Φορτωμένο υποσχετικές το πρόγραμμα αγροτικής ανάπτυξης

Χάνει την ευκαιρία η Ελλάδα να διεκδικήσει τα χρήµατα που θα προσφέρει η νέα ΚΑΠ για το 2021 και ως εκ τούτου τη δυνατότητα να αξιοποιήσει φρέσκα κονδύλια και να προκηρύξει νέα µέτρα των Προγραµµάτων Αγροτικής Ανάπτυξης. Ο λόγος βρίσκεται στον τρόπο που έχει γίνει µέχρι στιγµής η διαχείριση των χρηµάτων του εθνικού φακέλου που έχει ουσιαστικά «λασπώσει» και την τρέχουσα περίοδο αλλά και τις δυνατότητες που δίνει ο µεταβατικός κανονισµός το 2021 και 2022:

Από τη µία η αργοπορία των πληρωµών και των αξιολογήσεων κυρίως στα επενδυτικά προγράµµατα, δεν επιτρέπει να απελευθερωθούν πόροι (οι νοµικές δεσµεύσεις είναι στο 98%) για να γίνουν κάποιες αναγκαίες επεκτάσεις δεσµεύσεων (π.χ Βιολογική Γεωργία) και να ικανοποιηθεί η ζήτηση για άλλα δηµοφιλή προγράµµατα που µπορούν εύκολα να επαναπροκηρυχθούν.

Από την άλλη, όλο αυτό το φόρτωµα µε νοµικές δεσµεύσεις και το γεγονός ότι έχει απορροφηθεί µόλις το 52,08% των χρηµάτων -βάσει στοιχείων των διαχειριστικών αρχών, δεν επιτρέπει στη χώρα µας να διεκδικήσει νέο χρήµα. Καθώς, η Ευρώπη ουσιαστικά απαιτεί από τις χώρες να έχουν άδεια ουσιαστικά ταµεία (όχι απλά νοµικές δεσµεύσεις) για να λάβουν νέο χρήµα από την επόµενη περίοδο, που για τους Έλληνες αγρότες µεταφράζεται σε ετήσιες προκηρύξεις άνω των 500 εκατ. ευρώ.

Η κατάσταση αυτή είναι που φαίνεται να «έφαγε» και τη συµπληρωµατική πρόσκληση της Βιολογικής Γεωργίας. Εφόσον είχαν τρέξει νωρίτερα Μέτρα όπως τα Σχέδια Βελτίωσης και υπήρχε καθαρή εικόνα για το ποιες επενδύσεις τελικά θα υλοποιηθούν, θα απελευθερώνονταν κονδύλια τα οποία είχαν την δυνατότητα να καλύψουν τις ανάγκες των βιοκαλλιεργητών µε 3ετείς δεσµεύσεις.

Σηµειώνεται εδώ πως ακόµα και κάποιες νοµικές δεσµεύσεις είναι «πλασµατικές» σε ορισµένες περιπτώσεις. Αυτό ισχύει για τα αγροπεριβαλλοντικά προγράµµατα όπως για παράδειγµα η Βιολογική Γεωργία, όπου οι εγκριτικές αποφάσεις των δικαιούχων σε σχέση µε τα ποσά που λαµβάνουν έχουν διαφορές µέχρι και 50%, οπότε και από εδώ περισσεύουν συνεχώς χρήµατα.

Οι επιλογές του µεταβατικού κανονισµού

O µεταβατικός κανονισµός της ΚΑΠ βρίσκεται ακόµα σε διαβούλευση, καθώς έχουν προχωρήσει στις προτάσεις τους Κοµισιόν και Ευρωβουλή. Η Ευρωβουλή έχει προτείνει από την πλευρά της την παράταση της τρέχουσας περιόδου για δύο χρόνια και µε τα ίδια κονδύλια που λαµβάνουν οι χώρες ετησίως για την τρέχουσα επταετία. Αυτό για την Ελλάδα σηµαίνει περίπου 590 εκατ. ευρώ ετησίως για τα Προγράµµατα Αγροτικής Ανάπτυξης. Η Κοµισιόν από την άλλη έχει προτείνει να υπάρξει παράταση για ένα χρόνο, µε τα χρήµατα που θα πάνε στα κράτη-µέλη να είναι µειωµένα ανάλογα µε την πρόταση του Πολυετούς ∆ηµοσιονοµικού Πλαισίου. ∆ηλαδή, περίπου 6% για την Ελλάδα. Σηµειώνεται εδώ, ότι βάσει και των δύο προτάσεων, οι χώρες µπορούν να προχωρήσουν σε νέες προσκλήσεις Μέτρων το 2021 µε 3ετείς δεσµεύσεις (ή 5ετείς λέει η Ευρωβουλή), µε βάση τον τρέχον εθνικό φάκελο. Τα κράτη-µέλη µπορούν να επιλέξουν να µην ανοίξουν κανένα νέο πρόγραµµα, και να µοιράσουν τον προϋπολογισµό για την περίοδο 2023-2027. Η ψήφιση για τα τελικά κείµενα του µεταβατικού κανονισµού της ΚΑΠ πρέπει να  πραγµατοποιηθεί πριν την 1η Αυγούστου 2020 ώστε να µπει σε εφαρµογή έγκαιρα.