Κύριο ζήτημα που φαίνεται να «κόλλησε» τη συμφωνία παρά την αισιοδοξία που απέπνεαν οι ανακοινώσεις του Επιτρόπου Γεωργίας, Γ. Βοϊτσεχόφσκι και της Προέδρου Μαρία Αντούνιας, ήταν ο προϋπολογισμός του νέου πρασινίσματος (eco-schemes) με την Ευρωβουλή να μη δέχεται τον συμβιβασμό για 25% δέσμευση των άμεσων ενισχύσεων για την περίοδο 2023-2027.
Επιπλέον άλλα ζητήματα στα οποία βρήκαν «τοίχο» από πλευράς Ευρωβουλής οι υπουργοί Γεωργίας, ήταν οι περιβαλλοντικές δεσμεύσεις στα Προγράμματα Αγροτικής Ανάπτυξης, η κοινωνική αιρεσιμότητα και άλλα τεχνικά ζητήματα του Οριζόντιου Κανονισμού (π.χ αποθεματικό κρίσης κ.α).
«Ήμασταν πολύ κοντά να καταλήξουμε σε συμφωνία αυτή την εβδομάδα. Ωστόσο, ελπίζω ότι θα επιτύχουμε ακόμη έναν συμβιβασμό κατά τη διάρκεια της Πορτογαλικής προεδρίας. Η Επιτροπή είναι έτοιμη να συνεργαστεί μαζί σας.», έγραψε στο twitter o Γιάνους Βοϊτσεχόφσκι.
Οι ελληνικές θέσεις
Η ελληνική αντιπροσωπεία έθεσε σε κάθε περίπτωση τα 11 σημεία στα οποία η χώρα δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα όπως:
- Θετικούς όρους για τη δικαιότερη κατανομή των ενισχύσεων
- Αύξηση των διαθέσιμων κονδυλίων για την ένταξη και εγκατάσταση νέων γεωργών
- Περιβαλλοντικό προσανατολισμό των ενισχύσεων με παράλληλη εξασφάλιση του γεωργικού εισοδήματος
- Ευνοϊκότερο σύστημα περιβαλλοντικών ελέγχων για τις μικρές και μεσαίες εκμεταλλεύσεις για την αποφυγή δυσανάλογων αυστηρών κυρώσεων
- Ενωσιακές και διακυβερνητικές πολιτικές πρωτοβουλίες για την ίση/δικαιότερη αντιμετώπιση των ευρωπαίων γεωργών σε στο πλαίσιο των διεθνών συμφωνιών εμπορίας αγροτικών προϊόντων με σεβασμό στα ενωσιακά περιβαλλοντικά πρότυπα παραγωγής και διάθεσης τροφίμων
- Ποσοστό εσωτερικής σύγκλισης των δικαιωμάτων προκειμένου να υπάρχει δικαιότερη κατανομή αυτών και ενίσχυση των νέων και νεοεισρχομένων γεωργών
- Ποσοστό αναδιανομής προκειμένου να διορθωθούν στρεβλώσεις και να ενισχυθούν οι μικρές και μεσαίες εκμεταλλεύσεις χωρίς παράλληλα να επιβαρύνονται σημαντικά οι μεγαλύτερες
- Ενίσχυση των συνδεδεμένων ενισχύσεων προκειμένου να υπάρχει η δυνατότητα στήριξης συγκεκριμένων κλάδων για ιδιαίτερους εθνικούς λόγους
- Ευέλικτο σχήμα ενεργοποίησης των οικολογικών σχημάτων προκειμένου οι αγρότες να συμμετέχουν σε φιλοπεριβαλλοντικές δράσεις και παράλληλα να συνεχίζουν να απολαμβάνουν το ίδιο ποσοστό ενισχύσεων.
- Υψηλή επενδυτική χρηματοδότηση για περιβαλλοντικές και κλιματικές δράσεις.
