Επί τάπητος θα τεθούν το μεταβατικό μοντέλο για τις άμεσες ενισχύσεις και η διπλή πληρωμή των γεωργοπεριβαλλοντικών μέτρων, θέματα που περιλαμβάνονται ως προτάσεις της COMAGRI, με την υπογραφή του προέδρου της, Μανουέλ Καπόουλας Σάντος, και θεωρούνται από πολλούς ως μία πολύ πιο «ήπια» προσαρμογή στη νέα ΚΑΠ σε σχέση με τις προτάσεις της Κομισιόν.
Η έκθεση «Σάντος», που έχουν παρουσιάσει εκτενώς το Agronews και η Agrenda, περιλαμβάνει προτάσεις για τις άμεσες ενισχύσεις, τον καθορισμό του ενεργού αγρότη, τη διάκρισή του από τον παραγωγικό και τη χρηματοδότηση της ΚΑΠ ανά κράτος μέλος και ανά πυλώνα. Το Agronews βρίσκεται στο Στρασβούργο και παρακολουθεί από κοντά τις εξελίξεις.
Τσιόλος: "Όχι σε ημίμετρα"
Ανοιχτός σε «ισοδύναμα» αγροπεριβαλλοντικά μέτρα» που θα αμείβονται από τις άμεσες ενισχύσεις , πέρα των τριών μέτρων που έχει προτείνει η Κομισιόν εμφανίστηκε ο επίτροπος Γεωργίας, Ντατσιάν Τσιόλος, μιλώντας την Τρίτη στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Ταυτόχρονα υπερασπίστηκε την οικολογική διάσταση της νέας ΚΑΠ, από την οποία θα εξαρτηθεί το 30% των ενισχύσεων.
«Απορρίπτω τους πειρασμούς να λάβουμε ημίμετρα που θα είχαν αμφίβολο αποτέλεσμα και θα ήταν εξαιρετικά πολύπλοκα. Ωστόσο συμφωνώ ότι συγκεκριμένες αγροπεριβαλλοντικές πρακτικές μπορεί να είναι ισοδύναμες», τόνισε ο κ. Τσιόλος. Έτσι ουσιαστικά απορρίπτει την ιδέα των αγροπεριβαλλοντικών «a la carte» που είχαν ζητήσει πολλά κράτη μέλη αλλά παραχωρώντας μεγαλύτερη ευελιξία ώστε να περιληφθούν καιμέτρα πέρα από αυτά που έχει προτείνει η Κομισιόν (διατήρηση μόνιμων βοσκοτόπων, διαφοροποίηση καλλιεργειών και περιοχές οικολογικής εστίασης).
Σύμφωνα με τον επίτροπο, η ευελιξία αυτή θα πρέπει να πληροί τρεις
προϋποθέσεις: «τα εναλλακτικά μέτρα να είναι εξίσου αποτελεσματικά και να έχουν νόημα για συγκεκριμένες περιοχές, το σύστημα να παραμείνει απλό και να συμμετέχουν όλοι οι αγρότες».
Επιπλέον ο κ. Τσιόλος επανέλαβε τη θέση του ότι το 30% των ενισχύσεων θα πρέπει να εξαρτηθεί από τα νέα αγροπεριβαλλοντικά μέτρα κι ότι οι περιοχές οικολογικές εστίασης θα πρέπει να παραμείνουν στο 7% της έκτασης των εκμεταλλεύσεων. Οι ευρωβουλευτές αλλά και χώρες όπως η Γερμανία έχουν ζητήσει το ποσοστό αυτό να χαμηλώσει ώστε να μην πληγεί η παραγωγικότητα.
Όσον αφορά τις κυρώσεις για όσους αγρότες δεν πληρούν τα οικολογικά κριτήρια, ο κ. Τσιόλος επιθυμεί αυτές «να ξεπερνούν το 30%» που αντιστοιχεί στην οικολογική συνιστώσα, ώστε το όλο σύστημα έχουν κάποια αξιοπιστία.
Κατά των ποοστώσεων
Τέλος, ο επίτροπος Τσιόλος εμφανίστηκε αμετακίνητος στο θέμα της κατάργησης των ποσοστώσεων. Όπως είπε, οι ποσοστώσεις της ζάχαρης «δεν δίνουν απαντήσεις στις σύγχρονες οικονομικές προκλήσεις». Όσο για τα δικαιώματα φύτευσης αμπελώνα, επισήμανε ότι μια ομάδα ειδικών επεξεργάζεται το νέο σύστημα εγκρίσεων που θα αντικαταστήσει το υπάρχον σύστημα.
