Πιάνει η λεβάντα στον κάμπο, πρώτο μάθημα εγκατάστασης

Επιπλέον είναι µια καλλιέργεια που ενδείκνυται και για άτοµα που δεν έχουν ιδιαίτερη σχέση µε τη γεωργία, καθώς δεν απαιτεί µεγάλο εξοπλισµό και δε χρειάζεται συνεχή-εντατική παρακολούθηση και πολλές καλλιεργητικές φροντίδες µέχρι την τελική συγκοµιδή του προϊόντος

Ηγετική επιχείρηση στην παραγωγή λεβάντας στην Ελλάδα είναι η Alpha Lavender. Η εταιρία, µε έδρα την Κοζάνη, καλλιεργεί 500 ιδιόκτητα στρέµµατα και συνεργάζεται επιπλέον µε περίπου 50 παραγωγούς. Έχει πλήρως αυτοµατοποιηµένο σύγχρονο αποστακτήριο παράγωγής αιθέριων ελαίων, κατέχει το 90% της παραγωγής αιθέριου ελαίου λεβάντας στη χώρα και εξάγει τα προϊόντα της στις διεθνής αγορές.

Οι ειδικοί της εταιρίας αναλαµβάνουν την αξιολόγηση του χωραφιού για την καταλληλότητα της καλλιέργειας, µε βάση τη µορφολογία και τη σύσταση του εδάφους αλλά και την αρχική εγκατάσταση
Ο παραγωγός απ’ την πλευρά του αναλαµβάνει την προετοιµασία του εδάφους, που συνήθως περιλαµβάνει ένα όργωµα και δύο κατεργασίες µε καλλιεργητή

Το παρόν έδωσε η Agrenda σε εγκατάσταση καλλιέργειας λεβάντας, που πραγµατοποιήθηκε στα πλαίσια συνεργασίας της εταιρίας µε παραγωγό απ’ την περιοχή του Νέσσωνα Λάρισας, την Τρίτη 18 Φεβρουαρίου
Η εταιρία µε δικό της εξοπλισµό (τρακτέρ και φυτευτική µηχανή), πολλαπλασιαστικό υλικό και προσωπικό, προχώρησε  στην εγκατάσταση 8 στρεµµάτων λεβάντας. Στον αγρό φυτεύτηκαν οι ποικιλίες Σεφτόπολις και Ιουµπιλέινα, δηµοφιλείς για τις παραγωγικές τους δυνατότητες, καθώς δίνουν µεγάλο αριθµό στελεχών, χωρίς να υστερούν στα ποιοτικά τους χαρακτηριστικά

Το χρονικό διάστηµα από τη φύτευση έως τη συγκοµιδή δεν απαιτεί πολλές καλλιεργητικές φροντίδες και είναι υπό την ευθύνη του εκάστοτε παραγωγού, µε την καθοδήγηση βέβαια της εταιρίας. Συνήθως απαιτούνται 2-5 κατεργασίες µε φρέζα ή καλλιεργητή για την καταστροφή των ζιζανίων, ανάλογα µε τις καιρικές συνθήκες και τα χαρακτηριστικά του εδάφους



Οι απαιτήσεις της αγοράς στην ποιότητα Το κύριο χαρακτηριστικό της ποιοτικής λεβάντας είναι η χαµηλή περιεκτικότητα σε καµφορά.
Η αγορά απαιτεί τα αιθέρια έλαια λεβάντας, να έχουν περιεκτικότητα σε καµφορά µέχρι το πολύ 0,6%. Με την υπέρβαση του παραπάνω ορίου το προϊόν θεωρείται λεβαντίνη από τις φαρµακοβιοµηχανίες και αρωµατοβιοµηχανίες, µε συνέπεια την απόρριψή του ή τη µείωση τις εµπορικής του αξίας. Να σηµειωθεί ότι περιεκτικότητα των αιθέριων ελαίων που προκύπτουν από τις εν λόγω ποικιλίες είναι το πολύ 0,3%. Επίσης, στα ποιοτικά χαρακτηριστικά συµπεριλαµβάνονται η διαύγεια του αιθέριου ελαίου (βαθµός διάθλασης) και η περιεκτικότητα του σε νερό και ξένες ύλες που πρέπει να είναι 0% και 3-5% αντίστοιχα

Μεγάλη σημασία στην επιλογή ποικιλίαςΗ διαδικασία της εγκατάστασης της καλλιέργειας διήρκησε περίπου 3 ώρες. Το προσωπικό ήταν 7 άτοµα εκ των οποίων ένας οδηγός τρακτέρ, τρία άτοµα στην φυτευτική µηχανή και 3 άτοµα που διόρθωναν τα φυτά πίσω από τη µηχανή
Η ποικιλία Σεφτόπολις φυτεύτηκε σε ποσοστό 70%, ενώ η Ιουµπιλέινα σε ποσοστό 30%. Ο Χάρης Παυλίδης, διευθυντής της Alpha Lavender, ο οποίος ήταν παρόν κατά την εγκατάσταση της καλλιέργειας, τόνισε τη µεγάλη σηµασία που έχει η επιλογή της ποικιλίας που πρόκειται να καλλιεργηθεί, ως προς τις ιδιότητες της, διότι καθορίζει τα τελικά χαρακτηριστικά του αποστάγµατος και την εµπορική αξία του προϊόντος.

