Το workshop άνοιξε με σύντομο χαιρετισμό του ο ακαδημαϊκός διευθυντής του Προπτυχιακού Προγράμματος του Perrotis College, Δρ. Κώστας Ρότσιος.
Οι τρεις παράμετροι, με τις οποίες βαθμολογούν και βραβεύουν το ελαιόλαδο οι γευσιγνώστες και οι κριτές σχετικών διαγωνισμών, σε παγκόσμιο επίπεδο, είναι «το πόσο φρουτώδες και πικάντικο είναι, αλλά και το ύψος της πικράδας, σε σχέση βέβαια με την πολυπλοκότητα και την αρμονία του», ανέφερε μιλώντας στο ΑΠΕ - ΜΠΕ η διαπιστευμένη γευσιγνώστρια, με 30ετή εμπειρία και manager του Athena International Olive Oil Competition, Μαρία Κατσούλη.
Η κ. Κατσούλη, μίλησε για τον διεθνή διαγωνισμό που διεξάγεται κάθε Μάρτιο, από το 2016, σε διαφορετική κάθε φορά περιοχή της Ελλάδας: «Ήδη τον διαγωνισμό τον εμπιστεύονται μερικά από τα μεγαλύτερα ονόματα διεθνώς και οι πιο αυστηροί κριτές έχουν δώσει τα εύσημά τους για την ποιότητα της οργάνωσής του, αλλά και για τη σοβαρότητα και αυστηρότητα που τον διακρίνει, με τα οφέλη για τα όλα τα βραβευμένα ελαιόλαδα να καταγράφονται πολλά και διάφορα». Όπως θύμισε η ίδια, ο Athena ξεκίνησε το 2016 με 256 δείγματα, το 2017 προσέλκυσε 295 δείγματα και το 2018 υποδέχτηκε 359 συμμετοχές. Την επιτροπή συγκροτούσαν 20 μέλη, από 10 χώρες, ενώ τα δείγματα ελαιόλαδων προέρχονταν από 12 χώρες και τα περισσότερα ήταν ελληνικά.
Ο φετινός διεθνής διαγωνισμός (18-20/3) θα διεξαχθεί στο Ναύπλιο και συγκεκριμένα σε ένα κτίριο μεγάλης συμβολικής αξίας, αφού πρόκειται για την πρώτη Βουλή των Ελλήνων, στο ‘Βουλευτικό’ στο Ανάπλι. Στον φετινό διαγωνισμό θα συμμετέχουν περισσότερες από δέκα χώρες, «μέχρι και η Σαουδική Αραβία μας έστειλε δείγμα ελαιόλαδου για να συμμετέχει».
Στόχος του workshop γευσιγνωσίας ελαιόλαδου, στο οποίο συμμετείχαν εν δυνάμει γευσιγνώστες, αλλά και παραγωγοί, ήταν να φέρει τους Έλληνες παραγωγούς σε γευστική επαφή με τους ανταγωνιστές τους στη διεθνή αγορά. «H διεύρυνση του γευστικού ορίζοντα στην ποιότητα του ελαιόλαδου μέσα από άγνωστες ποικιλίες ελιάς, βοηθά στην ποιοτική αναβάθμιση του ελληνικού ελαιόλαδου», σημείωσε η κ. Κατσούλη.
Ο αναπληρωτής καθηγητής (Τομέας Οπωροκηπευτικών και Αμπέλου, Τμήμα Γεωπονίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης), Δρ. Αθανάσιος Μολασιώτης, αναφέρθηκε στο νεοσύστατο ερευνητικό δίκτυο ‘Οι Δρόμοι της Ελιάς’, που αποτελεί πρωτοβουλία του Τομέα Έρευνας και Καινοτομίας του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, σε συνεργασία με το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και αφορά την ανάπτυξη και βελτιστοποίηση των προϊόντων ελιάς και ελαιόλαδου και των μεθόδων παραγωγής τους. Το Εθνικό Δίκτυο, όπως είπε, χρησιμοποιώντας γονιδιωματικές και προηγμένες διαγνωστικές τεχνολογίες, στοχεύει σε ιχνηλάτηση, ανάδειξη, ταυτοποίηση, πιστοποίηση των ποικιλιών της ελιάς και τη βελτίωση των διαδικασιών παραγωγής βρώσιμης ελιάς και ελαιόλαδου.
