Οι ψαράδες της Πιερίας είναι ιδιοκτήτες μικρών αλιευτικών σκαφών κυρίως, που ασχολούνται επαγγελματικά με την παράκτια αλιεία. Ο αλιευτικός στόλος στην Πιερία αριθμεί περίπου 300 σκάφη και αντιστοιχεί στο 2% του Εθνικού αλιευτικού στόλου, ο οποίος αριθμεί περίπου 15.200 σκάφη.
Η Αντιπεριφέρεια Πιερίας και στο καινούργιο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Αλιείας 2014-2020, με τις ίδιες ανησυχίες, προτίθεται να δράσει ώστε να ελαχιστοποιηθεί το φυλλορρόισμα του αλιευτικού στόλου και η καταστροφή των ζωντανών έργων της ελληνικής ναυπηγικής παράδοσης.
Ολόκληρη η ανακοίνωση της έρευνας του Δημήτρη Ρούκα αναφέρει:
«Ναι στον εκσυγχρονισμό, Όχι στη διάλυση» των αλιευτικών τους σκαφών επέλεξαν οι παράκτιοι αλιείς της Πιερίας
Προτίμησαν να εκσυγχρονίσουν τον παράκτιο αλιευτικό τους στόλο παρά να τον διαλύσουν οι επαγγελματίες ψαράδες της Π.Ε. Πιερίας, όπως τουλάχιστον αυτό αποτυπώνεται ξεκάθαρα στα αποτελέσματα του Επιχειρησιακού Προγράμματος Αλιείας 2007-2013, που ολοκληρώθηκε στο τέλος του 2016.
Οι ψαράδες της Πιερίας είναι ιδιοκτήτες μικρών αλιευτικών σκαφών κυρίως, που ασχολούνται επαγγελματικά με την παράκτια αλιεία. Ο αλιευτικός στόλος στην Πιερία αριθμεί περίπου 300 σκάφη και αντιστοιχεί στο 2% του Εθνικού αλιευτικού στόλου, ο οποίος αριθμεί περίπου 15.200 σκάφη.
Όπως δείχνουν τα στοιχεία από τις 373 συνολικά επιβεβαιωμένες πράξεις του έργου με τίτλο «ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΣ ΑΛΙΕΥΤΙΚΩΝ ΣΚΑΦΩΝ» του Επιχειρησιακού Προγράμματος Αλιείας 2007-2013, οι ψαράδες της Πιερίας πραγματοποίησαν 42 πράξεις (δηλαδή το 11,2% του συνολικού προγράμματος) και κατάφεραν να απορροφήσουν το 6.3% της συνολικής Συγχρηματοδοτούμενης Δημόσιας Δαπάνης. Τα ποσοστά της συμμετοχής (11,2%) στο σύνολο των πράξεων αλλά και το 6.3% του συνόλου της απορρόφησης της Συγχρηματοδοτούμενης Δημόσιας Δαπάνης από τους ψαράδες της Πιερίας είναι ποσοστά πολλαπλάσια, δηλαδή 550% και 300% παραπάνω αντίστοιχα, σε σχέση με το εθνικό ποσοστό που κατέχει ο παράκτιος αλιευτικός στόλος της Πιερίας (2%).
Όσο για το μέτρο «ΔΙΑΛΥΣΗ ΤΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΑΛΙΕΥΤΙΚΩΝ ΣΚΑΦΩΝ», οι ψαράδες της Πιερίας «γύρισαν την πλάτη» στη χρηματοδότηση για μόνιμη παύση των αλιευτικών δραστηριοτήτων τους και διάλυση των αλιευτικών σκαφών τους. Ευτυχώς, μόνο 11 σκάφη αποσύρθηκαν (δυστυχώς, δεν αποφεύχθηκε η διάλυσή τους). Ο παράκτιος αλιευτικός στόλος της Πιερίας ενώ αντιστοιχεί στο 2% του Εθνικού παράκτιου αλιευτικού στόλου, από τις επιβεβαιωμένες πράξεις του έργου με τίτλο «ΔΙΑΛΥΣΗ ΤΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΑΛΙΕΥΤΙΚΩΝ ΣΚΑΦΩΝ», διέλυσε μόνο το 1% στο σύνολο των επιβεβαιωμένων πράξεων.
Τα σκάφη που διαλύθηκαν, ήταν Ελληνικά σκαριά κατασκευασμένα από καλούς Έλληνες μαστόρους. Έργα παραδοσιακής ναυπηγικής μας τέχνης, θα λέγαμε έργα τέχνης που έπλεαν στις θάλασσές μας καθώς και ένα πολύ σημαντικό κομμάτι του πολιτισμού της Ελλάδας χάθηκε δυστυχώς για πάντα. Κι όμως, αυτά τα σκάφη θα μπορούσαν κάλλιστα να διατεθούν για σκοπούς άλλους εκτός αλιείας όπως για παράδειγμα να χρησιμοποιηθούν για την ανάπτυξη του αλιευτικού τουρισμού ή για ψυχαγωγικές δραστηριότητες ή ακόμη και να διαφυλαχθεί αυτή η ναυτική μας κληρονομιά στο Ναυτικό Μουσείο Λιτοχώρου.
