Βγήκε στη δημοσιότητα η στρατηγική της ΚΑΠ μετά το 2027, μπαίνει ψυγείο το Green Deal, πρώτα ο ανταγωνισμός
Μέσα από τη συγκεκριμένη έκθεση το στρατηγείο των Βρυξελλών δείχνει πλέον αποφασισμένο να εγκαταλείψει πολλές από τις ιδεοληψίες της πράσινης συμφωνίας και να επαναφέρει στο προσκήνιο με ρεαλισμό την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής γεωργίας και το ρόλο των αγροτών στην παραγωγική διαδικασία.
Η πρώτη γρήγορη ανάγνωση του κειμένου 28 σελίδων που «βλέπει» μέχρι το 2040 εκφράζεται η ανάγκη γενναίας υποστήριξης της νέας γενιάς αγροτών που βρίσκεται σήμερα στα πράγματα και καλείται να διαμορφώσει τους όρους βιωσιμότητας της αγροτικής παραγωγής και της διατροφικής επάρκειας της Ευρώπης. Την ίδια στιγμή, γίνεται μια προσπάθεια διερεύνησης των δυνατοτήτων ομαλής εξόδου μιας μεγάλης πλειοψηφίας παραγωγών που αδυνατούν να παρακολουθήσουν τις εξελίξεις και έχουν χάσει το τρένο του εκσυγχρονισμού.
Η σχετική σύνοψη του νέου οράματος από την Κομισιόν στα ελληνικά διαθέσιμη εδώ
Το νέο όραμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τον αγροδιατροφικό τομέα είναι διαθέσιμο εδώ (28 Σελίδες - αγγλικά)
Η έκθεση μιλάει ανοιχτά για την ανάγκη αναβάθμισης της διαπραγματευτικής θέσης των αγροτών στην αλυσίδα αξίας, όπως επίσης και για τον έλεγχο των μονοπωλιακών καταστάσεων που καθηλώνουν τους παραγωγούς και μεταφέρουν αδικαιολόγητα μεγάλα βάρη και στους τελικούς καταναλωτές.
Αναφορικά με το πώς μπορεί να διαμορφωθεί ο υπό επεξεργασία κανονισμός για τη νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική που θα φέρει στη δημοσιότητα φέτος η Κομισιόν, το «Όραμα» προσφέρει κάποιες γενικές κατευθύνσεις, χωρίς να εισέρχεται βαθιά στον πυρήνα των αλλαγών που δρομολογούνται:
-Πρώτον, τονίζεται η ανάγκη να απεμπλακεί το καθεστώς των άμεσων ενισχύσεων από τη βαριά γραφειοκρατία και τις πολλαπλές υποχρεώσεις (αιρεσιμότητα). Φυτοκαλύψεις, αμειψισπορές, αγραναπαύσεις κ.λπ, ίσως γίνουν παρελθόν και θα πάρουν τη θέση τους εθνικά διαμορφωμένες αιρεσιμότητες που ταιριάζουν στις καλλιεργητικές πρακτικές της κάθε χώρας. Σε κάθε περίπτωση η ΚΑΠ αναμένεται να κάνει... όπισθεν και από την ενισχυμένη αιρεσιμότητα της περιόδου 2023-2027 θα πάει ξανά σε απλούς κανόνες της περιόδου 2014-2022.
-Δεύτερον, μπαίνουν στο μείγμα των εκμεταλλεύσεων που θα λαμβάνουν κάποια ειδική φροντίδα στη στήριξη οι μικτές μονάδες (εκτροφές συν καλλιέργειες), μαζί με νέους, νεοεισερχόμενους και μικρούς. Δεν θα είναι έκπληξη να προβλεφθεί μία κατ’ αποκοπή ενίσχυση έως ένα μέγιστο ποσό (5.000 ευρώ με βάση εκτιμήσεις) όπως ήταν το καθεστώς μικροκαλλιεργητών. Συγκεκριμένα το έγγραφο αναφέρει: Η στήριξη θα πρέπει να κατευθυνθεί περαιτέρω σε εκείνους τους γεωργούς που τη χρειάζονται περισσότερο, με ιδιαίτερη προσοχή στους αγρότες σε περιοχές με φυσικούς περιορισμούς, στους νέους και νεοεισερχόμενους και στις μικτές εκμεταλλεύσεις.
-Τρίτον, το «Όραμα» αναφέρεται στην ανάγκη στόχευσης παραγωγικών τομέων που θεωρούνται στρατηγικοί για την αυτονομία της ΕΕ. Σε αυτές εντάσσονται καλλιέργειες όπως τα ψυχανθή, τα σιτηρά, η ελιά και το ελαιόλαδο, τα οινάμπελα και το βαμβάκι και εκτροφές όπως η αγελαδοτροφία. Άρα, πιθανώς, να μιλάμε πλέον για στοχευμένες συνδεδεμένες ενισχύσεις που δεν θα παρέχονται με βάση τις ανάγκες των επί μέρους κρατών-μελών, αλλά με βάση συνολικά τις στρατηγικές της ΕΕ. Πρόκειται για μία αλλαγή που θα αλλάξει τη λίστα αλλά και τα ποσά.
-Τέταρτον, ποιος θα λαμβάνει επιδοτήσεις; Στο έγγραφο της Κομισιόν αναφέρεται: «Ως γενική αρχή, η μελλοντική στήριξη της ΚΑΠ θα απευθύνεται περισσότερο στους αγρότες που συμμετέχουν ενεργά στην παραγωγή τροφίμων, στην οικονομική ζωτικότητα των εκμεταλλεύσεων και στη διατήρηση του περιβάλλοντος μας». Αυτό από μόνο του δεν λέει και πολλά. Θυμίζουμε τον «αυθεντικό» αγρότη που συζητιώταν, όρος που τελικά έγινε «ενεργός» στην τρέχουσα ΚΑΠ χωρίς να αλλάξει το status quo των επιδοτήσεων. Το αν θα κάνει η Κομισιόν το βήμα παραπάνω για να στοχεύσει καλύτερα προς τους επαγγελματίες παραγωγούς αυτό μένει να φανεί.
-Πέμπτον, επιλογές όπως η φθίνουσα πορεία επιδοτήσεων ανάλογα το μέγεθος των μονάδων και το μέγιστο όριο που θέτει το «Όραμα» είναι γνωστές και ξαναζεσταμένες και δεν επηρεάζουν σε κανέναν βαθμό τουλάχιστον τη χώρα μας.
-Έκτον, τα οικολογικά σχήματα ήρθαν για να μείνουν. Απλώς, λέει το έγγραφο, πως η ενίσχυση θα γίνει πιο εύκολα. «Όλοι οι αγρότες θα πρέπει να συνεχίσουν να επωφελούνται επίσης από μέσα όπως οι πληρωμές για οικολογικά σχήματα που θα εξορθολογιστούν και θα απλοποιηθούν, καθώς και από επενδυτική υποστήριξη και από τα εργαλεία διαχείρισης κρίσεων και κινδύνων», αναφέρεται στο «Όραμα».