- Διατήρηση της εξισωτικής αποζημίωσης και της υψηλής συμμετοχής της στην επίτευξη των περιβαλλοντικών στόχων του δεύτερου Πυλώνα
Σχετικό δελτίο Τύπου από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης αναφέρει:
Νέα ΚΑΠ: Καταλυτικές οι παρεμβάσεις Λιβανού στο Συμβούλιο Υπουργών Γεωργίας στις Βρυξέλλες για τα συμφέροντα των Ελλήνων αγροτών
Στη διασφάλιση των συμφερόντων των Ελλήνων αγροτών οδήγησε η ηχηρή διπλή παρέμβαση του ΥΠΑΑΤ κ. Σπήλιου Λιβανού στη Σύνοδο Υπουργών Γεωργίας και Αλιείας της ΕΕ στις Βρυξέλλες.
Στο κείμενο των 27, που συνιστά κρίσιμο βήμα για την επίτευξη της συμφωνίας, ο κ. Λιβανός κατάφερε να αποτυπώνονται όλες οι ελληνικές θέσεις που διασφαλίζουν την ορθή, παραγωγική και ρεαλιστική υλοποίηση της νέας ΚΑΠ. Στη συνέχεια με την έντονη αντίδρασή του στην αντιπαραγωγική στάση του Ευρωκοινοβουλίου πέτυχε, καταχειροκροτούμενος από τους ομολόγους του, να μην οδηγηθούμε σε μια κακή συμφωνία και να κριθεί οριστικά το θέμα σε νεότερο Συμβούλιο των Υπουργών Γεωργίας και Αλιείας.
Η θέση της Ελλάδας για τους όρους της νέας ΚΑΠ ήταν εστιασμένη στην πράσινη μετάβαση που αποτελεί κοινή προτεραιότητα της Ένωσης. «Προκειμένου να επιτευχθούν τα αποτελέσματα που όλοι θέλουμε, η ΚΑΠ πρέπει να σχεδιαστεί με ρεαλισμό για μια λειτουργική αναβαθμισμένη, υψηλότερης προστιθέμενης αξίας γεωργία η οποία θα αποβεί προς όφελος τόσο των γεωργών όσο και του περιβάλλοντος», επισήμανε ο κ. Λιβανός.
Με τις παρεμβάσεις της η ελληνική αντιπροσωπεία που αποτελείτο από τον υπουργό κ. Σπήλιο Λιβανό, τον υφυπουργό κ. Γιάννη Οικονόμου και τον ΓΓ κ. Κωνσταντίνο Μπαγινέτα, πέτυχε να μην συμπεριλαμβάνονται όροι και προϋποθέσεις που θα καθιστούσαν την υλοποίηση της ΚΑΠ πρακτικά αδύνατη, μειώνοντας όσο το δυνατόν περισσότερο γραφειοκρατικά εμπόδια και διοικητικά βάρη, τα οποία ενδεχομένως έθεταν σε κίνδυνο σημαντικό μέρος των ενισχύσεων που λαμβάνουν οι παραγωγοί μας.
«Με την πολιτική και τις προτάσεις μας», τόνισε ο κ. Λιβανός, «θα προετοιμάσουμε τον παραγωγικό κόσμο της χώρας, έτσι ώστε όχι μόνο εφαρμόσει, αλλά κυρίως να επωφεληθεί από τον ψηφιακό και περιβαλλοντικό μετασχηματισμό της νέας ΚΑΠ».
Στη διάρκεια των 48ωρων έντονων διαπραγματεύσεων η ελληνική αντιπροσωπεία επέμεινε και κατάφερε να διασφαλίσει συγκριμένα στοιχεία που άπτονται των συμφερόντων των ελληνικών γεωργικών εκμεταλλεύσεων, όπως:
- Θετικούς όρους για τη δικαιότερη κατανομή των ενισχύσεων
- Αύξηση των διαθέσιμων κονδυλίων για την ένταξη και εγκατάσταση νέων γεωργών
- Περιβαλλοντικό προσανατολισμό των ενισχύσεων με παράλληλη εξασφάλιση του γεωργικού εισοδήματος
- Ευνοϊκότερο σύστημα περιβαλλοντικών ελέγχων για τις μικρές και μεσαίες εκμεταλλεύσεις για την αποφυγή δυσανάλογων αυστηρών κυρώσεων
- Ενωσιακές και διακυβερνητικές πολιτικές πρωτοβουλίες για την ίση/δικαιότερη αντιμετώπιση των ευρωπαίων γεωργών σε στο πλαίσιο των διεθνών συμφωνιών εμπορίας αγροτικών προϊόντων με σεβασμό στα ενωσιακά περιβαλλοντικά πρότυπα παραγωγής και διάθεσης τροφίμων
- Ποσοστό εσωτερικής σύγκλισης των δικαιωμάτων προκειμένου να υπάρχει δικαιότερη κατανομή αυτών και ενίσχυση των νέων και νεοεισρχομένων γεωργών
- Ποσοστό αναδιανομής προκειμένου να διορθωθούν στρεβλώσεις και να ενισχυθούν οι μικρές και μεσαίες εκμεταλλεύσεις χωρίς παράλληλα να επιβαρύνονται σημαντικά οι μεγαλύτερες
- Ενίσχυση των συνδεδεμένων ενισχύσεων προκειμένου να υπάρχει η δυνατότητα στήριξης συγκεκριμένων κλάδων για ιδιαίτερους εθνικούς λόγους
- Ευέλικτο σχήμα ενεργοποίησης των οικολογικών σχημάτων προκειμένου οι αγρότες να συμμετέχουν σε φιλοπεριβαλλοντικές δράσεις και παράλληλα να συνεχίζουν να απολαμβάνουν το ίδιο ποσοστό ενισχύσεων.