Ανατροπές της τελευταίας στιγμής στην ψηφοφορία
Η ψηφοφορία που γίνεται την Τετάρτη στην Ολομέλεια του σώματος μπορεί να οδηγήσει σε πλήρη αλλαγή της θέσης των ευρωβουλευτών για τη νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική.
Οι εκθέσεις για τα τέσσερα νομοσχέδια της νέας ΚΑΠ που τίθενται σε ψηφοφορία έχουν ιδιαίτερη σημασία, αφού θα καθορίσουν τη στάση που θα κρατήσει το Κοινοβούλιο στις διαπραγματεύσεις που θα αρχίσουν το επόμενο διάστημα.
Στην πρώτη της μορφή, όπως εγκρίθηκε από την Επιτροπή Γεωργίας, η θέση των ευρωβουλευτών είχε επικριθεί σε πολλά σημεία: ότι αδυνατίζει την οικολογική διάσταση της νέας ΚΑΠ, ότι έχει αντιφάσεις κι ότι ορισμένες της προτάσεις στερούνται νομικών ερεισμάτων (π.χ. η πρόταση οι αγρότες να πληρώνονται δύο φορές για τα ίδια περιβαλλοντικά).
Όπως μεταδίδει το ενημερωτικό σάιτ euractiv, τη Δευτέρα το βράδυ, η Επιτροπή Γεωργίας του ΕΚ συμφώνησε να επιτρέψει στην ολομέλεια να ψηφίσει και επί των 350 τροπολογιών που έχουν ενσωματωθεί.
Ο πρόεδρος της Επιτροπής Γεωργίας, Πάολο ντε Κάστρο, πρότεινε να γίνει μια εφ’όλης της ύλης συζήτηση, υποκύπτοντας σε πιέσεις: «Δεν θέλω η επιτροπή μας να δώσει την εντύπωση ότι αποφεύγει την ευκαιρία για μια συζήτηση εφ’ όλης της ύλης στην ολομέλεια», παρατήρησε ο κ. ντε Κάστρο, προσθέτοντας ότι «όλοι λαμβάνουμε γράμματα και email από περιβαλλοντικές οργανώσεις, συνδικάτα» και άλλα λόμπι που ζητούν να εισακουστούν τα αιτήματά τους.
Αυτή η εξέλιξη της τελευταίας στιγμής μπορεί να οδηγήσει σε πλήρη ανατροπή της έκθεσης. Πάντως ο κ. ντε Κάστρο προειδοποίησε τους ευρωβουλευτές να μην καταψηφίσουν την έκθεση. «Πρόκειται για μια πολύ κρίσιμη ψηφοφορία. Για πρώτη φορά, το Κοινοβούλιο έχει δικαίωμα ψήφου και πρέπει να αναλάβουμε τις ευθύνες μας. Το σημαντικό είναι να έχουμε ξεκάθαρη εντολή διαπραγμάτευσης», είπε.
Σε περίπτωση που κάποιο από τα τέσσερα νομοσχέδια καταψηφιστεί, θα πρέπει να επιστρέψει στην Επιτροπή Γεωργίας και να ξαναεξεταστεί, πριν αρχίσουν οι διαπραγματεύσεις με την Κομισιόν και με τους 27.
Παπαστάμκος: Αντί για ισχυρή ΚΑΠ έχουμε προσπάθεια επανεθνικοποίησης
Στην συζήτηση που διεξάγεται στην Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την αναθεώρηση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής συμμετείχε ως ομιλητής ο Αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Γιώργος Παπαστάμκος, μέλος της Επιτροπής Γεωργίας, καθώς και της Επιτροπής Προϋπολογισμών, εξ' ονόματος της οποίας συνέταξε τη Γνωμοδότηση σχετικά με τη χρηματοδότηση και την διαχείριση της ΚΑΠ.
Η κρίσιμη ψηφοφορία επί των τεσσάρων νομοθετικών προτάσεων για την μελλοντική ΚΑΠ, καθώς και επί της στάσης που θα τηρήσει το ΕΚ κατά τις διαπραγματεύσεις με το Συμβούλιο για το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο, θα λάβει χώρα αύριο στην Ολομέλεια του Σώματος, προεδρεύοντος του κ. Παπαστάμκου.
Στην ομιλία του ο Έλληνας Ευρωβουλευτής υπογράμμισε ότι "περισσότερη Ευρώπη προϋποθέτει επαρκή προϋπολογισμό. Αντ' αυτού έχουμε μακρο-προϋπολογισμό λιτότητας. Περισσότερη Ευρώπη, σημαίνει ανθηρή Ευρώπη της Υπαίθρου. Ισχυρή Κοινή Αγροτική Πολιτική. Αντ' αυτού έχουμε μειωμένο προϋπολογισμό και απόπειρες απορρύθμισης της ΚΑΠ ή επανεθνικοποίησής της".
