Δεν πρόκειται να πληρώνονται δύο φορές για τα ίδια αγροπεριβαλλοντικά μέτρα οι αγρότες. Η σχετική τροπολογία που ζητούσε οι αγρότες να λαμβάνουν διπλή χρηματοδότηση (και από τις άμεσες ενισχύσεις και από το 2ο Πυλώνα της ΚΑΠ) είχε εγκριθεί από τους ευρωβουλευτές της Επιτροπής Γεωργίας, όμως απορρίφθηκε στην ολομέλεια στην κρίσιμη ψηφοφορία της Τετάρτης 13 Μαρτίου.
Η ψηφοφορία σημαδεύτηκε από δυσάρεστες εξελίξεις καθώς ο αντιπρόεδρος του Ευρωκοινουβουλίου κ. Γιώργος Παπαστάμκος, που προήδρευε της Ολομέλειας, διακομίστηκε σε νοσοκομείο του Στρασβούργου "σε σοβαρή κατάσταση" αφού αισθάνθηκε αδιαθεσία και λιποθύμησε μέσα στην αίθουσα των συνεδριάσεων του σώματος.
Επιπλέον, σύμφωνα με την έκθεση που πήρε το «οκ» των ευρωβουλευτών, ο κάθε αγρότης στην Ευρωπαϊκή Ένωση δε θα πρέπει να λαμβάνει λιγότερα χρήματα από το 65% του μέσου όρου της ΕΕ ως το 2020. Στην πράξη, αυτό σημαίνει ότι οι διαφορές στο επίπεδο των ενισχύσεων που λαμβάνουν οι αγρότες στα παλιά και τα νέα κράτη μέλη, θα πρέπει να μειωθούν πιο γρήγορα απ' ό,τι έχει προτείνει μέχρι στιγμής η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Στο ψήφισμα που υιοθέτησαν, οι ευρωβουλευτές τονίζουν ότι η νέα κοινή αγροτική πολιτική θα πρέπει να καταστήσει υποχρεωτικά αλλά και ευέλικτα τα μέτρα για την προστασία του περιβάλλοντος και να βοηθήσει τους αγρότες να ανταποκριθούν στις προκλήσεις της αγοράς προκειμένου να διασφαλισθεί η παροχή τροφίμων υψηλής ποιότητας, αλλά και η καλύτερη προστασία του περιβάλλοντος.
«Σήμερα επιτύχαμε την κατάλληλη ισορροπία ανάμεσα στην ασφάλεια των τροφίμων και τη βελτιωμένη προστασία του περιβάλλοντος, έτσι ώστε η νέα ευρωπαϊκή αγροτική πολιτική να είναι σε θέση να προσφέρει ακόμη καλύτερα δημόσια αγαθά στους Ευρωπαίους πολίτες. Όμως πρέπει να γίνει επίσης λιγότερο γραφειοκρατική και δικαιότερη προς τους αγρότες. Αυτή θα είναι η θέση μας όταν θα διαπραγματευτούμε την τελική μορφή της με τα κράτη μέλη», δήλωσε ο πρόεδρος της επιτροπής Γεωργίας, Πάολο ντε Κάστρο, μετά την ψηφοφορία.
Υπενθυμίζεται ότι για πρώτη φορά οι ευρωβουλευτές συναποφασίζουν με το Συμβούλιο για τη μεταρρύθμιση της ευρωπαϊκής κοινής αγροτικής πολιτικής.
Θετική η πρώτη αντίδραση της Κομισιόν
Ο επίτροπος Γεωργίας Ντατσιάν Τσιόλος εξέφρασε την ικανοποίησή του για το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας, κρίνοντας ότι η Ολομέλεια έφερε τη θέση των ευρωβουλευτών εγγύτερα στις αρχικές του προτάσεις.
Όπως επισήμανε, «το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στηρίζει τις βασικές αρχές των προτάσεων της Κομισιόν και ιδίως το πλαφόν στις ενισχύσεις, την εξάρτηση του 30% των άμεσων ενισχύσεων από αγροπεριβαλλοντικά μέτρα και μια πολιτική αγροτικής ανάπτυξης πιο προσαρμοσμένη στις τοπικές ιδιαιτερότητες. Χαιρετίζω το γεγονός ότι σε ορισμένα θέματα, όπως η διαφάνεια και η διπλή χρηματοδότηση, η ψήφος της Ολομέλειας έφερε τη θέση του Κοινοβουλίου εγγύτερα στις προτάσεις της Κομισιόν.
Εφόσον και το Συμβούλιο έχει ορίσει τη διαπραγματευτική του θέση, μπορούμε να ξεκινήσουμε τον τριμερή διάλογο Επιτροπής-Κοινοβουλίου-Συμβουλίου, ώστε ως το καλοκαίρι να φτάσουμε σε μια συμφωνία που ελπίζω να είναι ισορροπημένη και φιλόδοξη.
