Ένας από τους λόγους που «στράβωσε» στις Βρυξέλλες και πήρε αναβολή για τα τέλη Ιουνίου η τελική συµφωνία για τη νέα ΚΑΠ, ήταν η εσωτερική σύγκλιση των δικαιωµάτων βασικής ενίσχυσης. Μάλιστα, οι υπουργοί Γεωργίας στην πρότασή τους, είχαν θέσει 85% ως ελάχιστο ποσοστό σύγκλισης µέχρι το 2026 και χωρίς να υπάρχει η προστασία για µέγιστη µείωση 30% στην αξία των δικαιωµάτων. Τεχνικά µιλώντας, το Άρθρο περί σύγκλισης θα υπερτερούσε νοµικά από το σχετικό Άρθρο της «προστασίας» στα νοµικά κείµενα. Ωστόσο, η Ευρωβουλή δεν συµφώνησε, και επέµενε να είναι υποχρεωτική η πλήρης 100% σύγκλιση των δικαιωµάτων βασικής ενίσχυσης µέχρι το τέλος της προγραµµατικής περιόδου. Φυσικά, και στην περίπτωση της Ευρωβουλής, δεν θα ισχύσει η προστασία µέγιστης µείωσης 30% στα ακριβά δικαιώµατα
Πέρα από την εσωτερική σύγκλιση, η τελική συµφωνία για τη νέα ΚΑΠ, φαίνεται πως κόλλησε στα ποσοστά που θα καταλαµβάνουν από το φάκελο των άµεσων ενισχύσεων το νέο πρασίνισµα και η αναδιανεµητική ενίσχυση, αλλά και στις επί µέρους διευκολύνσεις που ζήταγαν πάνω σε αυτά τα θέµατα οι υπουργοί Γεωργίας.
Είναι φανερό, από την τοποθέτηση και του Σπήλιου Λιβανού, πως κανένας από τους υπουργούς Γεωργίας δεν θέλει να αναλάβει το πολιτικό κόστος να γυρίσει πίσω µε τόσο µειωµένη τη βασική ενίσχυση και τα δικαιώµατα. Γι’ αυτό τα περί ευελιξίας στα δύο παραπάνω καθεστώτα που ζήταγαν οι υπουργοί, οι οποίοι ήθελαν να λειάνουν κάπως τις επιπτώσεις στις βασικές πληρωµές τουλάχιστον για τα πρώτα χρόνια εφαρµογής της νέας ΚΑΠ. Ωστόσο δεν τα κατάφεραν, καθώς η Ευρωβουλή δεν έκανε πίσω στις αιτιάσεις της και ο Γιάνους Βοϊτσεχόφσκι όχι µόνο αποδεικνύεται ένας Επίτροπος πολύ light για µία τέτοια θέση ευθύνης αλλά κατηγορήθηκε εµµέσως πλην σαφώς ότι έπαιρνε καθαρά το µέρος της Ευρωβουλής.
Η συνέχεια θα δοθεί τώρα στο τελευταίο Συµβούλιο Υπουργών Γεωργίας επί πορτογαλικής προεδρίας, στις 28 Ιουνίου, για την επίτευξη µίας τελικής συµφωνίας.
Αναλυτικότερα για νέο πρασίνισµα και αναδιανεµητική οι δύο πλευρές είχαν τις εξής διαφωνίες:
Νέο πρασίνισµα (eco-schemes)
Εδώ η Ευρωβουλή ήταν αρχικά πρόθυµο να µην επιµείνει στην απορρόφηση του 30% του πρώτου πυλώνα και να πάει στο 25%. Ωστόσο, το Συµβούλιο ήρθε µε ένα «κατώτατο όριο» ελάχιστων δαπανών µόλις 18%, «µε πλήρη ευελιξία να µεταφέρει αχρησιµοποίητα κεφάλαια πάνω από το κατώτατο όριο σε άλλες αποσυνδεδεµένες άµεσες πληρωµές (δηλαδή στη βασική ενίσχυση)».
Η Ευρωβουλή αντέδρασε προτείνοντας το 18% να γίνει 22% για το έτος 2023 και 23% για το έτος 2024, ακολουθώντας την επιµονή του Συµβουλίου για µια περιορισµένη «περίοδο µάθησης». Αυτό δεν έγινε αποδεκτό από το Συµβούλιο.
Αναδιανεµητική ενίσχυση
Τόσο το Συµβούλιο όσο και η Ευρωβουλή συµφωνούν στα ακόλουθα: «Υποχρεωτική αναδιανεµητική πληρωµή στο 10% των άµεσων ενισχύσεων, µε την εξαίρεση των κρατών µελών που αποδεικνύουν δεόντως στο στρατηγικό σχέδιο της ΚΑΠ ότι οι ανάγκες αναδιανοµής αντιµετωπίζονται µέσω άλλων εργαλείων, όπως π.χ. το όριο στις µεγάλες ενισχύσεις και το καθεστώς µικροκαλλιεργητών».
Ωστόσο, το Συµβούλιο θέλει να προσθέσει και το εργαλείο της «εσωτερικής σύγκλισης» σε αυτές τις «αποδείξεις». Αυτό η Ευρωβουλή το απέρριψε. Η Κοµισιόν εδώ δεν συµφώνησε µε καµία πλευρά καθώς παρέθεσε αριθµητικά στοιχεία που δείχνουν ότι το µέτρο λειτουργεί στη δίκαιη αναδιανοµή ενισχύσεων µεταξύ µεγάλων και µικρών εκµεταλλεύσεων, µόνο αν καταλαµβάνει από 12% και άνω του εθνικού φακέλου.
