Αυτό καταδεικνύει πρόσφατη µελέτη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τις οικονοµικές εξελίξεις στον ευρωπαϊκό γεωργικό τοµέα, που βασίζεται σε στοιχεία του 2011, σχετικά µε το ρόλο των άµεσων ενισχύσεων στον περιορισµό της µεταβλητότητας του αγροτικού εισοδήµατος στις γεωργικές εκµεταλλεύσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Σύµφωνα µε τα στοιχεία η κατάσταση διαµορφώνεται ως εξής
Κερδισµένοι στις εκτατικές Το εισόδηµα ανά µονάδα εργασίας αυξήθηκε για τις γεωργικές εκµεταλλεύσεις το διάστηµα 2010-2011 που ειδικεύονται στις εκτατικές καλλιέργειες, στο κρασί, στο γάλα και τα ζώα βοσκής (κυρίως λόγω των υψηλότερων τιµών παραγωγού και του όγκου της φυτικής παραγωγής και της παραγωγής γάλακτος το 2011), ενώ µειώθηκε για τις γεωργικές εκµεταλλεύσεις που ειδικεύονται στην καλλιέργεια οπωροκηπευτικών, και άλλες µόνιµες καλλιέργειες. Επιπλέον, οι άµεσες ενισχύσεις παίζουν πολύ µικρό ρόλο στις εκµεταλλεύσεις οίνου και φυτικής παραγωγής (8-3%)
Οι ενισχύσεις δεν αμβλύνουν τις διαφορέςΤρεις παράγοντες παρουσιάζουν σηµαντικές διαφορές στις αγροτικές εκµεταλλεύσεις της ΕΕ, σύµφωνα µε τη µελέτη της Κοµισιόν. Πρόκειται για τα εξής: περιουσιακά στοιχεία, εργατικό κόστος και χρήση της γης. Πιο αναλυτικά, το υψηλότερο δείκτη περιουσιακών στοιχείων το 2011 είχε η ∆ανία και η Ολλανδία (2.500.000 ευρώ και 2.200.000 ευρώ αντίστοιχα), αντανακλώντας τις πολύ υψηλές τιµές στην αξία της γης και τη σηµασία των τοµέων που κατά κανόνα απαιτούν περισσότερες επενδύσεις (όπως είναι η γαλακτοπαραγωγή, η εκτροφή χοίρων κ.α.). Αντιθέτως, φάρµες στη Ρουµανία είχαν το χαµηλότερο δείκτη συνολικά της αγροτικής περιουσίας, λόγω των χαµηλών τιµών στην αξία της γης και του µικρού όγκου των εκµεταλλεύσεων, που απαιτούν λιγότερες επενδύσεις.
Όσον αφορά το εργατικό κόστος, η ετήσια µονάδα εργασίας στην ΕΕ των 27 κρατών µελών ανήλθε στο 1,6 (AWU) το 2011. Αλλά, παρόλα αυτά παρέµειναν σηµαντικές διαφορές στα κράτη µέλη, µε τη Σλοβακία να κινείται στο 12,9 AWU και την Ιρλανδία στο 1,1 AWU.
Τέλος, κατά µέσο όρο το µέγεθος των αγροτικών εκµεταλλεύσεων στην ΕΕ το 2011 ήταν 320 στρέµµατα, οριακά αυξηµένο από το 2010. Και εδώ οι διαφορές είναι µεγάλες µε το µέγεθος των αγροκτηµάτων κατά µέσο όρο στη Σλοβακία να είναι 5.460 στρ. και στη Μάλτα 30 στρέµµατα.
Σύµφωνα µε τα στοιχεία η κατάσταση διαµορφώνεται ως εξής
- Το µέσο ποσό των άµεσων ενισχύσεων που έλαβαν το 2011 ήταν 9.150 ευρώ ανά εκµετάλλευση.
- Η αναλογία των άµεσων ενισχύσεων στο σύνολο των εσόδων (αξία παραγωγής συν επιδοτήσεις µείον φόροι) στην ΕΕ-27 µειώθηκε από 12,7% το 2010 σε 11,9% το 2011, καθώς το σύνολο των γεωργικών εσόδων αυξήθηκε.
- Οι άµεσες ενισχύσεις αντιπροσωπεύουν µόνο το 4% του µέσου εισοδήµατος των γεωργικών εκµεταλλεύσεων στην Ολλανδία. Γεγονός που δείχνει πως η ολλανδική γεωργία εστιάζει περισσότερο σε τοµείς που εξαρτώνται λιγότερο από τις άµεσες ενισχύσεις.