Αυτό θα πρέπει να ισχύσει ιδίως στο θέμα της ισότητας στην κατανομή των ενισχύσεων της ΚΑΠ, ώστε να υπάρξει πραγματική σύγκλιση ανάμεσα στα κράτη μέλη, τις περιφέρειες και τους αγρότες. Το πρόβλημα της προσέλκυσης νέων ανθρώπων στη γεωργία θα πρέπει να αντιμετωπιστεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Χαιρετίζω το γεγονός ότι το Κοινοβούλιο στήριξε τις προτάσεις της Κομισιόν στην κατεύθυνση αυτή. Επίσης πρέπει να εργαστούμε για τον ορισμό των αγροτικών πρακτικών που συνδέονται με την οικολογική διάσταση, ιδίως την έννοια της ισοδυναμίας, έτσι ώστε αυτό το εργαλείο να είναι όχι μόνο συνεπές αλλά και απλό, αποτελεσματικό και διαφανές. Για το λόγο αυτό πρέπει να υιοθετήσουμε έναν αξιόπιστο μηχανισμό κυρώσεων.
Τέλος, χρειαζόμαστε και εργαλεία για αποτελεσματική διαχείριση της αγοράς, που να είναι προσαρμοσμένα στην ποικιλομορφία των διάφορων τομέων και περιφερειών, με μεγαλύτερη συνεισφορά από τους παραγωγούς και τις ομάδες παραγωγών αλλά και με μεγαλύτερη ευθύνη. Εδώ, ένα από τα θέματα είναι να ενισχύσουμε τη θέση των αγροτών στην αλυσίδα εφοδιασμού με τρόφιμα και την ικανότητά τους να ανταποκριθούν στις κρίσεις της αγοράς.
Επιμένουν στο πλαφόν
Η ψηφοφορία της Τετάρτης έλαβε σημαντικές αποφάσεις και σε μια σειρά άλλων θεμάτων:
- Οι ευρωβουλευτές τάχθηκαν υπέρ της δημοσιοποίησης των δικαιούχων ενισχύσεων και άλλων μορφών στήριξης από την ΚΑΠ
- Προκειμένου να αποκλειστούν από τις ενισχύσεις οι μη έχοντες σχέση με τη γεωργία, υιοθετήθηκε ένας κατάλογος ιδιοκτητών γης, όπως αεροδρόμια και αθλητικές εγκαταστάσεις, που θα μπορούσαν άμεσα να αποκλειστούν από την ευρωπαϊκή χρηματοδότηση, εκτός αν αποδείξουν ότι η γεωργία συνεισφέρει σημαντικά στο εισόδημά τους. Τα κράτη μέλη θα μπορούν να επεκτείνουν αυτή τη λίστα.
- Οι ευρωβουλευτές τόνισαν ότι οι νέοι αγρότες θα πρέπει να λαμβάνουν επιπλέον ενισχύσεις 25% για ένα ανώτατο όριο 1000 στρεμμάτων και τα κράτη μέλη θα μπορούν επίσης να χρησιμοποιήσουν περισσότερα χρήματα για να υποστηρίξουν τους μικροκαλλιεργητές.
- Το Κοινοβούλιο στήριξε τις προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για επιβολή πλαφόν 300.000 ευρώ και για προοδευτική μείωση των επιδοτήσεων σε όσους λαμβάνουν περισσότερα από 150.000 ευρώ. Ωστόσο αυτό δε θα ισχύσει για τους συνεταιρισμούς που διανέμουν τις ενισχύσεις στα μέλη τους.
Πιο ευέλικτα αγροπεριβαλλοντικά
Οι ευρωβουλευτές συμφωνούν πως η διάθεση του 30% των εθνικών κονδυλίων για τις άμεσες ενισχύσεις θα πρέπει να γίνεται υπό όρους και σε συμμόρφωση με δεσμευτικά μέτρα για την προστασία του περιβάλλοντος, τονίζουν, ωστόσο, πως αυτά τα μέτρα θα πρέπει να ληφθούν σταδιακά και με πιο ευέλικτο τρόπο. Τα τρία βασικά μέτρα: η διαφοροποίηση των καλλιεργειών, η διατήρηση μόνιμων βοσκοτόπων και λειμώνων και η δημιουργία "περιοχών οικολογικής εστίασης" θα παραμείνουν αλλά με την ύπαρξη εξαιρέσεων, π.χ. να ανταποκρίνονται στο μέγεθος του αγροκτήματος. Αγροκτήματα, ωστόσο, με λιγότερα από 300 στρμ. γης θα μπορούν να απαλλαγούν ( Βοηθώντας τους αγρότες να αντιμετωπίσουν την κρίση
Προκειμένου να βοηθηθούν οι αγρότες να αντιμετωπίσουν τη ρευστότητα της αγοράς και να ενισχύσουν τη διαπραγματευτική τους θέση επί των τιμών, θα πρέπει να δοθούν στις οργανώσεις τους νέα μέσα και να τους επιτραπεί να διαπραγματεύονται επί των συμβάσεων εισόδου και επί των συμφωνητικών παράδοσης, υποστηρίζουν οι ευρωβουλευτές. Αυτοί οι κανόνες "δεν πρέπει να μεταφραστούν σε καρτέλ, αλλά ισχυρές οργανώσεις παραγωγών θα πρέπει να επιτρέψουν στους αγρότες να απελευθερωθούν από την οικονομική εξάρτηση και να τους εγγυηθούν ένα αξιοπρεπές επίπεδο ζωής", δήλωσε ο εισηγητής του κανονισμού για την οργάνωση της Κοινής Αγοράς Michel Dantin.