- Υψηλή επενδυτική χρηματοδότηση για περιβαλλοντικές και κλιματικές δράσεις.
- Διατήρηση της εξισωτικής αποζημίωσης και της υψηλής συμμετοχής της στην επίτευξη των περιβαλλοντικών στόχων του δεύτερου Πυλώνα
Η συνεδρίαση διεκόπη στις 05.00 π.μ. λόγω της αδυναμίας συμφωνίας με το Ευρωκοινοβούλιο, καθώς ευρωβουλευτές κομμάτων στις οποίες μετέχουν υπουργοί Γεωργίας είχαν διαφορετικές θέσεις από τους εκπροσώπους των κυβερνήσεών τους.
Η στάση αυτή ανάγκασε τον Έλληνα ΥΠΑΑΤ σε δευτερολογία του να επισημάνει ότι μια μη συμφωνία ίσως είναι καλύτερη από μια κακή συμφωνία για τη νέα ΚΑΠ, χαρακτηρίζοντας μάλιστα τη στάση ευρωβουλευτών εκβιαστική και ασεβή έναντι των δημοκρατικών θεσμών. Τη θέση του κ. Λιβανού επιδοκίμασαν με χειροκροτήματα οι ομόλογοί του υπουργοί.
Στη διάρκεια της Συνόδου o Έλληνας ΥΠΑΑΤ κ. Λιβανός έθεσε και το αίτημα της Ελλάδας, Γαλλίας και Ιταλίας για στήριξη των παραγωγών που επλήγησαν από τον παγετό του Μαρτίου και Απριλίου, παρουσιάζοντας τα στοιχεία είχε στη διάθεσή του από τον ΕΛΓΑ.
Υπενθυμίζεται ότι ο κ. Λιβανός σε συνεργασία με τους ομολόγους του της Γαλλίας και της Ιταλίας έστειλαν κοινή επιστολή, στους Επιτρόπους Γεωργίας και Προϋπολογισμού με την οποία ζητούν την άμεση ενεργοποίηση του άρθρου 221 του Κανονισμού της ΚΟΑ και όλων των διαθέσιμων εργαλείων για την ανακούφιση όσων έχουν υποστεί ζημιές και απώλειες στις παραγωγές τους.
«Καλούμε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να εξευρεθούν οικονομικοί πόροι για τις αποζημιώσεις των αγροτών, αλλά και να επιτρέψει να αξιοποιηθούν οι κρατικές ενισχύσεις. Στόχος μας είναι να τεθεί σε εφαρμογή κάθε μέτρο που δύναται να συμβάλλει στην αντιμετώπιση αυτής της εξαιρετικά δυσχερούς κατάστασης», τόνισε χαρακτηριστικά ο κ. Λιβανός.