Στην θετική εικόνα της παράκτιας αλιείας, καταλυτικό ρόλο παίζει η αντίληψη της Περιφερειακής Ενότητας Πιερίας για ανάπτυξη της παράκτιας αλιείας, που πραγματοποιείται με σκάφη μικρής κλίμακας. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει σε δηλώσεις της, η Αντιπεριφερειάρχης Πιερίας κ. Σοφία Μαυρίδου, «η παράκτια αλιεία μας διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στην οικονομία των τοπικών περιοχών κατά μήκος της ακτογραμμής μας έχοντας ως χαρακτηριστικό την παραδοσιακή οικογενειακή μορφή».
Γι αυτό, με γνώμονα την ανάπτυξη της παράκτιας αλιεία και την προστασία της ναυπηγικής μας κληρονομιάς, το Τμήμα Αλιείας της Περιφερικής Ενότητας Πιερίας πραγματοποίησε συνεχείς επιτυχημένες ενημερώσεις προς τους αλιείς γύρω από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Αλιείας 2007-2013. Κατά την διάρκεια αυτών των ενημερωτικών διαδικασιών, τα μέλη των Αλιευτικών Συλλόγων της Πιερίας είχαν την δυνατότητα να ενημερωθούν σχετικά με τις επιδοτήσεις, οι οποίες δίνονται προς τους αλιείς προκειμένου να γίνει δημόσια ενίσχυση στα σκάφη τους, για εργασίες που αφορούν στην ασφάλεια επί του σκάφους, στις συνθήκες εργασίες, στη βελτίωση της υγιεινής και της ποιότητας των προϊόντων, στην ενεργειακή απόδοση, στην αντικατάσταση των κινητήρων, στην επιλεκτικότητα των αλιευτικών εργαλείων, στην αντικατάσταση αλιευτικών αργαλειών, με σκοπό την προστασία των αλιευμάτων. Σημαντική ήταν και η τεχνική υποστήριξη, που δόθηκε στους αλιείς με σκοπό την ολοκλήρωση των φακέλων των πράξεων, στο πλαίσιο του προγράμματος. Επίσης, το Τμήμα Αλιείας επιδόθηκε σε ένα μεγάλο αγώνα δρόμου μαζί με τους αλιευτικούς συλλόγους της Πιερίας για να πετύχουν μεταβιβάσεις αλιευτικών σκαφών αλλά και ενεργοποίηση νέων ανθρώπων με σκοπό να ασχοληθούν με την αλιεία ώστε να περάσουν στα χέρια τους σκάφη των οποίων οι ιδιοκτήτες τους έφευγαν από το επάγγελμα και δεν είχαν διάδοχη κατάσταση. Το αποτέλεσμα, ευτυχώς, ήταν μέσα σε αυτήν την οκταετία να καταστραφούν μόνο 11 καΐκια (3,6% του στόλο της).
Το αποτέλεσμα ήταν, η πλειοψηφία των ψαράδες της Πιερίας να προτιμήσουν να επενδύσουν επί των μικρών αλιευτικών σκαφών τους και να τα εκσυγχρονίσουν για να εξελίξουν την δουλειά τους με σκοπό την ουσιαστική στήριξη του εισοδήματός τους. Ελάχιστα σκάφη διαλύθηκαν χάρη στις προσπάθειες που καταβλήθηκαν για να βρεθεί άλλη λύση. Οι ενισχύσεις χρησιμοποιήθηκαν για δαπάνες στα σκάφη τους που αφορούν στην ασφάλειά του, στην ενεργειακή αποδοτικότητά του, στη βελτίωση της υγιεινής και της ποιότητας των αλιευμάτων, στη βελτίωση των συνθηκών εργασίας και στην επιλεκτικότητα των αλιευτικών εργαλείων.
Συμπερασματικά, από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Αλιείας 2007-2013, η παράκτια αλιεία στην Πιερία βγήκε τελικά κερδισμένη! Ο στόλος της εκσυγχρονίστηκε σε ποσοστό 15% και οι αλιείς μας μπορούν τώρα να συνεχίζουν να προσφέρουν στον κόσμο της Πιερίας γευστικά ψάρια, προκαλώντας όσο το δυνατό μικρότερες επίπτωσης στα ιχθυοαποθέματα του Θερμαϊκού. Η Αντιπεριφέρεια Πιερίας και στο καινούργιο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Αλιείας 2014-2020, με τις ίδιες ανησυχίες, προτίθεται να δράσει ώστε να ελαχιστοποιηθεί το φυλλορρόισμα του αλιευτικού στόλου και η καταστροφή των ζωντανών έργων της ελληνικής ναυπηγικής παράδοσης.
Δημήτρης Ρουκάς M.Sc.
Τεχν. Γεωπόνος Επιστημονικός Συνεργάτης Π.Ε. Πιερίας