Η δράση αφορά: ολιστική αλληλούχιση του γονιδιώματος των ποικιλιών ελιάς ‘κορωνέικη’ και ‘χονδρολιά Χαλκιδικής’, γενετικό χαρακτηρισμό των διαφόρων ελληνικών ποικιλιών ελιάς, ενίσχυση της αποτελεσματικότητας και της βιωσιμότητας της φυτοπροστασίας της ελιάς με σύγχρονες τεχνολογίες, εφαρμογή σε μεγάλη κλίμακα τεχνικών υψηλής διακριτικότητας για την ανάλυση δειγμάτων ελαιόλαδου και χαρτογράφηση του οικοσυστήματος ποικιλιών επιτραπέζιας ελιάς σε διαφορετικές γεωγραφικές περιοχές της χώρας. Τα οφέλη που, όπως μεταφέρεται, θα προκύψουν από τη γενετική και γονιδιωματική ανάλυση είναι η ανάδειξη των μοναδικών και υψηλών ποιοτικών χαρακτηριστικών των ελληνικών ποικιλιών ελιάς, διαμορφώνοντας ένα στρατηγικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα για τη δημιουργία προστιθέμενης αξίας και την ενίσχυση της εξωστρέφειάς τους ως ξεχωριστά εθνικά προϊόντα.
«H κεφαλαιοποίηση των αποτελεσμάτων της προτεινόμενης δράσης στο οικονομικό και εμπορικό πεδίο περιλαβάνει την κατοχύρωση του εμπορικού σήματος (brand name) των ελληνικών ποικιλιών ελιάς (πιστοποίηση πολλαπλασιαστικού υλικού - ιχνηλασιμότητα)», σημείωσε ο κ. Μολασιώτης.
Ακολούθησε ημερίδα με τίτλο «Ελαιόλαδο: καλλιέργεια – μεταποίηση – διατροφική αξία», οι εργασίες της οποίας πραγματοποιήθηκαν στην αίθουσα Seth Frank της Σπουδαστικής Εστίας «Αλίκη Περρωτή» και άνοιξαν με σύντομο χαιρετισμό του ακαδημαϊκού διευθυντή του Μεταπτυχιακού Προγράμματος του Perrotis College, Δρ. Αθανάσιου Τσαυτάρη.
Στα συστήματα πυκνής φύτευσης και τη Συμβολή του Κέντρου Ελιάς ‘Krinos’, αναφέρθηκε ο Διευθυντής του Κέντρου, Δρ. Αθανάσιος Γκέρτσης, ο οποίος λέγοντας ότι την τελευταία 10ετία έχουν αναπτυχθεί παγκοσμίως με ένταση νέες τάσεις και μέθοδοι παραγωγής και συγκομιδής της ελιάς, παρατήρησε ότι «οι παραδοσιακοί ελαιώνες των 10-25 δένδρων/στρέμμα, συνυπάρχουν πλέον παγκοσμίως με τα νέα συστήματα πυκνής και υπέρπυκνης φύτευσης των 150-220 δένδρων/στρέμμα, που είναι πλήρως προσαρμοσμένα στη μηχανική συγκομιδή». Το Κέντρο «από το 2011 διαθέτει τον μοναδικό στην Ελλάδα Ερευνητικό-Εκπαιδευτικό ελαιώνα και αξιολογούνται διαχρονικά οι σημαντικότερες αγρονομικές/καλλιεργητικές παράμετροι των νέων συστημάτων (πυκνότητα φύτευσης, ποικιλίες, άρδευση, λίπανση)».
Για αυθεντικές ποικιλίες ελιάς και ελαιόλαδου με τη χρήση γονιδιωματικών τεχνολογιών, μίλησε ο ερευνητής για τη Μοριακή Βελτίωση Καλλιεργούμενων Φυτών του ΕΛΓΟ-Δήμητρα, Δρ. Ιωάννης Γανόπουλος. Χρησιμοποιώντας γονιδιωματικές τεχνολογίες «που είναι ουσιαστικά οι ίδιες που χρησιμοποιεί η Σήμανση στη διαλεύκανση εγκλημάτων, μπορούμε εύκολα να συντελέσουμε στην προστασία τόσο της βιομηχανίας τροφίμων όσο και του καταναλωτή», υποστήριξε.
Η επικεφαλής Μεταπτυχιακού Προγράμματος Ανάπτυξη Νέων Προϊόντων και Επιχειρήσεων στον τομέα των Τροφίμων, Perrotis College και κριτής στον Athena International Olive Oil Competition 2016-2019, Δρ. Κική Ζηνοβιάδου παρουσίασε τις νέες τάσεις και τις καινοτόμες τεχνολογίες στην παραγωγή και τυποποίηση ελαιόλαδου. «Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μία τάση για την εισαγωγή νέων τεχνολογιών στον κλάδο της ελαιοποίησης. Μια πολλά υποσχόμενη μέθοδος είναι εφαρμογή παλμικών ηλεκτρικών πεδίων κατά τη μάλαξη που συντελεί σε αύξηση της παραγωγής κατά 2% με παραλλαγή διατήρηση όλων των ποιοτικών χαρακτηριστικών του προϊόντος και αύξηση των φαινολικών συστατικών. Αντίστοιχα αποτέλεσμα έχουν παρατηρηθεί και με την εφαρμογή τεχνολογίας υπερήχων. Όμως, νέες τάσεις διακρίνονται και στον κλάδο της συσκευασίας σε μια προσπάθεια ικανοποίησης των απαιτήσεων των καταναλωτών ανάμεσα στις οποίες κυριαρχεί η πρακτικότητα και το ενδιαφέρον για το περιβάλλον».