Στο αίτημα των τριών χωρών ο Επίτροπος απάντησε θετικά τονίζοντας ότι αντιλαμβάνεται και αποδέχεται την ανάγκη για στήριξη των αγροτών που επλήγησαν. Δήλωσε ότι στηρίζει απόλυτα το αίτημα των τριών χωρών για χρήση κρατικών ενισχύσεων για την κάλυψη των αναγκών που προέκυψαν από τους πρόσφατους παγετούς. Επίσης, δήλωσε ότι αναμένει τα τεκμηριωμένα αναλυτικά στοιχεία των οργανισμών ασφαλίσεων για τις καταστροφές που καταγράφηκαν και στις τρεις χώρες. Στη συνέχεια οι υπηρεσίες της Επιτροπής θα εξετάσουν το αίτημα, ώστε να προβούν στις δέουσες ενέργειες. Κατόπιν αυτού θα ζητηθεί η έγκριση και από την αρμόδια Επίτροπο για θέματα ανταγωνισμού.
Σημειώνεται ότι οι αποζημιώσεις που θα καταβληθούν μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας, δεν θα εκληφθούν ως κρατικές ενισχύσεις και επομένως δεν θα υπάρχει κίνδυνος για πρόστιμα σε βάρος των χωρών που θα τις καταβάλουν.
Νωρίτερα το Agronews έγραφε...
Απέρριψε ξημερώματα η Ευρωβουλή την τελική πρόταση των υπουργών για τη νέα ΚΑΠ, αρχίζει νέος γύρος συζητήσεων
Μάλιστα δεν αποκλείεται να φρενάρει η διαδικασία, έως ότου το Συμβούλιο διαμορφώσει ξανά νέες θέσεις, δεδομένου ότι αρκετοί υπουργοί εξέφρασαν την δυσαρέσκειά τους από τη στάση της Ευρωβουλής και τάχθηκαν υπέρ της λογικής "καμία συμφωνία έναντι μιας κακής συμφωνίας"
Είναι γεγονός ότι παρά κάποιες ελκυστικές τροποποιήσεις που κατέθεσαν οι υπουργοί, όπως είναι η εσωτερική σύγκλιση των δικαιωμάτων στο 85% μέχρι το 2026 αλλά και η στόχευση του 25% των κονδυλίων για τις άμεσες ενισχύσεις στο νέο Πρασίνισμα, οι Ευρωβουλευτές απορρίπτουν συνολικά τη συμβιβαστική πρόταση και διεκδικούν "ακόμα πιο πράσινη ΚΑΠ"
Το παράδοξο της υπόθεσης, είναι ότι και η Κομισιόν αντί να λειτουργήσει σε ρόλο μεσάζοντα που αμβλύνει τις διαφορές, γέρνει προς την πλευρά των Ευρωβουλευτών, κάτι το οποίο σχολίασε και ο υπουργός γεωργίας της Ισπανίιας Λουίς Πλάνας, όταν απευθυνόμενος στον Επίτροπο Γιάνουζ Βοϊτσεχόφσκι, είπε: "έχω την εντύπωση ότι η Κομισιόν εδώ τάσσεται εμφανώς υπέρ της μίας εκ των δύο αντιμαχόμενων πλευρών"
Δεν είναι λίγοι εκείνοι που έπαψαν να θεωρούν ότι μια λύση εντός του πρώτου εξαμήνου του έτους είναι εφικτή, ωστόσο η μέρα είναι μεγάλη και η πίεση του χρόνου έντονη. Χαρακτηριστική πάντως ήταν και η τοποθέτηση του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης της Ελλάδας, Σπήλιου Λιβανού, ο οποίος γύρω στις 2.30 ώρα Ελλάδας πήρε το λόγο για να χαρακτηρίσει ως απαράδεκτη και εκβιαστική την στάση της Ευρωβουλής. Αν και το εκτόπισμα της χώρας είναι μικρό, το κάλεσμά του για no deal σχολιάστηκε από τους δημοσιογραφικούς κύκλους των Βρυξελλών.
Μεταξύ άλλων ο κ. Λιβανός, που νωρίτερα αυτήν την εβδομάδα ζητούσε ταχεία ολοκλήρωση των διαδικασιών, δήλωσε: "Αν έρθει νέα πρόταση θα χρειαστεί περισσότερος χρόνος για μελέτη. Τα κείμενα που παραδώσαμε ήταν σύμφωνα με την τελική μας συζήτηση. Κανείς δεν θέλει να επιστρέψει στη χώρα του με μια κακή συμφωνία. Δεν μπορώ να αντιληφθώ τον τρόπο με τον οποίο αντιδρά η Ευρωβουλή. Δείχνει έλλειψη σεβασμού".