Ο κ. Παπαστάμκος σημείωσε ότι το ευρωπαϊκό γεωργικό εισόδημα υφίσταται συρρίκνωση, ενώ βαίνει αυξανόμενο το κόστος παραγωγής και εντεινόμενη η αστάθεια των γεωργικών αγορών. Επιπροσθέτως, πλήττεται η ανταγωνιστικότητα του ευρωπαϊκού γεωργικού τομέα, ο οποίος βρίσκεται αντιμέτωπος με τις πιέσεις των αθρόων εισαγωγών προϊόντων τρίτων χωρών ελαστικότερων προδιαγραφών.
Στο πλαίσιο της ΚΑΠ ζητούμενα, κατά τον κ. Παπαστάμκο, είναι η επαρκής εισοδηματική στήριξη των γεωργών, αποτελεσματικά μέτρα αγοράς και διαχείρισης κινδύνων, ενίσχυση της διαπραγματευτικής θέσης των παραγωγών έναντι των λοιπών κρίκων της εφοδιαστικής αλυσίδας, καθώς και γεωργοκεντρικές διαρθρωτικές δράσεις στον πυλώνα Αγροτικής Ανάπτυξης.
Παράλληλα, ο κ. Παπαστάμκος ζήτησε μετ' επιτάσεως από την Κομισιόν την υπαγωγή των εισαγομένων σε ισοδύναμες προδιαγραφές με τα εντός ΕΕ παραγόμενα προϊόντα όπως, άλλωστε, έχει αποτυπωθεί στην Έκθεσή του, η οποία υιοθετήθηκε από την Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, με θέμα "Ευρωπαϊκή Γεωργία και Διεθνές Εμπόριο".
Σύμφωνα με τον Έλληνα Ευρωβουλευτή, "ο πολυλειτουργικός ευρωπαϊκός γεωργικός τομέας έχει σαφή προστιθέμενη αξία στην ευρωπαϊκή οικονομία και έναν μείζονα ρόλο στην αντιμετώπιση των κοινωνικοοικονομικών και περιβαλλοντικών προκλήσεων που αντιμετωπίζει η ΕΕ. Προμηθεύει δημόσια αγαθά μείζονος σημασίας στις κοινωνίες μας. Μια ισχυρή ΚΑΠ είναι περισσότερο από ποτέ αναγκαία".
Δανέλλης: Αναγκαία μια πιο θαρραλέα και στοχευμένη ΚΑΠ για το μέλλον
Στη συζήτηση της Ολομέλειας του Ευρωκοινοβουλίου συμμετείχε ο Ευρωβουλευτής ΠΑΣΟΚ Σπύρος Δανέλλης, ο οποίος τόνισε τη σημασία αυτής της μεταρρύθμισης ως προπομπού μιας πιο στοχευμένης και θαρραλέας μεταρρύθμισης στο μέλλον, που -ήδη- οι σημερινές συνθήκες καθιστούν αναγκαία για τη διασφάλιση της βιωσιμότητας της ευρωπαϊκής γεωργίας.
«Όταν μιλάμε για βιωσιμότητα, δε μπορούμε να κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας ούτε έχει νόημα να προσπαθούμε να εξαπατήσουμε τους εαυτούς μας αναζητώντας βραχυπρόθεσμες, "πυροσβεστικές" λύσεις. Πρέπει να είναι προφανές σε όλους μας ότι οι ενισχύσεις από μόνες τους δεν θα καταπολεμήσουν την κλιματική αλλαγή, που πια είναι πραγματικός κίνδυνος για τη γεωργία. Ούτε θα κάνουν από μόνες τους τα προϊόντα μας πιο ανταγωνιστικά. Θα τα κάνουν ενδεχομένως πιο ελκυστικά βραχυπρόθεσμα, αλλά όχι πιο ανταγωνιστικά. Και είναι η ανταγωνιστικότητα που εξασφαλίζει την οικονομική βιωσιμότητα, όχι η μετάθεση οικονομικού βάρους από τη μια κοινωνική ομάδα στην άλλη," δήλωσε μετά τη συζήτηση στην Ολομέλεια ο Σ. Δανέλλης.