Το πρόγραμμα OLEUM για τη διασφάλιση της ποιότητας και της γνησιότητας του ελαιόλαδου, παρουσίασε από την πλευρά του ο επίκουρος καθηγητής του Τμήματος Χημείας, Εργαστήριο Χημείας και Τεχνολογίας Τροφίμων ΑΠΘ, Δρ. Νικόλαος Νενάδης. Ξεκίνησε να ‘τρέχει’ τον Σεπτέμβριο του 2016 και έχει τετραετή διάρκεια, χρηματοδοτείται από το πρόγραμμα Ορίζοντας 2020 της ΕΕ για την έρευνα και την καινοτομία, στο πλαίσιο της 'Κοινωνικής Πρόκλησης 2: Επισιτιστική ασφάλεια, βιώσιμη γεωργία και δασοκομία, θαλάσσια ναυτιλιακή έρευνα και έρευνα εσωτερικών υδάτων και βιοοικονομία'. Αποσκοπεί σε ανάπτυξη νέων και ή βελτιωμένων αναλυτικών μεθόδων για τη διασφάλιση της ποιότητας και της γνησιότητας του ελαιόλαδου, δημιουργία τράπεζας δεδομένων OLEUM και υποστήριξη μιας παγκόσμιας κοινότητας εξειδικευμένων εργαστηρίων ανάλυσης του ελαιόλαδου, για τη δημιουργία ενός ευρέος δικτύου OLEUM. «H επίτευξη των προαναφερόμενων στόχων αναμένεται να αυξήσει την εμπιστοσύνη των καταναλωτών και της αγοράς στα προϊόντα του ελαιόλαδου», σημείωσε.
Ο όρος λειτουργικό τρόφιμο αναφέρεται σε τρόφιμα με θετική επίδραση στην υγεία του ανθρώπου, προστατεύοντάς τον από διάφορες παθήσεις χωρίς όμως να τις θεραπεύουν, «δρουν προληπτικά», είπε ο Πρόεδρος του Ελληνικού Παρατηρητηρίου Οξειδωτικού Στρες για την υγεία και τα αγροτικά προϊόντα, Απόστολος Κυριτσάκης MSc, PhD, πρώην καθηγητής ΑΤΕΙΘ. Υπογράμμισε ότι «το οξειδωτικό στρες προκαλείται από την έλλειψη ισορροπίας μεταξύ των ελεύθερων ριζών που δημιουργούνται στον οργανισμό μας και των αντιοξειδωτικών, που λαμβάνονται από διάφορες πηγές. Περισσότερες από 100 ασθένειες συνδέονται με το οξειδωτικό στρες».
Το ελαιόλαδο, όπως εξήγησε, εξαιτίας της μονοακορεστότητας και των βιοδραστικών συστατικών του (ελευρωπαϊνη, ελαιοκανθάλη, ελαιασύνη, κ.α), θεωρείται ένα σπουδαίο λειτουργικό τρόφιμο που συνεισφέρει στην παρεμπόδιση ορισμένων ασθενειών. «Η ελαιοκανθάλη ειδικότερα δρα ως αντιφλεγμονώδες, όπως και το φάρμακο ibuprofen. Η πρόωρη γήρανση συνδέεται με το οξειδωτικό στρες που προκαλεί μείωση του μήκους των τελομερών των χρωμοσωμάτων του ανθρώπου, ενώ οι πολυφαινόλες του ελαιόλαδου παρεμποδίζουν αυτή τη μείωση και συμβάλλουν στη φυσιολογική γήρανση», επεσήμανε.
Οι εργασίες της ημερίδας ολοκληρώθηκαν με την εισήγηση του Καθηγητή του Perrotis College, Θεοχάρη Σπυρόπουλου, ο οποίος αναφέρθηκε στη χρήση κοινωνικών δικτύων (social media) για διαμόρφωση brand στο ελαιόλαδο. Παρουσίασε τα βασικά πλεονεκτήματα των μέσων κοινωνικής δικτύωσης αλλά και τους τρόπους με τους οποίους θα πρέπει να αξιοποιούνται για την προώθηση συγκεκριμένων προϊόντων.
