Αυτό τόνισαν, μεταξύ άλλων, την Πέμπτη 24 Μαΐου κατά την έναρξη του διήμερου 1ου Διεθνούς Συνεδρίου: «Επιτραπέζια ελιά: αναζητώντας την καινοτομία-ανακαλύπτοντας νέες τάσεις», που διοργανώνεται στο campus της Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής από το Κέντρο Ελιάς «Krinos» - Perrotis College.
Σε κάθε περίπτωση, σημειώθηκε ότι την επιτραπέζια ελιά σαν προϊόν επιβάλλεται να την ισχυροποιήσουμε ακόμη περισσότερο. Οι ανταγωνιστές της, δηλαδή η τουρκική και η αιγυπτιακή ελιά, είναι έτοιμες να εκμεταλλευτούν κάθε στραβοπάτημα και ήδη έχουν παρουσία στην ελληνική αγορά. Δεν θα πρέπει να αντιδράσουμε με αφορισμούς και περιοριστικά μέτρα, αλλά με την περαιτέρω βελτίωση της ελληνικής επιτραπέζιας βρώσιμης ελιάς.
Millennials, δημογραφικό και δίκτυα ευκαιρίες που πρέπει να ξεκλειδώσουν
Οι προκλήσεις για την ανάπτυξη της επιτραπέζιας ελιάς είναι σημαντικές και όπως ειπώθηκε υπάρχουν ευκαιρίες άνευ προηγουμένου, που πρέπει οι ενδιαφερόμενοι φορείς να ξεκλειδώσουν.
Οι επιτραπέζιες ελιές ευθυγραμμίζονται με πολλές μακροπρόθεσμες τάσεις, συμπεριλαμβανομένου ενός αυξανόμενου τομέα ειδικών τροφίμων με χαρακτηριστικά υγείας. Για να αξιοποιήσει τις ευκαιρίες που προκύπτουν, η Επιτραπέζια Ελαιουργική Βιομηχανία πρέπει να εστιάσει περισσότερο στις ανάγκες των υποβαθμισμένων τμημάτων και καναλιών, όπως:
• Millennials: οι κυριότεροι αγοραστές ειδικών τροφίμων
• Δημογραφικό: Υποεκπροσωπούνται τα δημογραφικά στοιχεία
• Δίκτυα: Ανάπτυξη εναλλακτικών καναλιών προώθησης (π.χ online).
Οι επιτραπέζιες ελιές έχουν ήδη όλα τα χαρακτηριστικά που απαιτούνται για την προσέλκυση των καταναλωτών, εντούτοις όπως τονίστηκε, αυτό που απαιτείται είναι μια αλλαγή στην νοοτροπία, από την απλή παραγωγή δηλαδή ενός αγαθού, στη δημιουργία ενός προϊόντος που είναι ελκυστικό και προσβάσιμο στον καταναλωτή.
Συνεχείς επιτυχίες στην εξαγωγή
Οι εξαγωγές επιτραπέζιας ελιάς αγγίζουν σε αξία τα 450 εκατ. ευρώ και ξεπερνούν το 80% της συνολικής παραγωγής που φτάνει τους 250.000 τόνους, τόνισε ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Μεταποιητών Εξαγωγέων Επιτραπέζιας Ελιάς Νέλος Γεωργούδης.
Μάλιστα, ο πρόεδρος της οργανωτικής επιτροπής του συνεδρίου και εισαγωγέας τροφίμων σε Καναδά και Αμερική Αλέξανδρος Γεωργιάδης συμπλήρωσε ότι «η επιτραπέζια ελιά γράφει μία ιστορία επιτυχιών η οποία όμως πρέπει να διαφυλαχτεί από τις ελληνοποιήσεις, που την τελευταία διετία - τριετία έχουν επιτρέψει σε Αιγύπτιους και Τούρκους, που «κτυπάνε τις τιμές», να κάνουν χρυσές δουλειές» και συμπλήρωσε ότι «Δεν θα πρέπει με τη βρώσιμη ελιά να επαναλάβουμε τα λάθη που κάναμε με το ελληνικό ελαιόλαδο στο παρελθόν. Δεν πρέπει να γίνονται βραχυπρόθεσμα κερδοσκοπικά παιχνίδια με όπλο τις τιμές, τα διεθνή συμβόλαια απαιτούν σταθερή παραγωγή, σε ποσότητες, ποιότητες και σε καμία περίπτωση πρόσκαιρα παιχνίδια με τις τιμές. Η χαλκιδικιώτικη ελιά ανεβαίνει ακριβώς επειδή παραγωγοί και μεταποιητές αντιδρούν σωστά στις απαιτήσεις της διεθνούς αγοράς».
