Μέσα από μία σειρά 7 κατηγοριών ερωτήσεων, το κείμενο διαβούλευσης ζητά τη γνώμη όλων των «κοινωνικό-οικονομικών και περιβαλλοντικών εταίρων των αγροτικών περιοχών και του αγρο-διατροφικού τομέα», σχετικά με πτυχές της ΚΑΠ όπως:
-Η ενίσχυση μόνο των ορισμένων ως «πραγματικοί αγρότες», έννοια που φαίνεται να τη συνδέει το υπουργείο και με την ύπαρξη οικονομικών συναλλαγών με την έκδοση τιμολογίων αγοράς και είσπραξης.
-Τις συνδεδεμένες ενισχύσεις κυρίως όσον αφορά τον αριθμό τους και την ανάγκη στόχευσής τους, καθώς το υπουργείο ζητά να απαντήσουν οι εμπλεκόμενοι με 3 προϊόντα που θεωρούν τα πιο σημαντικά.
-Το καθεστώς των δικαιωμάτων ενιαίας ενίσχυσης και τα σενάρια σύγκλισης που καλούνται τα κράτη-μέλη να εξετάσουν.
-Ο ιδιαίτερα μειωμένος προϋπολογισμός των Προγραμμάτων Αγροτικής ανάπτυξης και η εισαγωγή προτεραιοτήτων για τα Μέτρα που πρέπει να προκηρυχθούν.
Συγκεκριμένα το υπουργείο αναφέρει στο κείμενο διαβούλευσης:
Εξωτερική σύγκλιση
Η ενδεχόμενη μείωση των πόρων της ΚΑΠ επηρεάζει όλα τα Κράτη Μέλη, η χώρα μας όμως επιπροσθέτως έχει να αντιμετωπίσει το ζήτημα της εξωτερικής σύγκλισης των άμεσων ενισχύσεων μεταξύ των Κρατών Μελών. Η Ελλάδα, όπως φαίνεται και στην εικόνα που ακολουθεί, λαμβάνει άμεσες ενισχύσεις ανά εκτάριο κατά πολύ υψηλότερες από τον μέσο κοινοτικό όρο.
Η πλήρης εξωτερική σύγκλιση θα οδηγούσε σε περαιτέρω σημαντική μείωση των άμεσων ενισχύσεων για τη χώρα. Για το λόγο αυτό η Ελλάδα έχει δηλώσει εξ αρχής την αντίθεσή της στην πλήρη εξωτερική σύγκλιση ,όπως και άλλα Κράτη Μέλη (Κ-Μ). Λαμβάνοντας υπόψη ότι ο προϋπολογισμός της Ε.Ε. συνολικά για την ΚΑΠ, συμπεριλαμβανομένων των άμεσων ενισχύσεων, μειώνεται προκειμένου να αντιμετωπιστούν και άλλες προτεραιότητες και προκλήσεις της Ε.Ε., θα πρέπει όλοι να συνειδητοποιήσουμε ότι η αξία των προϊόντων, σε τιμές της αγοράς, καθώς και τα δημόσια αγαθά που παράγει ο παραγωγός, θα πρέπει να αποτελέσουν σταδιακά τη βασική συνιστώσα του αγροτικού εισοδήματος.
Εσωτερική σύγκλιση
Εκτός της εξωτερικής σύγκλισης, η πρόταση Κανονισμού για τα Στρατηγικά Σχέδια της ΚΑΠ προβλέπει τη συνέχιση της εσωτερικής σύγκλισης των δικαιωμάτων ενίσχυσης για τα Κράτη Μέλη, όπως η χώρα μας, που εφαρμόζουν το καθεστώς βασικής ενίσχυσης στη βάση δικαιωμάτων ενίσχυσης. Πολύς λόγος γίνεται για τη σκοπιμότητα διατήρησης των δικαιωμάτων ενίσχυσης και στην επόμενη περίοδο. Η επιλογή του μοντέλου καταβολής της βασικής ενίσχυσης βάσει δικαιωμάτων ενίσχυσης και η σταδιακή σύγκλιση της αξίας τους ή η διατήρηση των δικαιωμάτων ενίσχυσης αλλά με ίση αξία όλων (flatrate) σε εθνικό ή περιφερειακό επίπεδο ή η άμεση κατάργηση των δικαιωμάτων ενίσχυσης και η εφαρμογή ενιαίας τιμής ανά εκτάριο σε εθνικό ή περιφερειακό επίπεδο από το 2020 αποτελεί ένα κύριο ερώτημα προς τους κοινωνικούς και οικονομικούς εταίρους, που θα πρέπει να απαντηθεί λαμβάνοντας υπόψη τις επιπτώσεις περιφερειακά, κλαδικά αλλά και σε επίπεδο
6μεγέθους εκμεταλλεύσεων. Το υφιστάμενο μοντέλο συμβάλλει σαφώς στην ενίσχυση των μικρών σε φυσικό και οικονομικό μέγεθος εκμεταλλεύσεων, ενώ σχετικές στατιστικές αναλύσεις δείχνουν ότι η Ελλάδα παρουσιάζει μικρότερη ανισοκατανομή στην πληρωμή των άμεσων ενισχύσεων προς τους παραγωγούς σε σχέση με το μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωση
Το υφιστάμενο μοντέλο συμβάλλει σαφώς στην ενίσχυση των μικρών σε φυσικό και οικονομικό μέγεθος εκμεταλλεύσεων, ενώ σχετικές στατιστικές αναλύσεις δείχνουν ότι η Ελλάδα παρουσιάζει μικρότερη ανισοκατανομή στην πληρωμή των άμεσων ενισχύσεων προς τους παραγωγούς σε σχέση με το μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Συνδεδεμένες ενισχύσεις
Συνδεδεμένες ενισχύσεις, για τις οποίες προβλέπεται μέγιστο ποσοστό των άμεσων ενισχύσεων (10%+ 2% για πρωτεϊνούχες καλλιέργειες). Οι συνδεδεμένες ενισχύσεις μπορούν να χορηγούνται σε τομείς και παραγωγές για να αντιμετωπίσουν τις δυσκολίες που βιώνουν βελτιώνοντας την ανταγωνιστικότητα, τη βιωσιμότητα ή την ποιότητά τους. Συνεπώς, είναι αναγκαία η κατάλληλη τεκμηρίωση για τους τομείς που θα υποστηριχθούν στη νέα ΚΑΠ για να μη θεωρηθεί ότι στοχεύουν στην αύξηση της παραγωγής και συμβάλλουν, κατ’ επέκταση, στη στρέβλωση της αγοράς. Σήμερα ,συνδεδεμένη ενίσχυση παρέχεται στη χώρα μας σε 18 προϊόντα αλλά δεν έχει αποτιμηθεί η συμβολή της στην επίλυση των προβλημάτων ανταγωνιστικότητας ή το αντίστοιχο περιβαλλοντικό ή κοινωνικό όφελος του ενισχυόμενου προϊόντος. Στον αντίποδα, στο πλαίσιο των συζητήσεων του Συμβουλίου Υπουργών Γεωργίας & Αλιείας υπάρχουν και αιτήματα Κρατών Μελών για να αυξηθεί το ποσοστό των συνδεδεμένων ενισχύσεων στο 25% των άμεσων ενισχύσεων, όπως επίσης και προτάσεις για την πλήρη κατάργησή του.
