Ενισχύση έως 70 ευρώ το στρέμμα από πρασίνισμα θέλουν οι Ευρωπαίοι

Σε κράτη μέλη με λειτουργικό πολιτικό μηχανισμό όπου ήδη έχει ολοκληρωθεί το προσχέδιο των Στρατηγικών Σχεδίων οι αγροτικές διεκδικήσεις εστιάζουν τώρα στα επιμέρους μέτρα που θα μπορούσαν να εξυπηρετήσουν και τις «πράσινες» πολιτικές κατευθύνσεις και τις ταμειακές ροές των εκμεταλλεύσεων.

Μια τέτοια περίπτωση είναι η Γερμανία, η οποία πρόσφατα αποφάσισε οριζόντια βασική ενίσχυση 15 ευρώ το στρέμμα, από 26 ευρώ που είναι σήμερα. Με επιδότηση 73 ευρώ το στρέμμα για το μέτρο αγρανάπαυσης και 31 ευρώ το στρέμμα για μείωση κατά 20% της χρήσης φυτοπροστατευτικών και προϊόντων θρέψης, η συμμετοχή στο νέο πρασίνισμα θα μπορούσε να περιορίσει σημαντικά τη συρρίκνωση κατά 11 ευρώ το στρέμμα στην βασική.

Έτσι τουλάχιστον αποτιμούν την κατάσταση Γερμανοί αγρότες και αγροτοοικονομολόγοι σημαντικών ιδρυμάτων της Κεντρικής Ευρώπης σε μια προσπάθεια να «ζυγίσουν» τις οικονομικές επιπτώσεις της Πράσινης Συμφωνίας.

Άσκηση εργασίας του καθηγητή Ούβε Λόμαν από το πανεπιστήμιο Christian-Albrechts στο Κίελο προτείνει συγκεκριμένα μέτρα που θα μπορούσαν να ενταχθούν στο νέο πρασίνισμα ενώ παράλληλα υπολογίζει την χρηματοδότηση που θα έπρεπε να έχουν, καθώς και την απήχησή τους σε δείγμα Γερμανών Αγροτών. Παράλληλα οι οργανώσεις κτηνοτρόφων της χώρας διεκδικεί πριμ 9 ευρώ το στρέμμα για τους βοσκοτόπους οι οποίοι θα μπορούσε να ενταχθούν στα μέτρα του νέου πρασινίσματος, τα λεγόμενα eco-schemes.

Σχεδόν το 50% των Γερμανών αγροτών και κτηνοτρόφων αποδέχονται πλέον ως αναγκαίο κακό το 20 με 30% των κονδυλίων του πρώτου πυλώνα να διατεθεί μέσω τέτοιων μέτρων, με την χώρα να έχει υπολογίσει ότι περίπου 1,1 δισ. ευρώ ετησίως θα κατευθυνθούν σε δράσεις όπως η αγρανάπαυση, η εναλλαγή καλλιεργειών και η μείωση της χρήσης φυτοπροστατευτικών και προϊόντων θρέψης.

Στην περίπτωση της αγρανάπαυσης, οι ερευνητές υπολόγισαν μια μέση αποζημίωση που απαιτείται σε περίπτωση που το 7% των εκτάσεων της χώρας μείνει ακαλλιέργητο, η οποία αντιστοιχεί σε 73 ευρώ το στρέμμα. Στα 31 ευρώ το στρέμμα ανέρχεται η επιδότηση για τη μείωση στο 1/5 της σημερινής κατανάλωσης των εισροών για το 60% των καλλιεργούμενων εκτάσεων. Ακόμα και έτσι όμως, το κόστος από την αγρανάπαυση του 10% των συνολικών εκτάσεων ετησίως ανέρχεται στην περίπτωση της Γερμανίας σε πλέον των 830 εκατ. ευρώ, ενώ η φειδώ στη χρήση λιπασμάτων θα στοιχήσει 3,1 δισ. ευρώ στη χώρα σε περίπτωση που οι φιλοδοξίες της Πράσινης Συμφωνίας υλοποιηθούν στο έπακρον.

Υπενθυμίζεται ότι σε πανευρωπαϊκό επίπεδο οι απώλειες στο οικογενειακό αγροτικό εισόδηµα ανέρχονται από 14% έως και 37% αναλόγως τον παραγωγικό κλάδο, εξαιτίας της λεγόµενης «αποεντατικοποίησης» των εκµεταλλεύσεων στο πλαίσιο της Πράσινης Συµφωνίας της ΕΕ έως το 2030. Οι εκτιμήσεις αυτές προέρχονται από σχετική µελέτη επιπτώσεων που έγινε για λογαριασµό της Επιτροπής Γεωργίας της ΕΕ.

Η µελέτη αυτή, αποτελεί ουσιαστικά έναν οδηγό, για το πώς να διαµορφωθούν διάφορες πολιτικές και οι πράσινες αγροτικές άµεσες ενισχύσεις της νέας περιόδου (θα πρέπει να ξεκινούν τουλάχιστον από τα 15 ευρώ το στρέµµα), για να ισοσκελισθεί η παρατηρούµενη πτώση 6% της αξίας παραγωγής, 17% του ακαθάριστου πλεονάσµατος λειτουργίας και του 25% στο οικογενειακό αγροτικό εισόδηµα.

Αν δεν ληφθούν τα κατάλληλα µέτρα πολιτικής ενισχύσεων, θα πρέπει λοιπόν οι τιµές να αυξηθούν από 4,6% έως και 14,7% για να παραµείνει το ήδη χαµηλό αγροτικό εισόδηµα στην ίδια κατάσταση που είναι και σήµερα, όπως αναφέρει η σχετική µελέτη µε τίτλο «Η Πράσινη Συµφωνία και η ΚΑΠ: επιπτώσεις της πολιτικής στην προσαρµογή των γεωργικών πρακτικών και στη διατήρηση των φυσικών πόρων της ΕΕ».

«Ελλείψει πολιτικής στήριξης, η διαδικασία απο-εντατικοποίησης που προκαλείται από τον επανασχεδιασµό των γεωργικών συστηµάτων θα µπορούσε να έχει σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις στα εισοδήµατα των αγροτών, τουλάχιστον βραχυπρόθεσµα», αναφέρεται χαρακτηριστικά. Σηµειώνεται εδώ ότι η πτώση στο εισόδηµα οφείλεται κυρίως στην πτώση της παραγωγής, λαµβάνοντας υπόψη τις επιταγές της Πράσινης Συµφωνίας, δηλαδή: µείωση της αγοράς λιπασµάτων κατά 15% (σε τρέχουσες τιµές) και µείωση των φυτοπροστατευτικών κατά 30% (σε τρέχουσες τιµές), επέκταση της βιολογικής καλλιέργειας στο 25% των καλλιεργούμενων εκτάσεων της ΕΕ.

Όπως και να έχει, ο τελικός αντίκτυπος στα εισοδήµατα των αγροτών στην Πράσινη Συµφωνία θα εξαρτηθεί από την ισορροπία µεταξύ µιας θετικής επίδρασης στις τιµές (που εξαρτάται από το µέγεθος του πληθυσµού που επιθυµεί να πληρώσει περισσότερα για υγιεινά και πιο φιλικά προς το περιβάλλον προϊόντα διατροφής) και το κατά πόσο η νέα ΚΑΠ µέσω επενδυτικών µέτρων θα βοηθήσει στη µετάβαση.