«Σε 14.000 ανέρχονται τα γιδοπρόβατα που θανατώθηκαν τον τελευταίο μήνα στις Φέρρες από ευλογιά, ενώ λόγω καταρροϊκού πυρετού καθημερινά πεθαίνουν πάνω από 70 ζώα», τόνισε ο δημοτικός σύμβουλος Τοπείρου και πρόεδρος των προβατοτρόφων της Ξάνθης, Σάκης Λουκμακιάς, προσθέτοντας, ότι τον τελευταίο χρόνο συνολικά αποτεφρώθηκαν στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη, 70.000 ζώα (40.000 πρόβατα από ευλογιά και 30.000 λόγω καταρροϊκού).
«Στις Φέρρες οι κτηνοτρόφοι πλέον διακωμωδούν την τραγωδία που ζουν, λέγοντας ότι θα στήσουν ένα άγαλμα προβάτου στην κεντρική πλατεία», τόνισε ο ίδιος και πρόσθεσε ότι οι κτηνοτρόφοι στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης βρίσκονται σε απόγνωση, αφού «ενώ είχε παρατηρηθεί ύφεση, ξαφνικά το τελευταίο διάστημα καταρροϊκός και ευλογιά βρίσκονται σε έξαρση».
Κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου για τις «περιουσίες» των κτηνοτρόφων, ο κ. Λουκμακιάς χαρακτήρισε ημίμετρα τις κινήσεις που γίνονται από πλευράς πολιτείας, τονίζοντας δε πως «αν περιμένουμε από τον καιρό να δώσει λύση, τότε μάλλον θα θρηνήσουμε πολλά περισσότερα θύματα και περιουσίες».
Σύμφωνα με τον κ. Λουκμακιά, θα έπρεπε να έχει στηθεί μια οργανωμένη επιχείρηση σε κάθε Περιφέρεια της χώρας και συντονισμένα να πετούν αεροπλάνα σε όλη τη χώρα και να ψεκάζουν, έτσι ώστε να εξαφανιστούν τα κουνούπια. Μεταξύ άλλων ο ίδιος τόνισε ότι οι κτηνοτρόφοι στην ΑΜ-Θ μπορεί να πληρώθηκαν τις αποζημιώσεις για την περσινή απώλεια του ζωικού τους κεφαλαίου, ήτοι 140 ευρώ/πρόβατο, αλλά αναρωτήθηκε “τώρα που είναι σε έξαρση και πάλι οι ασθένειες, αν προσβληθούν τα κοπάδια τι θα απογίνουν οι κτηνοτρόφοι; Θα αποζημιωθούν του χρόνου”; Υπενθυμίζεται ότι στην Ανατολική Μακεδονία-Θράκη οι κτηνοτρόφοι διαθέτουν ζωικό κεφάλαιο 1.300 γιδοπροβάτων, ενώ μόνο στην Θράκη (Έβρο -Ροδόπη και Ξάνθη), ο αριθμός τους υπερέβαινε τις 800.000, σύμφωνα με τον κ. Λουκμακιά.
Για την αγανάκτηση των κτηνοτρόφων στον Έβρο, μίλησε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και ο κτηνοτρόφος Μαργαρίτης Θεολόγου, τονίζοντας ότι “οι υπηρεσιακοί παράγοντες βρίσκονται στο πλευρό μας, αλλά δυστυχώς η πολιτεία νοιώθουμε ότι μας έχει αφήσει στο έλεος του Θεού”. Κατά τον ίδιο, από τη στιγμή που ευλογιά και καταρροϊκός βρίσκονται και πάλι σε έξαρση, θα έπρεπε η πολιτεία να φροντίσει, μέσω περιφερειών, είτε της Τράπεζας Πειραιώς, να παρέχει ταμειακή διευκόλυνση στους κτηνοτρόφους, προκειμένου να καλύπτουν τα έξοδά τους για εντομοαπωθητικά και άλλα φάρμακα που χρησιμοποιούν. Όπως τόνισε, το μέσο κόστος προστασίας του κοπαδιού από τις ασθένειες, ανέρχεται σε 500 ευρώ, ίσως και τις δύο εβδομάδες.