Συνέχισε λέγοντας ότι "για όλους αυτούς τους λόγους πιστεύουμε ότι είναι απολύτως αναγκαία η συνειδητοποίηση από κάθε αγρότη -μεγάλο και μικρό- των προβλημάτων της κλιματικής αλλαγής και της μειωμένης ανταγωνιστικότητας της ελληνικής γεωργίας. Είναι αναγκαία η κατανόηση των αιτίων που δημιουργούν αυτά τα προβλήματα. Μόνο έτσι θα βρεθεί μόνιμη λύση στα προβλήματα, με τη συμβολή όλων των αγροτών. Και γι αυτό, είναι καθοριστικός ο ρόλος ενός συστήματος παροχής ποιοτικών συμβουλευτικών υπηρεσιών στους αγρότες. Η νέα "ΚΑΠ" το προβλέπει. Μένει στα κράτη μέλη -και εν προκειμένω στην Ελλάδα- να δουν και να οργανώσουν με σοβαρότητα τα συστήματα αυτά.»
Η παρέμβαση του Σ. Δανέλλη στην Ολομέλεια είχε ως εξής:
«Οι προτεινόμενες μεταρρυθμίσεις για την "ΚΑΠ" είναι ένα πρώτο βήμα για τις προσαρμογές που είναι απαραίτητο να κάνει η ευρωπαϊκή γεωργία στο μέλλον.
Η προστασία του περιβάλλοντος, της βιοποικιλότητας, των φυσικών πόρων -κατά της κλιματικής αλλαγής- δεν είναι πολυτέλεια. Είναι απαραίτητη αντίληψη για την επιβίωση της γεωργίας και των αγροτών, είτε μεγάλων είτε μικρών. Δεν θα επιτευχθεί όμως παρά όταν η σπουδαιότητά της γίνει κατανοητή από όλους. Γι αυτό, ο ρόλος των συμβουλευτικών υπηρεσιών είναι καθοριστικός.
Καθοριστικό είναι και το να κατανοήσει ο αγρότης τη σημασία της προσαρμογής του στις απαιτήσεις του καταναλωτή. Πώς μπορεί η απειλή του ανοίγματος στις αγορές να μετατραπεί σε ευκαιρία; Με διάδοση των αποτελεσμάτων εφαρμοσμένης έρευνας και καινοτομίας, με ποιότητα, με ισχυρά συλλογικά σχήματα, με αντιμετώπιση των κινδύνων.
Ας κάνουμε το πρώτο βήμα προς μια πιο στοχευμένη πολιτική, πιο κοντά στη σύγκλιση για πραγματική ανάπτυξη της υπαίθρου».
Ανθρώπινη αλυσίδα στο Στρασβούργο
Καλώντας για μια πιο πράσινη και δίκαιη Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ) εκατοντάδες αγρότες και καταναλωτές (και ζώα!) από 12 χώρες, φορώντας πολύχρωμες στολές, συναντήθηκαν την Τρίτη, 12 Μαρτίου στο Στρασβούργο για μια σειρά από δράσεις έξω από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο καθώς η ολομέλεια των ευρωβουλευτών πραγματοποιούν συζήτηση για την ΚΑΠ, πριν από την αυριανή τελική ψηφοφορία (13 Μαρτίου).
Η δράση «Αγροκτήματα αντί Εργοστάσια» ξεκίνησε με μια υπαίθρια εκδήλωση μαγειρέματος και ζωντανή μουσική με DJ, και τελείωσε με μια ανθρώπινη αλυσίδα γύρω από το κτίριο του Κοινοβουλίου. Οι ηγέτες των ευρωπαϊκών περιβαλλοντικών κινημάτων, για την καλή διατροφή και την καλή γεωργία έδωσαν πολλές ομιλίες. Πολλοί ευρωβουλευτές ήρθαν να τους συναντήσουν και να μοιραστούν ένα ζεστό πιάτο σούπας.
Την εκδήλωση συντόνισε η ARC2020 εκ μέρους της καμπάνιας «Καλή Διατροφή Καλή Γεωργία) (Good Food Good Farming) και υποστηρίχθηκε από 27 επιπλέον οργανώσεις.
Μεταξύ των βασικών ανησυχιών τους είναι οι προτάσεις της Επιτροπής Γεωργίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που αποδυναμώνουν τις προτάσεις τις Ευρωπαϊκής Επιτροπής της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) για τη βελτίωση των περιβαλλοντικών επιδόσεων όλων των αγροτών μέσω υποχρεωτικών περιβαλλοντικών μέτρων (πρασίνισμα)∙ ο αντίκτυπος της γεωργικής πολιτικής της Ευρώπης στην παγκόσμια πείνα, τη βιοποικιλότητα και την κλιματική αλλαγή∙ καθώς και το άδικο σύστημα επιδοτήσεων που έχει ως στόχο να αφανίσει τους μικρούς αγρότες.