Davis Dan Flynn: Λιγότερη από άλλες καλλιέργειες η επιρροή της κλιματικής αλλαγής στην ελιά
Στις συνέπειες από την κλιματική αλλαγή στην επιτραπέζια ελιά αναφέρθηκε ο διευθυντής του Κέντρου του UC Davis Dan Flynn, τονίζοντας ότι τα επόμενα 20 με 40 χρόνια θα υπάρξει μια αύξηση της θερμοκρασίας 1,8 έως 2oC στη λεκάνη της Μεσογείου και καλώντας τους Έλληνες αγρότες να προετοιμαστούν.
Όπως είπε «για τους ελαιοκαλλιεργητές της επιτραπέζιας ελιάς δεν θα υπάρξει πρόβλημα στην Ελλάδα, αφού με βάση τα μοντέλα η αρνητική επίδραση θα αφορά μικρές εκμεταλλεύσεις σε ποσοστό 23% και μάλιστα αυτές που δεν είναι αρδευόμενες». Σύμφωνα με τον ίδιο στην ελιά η επιρροή από την κλιματική αλλαγή θα είναι μικρότερη από άλλες καλλιέργειες όπως το σιτάρι και το αμπέλι.
Επιπλέον, σημείωσε ότι «για να μπορέσουν οι παραγωγοί να το αντιμετωπίσουν πρέπει να προχωρήσουν σε διαχείριση του ελαιώνα τους, να δίνουν βάρος στις εποχικές μεταβάσεις, να συγκεντρώνουν δεδομένα από μετεωρολογικούς σταθμούς για τη συμπεριφορά των δέντρων και βάσει αυτών να παίρνουν αποφάσεις».
Στις προτάσεις του να υπάρχει διαχείριση της άρδευσης ώστε να μειώνεται η αλατότητα των εδαφών και να έχουμε αυξημένη παραγωγικότητα των δέντρων, αλλά και να γίνουν διασταυρώσεις μεταξύ ποικιλιών που είναι ευαίσθητες με κάποιες πιο ανθεκτικές ώστε οι πρώτες να αυξήσουν την ανθεκτικότητα.
Ισχυρό ατού η ποικιλία «Κοθρέϊκη»
Η ποικιλία «Κοθρέϊκη» που έχει διάφορα ονόματα στις περιοχές ελαιοκαλλιέργειας στην Ελλάδα καλλιεργείται για την παραγωγή ελαιολάδου καλής ποιότητας και για την παραγωγή μαύρων κονσερβοποιημένων ελιών. Η ποικιλία εκτιμάται για το ότι παράγει μαύρες επιτραπέζιες ελιές σε περιοχές όπου η ποικιλία «Κονσερβολιά» δεν ευδοκιμεί. Είναι μια ποικιλία ανθεκτική στην ξηρασία, τους ανέμους και το κρύο, και μπορεί να καλλιεργηθεί σε υψόμετρο 900 μ.
Σε μια μελέτη τριών ετών σημειώθηκε ένα σημαντικό επίπεδο συνολικών φαινολών που έφθασαν στα 575mgGAE / L κατά το χρόνο συγκομιδής στα μέσα Δεκεμβρίου κάθε έτους της τριετούς μελέτης. Επίσης, βρέθηκε ένα υψηλό και ασυνήθιστο επίπεδο παλμιτελαϊκού οξέως (ω-7). Η ποσότητα 3,5% (ανά 100gr ολικών λιπαρών οξέων) αυτού του ακόρεστου λιπαρού οξέος αποτελεί σοβαρή περίπτωση παραγωγής ελαιολάδου για την προστασία της υγείας.
