Ήδη έχουν καταγραφεί απώλειες στο ζωικό κεφάλαιο με το γάλα που παραδίδουν οι κτηνοτρόφοι στις γαλακτοβιομηχανίες να είναι σημαντικά μειωμένο, ενώ μεγάλες είναι οι καταστροφές στην καλλιέργεια της πατάτας, σε κηπευτικά θερμοκηπίων, σε ελαιώνες και εσπεριδοειδή. Ήδη οι αρμόδιες υπηρεσίες του ΕΛΓΑ δέχονται συνεχώς κλήσεις για ενεργοποίηση των διαδικασιών εκτίμησης των ζημιών, ενώ οι αγρότες δίνουν αγώνα να προστατέψουν με κάθε τρόπο το βιός τους.
Πιο αναλυτικά, έντονο πρόβλημα εμφανίζεται στις πατάτες στο Νευροκόπι, τη Φλώρινα και το Αμύνταιο. Σε απόγνωση βρίσκονται πολλοί παραγωγοί της βόρειας Ελλάδας, που βλέπουν την παραγωγή τους να αχρηστεύεται, λόγω των πολικών θερμοκρασιών. Παρά το γεγονός ότι το προϊόν βρισκόταν σε αποθήκες, δεν ήταν δυνατή η προστασία του, αφού η θερμοκρασία έπεσε ακόμα και κάτω από τους -20 oC.
«Πήραμε δείγματα από τις πατάτες και είδαμε ότι αχρηστεύτηκαν. Οι σπόροι και τα λιπάσματα είναι απλήρωτα, ενώ και τα δάνεια των παραγωγών «τρέχουν», με αποτέλεσμα η απόγνωσή τους να είναι τεράστια» εξηγεί ο υπεύθυνος πωλήσεων πατάτας στην περιοχή, Γιάννης Κοσμίδης, μέλος στο διοικητικό συμβούλιο της ΕΑΣ Αμυνταίου.
Υπενθυμίζεται ότι το 2011 καλλιεργήθηκαν στην περιοχή 4.000 στρέμματα πατάτας με 20.000 τόνους, με το μέσο κόστος παραγωγής να διαμορφώνεται στα 17 λεπτά το κιλό και την τιμή αγοράς από τους εμπόρους να μην υπερβαίνει τα 16 λεπτά το κιλό.
Μάλιστα, η ανησυχία τους εντείνεται ακόμη περισσότερο, γιατί ενώ εδώ και τρεις ημέρες έχει σταλεί σχετική επιστολή στον αρμόδιο υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης, με κοινοποίηση στους βουλευτές όλων των κομμάτων και τον ΕΛΓΑ, ακόμα δεν έχουν καμία ενημέρωση για το τι μέλλει γενέσθαι με τη ζημιά που υπέστησαν. «Ούτε ένα συνεργείο του ΕΛΓΑ δεν έχει έρθει στην περιοχή, προκειμένου τουλάχιστον να εκτιμήσει την κατάσταση και να διαπιστωθεί και από τη δική τους πλευρά το μεγάλο πρόβλημα των πατατοπαραγωγών», τόνισε ο κ. Κοσμίδης.
Παρόμοια είναι και η κατάσταση στην Κύπρο για την πατάτα, καθώς η κακοκαιρία, οι πολύ χαμηλές θερμοκρασίες αλλά και ο παγετός που παρατηρήθηκε τις τελευταίες ημέρες σε ολόκληρη την Κύπρο, είχαν ως αποτέλεσμα να υποστούν ολική καταστροφή οι φυτείες πατατών στα Κοκκινοχώρια και ιδιαίτερα στην περιοχή Ορμήδειας, Ξυλοφάγου, Αυγόρου και Λιοπετρίου.
Κηπευτικά και θερμοκήπια
Ισχυρό χτύπημα δέχθηκαν, εξαιτίας του παγετού, όπως ήταν αναμενόμενο, τα υπαίθρια λαχανικά, αλλά και τα θερμοκήπια, χωρίς θέρμανση. Οι παραγωγοί προσπαθούν με διπλά νάιλον κάλυψης και συνεχή ποτίσματα να αποφύγουν τις συνέπειες του παγετού, αλλά πολλοί ήταν αυτοί που νικήθηκαν και είδαν τα φυτά τους «να μαυρίζουν». Γενικά, τα υπαίθρια λαχανικά είναι ιδιαίτερα ευπαθή, ενώ εκεί που οι καιρικές συνθήκες ήταν πιο ευνοϊκές, άμεση συνέπεια για τον παραγωγό είναι η καθυστέρηση της ωρίμανσης.
Έντονες είναι οι ζημιές που προκλήθηκαν σε υπαίθριες καλλιέργειες με κηπευτικά και στην Πρέβεζα, ενώ το μεγαλύτερο πρόβλημα των παραγωγών αφορά τώρα η θέρμανση των εντός των θερμοκηπίων καλλιεργειών τους.