Από τις ποικιλίες που φυτεύτηκαν, η Σεφτόπολις δηµιουργεί ετησίως 300 ανθοφόρα στελέχη ανά ρίζα και µπορεί να αποδώσει 650 κιλά άνθους και περίπου 15 κιλά αιθέριο έλαιο ανά στρέµµα, ενώ η Ιουµπιλέινα δηµιουργεί ετησίως 360-400 ανθοφόρα στελέχη ανά ρίζα, 554 κιλά άνθους και περίπου 15,7 κιλά αιθέριο έλαιο ανά στρέµµα
Στα 8 στρέµµατα χώρεσαν περίπου 17.600 φυτά, δηλαδή περίπου 2.200 φυτά ανά στρέµµα. Οι αποστάσεις που τηρήθηκαν κατά τη φύτευση ήταν 1.40 µέτρα µεταξύ των γραµµών και 30-35 εκατοστά επί της γραµµής

«Το κόστος εγκατάστασης εξαρτάται απ’ το πόσο καλοδουλεµένο είναι το χωράφι και τα εργατικά που θα χρειαστούν. Η εταιρία µας έχει το δικό της φυτώριο στη Χαλκιδική, από όπου και προµηθεύουµε τους παραγωγούς. Το κόστος 2200 φυταρίων ανέρχεται στα 350 ευρώ», δήλωσε ο κ. Παυλίδης

Η καλλιέργεια µετά την εγκατάσταση δεν απαιτεί ιδιαίτερες φροντίδες και πολλά επιπλέον έξοδα, πέραν του ξεχορταριάσµατος, αφού δεν χρειάζεται άρδευση, κλάδεµα, λίπανση και προστασία από εχθρούς και ασθένειες

Σταθερή απόδοση από τον τρίτο χρόνο ∆εδοµένου ότι η συγκοµιδή της λεβάντας συµπίπτει χρονικά µε αυτή των σιτηρών της κάθε περιοχής, η συγκοµιδή γίνεται από µέσα Ιουνίου έως τέλη Ιουλίου. Την πρώτη χρονιά η απόδοση της καλλιέργειας είναι µηδαµινή και ουσιαστικά κατά τη συγκοµιδή γίνεται ένα κούρεµα της φυτείας, το οποίο µάλιστα τη βοηθά να αυξήσει την παραγωγή τον επόµενο χρόνο

Το δεύτερο χρόνο η καλλιέργεια αποδίδει περίπου 2-4 κιλά αιθέριου ελαίου ανά στρέµµα, ενώ τον τρίτο χρόνο περίπου 8-10 κιλά ανά στρέµµα και σταθεροποιεί τις αποδόσεις µέχρι και το δωδέκατο περίπου χρόνο
Από εκεί και µετά η παραγωγή αρχίζει και µειώνεται αισθητά µέχρι και το δέκατο πέµπτο χρόνο που θεωρείται και ο οικονοµικός θάνατος της καλλιέργειας. Οι αποδόσεις δεν είναι απόλυτες και είναι πάντα συνάρτηση της ποικιλίας, του εδάφους και των καιρικών συνθηκών

Για την προοπτική εξέλιξης της εκµετάλλευσης λεβάντας, ο παραγωγός πρέπει να φυτεύει σταδιακά το χώρο που διαθέτει και όχι όλη την έκταση εξ αρχής, έτσι ώστε να διατηρεί την παραγωγή ολόκληρης της εκµετάλλευσης στα µέγιστα δυνατά επίπεδα

Η Alpha Lavender αναλαµβάνει τη συγκοµιδή του προϊόντος, η οποία γίνεται µε εξειδικευµένη µηχανή, που παρέχει στους παραγωγούς και µπορεί να συγκοµίσει 25-30 στρέµµατα την ηµέρα. Στη συνέχεια το προϊόν αποθηκεύεται και µεταφέρεται το συντοµότερο δυνατόν, µε φορτηγά της εταιρίας στο αποστακτήριο, ώστε να ελαχιστοποιηθούν οι απώλειες αρωµατικών ουσιών.

Οι παραγωγοί πληρώνονται σε κιλά αιθέριου ελαίου, τα οποία θα αποδώσει το συγκοµιζόµενο προϊόν µετά την απόσταξη. Η τιµή είναι γύρω στα 50 ευρώ το κιλό, επηρεαζόµενη βέβαια κάθε χρόνο απ’ τις συνθήκες της διεθνούς αγοράς.