"Η απόφαση αυτή αντανακλά τη θέληση των Ευρωπαίων πολιτών καθώς και το μέλλον της ευρωπαϊκής αγροτικής πολιτικής. Πρέπει να διασφαλίσουμε την τήρηση και προώθηση των αγροτικών οικονομιών, ενώ η ανταγωνιστικότητα και η προστασία του περιβάλλοντος θα πρέπει να είναι δύο έννοιες απόλυτα συμβατές. Αυτός είναι ο καλύτερος τρόπος αξιοποίησης του δημόσιου χρήματος", δήλωσε ο Louis Capoulas Santos , εισηγητής των κανονισμών για τις άμεσες ενισχύσεις και την αγροτική ανάπτυξη.
Ναι στην παράταση για τη ζάχαρη, όχι για το γάλα Οι ευρωβουλευτές προτείνουν να δοθεί βοήθεια για τουλάχιστον τρεις μήνες σε γαλακτοπαραγωγούς που εθελοντικά περιορίζουν την παραγωγή τους κατά 5%. Οι τροπολογίες που ζητούσαν την επέκταση των ποσοστώσεων του γάλακτος, οι οποίες πρόκειται να λήξουν το 2015, απορρίφθηκαν από την Ολομέλεια.
Αντίθετα, το Κοινοβούλιο έθεσε βέτο στα σχέδια να επιτραπεί η λήξη των ποσοστώσεων της ζάχαρης το 2015, ούτως ώστε να επιτραπεί στους παραγωγούς τεύτλων να προετοιμαστούν για την απελευθέρωση του κλάδου το 2020. Οι ευρωβουλευτές ζητούν ακόμη τα δικαιώματα αμπελοκαλλιέργειας να επεκταθούν μέχρι τουλάχιστον το 2030.
Λιγότερο γραφειοκρατικοί έλεγχοι εξόδων
Οι ευρωβουλευτές τονίζουν την ανάγκη να μειωθεί η γραφειοκρατία και να διασφαλιστεί ότι οι ποινές για την παραβίαση των κανόνων θα είναι αναλογικές. "Πρέπει να περιορίσουμε το χρόνο που καταναλώνουν οι αγρότες σε γραφειοκρατικές εργασίες. Τα κράτη μέλη θα μπορούσαν τώρα να δημιουργήσουν μία εφαρμογή για την παροχή ενισχύσεων που θα παρέμενε σε ισχύ για αρκετά χρόνια ώστε οι αγρότες να μην πρέπει να υποβάλλουν το αίτημά τους κάθε χρόνο, αλλά μόνο όταν υπάρχουν αλλαγές", δήλωσε ο Giovanni La Via, εισηγητής του κανονισμού για τις χρηματοδοτήσεις, τη διαχείριση και τον έλεγχο.
Επόμενα βήματα
Η τελική μορφή της νέας ευρωπαϊκής αγροτικής πολιτικής θα αποφασιστεί από το ΕΚ, τους υπουργούς γεωργίας της ΕΕ και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στα πλαίσια των τριμερών διαπραγματεύσεων που αναμένεται να ξεκινήσουν στα τέλη Μαρτίου.
Δεν εγκρίθηκε ο προϋπολογισμός, θέτουν όρους οι ευρωβουλευτές
Εκπλήξεις επεφύλασσε η σημερινή (Τετάρτη 13 Μαρτίου) συνεδρίαση της Ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Σε μια σπάνια επίδειξη δυνάμης οι ευρωβουλευτές, τόνισαν ότι δεν πρόκειται να υπερψηφίσουν το δημοσιονομικό πλαίσιο 2014-2020 εάν δεν ικανοποιηθούν ορισμένοι όροι που θέτουν.