Οι περιβαλλοντιστές επισημαίνουν ότι: «Το μεγαλύτερο μέρος από τα 50 δισ. ευρώ των φορολογουμένων που δαπανώνται για την ΚΑΠ καταλήγει στις τσέπες των μεγάλων αγροτικών επιχειρήσεων και τους μεγάλους γαιοκτήμονες, αντί να χρησιμοποιούνται για την ενίσχυση των αγροτών και των κοινοτήτων τους, που παράγουν υγιεινά τρόφιμα, προστατεύουν το περιβάλλον και διατηρούν την ύπαιθρο ζωντανή».
Ο Hubert Weiger, πρόεδρος της BUND (Friends of the Earth Γερμανίας), δήλωσε, “οι άστοχες γεωργικές επιδοτήσεις και οι μονοκαλλιέργειες είναι οι κύριες αιτίες των διατροφικών σκανδάλων και της απώλειας της βιοποικιλότητας στις γεωργικές περιοχές της Ευρώπης. Στα μέρη όπου τα ζωικά και φυτικά είδη είναι στην Κόκκινη Λίστα, είναι και τα αγροκτήματα, εκτοπισμένα από τη βιομηχανοποιημένη γεωργία.” Και προέτρεψε, “Στο μέλλον, κάθε εκμετάλλευση πρέπει να διατηρεί τουλάχιστον επτά τοις εκατό της καλλιεργήσιμης γης χωρίς φυτοφάρμακα και χημικά λιπάσματα . Βασιζόμαστε στην καλή αντίληψη του Ευρωκοινοβουλίου για να επιβάλει τελικά κατάλληλες πολιτικές μεταρρυθμίσεις. Με πάνω από € 50 δισεκατομμύρια να δαπανώνται προς τις αγροτικές επιδοτήσεις, η κοινωνία αναμένει την αντίστοιχη νομοθετική μέριμνα να δοθεί στο περιβάλλον και την καλή διαβίωση των ζώων.”
H Ramona Duminicioiu, ακτιβίστρια από την ρουμανική οργάνωση EcoRuralis είπε στους ευρωβουλευτές, “Στη Ρουμανία υπάρχουν ακόμα πάνω από 4 εκατομμύρια αγρότες. Το Ευρωκοινοβούλιο πρέπει να τους ακούσει: Σταματήστε την αποστράγγιση των κοινών μας πόρων από τις εταιρίες” , και προσέθεσε: “ Θέλουμε να συνεχίσουμε να εργαζόμαστε στα αγροκτήματά μας και να μην καταλήξουμε να μαζεύουμε φράουλες όπως αλλού στην Ευρώπη. Σήμερα θα πρέπει να ρυθμίσουμε την πορεία έτσι ώστε οι νέοι στη Ρουμανία, καθώς και σε πολλές άλλες ευρωπαϊκές χώρες, να έχουν μέλλον στις αγροτικές περιοχές.”
Η Aurélie Τrouvé έδωσε την άποψη της οργάνωσης Attac: “Πρέπει να τερματίσετε την εισαγωγή μεταλλαγμένης σόγιας, της οποίας η καλλιέργεια καταστρέφει τα αρχέγονα δάση του Νότου και παράγει πλεονάσματα στο Βορρά. Αυτά τα πλεονάσματα στην Ευρώπη καταστρέφουν αργότερα τις αφρικανικές αγορές μέσω του ντάμπινγκ των προϊόντων. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πρέπει να σταματήσει τις βλαβερές συνέπειες του διατροφικού μας συστήματος στις αναπτυσσόμενες χώρες. Το πρώτο βήμα προς αυτή την κατεύθυνση: Τέλος στις επιδοτήσεις των εξαγωγών!”
O Philippe Collin από Confédération Paysanne τόνισε τα εξής: “Στην Ευρώπη, το 80 τοις εκατό του συνόλου των αγροτικών επιδοτήσεων πάει στο μόλις 20 τοις εκατό των αγροτικών επιχειρήσεων! Είναι καιρός το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να διασφαλίζει δικαιοσύνη για όλους τους αγρότες. Η απασχόλησή μας στα αγροκτήματα πρέπει να γίνει εκ νέου κερδοφόρα και όχι απλή ιδιοκτησία γης”. Και συμπλήρωσε “Περιμένουμε από τους ευρωβουλευτές να ψηφίσουν για τη μελλοντική οικονομική βιωσιμότητα της πλειοψηφίας του 80 τοις εκατό των γεωργικών εκμεταλλεύσεων στην Ευρώπη”.
Επιμέλεια: Έλενα Ταγκαλάκη- Λεωνίδας Κουρμαδάς- Γιάννης Τσατσάκης
