τον οδηγεί σε αναζήτηση µεγαλύτερης πληροφορίας.
- Αυτό που µπορεί να κάνει ο κάθε αγρότης, είναι να γνωρίζει τις ώρες που αντιστοιχούν σε κάθε καλλιέργεια ανά στρέµµα. Το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης έχει έναν πίνακα στον οποίο αναγράφονται οι ώρες που απασχόλησης για κάθε καλλιέργεια. Π.χ. για το βαµβάκι 18 ώρες/στρέµµα, για το σιτάρι 2 ώρες/στρέµµα, για την βιοµηχανική τοµάτα 77,4 ώρες/στρέµµα κλπ.
- Τον πίνακα ο οποίος εµπεριέχεται στην αριθµ. 1415/80082/12.07.2016) απόφαση, χρησιµοποιούν τα κατά τόπους ΚΕΠΠΕΥΛ προκειµένου να βρουν το χρόνο απασχόλησης ενός αγρότη, ώστε να εκδώσουν ή όχι τη βεβαίωση του επαγγελµατία.
- Ο πίνακας αυτός δεν αποτελεί απόφαση του υπουργείου Οικονοµικών, όµως σε κάθε έλεγχο οι ελεγκτές τον χρησιµοποιούν ως ένδειξη. Που σηµαίνει ότι θα πρέπει έχετε στο νου σας τα µεγέθη αυτά και να µην προχωράτε ανεξέλεγκτα στην αγορά εργοσήµων.
- Θα πρέπει να γνωρίζετε επίσης ότι από οποιαδήποτε ∆.Ο.Υ. και οποιονδήποτε ελεγκτή, σε κάθε έλεγχο ζητείται ο πίνακας προσδιορισµού ετήσιας απασχόλησης στην αγροτική εκµετάλλευση, ώστε να έχουν ένα µέτρο σύγκρισης µε τα εργόσηµα ου έχουν αγοραστεί.
- Αν π.χ. έχει κάποιος 100 στρ. βαµβάκι x 18 ώρες = 1.800 ώρες / 8 = 225 εργόσηµα x 40 ευρώ = 9.000 ευρώ τα εργόσηµα τα οποία δεν σε αγγίζει κανείς έλεγχος, ανεξάρτητα από το αν τα αγόρασες ένα κάθε µέρα ή όλα µαζί στις 31 ∆εκεµβρίου.
Να έχεις αγοράσει 10.000 ευρώ ή 11.000 ευρώ αντί για τις 9.000 ευρώ που προκύπτει ενδεικτικά, λες δε βαριέσαι. Το ίδιο θα πει και ο έλεγχος γιατί η διαφορά είναι µικρή. Το να έχεις όµως για την καλλιέργεια του παραδείγµατος 20.000 ευρώ, γιατί τόσα χρειάστηκες για να µην πληρώσεις φόρο, νοµίζω ότι.. έβαλες τα χεράκια σου κι έβγαλες τα µατάκια σου. ∆ηλαδή: και θα έχεις πληρώσει τα εργόσηµα και θα πληρώσεις και φόρο, αφού είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα τα αφαιρέσει ως µη παραδεκτά.
Μεγάλη προσοχή λοιπόν, όχι µόνο στα εργόσηµα, παντού. Γιατί σηµασία δεν έχει τι έχετε πάρει µε τιµολόγιο ή µε τον όποιο προβλεπόµενο τρόπο. Σηµασία έχει, αυτό που προσκοµίσατε στο λογιστή σας, αν µπορείτε να το τεκµηριώσετε στον έλεγχο ότι αποτελεί δαπάνη της επιχείρησης σας.
Το πρόβληµα µε το ιδιωτικό συµφωνητικό της συµβολαιακής
Η συµφωνία προκαταβολικά µε τον αγοραστή, από µόνη της δηµιουργεί τεράστια προβλήµατα. Έχει υπάρξει σύµβαση στο παρελθόν στην οποία «πάτησε» ο αγοραστής και δεν έδωσε στον παραγωγό την επιπλέον τιµή που προέκυψε στην αγορά για τα προϊόντα του. Η ∆ιοίκηση πρέπει να προχωρήσει στην κατάργηση της υποχρέωσης υπογραφής προκαταβολικά. ∆ιαφορετικά, ένας παραγωγός µπορεί να επιλέξει να µην υπογράψει συµβολαιακή, ρισκάροντας να πληρώσει παραπάνω φόρο, από το να έχει υπογράψει συµβολαιακή και να κινδυνεύσει να µην λάβει την επιπλέον τιµή.
Φοροτεχνικός – Πρόεδρος Σ.Ε.Ε.Λ.Φ.Ο.Κ. (Σύλλογος Ελευθέρων Επαγγελµατιών Λογιστών Φοροτεχνικών Οικονοµολόγων Νοµού Καρδίτσας)