Η συνολική βιωσιμότητα της αλιείας της ΕΕ εξακολουθεί να βελτιώνεται σταδιακά και η υπεραλίευση λιγότερων αποθεμάτων, σύμφωνα με την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Βιώσιμη αλιεία στην ΕΕ: τρέχουσα κατάσταση και προσανατολισμοί για το 2025» που εγκρίθηκαν την Παρασκευή 7 Ιουνίου. Ταυτόχρονα, απαιτούνται περισσότερες προσπάθειες για να διασφαλιστεί η ανθεκτικότητα του αλιευτικού τομέα και η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα βασικών ειδών σε όλες τις θαλάσσιες λεκάνες.
Η ανακοίνωση περιγράφει τους προσανατολισμούς για τις προτάσεις της Επιτροπής σχετικά με τις αλιευτικές δυνατότητες για το 2025 και ξεκινά διαδικασία διαβούλευσης με τους ενδιαφερόμενους φορείς. Οι προτάσεις που θα εγκριθούν μετά το καλοκαίρι θα αποσκοπούν στη διατήρηση των ιχθυαποθεμάτων που έχουν ήδη φθάσει σε βιώσιμα επίπεδα, βοηθώντας παράλληλα την αποκατάσταση άλλων αποθεμάτων. Η ανακοίνωση της Επιτροπής βασίζεται σε ανεξάρτητες επιστημονικές αξιολογήσεις.
Βελτιώσεις στον Βορειοανατολικό Ατλαντικό, στη Μεσόγειο και στον Εύξεινο Πόντο
Στην ανακοίνωση επισημαίνεται ότι τα ιχθυαποθέματα στον Βορειοανατολικό Ατλαντικό είναι κατά μέσο όρο εντός υγιών ορίων, με την τελευταία αξιολόγηση να καταδεικνύει τα βέλτιστα μέχρι στιγμής αποτελέσματα βιωσιμότητας, γεγονός που αποδεικνύει ότι οι αποφάσεις της ΕΕ για τη βιώσιμη διαχείριση της αλιείας και οι προσπάθειες των αλιέων αποδίδουν καρπούς. Αυτό ισχύει ιδίως στα ύδατα της ΕΕ στον Ατλαντικό. Ωστόσο, αρκετά είδη που είναι απαραίτητα για την ισορροπία των οικοσυστημάτων και για εμπορικούς σκοπούς εξακολουθούν να παρουσιάζουν χαμηλές επιδόσεις.
Στη Μεσόγειο και στον Εύξεινο Πόντο, ενώ τα αποθέματα γίνονται με αργούς ρυθμούς πιο υγιή, η θνησιμότητα λόγω αλιείας εξακολουθεί να είναι υπερβολικά υψηλή. Μολονότι το ποσοστό θνησιμότητας λόγω αλιείας βρίσκεται στο χαμηλότερο επίπεδο μέχρι στιγμής, εξακολουθεί να υπερβαίνει κατά 20 % το συνιστώμενο ποσοστό βιωσιμότητας. Απαιτούνται μεγαλύτερη δέσμευση και συνεχείς προσπάθειες για την πλήρη ανάκαμψη βασικών ειδών και οικοσυστημάτων.
Η κατάσταση στη Βαλτική Θάλασσα παραμένει εξαιρετικά ανησυχητική, καθώς τα ιχθυαποθέματα εξακολουθούν να μειώνονται λόγω διαφόρων πιέσεων. Τέσσερα στα δέκα αποθέματα στη Βαλτική Θάλασσα δεν αποτελούν πλέον στόχο και μπορούν να εκφορτώνονται μόνο ως παρεμπίπτοντα αλιεύματα. Η Επιτροπή θα συνεχίσει να λαμβάνει μέτρα για την αντιμετώπιση όλων των διαφόρων πιέσεων στα ιχθυαποθέματα και να συμβάλει στη βελτίωση της κατάστασης των οικοσυστημάτων στη Βαλτική Θάλασσα. Ωστόσο, τα κράτη μέλη θα πρέπει επίσης να συνεχίσουν τις προσπάθειές τους για να αντιστρέψουν την κατάσταση αυτή εφαρμόζοντας πλήρως τη νομοθεσία της ΕΕ.
Οι κλιματικές πιέσεις και η ΠΛΑ αλιεία έχουν αντίκτυπο στις παράκτιες κοινότητες
Επιπλέον, η ανακοίνωση δείχνει ότι οι αλιευτικές κοινότητες εξακολουθούν να επηρεάζονται από την κλιματική αλλαγή, γεγονός που οδηγεί σε αβεβαιότητες λόγω της μείωσης της διαθεσιμότητας των αλιευτικών αποθεμάτων από τα οποία εξαρτώνται για τον βιοπορισμό τους. Το ίδιο ισχύει και για τις κοινότητες που βασίζονται σε υπεραλιευόμενα αποθέματα.
Η παράνομη, λαθραία και άναρχη (ΠΛΑ) αλιεία επηρεάζει την πρόσβαση των αλιέων σε επαρκείς πόρους. Απαιτούνται περισσότερες προσπάθειες για την καταπολέμησή της, διασφαλίζοντας τη συμμόρφωση με τα μέτρα διατήρησης και ελέγχου, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που αφορούν τρίτες χώρες.
Επόμενα βήματα
Τα κράτη μέλη, τα γνωμοδοτικά συμβούλια, ο αλιευτικός κλάδος, οι μη κυβερνητικές οργανώσεις και οι ενδιαφερόμενοι πολίτες ενθαρρύνονται να μοιραστούν τις απόψεις τους σχετικά με την τρέχουσα κατάσταση και την κατεύθυνση των αλιευτικών δυνατοτήτων για το 2025. Καλούνται να εκφράσουν τις απόψεις τους έως τις 31 Αυγούστου στο πλαίσιο της διαδικτυακής δημόσιας διαβούλευσης.
Μετά τη δημόσια διαβούλευση, η Επιτροπή θα υποβάλει τις τρεις προτάσεις της για τις αλιευτικές δυνατότητες του 2025: στον Ατλαντικό και τη Βόρεια Θάλασσα, τη Βαλτική Θάλασσα, καθώς και τη Μεσόγειο και τον Εύξεινο Πόντο. Οι προτάσεις θα βασίζονται στα πολυετή σχέδια διαχείρισης της αλιείας της ΕΕ και στις επιστημονικές γνωμοδοτήσεις του Διεθνούς Συμβουλίου για την Εξερεύνηση της Θάλασσας (ICES), καθώς και στην οικονομική ανάλυση της Επιστημονικής, Τεχνικής και Οικονομικής Επιτροπής Αλιείας (ΕΤΟΕΑ). Στις προτάσεις θα περιλαμβάνονται επίσης προσαρμογές που θα προκύψουν από την εφαρμογή της υποχρέωσης εκφόρτωσης.
Τέλος, το Συμβούλιο θα συζητήσει τις προτάσεις της Επιτροπής και θα αποφασίσει σχετικά με τις αλιευτικές ποσοστώσεις για το 2025 κατά τις συνόδους του τον Οκτώβριο και τον Δεκέμβριο του τρέχοντος έτους.
Παράλληλα, η Επιτροπή προετοιμάζει αξιολόγηση της κοινής αλιευτικής πολιτικής για να αναλύσει τις επιδόσεις των μέσων και των μέτρων της κατά την τελευταία δεκαετία. Η αξιολόγηση θα εξετάσει επίσης την αναδιαμορφωμένη δυναμική των αλιευτικών σχέσεων με τρίτες χώρες.