Οι νέες γνώσεις στην πράξη
Την προσδοκία του οι συζητήσεις, οι νέες γνώσεις και οι καινοτόμες προσεγγίσεις να ξεπεράσουν τα όρια του Διεθνούς Συνεδρίου και να βρουν εφαρμογή στις καλλιέργειες και την έρευνα ώστε ο κλάδος να οδηγηθεί σε περαιτέρω ανάπτυξη, εξέφρασε ο πρόεδρος της Αμερικανικής Γεωργικής Σχολής και του Perrotis College, Δρ. Πάνος Κανέλλης. Έκανε ιδιαίτερη αναφορά στο Κέντρο Ελιάς «Krinos», το οποίο ιδρύθηκε το 2013 με στόχο να καλύψει τις ανάγκες και να ενισχύσει τις δραστηριότητες στον ευρύτερο χώρο της παραγωγής ελιάς και ελαιολάδου και των υποπροϊόντων τους στην Ελλάδα. «Συνεργάζεται με ελληνικά και διεθνή ιδρύματα, φορείς και επιχειρήσεις του κλάδου, ενώ έχει συνάψει και συμφωνητικό συνεργασίας με το Κέντρο Ελιάς του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας Davis στις ΗΠΑ. Ο διευθυντής του Κέντρου του UC Davis Dan Flynn βρίσκεται σήμερα μαζί μας και τον ευχαριστούμε για την παρουσία του και την πολύτιμη συνεργασία», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Από την πλευρά της η Γενική Πρόξενος των Η.Π.Α. στη Θεσσαλονίκη, Rebecca Fong, θυμήθηκε ότι ήταν παρούσα στα εγκαίνια του Κέντρου Ελιάς «Krinos» και εξέφρασε τη χαρά της για την τόσο σημαντική πρόοδο που έχει καταγράψει μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα, επενδύοντας στην έρευνα.
Ο πρόεδρος της Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Επιτραπέζιας Ελιάς, Γεώργιος- Θεόδωρος Ντούτσιας, αναφέρθηκε στην εξαιρετικά καλή παρουσία της Ελληνικής επιτραπέζιας βρώσιμης ελιάς στο εξωτερικό, την οποία όμως αγνοούν πολλά στελέχη της Διοίκησης, που θα όφειλαν να γνωρίζουν. Τέλος, ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Μεταποιητών Εξαγωγέων Επιτραπέζιας Ελιάς Νέλος Γεωργούδης χαρακτήρισε το 1ο Διεθνές Συνέδριο για την επιτραπέζια ελιά ως «όνειρο που έγινε πραγματικότητα», ενώνοντας κάτω από την ίδια στέγη αγρότες, επιστήμονες και επιχειρηματίες, που αντιπροσωπεύουν κάθε στάδιο της παραγωγής επιτραπέζιας ελιάς, οι οποίοι θα έχουν την ευκαιρία να συναντηθούν, να συζητήσουν, να ανταλλάξουν απόψεις αλλά και να μάθουν από τους ειδικούς.
Οι εργασίες του Διεθνούς Συνεδρίου θα ολοκληρωθούν αύριο το απόγευμα. Συμμετέχουν σημαντικοί ομιλητές από όλο τον κόσμο και ειδικοί στον κλάδο της ελιάς τόσο από τον ακαδημαϊκό, όσο κι από τον επιχειρηματικό τομέα. Θα προχωρήσουν σε σημαντικές ανακοινώσεις σε ότι αφορά τις πρόσφατες καινοτομίες και τις μελλοντικές τάσεις για την επιτραπέζια ελιά σε παγκόσμιο επίπεδο. Ένας από τους ακαδημαϊκούς, με παγκόσμια αναγνώριση, είναι ο ομότιμος ερευνητής του Ινστιτούτου de la Grasa της Σεβίλλης, Dr. Antonio Garrido Fernandez, ο οποίος θα τιμηθεί από την Οργανωτική Επιτροπή του Συνεδρίου για την πολύχρονη και σημαντική προσφορά του στον κλάδο της επιτραπέζιας ελιάς.
Οι εργασίες του Διεθνούς Συνεδρίου επικεντρώνονται: στην πρακτική παραγωγής και διαχείρισης της επιτραπέζιας ελιάς, την επεξεργασία, τη διατροφή και τις παγκόσμιες αγορές. Το επερχόμενο συνέδριο θα είναι το πρώτο σε μια σειρά διετών διοργανώσεων, τα οποία θα καλύψουν επιλεγμένα θέματα που σχετίζονται με την ελιά, όπως: αγορές, προϊόντα, τεχνολογίες και πρακτικές.