Πάγωσαν τα πορτοκάλια στα δέντρα
Στην Αργολίδα, την Άρτα και τη Λακωνία, κρίσιμες για τις καλλιέργειες εσπεριδοειδών αποδεικνύονται οι τελευταίες ημέρες, καθώς τα πορτοκάλια βρίσκονται ακόμη στα δέντρα και αν ο παγετός συνεχιστεί λίγο ακόμη, τότε είναι βέβαιο ότι θα τα «κάψει».
Η πτώση του υδραργύρου προκάλεσε αρκετές ζημιές στους πορτοκαλεώνες, καθώς η θερμοκρασία βρέθηκε επανειλημμένα τις τελευταίες ημέρες αρκετά κάτω από το μηδέν. Το μέγεθος των καταστροφών στα εσπεριδοειδή δεν έχει καθοριστεί ακόμα, ωστόσο, οι τοπικοί ανταποκριτές του ΕΛΓΑ καλούν τους παραγωγούς που υπέστησαν ζημιές από τον παγετό να καταθέσουν τις δηλώσεις τους στα τοπικά γραφεία του ΕΛΓΑ, για να δρομολογηθούν οι προβλεπόμενες αποζημιώσεις.
Ολική καταστροφή στον καρπό των εσπεριδοειδών για το μεγαλύτερο μέρος των καλλιεργητών φαίνεται πως έχουν προκαλέσει οι πολύ χαμηλές θερμοκρασίες στο νομό της Άρτας. Να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με τους καλλιεργητές, η έλλειψη νερού στους υπόγειους υδροφόρους ορίζοντες, αφού η ΔΕΗ παρά τις δεσμεύσεις της μπλοκάρει τη φυσική ροή του νερού επί 24ώρους βάσεως στον Άραχθο ποταμό, το απαρχαιωμένο ηλεκτρικό δίκτυο που έχει ως αποτέλεσμα να πέφτουν οι ασφάλειες σε ανεμογεννήτριες (την ίδια ώρα που έχει αυξηθεί το ρεύμα) καθώς και η ανυπαρξία αρδευτικών έργων αφήνει εκτεθειμένους τους παραγωγούς στην κακοκαιρία.
Τη γλίτωσαν οι ελιές, προβλήματα στο ελαιόλαδο
Στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας, η συγκομιδή του ελαιοκάρπου έχει φτάσει στο τέλος της, γεγονός που σημαίνει ότι ο παγετός που έπληξε τις διάφορες ελαιοπαραγωγικές περιοχές της χώρας δεν θα είχε σημαντικές συνέπειες στον καρπό. Κάποια προβλήματα θα αντιμετωπίσουν οι καλλιεργητές όσον αφορά στο κλάδεμα των δέντρων, το οποίο χρονικά ακολουθεί τη συλλογή των καρπών και τοποθετείται στο τέλος του χρόνου. Χωρίς να επιφέρει ιδιαίτερες ζημιές στο φυτικό κεφάλαιο, ο παγετός αυτός, απλά θα καθυστερήσει τις αγροτικές εργασίες των παραγωγών ελιάς.
Ωστόσο, πολύ σοβαρό πρόβλημα θα αντιμετωπίσει το ελαιόλαδο που προήλθε από παγετόπληκτες περιοχές της Κρήτης, καθώς υποβαθμίζεται ποιοτικά. Μέσα σε 1-2 μήνες το λάδι «μαυρίζει» όπως διαπιστώνουν οι ελαιουργοί ανοίγοντας τις δεξαμενές τους. Η αλλοίωση είναι εμφανής ακόμα και στα δείγματα λαδιού που ενώ βρίσκονται μέσα στις φιάλες μαυρίζουν σιγά – σιγά!
Χαρακτηριστικό είναι το αίτημα της Ομοσπονδίας Αγροτικών Συλλόγων νομού Ηρακλείου, που ζητά από την Περιφέρεια Κρήτης να ξεκαθαρίσει το «τοπίο» σχετικά με το εμπόριο του υποβαθμισμένου ποιοτικά ελαιόλαδου από τις περιοχές που έχουν πληγεί από τον παγετό και να δώσει συμβουλές στους παραγωγούς.
Σύμφωνα με το σύνδεσμο Ελαιουργών Ηρακλείου, ελαιόλαδο το οποίο προήλθε από ελιές που αρχικά δεν φαίνονταν να ήταν «χτυπημένες» από τον παγετό, μέρα με τη μέρα υποβαθμίζεται λόγω της αύξησης των υπεροξειδίων και της χλωροφύλλης. Ο πρόεδρος του συνδέσμου Λεωνίδας Περάκης περιγράφει μάλιστα ότι μετά από 30-45 ημέρες τα δείγματα του έξτρα παρθένου ελαιόλαδου, παγόπληκτων περιοχών, αλλοιώνονται καθώς σκουραίνουν σταδιακά μέσα στις φιάλες. Για το λόγο αυτό ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Γιώργος Τζωρτζάκης ζητά την παρέμβαση της Περιφέρειας η οποία μέσω των αρμοδίων υπηρεσιών μπορεί, όπως λέει, να παρέμβει για να δώσει κατευθύνσεις ώστε να μη χάνουν εισοδήματα οι παραγωγοί και να μην πληγεί η φήμη του έξτρα παρθένου ελαιόλαδου.
