Τα ειδικά δικαιώματα δοκιμάζουν τις διαχειριστικές αρχές

Η φόρμουλα για ειδικά δικαιώματα στη νέα ΚΑΠ δοκιμάζει τα αντανακλαστικά των διαχειριστικών αρχών

Από την μια το υφιστάμενο καθεστώς που επιτρέπει την πληρωμή ενισχύσεων σε κτηνοτρόφους που δεν διαθέτουν γη, είναι ανελαστικό και σε σημαντικό βαθμό προβληματικό. Από την άλλη, η συζήτηση ως έχει σε επίπεδο Ευρώπης αναφορικά με το περιεχόμενο της νέας ΚΑΠ, στερεί ακόμα και αυτό που τους σημερινούς δικαιούχους.

Παρήγορο υπό μια έννοια είναι το γεγονός ότι η Ευρωβουλή, όπως είχε αποκαλύψει πρόσφατα η Agrenda, έχει διαμορφώσει «φόρμουλα» ώστε να σωθούν τα ειδικά δικαιώματα στη νέα ΚΑΠ. Βάσει αυτής μπορεί να συνεχίσει η χορήγηση μιας μορφής συνδεδεμένης στήριξης σε όσους κτηνοτρόφους δεν διαθέτουν επιλέξιμο βοσκότοπο. Προς το παρόν γίνονται διαπραγματεύσεις στις Βρυξέλλες ώστε να περάσει η σχετική ρύθμιση και στα τελικά κείμενα της ΚΑΠ την ερχόμενη άνοιξη.

Προ ολίγων ημερών, εκπρόσωποι της Ένωσης Φυλής Χολστάιν Ελλάδας βρέθηκαν στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης για να διεκδικήσουν σε περίπτωση που υπάρξει κατάργηση των ειδικών δικαιωμάτων, αυτά να αντικατασταθούν με νέα δικαιώματα, με τα οποία μάλιστα, να διασφαλίζεται η βιωσιμότητα των εκμεταλλεύσεων, η πληρωμή των παραγωγών αλλά κι η δυνατότητα διαδοχής δικαιωμάτων στις μονάδες.

Πρόκειται για ένα ποσό της τάξης των 30 εκατ. ευρώ, το οποίο αφορά σε μια μερίδα του κτηνοτροφικού κόσμου που δεν μπόρεσαν στις προηγούμενες μεταρρυθμίσεις της ΚΑΠ να μετατρέψουν σε εκτατικά τα δικαιώματα που λάμβαναν στο παρελθόν. Οι αγελαδοτρόφοι αποτελούν την πολυπληθέστερη ομάδα στην κατηγορία αυτή και λαμβάνουν ετησίως εν είδη συνδεδεμένης ενίσχυσης ένα ποσό πέριξ των 280 ευρώ ανά κεφάλι ζώου. Σε αυτό το μοντέλο ενίσχυσης εντοπίζονται ορισμένες αδυναμίες, αφού δεν μπορούν να λάβουν άλλες συνδεδεμένες ενισχύσεις, η πληρωμή τους γίνεται μήνες μετά την καταβολή του τσεκ ενώ το εισόδημα από την ενίσχυση αυτήν φορολογείται στο σύνολό του. Επιπλέον δεν υπάρχει η δυνατότητα μεταβίβασης του δικαιώματος, όπως συμβαίνει με τις ενισχύσεις που συνδέονται με τη γη.

Αυτό που ζητούν τώρα, είναι να βρεθεί ένας τρόπος ώστε να διατηρηθεί η ενίσχυσή τους αλλά ταυτόχρονα να είναι δικαιούχοι και στο «πριμ γεννήσεων» που παίρνουν οι υπόλοιποι κτηνοτρόφοι (περίπου 150 ευρώ για κάθε θηλυκή αγελάδα. Διαφορετικά διεκδικούν και αυτοί να ενταχθούν στο καθεστώς που διέπει όσους μετέτρεψαν τα δικαιώματά τους σε εκτατικά. Μάλιστα όπως σημειώνουν, ορισμένοι από εκείνους που κατάφεραν να μετατρέψουν τα δικαιώματά τους σε εκτατικά, στη συνέχεια απώλεσαν μέρος ή το σύνολο του κεφαλαίου τους και παρ' όλα αυτά εξακολουθούν να διατηρούν την στρεμματική ενίσχυση έχοντας εξασφαλίσει φθηνή γη, κάτι που τους παρέχει ένα «παθητικό εισόδημα» χωρίς να εμφανίζουν παραγωγή.