Μεταξύ άλλων έθιξε και το θέμα των τιμών, σημειώνοντας ότι πολλοί κτηνοτρόφοι, προκειμένου να μην προσβληθούν τα ζώα τους από ευλογιά ή καταρροϊκό, οδηγούν τα κοπάδια τους στη σφαγή, δίνοντάς τα “στην εξευτελιστική τιμών των 40 ευρώ/ζώο, όταν στις η τιμή τους κυμαίνεται στα 100 με 150 ευρώ/ζώο”. Αντίστοιχη είναι η κατάσταση και στην Πιερία, όπου μπορεί ευλογιά και καταρροϊκός να μην έχουν αφανίσει ολόκληρα κοπάδια, αλλά οι κτηνοτρόφοι είναι ιδιαίτερα προβληματισμένοι. “Ο κανονισμός βάσει του οποίου πρέπει να θανατώνεται ολόκληρο το κοπάδι εάν βρεθεί κάποιο άρρωστο ζώο με ευλογιά είναι παρανοϊκός”, επεσήμανε ο κτηνοτρόφος Γιάννης Σκούφας, προσθέτοντας: “ας κάνουμε καραντίνες και εμβόλια”.
Οι απώλειες και οι εστίες βάσει στοιχείων του ΥΠΑΑΤ
Σε χιλιάδες ανέρχονται τα γιδοπρόβατα που θανατώθηκαν λόγω ευλογιάς, σύμφωνα και με τα επίσημα στοιχεία που εξασφάλισε το ΑΠΕ-ΜΠΕ από τη Διεύθυνση Υγείας Ζώων (τμήμα Λοιμωδών και Παρασιτικών Νοσημάτων) του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης.
Όπως υπογραμμίζει το ΥΠΑΑΤ, η χώρα μας ήταν ελεύθερη ευλογιάς του προβάτου από το 2007, οπότε και είχε παρουσιαστεί στο Μανταμάδο της Λέσβου και επανήλθε το 2013 στον Έβρο, κοντά στα σύνορα με την Τουρκία (χώρα όπου το νόσημα ενδημεί).
Βάσει των επίσημων στοιχείων από τον Αύγουστο του 2013 μέχρι και τον Απρίλιο του 2014, οι συνολικά επιβεβαιωμένες εστίες ανέρχονταν σε 91, με τον αριθμό των ευαίσθητων προβάτων να φθάνει σε 20.510 και των αιγών 1.294. Ειδικότερα, στο αναφερόμενο διάστημα στον Β. Έβρο επιβεβαιώθηκαν 30 εστίες, με 3.907 συνολικά ευαίσθητα πρόβατα και 325 αίγες και ακολούθησαν, Ν. Έβρος 14 εστίες, 3.955 πρόβατα και 136 αίγες, Θεσσαλονίκη, 13 εστίες, 2.514 πρόβατα και 125 αίγες, Ξάνθη, 17 εστίες, 5.998 πρόβατα και 327 αίγες, Λέσβος δύο εστίες, 329 πρόβατα, Ροδόπη 11 εστίες, 2911 πρόβατα και 186 αίγες και Πιερία τέσσερις εστίες, 896 πρόβατα και 195 αίγες.
Και ενώ η ευλογιά φαινόταν ότι είχε “καταλαγιάσει”, στα μέσα Ιουνίου 2014 εμφανίστηκε πάλι νέα εστία του νοσήματος στην περιοχή του Νότιου Έβρου σε περιοχή εκτός των ζωνών προστασίας και επιτήρησης των προηγούμενων εστιών, πολύ κοντά στα σύνορα με την Τουρκία (περίπου 1,5 χλμ) “σχεδόν πέντε μήνες μετά την εκκαθάριση της τελευταίας εστίας”, όπως αναφέρεται στα επίσημα στοιχεία του ΥΠΑΑΤ. Έκτοτε, παρά τις προσπάθειες των τοπικών κτηνιατρικών αρχών, από τα μέσα Ιουνίου, μέχρι και τις 12 Σεπτεμβρίου, εκδηλώθηκε ένας σημαντικός αριθμός εστιών του νοσήματος μέχρι σήμερα.
Συγκεκριμένα, οι εργαστηριακά επιβεβαιωμένες εστίες στο Νότιο Έβρο ανέρχονται σε 74 και ο αριθμός για αυτές που εκκρεμεί εργαστηριακή επιβεβαίωση (κλινική διάγνωση-μέτρα ελέγχου λόγω κλινικής υποψίας ή και υπό διερεύνηση), φθάνει σε 24 τουλάχιστον. Στο πλαίσιο αυτό, τα συνολικά θανατωθέντα ζώα στις εργαστηριακά επιβεβαιωμένες εστίες (2ος κύκλος επιζωοτίας Ιούνιος-12 Σεπτέμβριος 2014), είναι 11.715 πρόβατα και 864 αίγες.