Οι ευρωβουλευτές ζητούν μεγαλύτερη ευελιξία για τη μεταφορά πόρων από το ένα έτος στο άλλο, αλλά και ανάμεσα στους διάφορους τομείς.
Ταυτόχρονα ζητούν να αποδεσμευτούν τα ποσά που λείπουν από τον προϋπολογισμό το 2013, ώστε να καλυφθούν ανεξόφλητες υποχρεώσεις της Ε.Ε. και τα χρέη να μην περάσουν στην επόμενη περίοδο. Η Κομισιόν και το Κοινοβούλιο υπολογίζουν το ποσό αυτό στα 16 δισ. ευρώ, αν και ορισμένες κυβερνήσει το τοποθετούν γύρω στα 10 δισ.
Σκληρές διαπραγματεύσεις
Το ψήφισμα που εγκρίθηκε σήμερα ουσιαστικά ορίζει τη στάση που θα κρατήσουν οι ευρωβουλευτές στις διαπραγματεύσεις τους με τους 27 για το θέμα του προϋπολογισμού. Οι απαιτήσεις τους αναπόφευκτα θα τους φέρουν σε ρήξη με χώρες όπως η Βρετανία, οι οποίες απαίτησαν και τελικά επέβαλαν περικοπές στο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο, μετά από μια πραγματική μάχη ανάμεσα σε οπαδούς της λιτότητας και όσους ήθελαν διατήρηση του πρϋπολογισμού τουλάχιστον σα σημερινά επίπεδα.
Θέτοντας όρους που ίσως συναντήσουν αντιδράσεις από ορισμένες χώρες, το ψήφισμα των ευρωβουλευτών ενδέχεται να οδηγήσει και σε νέες καθυστερήσεις στο σφιχτό χρονοδιάγραμμα για τις διαπραγματεύσεις της ΚΑΠ. Η Κομισιόν καταβάλλει προσπάθειες τουλάχιστον ο 2ος πυλώνας να ισχύσει κανονικά από 1ης Ιανουαρίου 2014. Για να γίνει όμως αυτό, θα πρέπει να έχει επιτευχθεί πολιτική συμφωνία ως τον Ιούνιο. Και οι διαπραγματεύσεις δεν μπορούν να προχωρήσουν αν υπάρχει αβεβαιότητα για το ύψος των διαθέσιμων πόρων.
«Η σημερινή ψηφοφορία δείχνει ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει αποδεχτεί τις ευθύνες που του έχουν απονείμει οι συνθήκες και θα δώσει μάχη για έναν βελτιωμένο κοινοτικό προϋπολογισμό», τόνισε ο Χάνες Σβόμποντα, αρχηγός της ομάδας των Σοσιαλιστών.
Μάρτιν Σουλτς: Το Ευρωκοινοβούλιο δεν εγκρίνει τον προϋπολογισμό
Δεν θα αποδεχθεί το Ευρωκοινοβούλιο τον μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό ή Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο της ΕΕ, όπως συμφωνήθηκε από τις κυβερνήσεις, μέχρι να υπάρξει επιπλέον συμφωνία για ενδιάμεση αναθεώρησή του, πλήρης εξόφληση των λογαριασμών του 2012 και συμφωνία για τη μελλοντική χρηματοδότηση των προϋπολογισμών της Ένωσης, δήλωσε ο πρόεδρος του ΕΚ, Μάρτιν Σουλτς, μετά την απόρριψη της συμφωνίας της 8ης Φεβρουαρίου από την ολομέλεια. Τώρα "ανοίγει ο δρόμος για διαπραγματεύσεις με το συμβούλιο", τόνισε.
"Το ΕΚ δεν μπορεί να δεχθεί την πρόταση των κρατών μελών χωρίς την εκπλήρωση ορισμένων αναγκαίων προϋποθέσεων", σημείωσε ο πρόεδρος Σουλτς. "Πρέπει να υπάρξει η μέγιστη δυνατή ευελιξία καθώς και φιλόδοξη συμφωνία για τους ίδιους πόρους του προϋπολογισμού. Το ΕΚ απαιτεί επίσης υποχρεωτική, νομικά δεσμευτική και συνολική αναθεώρηση του Δημοσιονομικού Πλαισίου" που εγκρίθηκε κατά πλειοψηφία από το Συμβούλιο".
Μιλώντας στον Τύπο αμέσως μετά την ψηφοφορία, ο πρόεδρος προσέθεσε ότι "το ΕΚ δεν θα εισέλθει καν σε διαπραγματεύσεις μέχρι να καλυφθούν όλες οι ανεξόφλητες πληρωμές του 2012. Πρόκειται για θέματα κεφαλαιώδους σημασίας και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν θα αποδεχθεί την πρόταση των κρατών μελών μέχρι να υπάρξουν εξελίξεις σε όλα αυτά τα ζητήματα".