Το καθεστώς ενίσχυσης κτηνοτρόφων µε ειδικά δικαιώµατα είχε ενεργοποιηθεί την περίοδο 2007-2013 και συνεχίστηκε την τρέχουσα προγραµµατική (Καν ΕΕ (1307/2013 Άρθρο 52 4β) µε τη µορφή συνδεδεµένης. ∆ικαιούχοι είναι όσοι το 2014 είχαν στην κατοχή τους ειδικά δικαιώµατα. Η νέα ρύθμιση που προωθεί η Ευρωβουλή, προβλέπει τη χορήγηση συνδεδεµένης στήριξης σε παραγωγούς που δεν διαθέτουν επιλέξιµα εκτάρια. Κατά τη χορήγηση συνδεδεµένης στήριξης, τα κράτη µέλη εξασφαλίζουν ότι πληρούνται οι ακόλουθες προϋποθέσεις:

(α) υπάρχει σαφής περιβαλλοντική ή κοινωνικοοικονοµική ανάγκη ή όφελος.

(β) η υποστήριξη δεν δηµιουργεί σηµαντικές στρεβλώσεις στην εσωτερική αγορά · και

γ) η στήριξη για την κτηνοτροφία είναι σύµφωνη µε την οδηγία 2000/60 / ΕΚ.

Εφόσον περάσει η πρόταση της Ευρωβουλής, έγκειται στη συνέχεια στα κράτη μέλη και τις διαχειριστικές αρχές να ενεργοποιήσουν το πλαίσιο αυτό, το οποίο μάλιστα θα μπορούσε ήδη να θεωρείται δεδομένο, αν στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων της ΚΑΠ στο Συμβούλιο των υπουργών γεωργίας της ΕΕ, η τότε ηγεσία της Βάθη είχε προνοήσει ώστε να καταθέσει σχετική τροπολογία, με δεδομένο ότι το ζήτημα αφορά μια παραγωγική μερίδα της εγχώριας κτηνοτροφίας.

Διεκδίκηση επιδότησης για αγορά ζωοτροφών αιτούνται οι αγελαδοτρόφοι της ΕΦΧΕ

Επίδομα λόγω της μεγάλης αύξησης της τιμής των ζωοτροφών, εν μέσω πανδημίας, που επιβαρύνει το κόστος παραγωγής στις μονάδες και τη δυνατότητα να μπουν οι αγελαδοτρόφοι σε Σχέδια Βελτίωσης για τον εκσυγχρονισμό των μονάδων τους διαμορφώνουν μερικές εκ των βασικών διεκδικήσεων του κλάδου της αγελαδοτροφίας την περίοδο αυτή.

Επιπλέον οι αγελαδοτρόφοι προωθούν μια αλλαγή στον Κώδικα Τροφίμων και Ποτών, ώστε να υπάρξει δυνατότητα παραγωγής ελληνικού γιαουρτιού, αποκλειστικά από ελληνικό γάλα, -δυνατότητα για να μπορούν να μπουν οι αγελαδοτρόφοι σε σχέδια βελτίωσης των μονάδων, διότι με την παρούσα κατάσταση, η βαθμολογία είναι πολύ χαμηλή και βγαίνουν εκτός. Επιπλέον ζητούν να ενταχθούν στα προγράμματα, που προβλέπει η Κοινότητα με τη νέα ΚΑΠ 2021-27 για εκσυγχρονισμό των μονάδων για την πράσινη και ψηφιακή ανάπτυξη (πράσινες δράσεις για μείωση ρύπων κι εξοικονόμηση ενέργειας, ρομποτική, αυτοματισμοί κ.ά.).