Το ΥΠΑΑΤ εκτιμά ότι η επανεμφάνιση του νοσήματος τον Ιούνιο, μετά από μήνες απουσίας, στην περιοχή του Νότιου Έβρου, είναι αποτέλεσμα εκ νέου εισβολής του νοσήματος από την Τουρκία (Ανατ. Θράκη) όπου το νόσημα ενδημεί, “ωστόσο όλα τα ενδεχόμενα τελούν υπό διερεύνηση”. Το νόσημα αντιμετωπίζεται με καθολική θανάτωση των αιγοπροβάτων των μολυσμένων εκτροφών, απολυμάνσεις και καταστροφή (συνήθως με υγειονομική ταφή) των πτωμάτων των θανατωθέντων ζώων, ώστε να αποτραπεί η διασπορά του νοσήματος. Από το υπουργείο τονίζεται δε, ότι έχουν ληφθεί μέτρα για ολόκληρη την περιοχή του Νοτίου Έβρου που αφορούν απαγορεύσεις στη διακίνηση ζώντων ζώων και ζωικών προϊόντων που θα μπορούσαν να διασπείρουν το νόσημα προς την υπόλοιπη χώρα.
Οι ανωτέρω εξελίξεις κρίνονται από το ΥΠΑΑΘ ως ιδιαίτερα σημαντικές και οι κτηνιατρικές υπηρεσίες της χώρας παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις και διερευνούν τα αίτια της τόσο έντονης και ταχείας διασποράς του νόσου, παρότι οι εστίες, επί του παρόντος τουλάχιστο, παραμένουν στην περιοχή του Ν. Έβρου.
Η ευλογιά στα ζώα δεν αποτελεί κίνδυνο για τον άνθρωπο
Ως ένα ιογενές γενικευμένο νόσημα των πρόβατων και των αιγών που χαρακτηρίζεται από πυρετό, εμφάνιση βλατίδων και φυσαλίδων στο δέρμα, καθώς και νεκρώσεων στον αναπνευστικό και πεπτικό βλεννογόνο με συχνό αποτέλεσμα τον θάνατο εξαιτίας επιπλοκών, χαρακτήρισε την ευλογιά ο αναπληρωτής καθηγητής Μικροβιολογίας και Λοιμωδών Νοσημάτων Κτηνιατρικής του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ) Σπύρος Κρήτας. Όπως σημείωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η ευλογιά εμφανίζει μεγάλη μεταδοτικότητα, υψηλή νοσηρότητα και θνησιμότητα (ως 100%). “Σπάνια εμφανίζονται αποβολές, ενώ η ανάρρωση λαμβάνει χώρα μέσα σε διάστημα 20-30 ημερών και καταλείπει ισχυρή ανοσία” διευκρίνισε.
Ο ιός είναι ενδημικός σε βόρεια Αφρική, Μέση Ανατολή, Τουρκία, κεντρική Ασία, και σε περιοχές της Κίνας, ενώ τα τελευταία χρόνια, σύμφωνα με τον κ. Κρήτα εμφανίζεται συχνά με ξεσπάσματα στη νότια Ευρώπη.
Η μετάδοση γίνεται κυρίως με άμεση επαφή, με αερολύματα που περιέχουν τον ιό ή σκόνη από αποξηραμένες εφελκίδες, ή άλλους μολυσμένους ιστούς ή εκκρίματα, ενώ μπορεί επίσης να γίνει έμμεσα με μολυσμένα εργαλεία, οχήματα ή προϊόντα (σκουπίδια, ζωοτροφές κ.α.), από έντομα (μηχανικοί φορείς).
Όπως ξεκαθάρισε ο κ. Κρήτας ο άνθρωπος δεν προσβάλλεται από τη νόσο, ούτε ο ιός παραμένει στα γαλακτοκομικά προϊόντα ή το κρέας προσβεβλημένων ζώων. Ωστόσο, όπως πρόσθεσε η μεγάλη μεταδοτικότητα και οι οικονομικές απώλειες που προκαλεί στα ζώα αυτά ο ιός, καθιστούν το νόσημα αυτό υποχρεωτικής δήλωσης και, ως εκ τούτου, εξαιρετικής σημασίας για τη χώρα μας.
Θεραπεία (δηλ. ειδικά αντιικά φάρμακα) δεν υπάρχει, όμως μπορεί να χορηγούνται αντιβιοτικά για την καταπολέμηση βακτηριακών επιπλοκών. “Η αντιμετώπιση της νόσου είναι πολύ δύσκολη, βασίζεται στην πρόληψη και απαιτεί καλή στόχευση και οργάνωση, υπογράμμισε και συμπλήρωσε ότι ενώ οι εμβολιασμοί αποτελούν βασικό συστατικό της πρόληψης, ιδιαίτερα όταν η κατάσταση έχει «ξεφύγει» από τα στενά όρια μιας περιοχής, “ωστόσο, η εφαρμογή τους δεν είναι επιτρεπτή στην Ευρωπαϊκή Ένωση (όπως και των περισσότερων νοσημάτων υποχρεωτικής δήλωσης)”.