- Η αναλογία των άµεσων ενισχύσεων στο γεωργικό εισόδηµα κυµαίνεται επίσης σηµαντικά µε το είδος της καλλιέργειας. Ειδικότερα, οι άµεσες πληρωµές αντιπροσωπεύουν ένα σηµαντικό µέρος της καθαρής γεωργικής προστιθέµενης αξίας (ΚΓΠΑ) σε ζώα βοσκής, σε µεικτές και σε εκµεταλλεύσεις φυτικών καλλιεργειών (40-53%). Ενώ, οι επιδοτήσεις αντιπροσωπεύουν µόνο ένα πολύ µικρό µέρος των συνολικών εσόδων σε οινικές και κηπουρικές εκµεταλλεύσεις (3-8%).
- Παρά το υψηλό κόστος των ζωοτροφών το 2011, οι γεωργικές εκµεταλλεύσεις που ειδικεύονται σε χοίρους και πουλερικά, καθώς και οι εκτατικές φυτικές εκµεταλλεύσεις δηµιούργησαν το υψηλότερο εισόδηµα ανά µονάδα ετήσιας εργασίας.
- Μετά από µια µικρή αύξηση το 2010, το εισοδηµατικό χάσµα µεταξύ των 10 κ-µ που προσχώρησαν στην ΕΕ το 2004 και στην ΕΕ-15 φαίνεται να κλείνει το 2011. Ωστόσο, η αµοιβή της οικογενειακής εργασίας στην ΕΕ-15 ήταν ακόµη 3 φορές υψηλότερη από ό, τι στην ΕΕ-N10.
Κερδισµένοι στις εκτατικές Το εισόδηµα ανά µονάδα εργασίας αυξήθηκε για τις γεωργικές εκµεταλλεύσεις το διάστηµα 2010-2011 που ειδικεύονται στις εκτατικές καλλιέργειες, στο κρασί, στο γάλα και τα ζώα βοσκής (κυρίως λόγω των υψηλότερων τιµών παραγωγού και του όγκου της φυτικής παραγωγής και της παραγωγής γάλακτος το 2011), ενώ µειώθηκε για τις γεωργικές εκµεταλλεύσεις που ειδικεύονται στην καλλιέργεια οπωροκηπευτικών, και άλλες µόνιµες καλλιέργειες. Επιπλέον, οι άµεσες ενισχύσεις παίζουν πολύ µικρό ρόλο στις εκµεταλλεύσεις οίνου και φυτικής παραγωγής (8-3%)
Οι ενισχύσεις δεν αμβλύνουν τις διαφορέςΤρεις παράγοντες παρουσιάζουν σηµαντικές διαφορές στις αγροτικές εκµεταλλεύσεις της ΕΕ, σύµφωνα µε τη µελέτη της Κοµισιόν. Πρόκειται για τα εξής: περιουσιακά στοιχεία, εργατικό κόστος και χρήση της γης. Πιο αναλυτικά, το υψηλότερο δείκτη περιουσιακών στοιχείων το 2011 είχε η ∆ανία και η Ολλανδία (2.500.000 ευρώ και 2.200.000 ευρώ αντίστοιχα), αντανακλώντας τις πολύ υψηλές τιµές στην αξία της γης και τη σηµασία των τοµέων που κατά κανόνα απαιτούν περισσότερες επενδύσεις (όπως είναι η γαλακτοπαραγωγή, η εκτροφή χοίρων κ.α.). Αντιθέτως, φάρµες στη Ρουµανία είχαν το χαµηλότερο δείκτη συνολικά της αγροτικής περιουσίας, λόγω των χαµηλών τιµών στην αξία της γης και του µικρού όγκου των εκµεταλλεύσεων, που απαιτούν λιγότερες επενδύσεις.
Όσον αφορά το εργατικό κόστος, η ετήσια µονάδα εργασίας στην ΕΕ των 27 κρατών µελών ανήλθε στο 1,6 (AWU) το 2011. Αλλά, παρόλα αυτά παρέµειναν σηµαντικές διαφορές στα κράτη µέλη, µε τη Σλοβακία να κινείται στο 12,9 AWU και την Ιρλανδία στο 1,1 AWU.
Τέλος, κατά µέσο όρο το µέγεθος των αγροτικών εκµεταλλεύσεων στην ΕΕ το 2011 ήταν 320 στρέµµατα, οριακά αυξηµένο από το 2010. Και εδώ οι διαφορές είναι µεγάλες µε το µέγεθος των αγροκτηµάτων κατά µέσο όρο στη Σλοβακία να είναι 5.460 στρ. και στη Μάλτα 30 στρέµµατα.