Εξειδικευμένοι σε αναλύσεις ελαιόλαδου χημικοί επισημαίνουν ακόμα ότι για πρώτη φορά παρατηρείται στην Κρήτη λάδι «παγόπληκτων» περιοχών να έχει τη μυρωδιά του ξύλου αμέσως μετά την έκθλιψη του ελαιόκαρπου και να αυξάνονται τα υπεροξείδια του σε τόσο γρήγορο χρονικό διάστημα. Το ίδιο φαινόμενο, σημειώνουν οι επιστήμονες, είχε παρατηρηθεί πριν λίγα χρόνια στην Ισπανία. Ζητούν μάλιστα τη διερεύνηση του φαινόμενου από το Πανεπιστήμιο και το ΤΕΙ Κρήτης.
Τέλος ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Γιώργος Τζωρτζάκης κάνει λόγο για καταγγελίες σχετικά με νοθείες ελαιόλαδου με υποβαθμισμένα λάδια παγόπληκτων περιοχών και καλεί τις αρχές να διερευνήσουν το θέμα.
Λιγότερο γάλα
Την ίδια ώρα, απευθύνεται έκκληση στους κτηνοτρόφους στις ορεινές περιοχές, να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα για την ασφάλεια τους και να προμηθευτούν τις ενδεδειγμένες ποσότητες ζωοτροφών.
Εν τω μεταξύ, μειωμένες ποσότητες γάλακτος δίνουν τα τελευταία εικοσιτετράωρα στις γαλακτοβιομηχανίες αρκετοί κτηνοτρόφοι της κεντρικής και βόρειας Ελλάδας, αφού οι πολύ χαμηλές θερμοκρασίες επηρεάζουν αρνητικά την ποσότητα ή και κόβουν εντελώς το γάλα που παράγουν τα αιγοπρόβατα!
Εκτός αυτού, αρκετοί είναι και εκείνοι οι κτηνοτρόφοι που αντιμετωπίζουν τα τελευταία εικοσιτετράωρα πρόβλημα στην υδροδότηση των σταβλικών εγκαταστάσεών τους, καθώς έχουν παγώσει οι σωλήνες, ειδικά στις πιο ορεινές περιοχές.
Χαλάζι σε αμπελώνες στην Τρίπολη
Ανυπολόγιστες είναι οι ζημιές στο οροπέδιο της Μαντινείας από την έντονη ανεμοθύελλα και το χαλάζι που εκδηλώθηκε.
Ο αντιδήμαρχος Τρίπολης Γιώργος Καρλής με δηλώσεις του είπε ότι σε ορισμένες περιοχές οι ζημιές στους αμπελώνες είναι ανυπολόγιστες όπως στην περιοχή του Λεβιδίου και ειδικότερα στην Κανδήλα και το Αρτεμίσιο, αλλά και στην Άνω Δαβιά. Ο ίδιος τόνισε ότι η βοήθεια της Πολιτείας κρίνεται αναγκαία και θα πρέπει να είναι ουσιαστική και σε σύντομο χρόνο.
Ο δήμαρχος Τρίπολης Γιάννης Σμυρνιώτης μαζί με γεωπόνους του δήμου επισκέφθηκε τις πληγείσες περιοχές, όπου διαπιστώθηκε ότι σε ορισμένα σημεία η καταστροφή είναι ολοκληρωτική.
Ο κ. Σμυρνιώτης ζήτησε από τους γεωτεχνικούς του δήμου να προχωρήσουν σε εκτίμηση των ζημιών κι έγινε αναγγελία στον ΕΛΓΑ, βάσει της οποίας οι γεωργοί που υπέστησαν ζημιές, από σήμερα το πρωί υποβάλλουν αίτηση στους κατά τόπους ανταποκριτές προκειμένου να αποζημιωθούν.
Παγώνουν τα δίκτυα ύδρευσης
Σημαντική είναι και επίπτωση του παγετού στα δίκτυα ύδρευσης, καθώς σε πολλά σημεία έχει παγώσει, ενώ δεν είναι λίγα και αυτά στα οποία έχουν σημειωθεί βλάβες. Ως αποτέλεσμα, τις τελευταίες ημέρες καταγράφονται διακοπές στην ύδρευση διάφορων περιοχών του Λεκανοπεδίου. Μεταξύ άλλων, μεγάλης έκτασης βλάβη σημειώθηκε το πρωί της Τρίτης στον κεντρικό αγωγό που τροφοδοτεί την Ανατολή στα Ιωάννινα. Η βλάβη εντοπίστηκε στο ύψος του κτιρίου του ΟΑΕΔ και στο σημείο αυτό έσπευσαν συνεργεία τόσο του ΣΥΔΚΛΙ όσο και της ΔΕΥΑΙ που ξεκίνησαν εργασίες για την αποκατάσταση της ζημιάς. Εξαιτίας της πάντως επρόκειτο να σημειωθεί διακοπή νερού στην Ανατολή και την περιοχή του Κάτω Νεοχωρόπουλου.