Επί ποδός ενόψει του Κουρμπάν Μπαϊράμ αρχές Οκτωβρίου
Την προσοχή των μουσουλμάνων και όλων των εμπλεκομένων ενόψει της θρησκευτικής γιορτής Κουρμπάν Μπαϊράμ, στις αρχές Οκτωβρίου 2014, εφιστά λόγω ευλογιάς και καταρροϊκού η Διεύθυνση Κτηνιατρικής Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης, υπογραμμίζοντας ότι οι παραβάτες θα βρεθούν αντιμέτωποι με διοικητικές και ποινικές κυρώσεις. Υπογραμμίζεται ότι κατά τη διάρκεια της αναφερόμενης γιορτής,σφάζεται μεγάλος αριθμός βοοειδών και αιγοπροβάτων, ακόμα και εκτός σφαγείων και χωρίς τα ζώα να ελέγχονται από κτηνιάτρους,
Έτσι, σχετικά με την αγορά και την διακίνηση: απαγορεύεται κατηγορηματικά η αγορά και μετακίνηση ζώων από την περιφερειακή ενότητα Έβρου, επιτρέπεται μετακίνηση από τον Β. Έβρο (τελευταίο κρούσμα πριν 8 μήνες) και μόνο μετά από έγκριση της Κτηνιατρικής Υπηρεσίας Ορεστιάδας, σε συνεννόηση με τον τόπο προορισμού και με την προϋπόθεση πως το φορτίο δεν θα διέλθει από τον Νότιο Έβρο.
Όλα τα ζώα που θα σφαγούν για την θρησκευτική τελετή πρέπει να προέρχονται από περιοχές που δεν παρουσίασαν ποτέ κρούσματα ευλογιάς ή που έχουν παρέλθει τουλάχιστον 6μήνες από το τελευταίο κρούσμα και όσα θα διακινούνται για θρησκευτική σφαγή, πρέπει να συνοδεύονται από άδεια διακίνησης και διαβατήριο (μόνο βοοειδή) και θα πρέπει οπωσδήποτε να έχουν δύο ενώτια (σκουλαρίκια.).
Αναφορικά με την σφαγή, στην ανακοίνωση τονίζεται ότι όλα τα ζώα πρέπει να σφάζονται στα εγκεκριμένα σφαγεία των Περιφερειακών Ενοτήτων (πρώην νομών) με τα ήθη και έθιμα της μουσουλμανικής θρησκείας και να εξετάζονται από κτηνιάτρους πριν και μετά τη σφαγή.
Τα βοοειδή μεγαλύτερα των 72 μηνών και αιγοπρόβατα μεγαλύτερα των 18 μηνών, θα εξετάζονται για την Σπογγώδη Εγκεφαλοπάθεια και το κρέας θα παραλαμβάνεται μέσα σε 24 ώρες από τη σφαγή, ενώ σημειώνεται ότι για μικρότερα των αναφερομένων ηλικιών δεν συντρέχει λόγος εξέτασης.
Σε περίπτωση που κάποια ζώα θα σφαγούν εκτός σφαγείου και είναι μεγαλύτερης ηλικίας από αυτές που αναφέρονται παραπάνω, τα εξής όργανα των ζώων θα πρέπει να οδηγούνται σε μονάδα αποτέφρωσης για καταστροφή: Βοοειδή: κρανίο με το μυαλό, μάτια, αμυγδαλές, νωτιαίος μυελός, σπονδυλική στήλη, ολόκληρο το έντερο, το μεσεντέριο και Αιγοπρόνατα: ολόκληρο το κεφάλι, νωτιαίος μυελός και η σπλήνα, ακόμα και των αμνοεριφίων.
Στο μεταξύ, υπεγράφη σήμερα από τον περιφερειάρχη ΑΜ-Θ, Γιώργο Παυλίδη και δεσμεύονται άμεσα πιστώσεις 147.452,69 ευρώ για την κατασκευή ή τη συντήρηση έξι απολυμαντικών τάφρων τροχών οχημάτων στην Περιφερειακή Ενότητα Έβρου, για την αντιμετώπιση της ζωονόσου της ευλογιάς
